Արցախի ամբողջական հանձնման հարցի շուրջ բանավոր պայմանավորվածությունը կայացել է դեռևս 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին։
«Մինսկի խմբի լուծարումը պատմության գիրկը կուղարկի կարգավորմանը վերաբերող ողջ փաստաթղթային փաթեթը, այդ թվում՝ «Սերժի ժառանգություն» համարվող Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի ճանաչման և իրացման երաշխավորված մեխանիզմները, որոնցից 2018թ.-ին հրաժարվելով, Նիկոլն Արցախն Ադրբեջանին հանձնելու ստարտը տվեց»։
«Միջնորդի, առավել ևս՝ միջազգային միջնորդական ձևաչափի առկայությունը հակամարտության դեպքում կարևոր գործոն է դառնում։ Թեև պետք է նաև նշել, որ ՄԽ-ն, ի վերջո, չդարձավ այն հարթակը, որտեղ կողմերը խաղաղ համաձայնության հասնեն, մշտապես կար դժգոհություն այդ հարթակից կամ կային տարաձայնություններ համանախագահ երկրների միջև։ Ամեն բան հասավ նրան, որ այս աշխարհակարգի պայմաններում համանախագահները հենց հրաժարվեցին միմյանց հետ աշխատելուց»,- ասաց փորձագետը։
«Ստեփանակերտում բազմաթիվ թաղամասեր կան, որոնք նույնպես ամբողջովին ոչնչացված են, մինչդեռ 2023 թվականի պատերազմից ու արցախահայերի բռնի տեղահանությունից հետո ոչնչացվում էին մասնակիորեն։ Այս ամենի նպատակն ակնհայտ է ու բոլորիս է հայտնի՝ վերացնել Ստեփանակերտի ու առհասարակ Արցախի հայկական դիմագիծը»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Հովիկ Ավանեսովը։
Չճանաչված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության (ԼՂՀ) նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը, որն ավելի քան մեկ տարի պահվում է ադրբեջանական բանտում, մեկուսացված է իր ընտանիքի վարձած փաստաբաններից։ Դրա մասին RTVI հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում հայտարարել է Վարդանյանի որդին՝ Դավիթը:
«Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանն այն կարծիքին է, որ ամփոփիչ ասուլիսին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը փորձեց ցույց տալ, որ Ռուսաստանը վստահ է ուկրաինական ճակատում հաղթանակի առումով:
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն ամփոփում և վերլուծում են շաբաթական լրահոսը։
«Գործող քաղաքական ռեժիմը մեր քաղաքական թիվ մեկ թշնամին է. հայ ժողովրդի թշնամին այս քաղաքական ռեժիմն է՝ իր ընտանեկան-կլանային համակարգով, հետո գալիս են հաջորդ թշնամիները՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը։ Հայ ժողովրդի մի մասը չի կարողանում սա հասկանալ, չի հասկանում, որ տեղի է ունենում հայ ժողովրդի արժանապատվության նվաստացում։ Շատ անգամ լսում եմ գնահատականներ, թե ՀՀ այս իշխանությունն ապիկար է, ոչ, ապիկար չէ. պնդում եմ՝ամեն ինչ փայլուն հասկանում են»,- ասաց Արմեն Մանվելյանը։
168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ՀՀ Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ-ի ղեկավար Լարիսա Ալավերդյանն է:
Վատիկանի՝ պետությունների հետ հարաբերությունների քարտուղար, արքեպիսկոպոս Պոլ Ռիչարդ Գալագերն այցելել է Բաքու՝ մասնակցելու Հովհաննես Պողոս Երկրորդ պապի պատվին կառուցվելիք եկեղեցու հիմնարկեքի արարողությանը։
Մեղադրանքները անընդհատ փոփոխվում են, որովհետև նպատակը նույնն է՝ արցախյան շարժումը իրավական առումով ներկայացնել որպես «զարհուրելի» հանցագործությունների մի ամբողջություն, Ադրբեջանի համար կարևոր է, թե ինչ արարքների կատարման մեջ է դատարանը մեղավոր ճանաչելու այդ մարդկանց, որովհետև այս ամենն արվում է ոչ միայն ներքին, այլև ու առավելապես արտաքին լսարանի համար:
«Այսօրվա վիճակում ես գիտեմ՝ ինչ տրամադրություններ են Սփյուռքում. Սփյուռքն ապշած է՝ ինչ է կատարվում Հայաստանում, և արդեն ուզում է մի կողմ քաշվել, որովհետև չի հասկանում՝ ինչ անի: Մենք պետք է այդ վիճակը փոխենք, դա մեզ համար կործանարար է: Պետք է ստեղծենք այն վիճակը, որ նորից ներգաղթ լինի: Դա անհնար բան չէ: Նոր բան պետք է սկսենք և ամբողջ ազգով»:
Նա նաև տեղեկացրեց՝ իրենց բողոքներից հետո Նիկոլ Փաշինյանն իրենց այդպես էլ մեկ անգամ չընդունեց, չլսեց իրենց խնդրի մասին։ Նույնիսկ հետևել են քաղաքացիների ընդունելության կարգին ու փաստաթուղթ են լրացրել, որ գոնե այդպես ընդունի, սակայն կրկին ապարդյուն։
«Օրինակ, Հայաստանը վավերացրել է Հռոմի ստատուտը, և նախքան վավերացումը եղել են հստակ հայտարարություններ, որ Ադրբեջանի կողմից մարդկության դեմ կատարվել են հանցագործություններ, մարդիկ նույնիսկ ցեղասպանության մասին են խոսում, որոնք պետք է հետաքննվեն միջազգային քրեական դատարանի կողմից։ Այս հարցերն ինչո՞ւ չեն դրվում Ադրբեջանի առջև»։
Վրթանես Սրբազանը երախտագիտություն է հայտնել Արցախի ժողովրդի կողքին լինելու և արցախյան հիմնախնդրի նկատմամբ ոչ միայն օբյեկտիվ ու արդարացի դիրքորոշում ունենալու, այլև հնարավոր հարթակներում հիմնախնդիրը ներկայացնելու համար։
«Այս 6.5 տարվա ընթացքում համոզվել ենք, որ այս իշխանության արած որևէ քայլ չի բխում ՀՀ պետականության, ժողովրդի շահերից: Մեզ մի բան էր պետք՝ ընդդիմությունը պետք է այնպիսի ծրագիր մշակեր, որի հետևից ինքն էլ գնար այնպիսի համակարգվածությամբ, ինչպես անում են իրենք: Աստված չանի, որ այն բոլոր նպատակները, որոնք իրենց առջև դրել են իրենք և իրենց տերերը, իրականություն դառնան»,- ընդգծեց նա:
Միացյալ Նահանգները շարունակելու է հետևողականորեն կոչ անել Ադրբեջանին՝ հարգելու մարդու իրավունքները, այդ թվում՝ բանտարկյալների հիմնարար իրավունքներն ու ազատությունները, և շարունակելու է այդ ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկել։ Այս մասին լրագրողների հետ ճեպազրույցին ասել է ԱՄՆ պետքարտուղարության խոսնակ Մեթյու Միլլերը՝ պատասխանելով լրագրող Հայկարամ Նահապետյանի՝ Ադրբեջանի բանտերում պահվող հայ բանտարկյալների ճակատագրի, մասնավորապես՝ նրանց հիմնարար իրավունքների պաշտպանության գործում ԱՄՆ վարչակազմի ձեռնարկած գործողությունների մասին հարցին։
«Հայաստանի այս իշխանությունը քաղաքականություն չի վարում. չկա՛ քաղաքականություն, այս մարդիկ զբաղված են ընդամենն իշխանությունը պահելու խնդրով, որովհետև այդ իշխանությունն իրենց գոյության երաշխիքն է։ Դա է պատճառը, որ իրենց հետաքրքիր չէ, որ Ադրբեջանն այսօր զորավարժություններ է անում «Լեռնային և քաղաքային մարտեր» խորագրով, իրենց հետաքրքիր չէ այն, որ Թուրքիայի Գլխավոր շտաբի բարձրաստիճան պաշտոնյաները գնում են Ադրբեջան»:
Ալիևը մեկ անգամ չէ, որ պատասխանել է այս հարցին, ասել է՝ իբր անգամ Երևանի Կոնդ թաղամասն է իրենցը։
«Ադրբեջանը պահանջներ է ներկայացնում խորհրդային ժամանակների վերաբերյալ, նույնը ինչո՞ւ չի անում ՀՀ իշխանությունը։ Իհարկե, մենք մոռանում ենք պատմականության մասին, մի կողմ ենք դրել պատմական Հայաստանը, բայց պետք է միշտ հիշել պատմականությունը և քաղաքականությունը կառուցել դրա հիմքի վրա։ Արցախը, Ուտիքը, Գարդմանը պատմական Հայաստանի մաս են կազմել, ինչո՞ւ չեն խոսում սրա մասին։
Ալիևի ռեժիմի կողմից Ռուբեն Վարդանյանին առաջադրված մեղադրանքը հստակ քաղաքական ֆարս է, որի նպատակն է ոչ միայն հեղինակազրկել Ռուբեն Վարդանյանին, այլև միջազգային ուշադրությունը շեղել Արցախի ժողովրդի դեմ Ադրբեջանի հանցագործություններից։
Լեռնային Ղարաբաղում, ըստ վերջին տվյալների, շուրջ 20 հայ կա։ Այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը:
2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը հայտարարել է Արցախում, այսպես կոչված, «հակաահաբեկչական գործողություն» սկսելու մասին, սակայն իրականում դա զանգվածային ռազմական ագրեսիա էր:
Նրա խոսքով, առաջին ներդրումային ծրագիրն իրականացրել է Թաթարստանը։
«Ապրելու երկիր» կուսակցության քաղաքական խորհրդի անդամ Դավիթ Մանուկյանը բաց նամակ է գրել միջազգային հանրությանը․
Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո կան 89 նույնականացված և չհուղարկավորված մարմին և մասունքներ։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտնեց առողջապահության նախարարի մամուլի խոսնակ Մարիամ Ծատրյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի» նախագահ, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) հայ գերիների շահերի ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանն է։
Արցախի շրջափակման ժամանակ նա անում էր անհնարին բաներ, սկսած՝ հղիներին տեղափոխելուց հիվանդանոց, ավելի ծանր վիճակում գտնվող մարդկանց սնունդ տրամադրելուց: Ի՞նչ մեղադրանք է հնարավոր հորինել մի մարդու մասին, որը շրջափակման ժամանակ նույնիսկ մաշված կոշիկներով էր շրջում, որովհետև արդեն մաշվել էին, և Արցախում արդեն կոշիկ էլ հնարավոր չէր գնել, և զբաղվում էր սոցիալական հարցերով»:
Շվեյցարիայի արտաքին գործերի նախարար Ինյացիո Կասիսը մերժել է Լեռնային Ղարաբաղին նվիրված միջազգային համաժողով հրավիրելու նախաձեռնությունը, որը ներկայացրել էին պատգամավորները։ Տեղեկությունը հայտնում է Շվեյցարիայի Դաշնային խորհուրդը:
«ՔՊ-ականներն իրար մեջ ասում են՝ «Մեզ Աղազարյան են անելու». ՔՊ-ում նման ձևակերպում է թևածում, իրենք վախեցած են։ Իրենց Փաշինյանի հետ միավորում է վախը»,- ասաց Թովմասյանը՝ ընդգծելով, որ մինչև 2026 թվականը Փաշինյանը մի շարք ՔՊ-ականների ևս կհեռացնի իր թիմից, որպեսզի 2026 թվականին ավելի բյուրեղացված ցուցակով մասնակցի ընտրություններին։
