44-օրյա պատերազմի թեժ օրերին «Շուշիի գորգերի թանգարան»-ից մեծ դժվարությամբ, գիշերով, պայթող արկերի տակ փրկված մոտ 170 գորգ ժամանակավոր տեղ է գտել Երևանում՝ Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ճարտարապետության ազգային թանգարան-ինստիտուտում:
Իսկ թե ինչո՞ւ ԱԱԾ պետի պաշտոնից 2020-ի հոկտեմբերի 8-ին ազատվեց որևէ փորձառություն չունեցող ոչ պրոֆեսիոնալ Արգիշտի Քյարամյանը, որն այդ պաշտոնը ստանձնել էր սույն թվականի հունիսի 8-ին, հայտնի չէ մինչ այսօր: Փաստ է, որ Քյարամյանի «ծառայությունները» Փաշինյանին պետք են ՀՀ քննչական կոմիտեում:
Զինադադարից հետո Արցախի գրավյալ տարածքներում իրականացված որոնումների արդյունքում` փրկարարական ջոկատները մինչ օրս հայտնաբերել և տարհանել են ընդհանուր 1667 աճյուն։
Սեպտեմբերի 17-ին՝ ժամը 12:30-ի սահմաններում, ադրբեջանական զինուժը Արցախի Հանրապետության արևմտյան հատվածում հերթական անգամ խախտել է հրադադարի պահպանման ռեժիմը, ինչի հետևանքով հրազենային վիրավորում է ստացել ՊԲ զինծառայող, շարքային Վրույր Վարդանի Շահրամանյանը:
ԵԱՀԿ Խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահ Մարգարետա Սեդերֆելտն անհրաժեշտ է համարում անել ավելին Լեռնային Ղարաբաղում տևական խաղաղություն հաստատելու նպատակով:
Ռուս խաղաղապահներն ապահովել են Արցախի Մարտակերդի շրջանի Ճանկաթաղ գյուղից դեպի բջջային կապի աշտարակ նոր գրունտային ճանապարհի կառուցման աշխատանքի անվտանգությունը, հայտնում է ՌԴ ՊՆ-ն:
«Մարդկային հիմարությունն ավելի սարսափելի բան է, քան ցանկացած դավադրություն, քանի որ դավադրությունը կանխատեսելի է, դավադրությունն ունի վատ իրականացնողներ, տրամաբանություն, իսկ հիմարությունը բացարձակ անկանխատեսելի է»,- ասաց Կոլերովը:
«Այս ամենը ցույց է տալիս պանթուրքիստական քաղաքականության գերնպատակները։ Մենք պետք է հասկանանք, որ լուրջ քայլեր են ձեռնարկում այս ուղղությամբ, և մենք սառնասրտորեն պատրաստ լինենք այդ քայլերը հասկանալու։ Այնպես չէ, որ մենք հնարավորություններ չունենք դիմակայելու այդ ամենին, և դա պետք է անել բարձր պրոֆեսիոնալիզմով, առանց որևէ զգացմունքների, փորձենք հնարավորինս զսպենք այնպիսի մոտեցումները, թե որևէ բան հնարավոր չէ կատարել։ Հնարավոր է, ճիշտ քաղաքականության դեպքում հնարավոր է չեզոքացնել այդ վեկտորները, հատկապես, որ կա այլ հզոր ուժային կենտրոնի շահագրգռվածությունը, որպեսզի այդ սադրիչ քաղաքականությանը դիմակայեն»,- շեշտեց Արցախի արտաքին գործերի նախարարը։
Հիշեցնենք, որ զինադադարից հետո` Արցախի գրավյալ տարածքներում իրականացված որոնումների արդյունքում` փրկարարական ջոկատները մինչ օրս հայտնաբերել և տարհանել են ընդհանուր 1668 աճյուն։
Զոհված զինծառայողների աճյունների որոնողական աշխատանքները փրկարարական մեկ ջոկատով այսօր իրականացվել են Վարանդայի շրջանում:
Նիկոլ Փաշինյանը սեպտեմբերի 8-ի կառավարության նիստում հայտարարել էր, որ Հայաստանի անկախության 30-ամյակին՝ սեպտեմբերի 21-ին, Հանրապետության հրապարակում տեղի է ունենալու «մասշտաբային և գունագեղ տոնակատարություն»։
«Հրապարակ» թերթը գրում է․ «Երեկ ԱԺ-կառավարություն հարցուպատասխանի անդրանիկ նիստն էր, և բոլորը սպասում էին, որ նոր մարտերի ականատես կլինենք, բայց նիստը զարմանալիորեն խաղաղ անցավ: Չնայած ԱԺ աշխատակազմը բոլոր նախազգուշական միջոցները ձեռնարկել էր, և նիստերի դահլիճից նախօրոք հավաքել էին ջրի շշերը։
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրը լուծված չեն համարում։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում այս մասին հայտարարեց ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսին՝ նշելով, որ այդ հարցը համապարփակ կարգավորման կարիք ունի։
«Նարեկս ինքնակամ է որոշել, որ պետք է իր ջոկով Գորիսի դիրքերը պահեն, սակայն այնտեղից տարել են Խնձորեսկ, այսինքն՝ իրենք եղել են Խնձորեսկի և Կուբաթլուի մեջտեղում, իրենք իրենց ձեռքով փորել, դիրքեր են սարքել ու հոկտեմբերի 18-ից այնտեղ են եղել, հոկտեմբերի 22-ի լույս առավոտյան կասետային ռումբ են գցել, ու բեկորը Նարեկիս սրտի մեջ է մտել, ինքն ուրիշ վիրավորում չուներ, արյան զեղում է տվել, իրեն օգնության են հասել, բայց վիրավորումը մահացու է եղել, հագին զրահաբաճկոն եղել է, բայց բեկորը կողքից է մտել․․․»։
Զոհված զինծառայողների աճյունների որոնողական աշխատանքները փրկարարական մեկ ջոկատով այսօր իրականացվել են հարավային թևում՝ Վարանդայի (Ֆիզուլի) շրջանում:
Հիշեցնենք, որ զինադադարից հետո` Արցախի գրավյալ տարածքներում իրականացված որոնումների արդյունքում փրկարարական ջոկատները մինչ օրս հայտնաբերել և տարհանել են ընդհանուր 1665 աճյուն, որոնց թվում նաև քաղաքացիական անձինք են:
«Ես չեմ կարող ասել, թե որքան ժամանակ ԼՂ-ում կլինեն մեր խաղաղապահները»,- այս մասին «Ռուսաստանը Պետական Դումայի ընտրությունների նախօրեին. Միասնական քվեարկության օրվանից մեկ շաբաթ առաջ» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց ՌԴ սենատոր, Դաշնային Խորհրդի արտաքին գործերի հանձնաժողովի անդամ Անդրեյ Կլիմովը՝ արձագանքելով հարցին, թե ինչ տարաձայնություններ կան Արցախում ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի մանդատի շուրջ, և որքան կշարունակվի Արցախում ռուսական խաղաղապահների տեղակայումը:
Սեպտեմբերի 19-ին կայանալիք Պետդումայի ընտրություններին ընդառաջ՝ ներքաղաքական կրքերը Ռուսաստանում սրված են: «Ռուսաստանը Պետական Դումայի ընտրությունների նախօրեին. Միասնական քվեարկության օրվանից մեկ շաբաթ առաջ» թեմայով քննարկման ժամանակ ՌԴ սենատոր, Դաշնային Խորհրդի արտաքին գործերի հանձնաժողովի անդամ Անդրեյ Կլիմովն ակնարկեց, որ գուցե արևմտյան որոշ երկրներ միջամտության փորձեր անեն:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը սեպտեմբերի 13-ին այցելել է ԱՀ պաշտպանության նախարարություն և բանակի բարձրագույն հրամկազմին ներկայացրել նորանշանակ պաշտպանության նախարար – պաշտպանության բանակի հրամանատար գեներալ-մայոր Կամո Վարդանյանին:
Նախագիծը միտված է անցյալին.Վլադիմիր Վարդանյանը՝ Արցախ անունով հանձնաժողով ունենալու նախագծի մասին:
Երիտասարդ տարիքից հին սիմվոլիզմն ուսումնասիրում էի. գեղանկարչություն, հին իրեր և այլն, իսկ գորգերի թանգարան բացելու գաղափարն ինձ համար կարևոր դարձավ, քանի որ պարզ տեսնում էի, թե ինչպես են ուզում մեր ժողովրդից այդ մշակութային շերտը յուրացնել: Տարբեր ցեղեր 100 տարի առաջ որոշեցին հիմնել Ադրբեջան անունով պետություն, և քանի որ ամեն պետություն իրեն բնորոշ կատեգորիաներ ունի, նոր պետությանը մշակութային հիմքեր են պետք, իրենք որոշեցին հայերից յուրացնել նաև գորգարվեստը:
Այցի ընթացքում Արայիկ Հարությունյանը Մարտակերտի Սուրբ Հովհաննու Կարապետ եկեղեցում մասնակցել է Խաչվերացի տոնին նվիրված Սուրբ պատարագին։
Սեպտեմբերի 11-ին կատարվել է 49 թեստավորում, որի արդյունքում Արցախում կորոնավիրուսային հիվանդության 1 դեպք է գրանցվել։
«Բացարձակ չէր ուզում տանկիստ դառնալ, բայց հարմարվեց, բավականին պարտաճանաչ ու խելացի զինվոր դարձավ։ Իր մայորով էր շատ տպավորված, ամեն զանգելուց նրա մասին էր պատմում, իր համար 28-ամյա մայորը ոնց որ օրինակ լիներ։ 2020 թվականի հունիսի 24-ն էր, 2 կրծքանշաններով և լավագույն կուրսանտ կոչումով տեղափոխվեց Հադրութ, այնտեղից էլ էր շատ գոհ, ասում էր՝ լավ է։ Ինքն ամեն տեղ էլ իրեն ճիշտ դրսևորել գիտեր»,- հիշեց զոհված զինծառայողի մայրը։
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը սեպտեմբերի 11-ին ստորագրել է հրամանագիր գեներալ-մայոր Կամո Բահատուրի Վարդանյանին Արցախի Հանրապետության պաշտպանության նախարար-պաշտպանության բանակի հրամանատար նշանակելու մասին:
Ժամանակին ռուսաստանահայ բարերար Լևոն Հայրապետյանը առաջնային ծրագիր ուներ Արցախում հիմնել նաև ռազմական ակադեմիա, որի նպատակը Լեռնային Ղարաբաղի և Հայաստանի Հանրապետության համար բարձրաստիճան սպայակազմի պատրաստումն էր: Շինարարական աշխատանքները սկսվեցին, սակայն նրա մահից հետո դրանք անավարտ մնացին:
Միացյալ Նահանգները Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը որոշված չի համարում:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը սեպտեմբերի 11-ին ստորագրել է հրամանագիր գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Ալբերտի Արզումանյանին Արցախի Հանրապետության պաշտպանության նախարար-պաշտպանության բանակի հրամանատարի պաշտոնից ազատելու մասին՝ իր դիմումի համաձայն:
Հաշվի առնելով Արցախի շուրջ ստեղծված բարդ հաղորդակցային իրավիճակը՝ արցախցիների հացի խնդրի լուծումը կրկին իր վրա պետք է վերցնի ՌԴ խաղաղապահ զորախմբի հումանիտար արձագանքման կենտրոնը: Հակառակ դեպքում Արցախում տեսանելի ապագայում արդիական է դառնալու սովի խնդիրը՝ հարց, որն արդեն այսօր անհրաժեշտ է տեղափոխել միջազգային իրավունքի տիրույթ՝ հիմնվելով ՄԱԿ-ի սովի ու թերսնման վերացման համընդհանուր դեկլարացիայի, ՄԱԿ-ի սոցիալական առաջընթացի ու զարգացման դեկլարացիայի, Տնտեսական, սոցիալական ու մշակութային իրավունքների միջազգային պակտի ու այլ միջազգային փաստաթղթերի վրա»:
Ռուսաստանը չի պատրաստվում դուրս բերել իր խաղաղապահ զորքերը Լեռնային Ղարաբաղից: