Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը 168.am-ի հետ զրույցում ներքաղաքական այս և այլ գործընթացներին անդրադարձավ Հայաստանին ու Արցախին առնչվող արտաքին քաղաքական գործընթացների համատեքստում:
Մի խոսքով: Մենախցում ստիպված նայում եմ հեռուստացույց, անգամ` գովազդները: Եվ, ահա, պարզվում է, որ անգամ ռուլոններով հայտնի նպատակների համար թողարկվող Papia-ն, որպեսզի ավելի փափուկ և հաճելի լինի, արդեն ավելի շատ բամբակ է պարունակում: Իսկ Նիկոլի «ՀԺ»-ն ոնց եղել է շուշաթուղթ, այդպիսին էլ մնացել է:
«Իրենք մտածում են, որ Արցախը հանձնելուց հետո Արևմուտքն իրենց կօգնի Հայաստանում մնալ իշխանության, եթեչկարողանան պահպանել նաև29.800 քառակուսի կմ Հայաստանը, որովհետև Փաշինյանի համար ի՞նչ տարբերություն, թե որտեղի վարչապետն է ինքը. կարող է մնալ անգամԱդրբեջանի կողմից 1919 թվականի առաջ քաշած քարտեզի սահմաններով Հայաստանի վարչապետը»։
«Փաստացի, եթե հրաժարվում ենք Արցախից, ամեն հարցում ասում ենք՝ գնացեք՝ ինչ ուզում եք՝ արեք, իրավիճակն ավելի է վատթարանում: Ադրբեջանի իշխանական էլիտայի ներկայացուցիչներն են արդեն հարցազրույցներում «Վրեժ 3» գործողության մասին խոսում, նույնիսկ տպավորություն է ստեղծվում, թե փորձում են իշխանություններին ցույց տալ, որ իրենք մի բան էլ ուշացնում են այդ գործողություններն իրականացնելու պրոցեսը: Դաշտը ստեղծում են և ինչ-որ փուլում փորձելու են դա իրականացնել, և հարց է առաջանում, թե մենք ինչ պետք է անենք»:
Պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ Արմեն Մանվելյանը հնարավոր է համարում նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանի՝ բանակցային գործընթացում իրավիճակը կտրուկ փոխելու առաջարկը, սակայն կարծում է՝ իշխող քաղաքական ռեժիմին ձեռնտու չէ այն:
Ադրբեջանի կողմից մայիսի 26-ին առևանգված հայ զինծառայողներ Հարություն Հովակիմյանն ու Կարեն Ղազարյանը նախօրեին Ադրբեջանում ազատազրկման են դատապարտվել 11 տարի 6 ամիս ժամկետով։ Ադրբեջանը նրանց մեղադրում է «պետական սահմանը հատելու և ծանր հանցագործությունների նախապատրաստման մեջ», այն դեպքում, երբ նրանք առևանգվել են ադրբեջանցի դիվերսանտների կողմից դիրքեր սնունդ տանելուց հետո վերադարձի ճանապարհին։
Ջուման նաև նշել է, որ Բաքուն, Անկարան և Թել Ավիվը հասկանում են, որ ուժեղ Իրանի պարագայում անհնար է հասնել Հայաստանի Սյունիքի մարզով միջանցքի բացմանը։ Նրա խոսքով՝ Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Իսրայելն այսօր միասնական են Իրանում կայունությունը խաթարելու իրենց ցանկության մեջ, քանի որ միայն թուլացած Իրանը թույլ կտա Զանգեզուրի միջանցքի գոյությունը։
ՀՀ ԱԳ նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանը ֆեյսբուքյան իր էջում տեսանյութ է հրապարակել, որում կրկնում է օրերս արած առաջարկությունը՝ իրեն և մի խումբ դիվանագետների տալ ամբողջական լիազորություն, այդ ընթացքում չխանգարել, իսկ իշխանությունները պարզապես լռեն, որևէ հայտարարություն չանեն, և ըստ նրա՝ 3 ամսվա ընթացքում հնարավոր կլինի կտրուկ փոփոխություն մտցնել բանակցություններում:
Ադրբեջանական մեդիա-տարածքը ցնցումներ մեջ է ընկել: Պատճառը հայկական ծանրամարտի լեգենդ Նազիկ Ավդալյանի արարքն է Մոլդովայի մայրաքաղաք Քիշնևում ընթացող պատանիների ծանրամարտի Եվրոպայի առաջնության ժամանակ:
Օրեր առաջ ՀՀ-ում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա Քվինը Պետրոս Ղազարյանի հարցազրույցում անդրադարձել էր նաև Երասխում կառուցվող մետալուրգիական գործարանի՝ Ադրբեջանի կողմից թիրախավորման և դրա տարածքում Հայաստանի և ԱՄՆ դրոշների բարձրացման փաստին:
Ավա՜ղ, Ձեզ անձամբ ճանաչելու պատիվ դեռ չի ընձեռվել, իսկ այսօրվա իմ «կեցավայրը» հարիր չէ բարձրաշխարհիկ տիկին հրավիրելու համար, ուստի ստիպված եմ Ձեր թանկարժեք ժամանակից խլել մի քանի րոպե հենց այս ձևաչափով՝ ի արձագանք Հանրային հեռուստաընկերության եթերում Ձեր հնչեցրած մի շարք գնահատականների, որոնք անգամ Ձեր անձնական հմայքի և բարձր դիվանագիտական վարպետության պարագայում չէր կարող հայ հասարակության մոտ չառաջացնել ազնիվ, շիտակ պատասխաններ ակնկալող հարցերի շարան:
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանը նկատեց, որ Նիկոլ Փաշինյանը ոչ թե պատրաստվում է, այլ արդեն ճանաչել է Արցախն Ադրբեջանի կազմում, իսկ ԱՄՆ-ը այլ բան չէր կարող ասել, քանի որ, ըստ վերլուծաբանի՝ ԱՄՆ-ը հասկանում է, որ դա Արցախը հայաթափելու ծրագիր է, բայց նրա համար կարևորն այն է, որ այնտեղ չլինեն ռուս խաղաղապահներ:
«Դեսպանն ասում է այն, ինչը կննջեցնի հայության և հատկապես արցախահայության զգոնությունը: Նրանք ամեն գնով ցանկանում են հայերին մտցնել Ադրբեջանի լծի տակ, և դրա համար իրենք չեն խնայում իրենց բառապաշարը` մեզ համոզելու, թե բռնապետության կազմում հայերն ավելի լավ կապրեն, քան ինքնավարությամբ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը՝ անդրադառնալով արցախահայերի՝ Ադրբեջանի կազմում գոյատևելու հնարավորության մասին ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինի հայտարարությանը։
ԱԳ նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանն այն կարծիքին է, որ պետք է մասնակցել ցանկացած նախաձեռնության, որով հնարավոր է բռնել Նիկոլ Փաշինյանի ձեռքը, որ Ադրբեջանի հետ որևէ փաստաթուղթ չստորագրի:
Վերջին օրերին ադրբեջանական քարոզչամեքենան Արցախի դեմ նոր հարձակման գնալու անոնսն է իրականացնում: Ադրբեջանական պետական «Az Tv» հեռուստաընկերության թողարկման ժամանակ ասվել է, որ «Ադրբեջանը պատրաստվում է Ղարաբաղում իրականացնել «Վրեժ–3» գործողությունը»: Ավելի ուշ էլ ալիքը հարցում էր իրականացրել, թե արդյո՞ք մարդիկ կողմ են, որ իրենք նոր ագրեսիվ գործողությունների գնան Արցախի դեմ. 83%-ը կողմ է քվեարկել:
ՀՀ անվտանգության խորհուրդը երեկ խոսնակի մակարդակով պատասխանել էր ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի՝ հունիսի 28-ի հայտարարության՝ 2020-ի օգոստոսին ԱԽ նիստում արած առաջարկներին վերաբերող հատվածին:
«Արևմուտքի համար միևնույն է՝ ինչպես կլուծվի ԼՂ կոնֆլիկտը, նրանց պետք է այս կոնֆլիկտը լուծվի, որովհետև շատ լավ հասկանում են, որ ներկայիս լուծումը, որը կա սեղանի վրա, բերելու է ռուս խաղաղապահների դուրսբերման Արցախից, երկրորդ՝ հետագայում բերելու է հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունների վերանայման, և հարց է բարձրացվելու Հայաստանից ռուսական ռազմաբազան դուրս բերելու: Փաստացի, համոզելով Երևանին գնալ ստորագրելու մի փաստաթուղթ, որով Արցախը հանձնվում է Ադրբեջանին, դա նշանակում է քայլեր ձեռնարկել Ռուսաստանին տարածաշրջանից դուրս մղելու համար»:
Մինչ Վաշինգտոնում ԱՄՆ Պետքարտուղարության միջնորդությամբ ծավալվում են բանակցություններ Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների միջև, ադրբեջանական կողմը ոչ միայն սպառնում է արցահայությանը, այլև անցնում կոնկրետ ռազմական գործողությունների՝ ԶՈՒ ստորաբաժանումները, առանց նույնիսկ կաշկանդվելու, բարձրաստիճան բանակցություններին զուգահեռ՝ անցկացման փաստից սրել են իրավիճակն Արցախում։ Երեկ Պաշտպանության բանակը հաղորդեց, որ հրետանային միջոցներից կրակ են բացել Մարտունու և Մարտակերտի հայկական դիրքերի ուղղությամբ` կիրառելով նաև ԱԹՍ-ներ, որի հետևանքով հայկական կողմն ունի 4 զոհ:
Վաշինգտոնում, մասնավորապես՝ Արլինգթոն արվարձանում, շարունակվում են ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի բանակցություններն Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ՝ ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի և ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեյք Սալիվանի հովանու ներքո։
«Այնտեղի կառավարությունն էլ նորմալ չի աշխատում, այստեղինն էլ: Սպասողական վիճակը ոչ մի տեղ չի տանում՝ եղավ Փառուխը, մյուսը…,- նկատեց մեկ այլ քաղաքացի՝ հիշեցնելով,- Էդ նույն թուրքերը փախած գնում էին 90-ականներին, բայց պետք է զենք ունենաս»:
Հաջորդ շաբաթ Վաշինգտոնում ազդարարված Արարատ Միրզոյան-Ջեյհուն Բայրամով բանակցային հերթական ռաունդին ընդառաջ՝ ադրբեջանական կողմը նոր վերջնագիր է ներկայացրել հայկական կողմին։
Օբամայի վարչակարգի պաշտպանության նախարար Ռոբերտ Գեյթսը, գրելով 2011թ. եգիպտական հեղափոխության մասին, նշում էր.«Գրեթե բոլոր հեղափոխությունները, որ մեկնարկում էին հույսերով և իդեալիզմով, ավարտվում էին բռնաճնշումներով և արյունահեղությամբ»:
Իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը չի ցանկանում մեկնաբանել 44-օրյա պատերացմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովում Նիկոլ Փաշինյանի հնչեցրած արձանագրումները:
Հայկական հոգեբանության մեջ ու արժեհամակարգում առանձնացվում են «տուն» և «օջախ» հասկացությունները՝ բոլորին հայտնի իմաստներով։ Տունը, ահա, ունենում է «կադաստրի վկայականի» կարիք, իսկ օջախը՝ երբեք, որովհետև վերջինը ոչ միայն ու ոչ այնքան աշխարհագրական վայր է, որքան հոգևոր, հոգեբանական, ապրումային պատկանելություն արտահայտող զգացողություն՝ առանց որևէ վկայականի։ Եվ, ի տարբերություն տան, օջախը կառուցվում է այնպիսի արժեքներով, որոնք մատերիալիստական ու բյուրոկրատական չափումների չեն ենթարկվում։
ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան իր ամենշաբաթյա բրիֆինգի ընթացքում անդրադարձավ օրերս Հակարիի կամրջի վրա ռուս խաղաղապահների ներկայությամբ տեղի ունեցած միջադեպին։
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց ՝ Նիկոլ Փաշինյանն առայժմ գաղտնի է պահում բանակցվող դրվագը, ըստ որի՝ արցախահայության իրավունքների և անվտանգության միակ երաշխավորը լինելու է Ադրբեջանի սահմանադրությունը։
Սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը սկսեց պատերազմը… Իսկ Փաշինյանը պիտի պատասխանի, թե ինչո՞ւ էր հանրությունից թաքցնում պատերազմ սկսելու մասին իր ունեցած տեղեկությունը և անում էր արկածախնդիր հայտարարություններ: Ի՞նչ քաղաքական հրաման է տրվել Զինված ուժերի ղեկավարությանը:
Ուկրաինական հակահարձակման առաջին երկու շաբաթներին զուգահեռ՝ էականորեն սրվել է իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմաններին և ղարաբաղաադրբեջանական շփման գծում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, Պետական եկամուտների կոմիտեի նախկին ղեկավար Դավիթ Անանյանն է:
«Մեկ օրվա ընթացքում ձերբակալում են Արմեն Աշոտյանին, որի դերակատարությունն արդեն շեշտեցի, ԱԺ-ում վարչապետ կոչվածն ասում է՝ մեր սխալն այն է եղել, որ վստահել ենք բանակին, և դա ասում է այն պահին, երբ հենց հիմա սահմանին լարվածության մեծ գործընթացներ են, թշնամին այսօր մուտք է գործել ՀՀ տարածք: Ահա այսպիսի ուղերձներ է տալիս, դրա համար էլ արժանանում է Ալիևի, Էրդողանի գովասանքին, որին ականատես եղանք երկու օր առաջ»։
