Սպիտակ տանը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հավերժական բարեկամության և խաղաղության հայտարարումը կվերագրենք Դոնալդ Թրամփի յուրահատկությանը, որը ևս մեկ նշում է կատարում «խաղաղ կարգավորում՝ ի հաշիվ Նոբելյան մրցանակի» ռեեստրում։ Այս մասին գրում է «Россия в глобальной политике» ամսագիրը։
Սա պատերազմի միջանցք է, ոչ թե խաղաղության։ Այս մասին տեղական լրատվամիջոցների հետ զրույցում ասել է Իրանի խորհրդարանի փոխխոսնակ Ալի Նիկզադը՝ քննադատելով «Թրամփի ճանապարհը» Սյունիքով։
Զրուցել եմ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ։ Շնորհավորել եմ նրան և ողջ ադրբեջանցի ժողովրդին Հայաստանի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կապակցությամբ՝ նախագահ Թրամփի օգնությամբ՝ հանուն Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում տևական խաղաղության և հուսալի անվտանգության։ Աշխարհը շատ դրական է ընդունել Վաշինգտոնում կայացած եռակողմ հանդիպումը։ Հուսով ենք՝ ամեն ինչ կստացվի։ Այս մասին սոցցանցերում հայտնել է Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին։ […]
Գազայի առողջապահության նախարարությունը հայտարարում է, որ վերջին 24 ժամում պաշարված տարածքի հիվանդանոցներում հարկադիր սովից մահվան հինգ նոր դեպք է գրանցվել, ինչի հետևանքով պատերազմի սկզբից զոհերի ընդհանուր թիվը հասել է 217-ի։
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Սերգեյ Ռյաբկովը հայտարարել է, որ Ռուսաստանը սպառազինության հարցերում «ժամանակ չի կորցրել» և բացի արդեն հայտնի «Օրեշնիկ» հրթիռային համալիրից, ունի մի շարք նորագույն համակարգեր։
Քանի դեռ եվրոապուշները փորձում են խոչընդոտել ուկրաինական հակամարտության կարգավորմանն օգնելու ամերիկյան փորձերին, հոգեվարքի մեջ գտնվող բանդերական ռեժիմը խուճապահար ճակատ է հավաքագրում մարդկության ամենանողկալի թափթփուկներին։ Այս մասին սոցցանցերում գրել է Ռուսաստանի Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը։
Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ հեռախոսազրույցի ժամանակ շնորհավորել է նրան Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հակամարտության խաղաղ կարգավորման մասին հռչակագիրը ստորագրելու կապակցությամբ: Այս մասին հայտնում է Ղազախստանի ղեկավարի մամուլի ծառայությունը:
Դոնալդ Թրամփ, Նիկոլ Փաշինյան, Իլհամ Ալիև, ձեր հաջողությունը Կովկասում խաղաղության և առաջընթացի հաջողությունն է։
Կարող եք անվանել այն, ինչ ուզում եք, անվանափոխությունը իրականությունը չի փոխի
Ես կդիմեմ վարչապետին՝ խնդրանքով կառավարության առաջիկա նիստում ներկայացնել Պաղեստինյան ինքնավարության վերացմանն ուղղված անհապաղ օպերատիվ միջոցառումները։ Այս մասին սոցցանցերում գրել է Իսրայելի ազգային անվտանգության նախարար Իտամար Բեն Գվիրը։
Պայմանագրով Ղարաբաղը ընդունում էր Ռուսաստանի հովանավորությունը, Շուշիում տեղակայվելու էին ռուսական զորքեր, ռուս աստիճանավորների հսկողության տակ Ղարաբաղը ղեկավարվելու էր խանի կողմից։
Հռոմի պապ Լևոն 14-րդը «հույսի նշան» է որակել օգոստոսի 8-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Վաշինգտոնում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի միջնորդությամբ ստորագրած հռչակագիրը:
ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանն անդրադարձել է Ադրբեջանի հետ Խաղաղության համաձայնագրի մասով շահարկումներին՝ ընդգծելով, որ օգոստոսի 11-ին, ինչպես պայմանավորվել ենք ադրբեջանական կողմի հետ, նախաստորագրված համաձայնագրի տեքստը կհրապարակվի, այդ պահից բոլոր շահարկումներն ուղղակի կդադարեն:
Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը մեկնաբանեց այս պահը՝ այն անվանելով «մեծ քայլ առաջ»։
Երեկ վերջապես ծանոթացա Սրբազան պայքարի գործով մեղադրական եզրակացությանը: 10 տարվա փաստաբանական գործունեության մեջ ավելի խղճուկ փաստաթուղթ չէի տեսել:
Վաշինգտոնյան պայմանավորվածությունները «տրիումֆ» հռչակողները, ինչպես նաև սրան ընդդիմախոսողներին հակադարձող՝ աղմկոտ ու բովանդակազուրկ քննադատողները, նախևառաջ պարտավոր են իրենց գիտակցության մեջ հստակ արձանագրել հետևյալ փաստերը:
Չմոռանանք, որ պետությունների սահմանները ճանաչվում են համապատասխան երկկողմ պրոցեդուրաների և փաստաթղթերի կնքման միջոցով, օրինակ՝ դեմարկացիա և դելիմիտացիա իրականացնելուց հետո Սահմանների մասին համաձայնագրով։
Ֆեյսբուքյան օգտատեր Վարդան Հարությունյանը վաշինգտոնյան գործընթացների համատեքստում հիշեցրել է ԱՄՆ-ում Իսրայելի և Պաղեստինի միջև կնքված խաղաղության պայմանագրի ճակատագիրը։
Տասնյակ հազարավոր ցուցարարներ են հավաքվել Թել Ավիվում և Իսրայելի այլ քաղաքներում՝ կոչ անելով պատանդներին ազատ արձակելու և հրադադարի մասին համաձայնագիր կնքել, մինչև Իսրայելը կսկսի Գազա քաղաքը գրավելու իր ծրագրած գործողությունը, հայտնում է The Times of Israel-ը։
Իսկապես, այցը կարևոր էր նաև ՀՀ-ԱՄՆ երկկողմ հարաբերությունների առաջմղման տեսանկյունից։ Փաշինյան-Թրամփ հանդիպման ընթացքում հնարավոր եղավ քննարկել ռազմավարական գործընկերության օրակարգի մի շարք հարցեր, ստորագրվեց երեք հուշագիր։
Եթե Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ու ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը գոնե մի փոքր մտածեին ԱՄՆ-ին և ՆԱՏՕ-ին Կովկասյան տարածաշրջան ներքաշելու իրենց որոշման հետևանքների մասին, նրանք երբեք չէին տրվի արկածախնդիր Թրամփի խորամանկություններին: Այս մասին ասել է Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի քաղաքական ղեկավարի տեղակալ, գեներալ Սարդար Ջավանին:
Նա հավելել է, որ Կովկասը աշխարհի ամենազգայուն տարածաշրջաններից մեկն է և Իրանը միշտ դեմ է եղել Զանգեզուրի միջանցքի ստեղծմանը, քանի որ այն կփոխի տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքականությունը, կվերաձևի սահմանները և կհանգեցնի Հայաստանի փլուզմանը։
Եվրոպայի երկրների առաջնորդները համատեղ հայտարարություն են հրապարակել՝ ամփոփելով այն բանակցություններն ու խորհրդակցությունները, որոնք նվիրված էին օգոստոսի 15-ին ԱՄՆ-ում կայանալիք ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի նախագահների հանդիպմանը ընդառաջ ընդհանուր դիրքորոշման մշակմանը։
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանը կարծում է, որ Վաշինգտոնում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպման արդյունքներով չափազանց կարևոր զարգացում է տեղի ունեցել Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատման ճանապարհին։
Վրաստանի համար տեղի է ունեցել վատթարագույն աշխարհաքաղաքական աղետը։ Այս մասին սոցցանցերում գրել է Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին։
Այն, ինչ տեղի ունեցավ Վաշինգտոնում՝ կոչել «հաղթանակ» կամ թեկուզ «ձեռքբերում» ու հրճվե՞լ դրանով։ Դա ուղղակի դուրս է առողջ տրամաբանությունից։
Օրինակ՝ 1991-ի օգոստոսյան «Պուտչի» օրերին Միխայիլ Գորբաչովը շրջափակված էր Ղրիմի Ֆորոսում, ինչը թույլ տվեց խռովարարներին ժամանակավոր վերահսկողություն ձեռք բերել և արագացրեց ԽՍՀՄ փլուզումը։ Նիկիտա Խրուշչովը 1964-ին «արձակուրդում» էր, երբ ՊԱԿ ղեկավարությունը (և հայտնի շրջանակները) կազմակերպեցին վերջինիս պաշտոնանկությունը՝ փոխելով ԽՍՀՄ ներքին և արտաքին քաղաքականության ուղղությունները։ Ֆրանսիայում լավ են հիշում, թե ինչպես 1968-ի մայիսյան ճգնաժամի օրերին Շառլ դը Գոլը հեռացավ մայրաքաղաքից՝ զորքերից աջակցություն ստանալու համար, ինչը նրան թույլ տվեց վերադառնալ և իրավիճակը լուծել ընտրությունների միջոցով, սակայն այդ բացակայությունը քիչ էր մնում սրեր քաղաքացիական բախումները։
Արաբական Միացյալ Էմիրությունների նախագահ Մուհամմեդ բեն Զայեդ Ալ Նահյանն անդրադարձել է օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի ստորագրած «պատմական համաձայնագրին»:
Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն շնորհավորել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կարգավորման վերաբերյալ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կապակցությամբ։
Թե՛ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, թե՛ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, ամեն մեկն իր ձևով, հետաքրքրված չեն ռուսական միջնորդությամբ և առհասարակ Անդրկովկասում ՌԴ-ի ազդեցության պահպանմամբ և բնականաբար, երջանկություն են փնտրում արտասահմանում. այս մասին ասել է ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը:
