Աշխարհ

Նոյեմբերի կեսերից հութիներն ավելի քան 30 հարձակում են գործել միջազգային և առևտրային նավերի վրա։

«168 Ժամ»-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ, ի սկզբանե, այսինքն՝ երկրորդ մեծ պատերազմից հետո, պարզ էր, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան Հարավային Կովկասում հանդես են գալու տանդեմով, ինչպես հենց պատերազմի ընթացքում։ Սա, ըստ վերլուծաբանի, նշանակում է, որ ՀՀ իշխանությունների առաջարկած առանձին պրոյեկտը մի իրավիճակում, երբ հայ-ռուսական հարաբերությունները ևս առանձնապես լավ չեն, մեծ դժվարություններ է ունենալու, եթե չունենա լուրջ աջակից դաշնակցի տեսքով։

Ստորագրման արարողությունը տեղի է ունեցել հունվարի 24-ին Անկարայում՝ Իրանի նախագահ Էբրահիմ Ռայիսիի և նրա թուրք պաշտոնակից Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ներկայությամբ։

Հունվարի 24-ին ՌԴ Բելգորոդի մարզում կործանվել էր Իլ-76 ինքնաթիռը, որում գտնվող բոլոր 74 անձինք զոհվել էին։ Ըստ ՌԴ ՊՆ-ի՝ Կիևի կողմից խոցված ինքնաթիռում գտնվում էր Ուկրաինայի զինված ուժերի 65 ռազմագերի, որոնք փոխանակման նպատակով տեղափոխվում էին Բելգորոդի մարզ, անձնակազմի 6 անդամ և 3 ուղեկցող անձ։

Իսրայելցի նախարարն այն կարծիքին է, որ Թել Ավիվը պետք է Թեհրանին հասկացնի, որ նա չի խուսափի պատասխանատվությունից Իսրայելի դեմ «խամաճիկներ» օգտագործելու համար։

Համատեղ հայտարարությունը ստորագրվել է հունվարի 24-ին Անկարայում Իրանի նախագահ Էբրահիմ Ռայիսիի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հանդիպման արդյունքներով։

Այսօրվա նիստում գործադիրը հաստատեց հայ-ադրբեջանական սահմանին ԵՄ դիտորդական առաքելության կարգավիճակի մասին համաձայնագիրը և այն ուղարկեց ՍԴ՝ սահմանադրության համապատասխանությունը որոշելու համար։

ԱՄՆ սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի անդամ, սենատոր Քրիս Վան Հոլենը կասկածում է, որ Թուրքիային F-16 կործանիչների վաճառքն արագ կհաստատվի․ օրենսդիրները նախ հավաստիացումներ պետք է ստանան Բայդենի վարչակազմից և Թուրքիայից։

Դիվանագիտական ներկայացուցչի խոսքով՝ ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը և պետքարտուղար Անտոնի Բլինկենը բացահայտ հայտարարել են, որ իրենք աջակցում են թուրքական F-16 նավատորմի արդիականացմանը, որը Վաշինգտոնը համարում է հիմնական ներդրում ՆԱՏՕ-ի զինված ուժերի փոխգործունակության մեջ։

Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունը 2023 թվականի դեկտեմբերի 29-ին Հաագայի Արդարադատության միջազգային դատարանում հայց է ներկայացրել ընդդեմ Իսրայելի՝ Ցեղասպանության հանցագործության կանխարգելման և պատժի մասին կոնվենցիայի հնարավոր խախտման համար:

Ավելի վաղ էմիրության արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մաջիդ բեն Մուհամմեդ ալ-Անսարին հայտարարել էր, որ Կատարի իշխանությունները շարունակում են միջնորդական ջանքեր գործադրել Գազայի հատվածում ճգնաժամը կարգավորելու համար։

Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի կողմից իրականացվող մշակութային սպանդը կանխելու առաջնային միջոցներից են տեղում միջազգային խաղաղապահների ներկայությունն ու հստակ մեխանիզմների առկայությունը։

Ֆրանսիան, որը նախագահում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը, մերժել է Իլ-76 ռազմատրանսպորտային օդանավի կործանման հարցով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի արտահերթ նիստ հրավիրելու Ռուսաստանի խնդրանքը: Այս մասին հայտարարել է ՄԱԿ-ում Ռուսաստանի մշտական ներկայացուցչի առաջին տեղակալ Դմիտրի Պոլյանսկին՝ հայտարարելով՝ Ֆրանսիայի նախագահության «նման որոշումը իշխանության չարաշահում է»։

Ռուսաստանի արտգործնախարարը կրկին մեղադրել է Արևմուտքին, որ փորձում են հեռացնել Երևանին և Բաքվին բանակցությունների մոսկովյան հարթակից, ապա հիշեցրել, որ վարչապետ Փաշինյանն է Պրահայում Ղարաբաղը ճանաչել Ադրբեջանի մաս:

Սեպտեմբերից Բաքվի բանտում գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական 8 ղեկավարների կալանքի ժամկետը լրանում է: Հունվարի 28-ին լրանում է նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի կալանավորման 6 ամիսը, հունվարի 30-ին` Դավիթ Բաբայանինը, նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանի, Արկադի Ղուկասյանի եւ Արայիկ Հարությունյանի կալանքը լրանում է փետրվարի 3-ին:

Իսրայելի բանակը շրջափակել է Գազայի հարավում գտնվող ամենամեծ քաղաքը՝ Խան Յունիսը, որտեղ գտնվում են Գազայի հյուսիսից տեղահանված հարյուր հազարավոր մարդիկ։

Շվեդիայի թագավորը բոյկոտ է հայտարարել և հրաժարվել Marabou շոկոլադից, որի արտադրողն ու մատակարարը պատկանում է Ուկրաինայի կողմից «սև ցուցակում» ընդգրկված Mondelez կոնցեռնին: Կիևը վերջինիս «սև ցուցակում» է ընդգրկել ռուսական շուկայում ներկայության պատճառով։ Այս մասին հայտնում է ՏԱՍՍ-ը։

2023 թվականին կարմրուկով հիվանդացությունն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության եվրոպական տարածաշրջանում աճել է 30 անգամ։ Այս մասին հաղորդել է ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանային բյուրոն (ԱՀԿ-ի ԵվՏԲ):

Արևմուտքը որոշել է, որ Ռուսաստանի Դաշնության դերը Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կարգավորման հարցում սխալ է և փորձում է նրանց «գայթակղել» դեպի Բրյուսել, Փարիզ և Վաշինգտոն։ Այս մասին հայտարարել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի միջոցառումներին մասնակցելուց հետո կայացած մամուլի ասուլիսում։

Գերմանիայի դուրս գալը Եվրամիությունից սպառնալիք կհանդիսանա ժողովրդավարության համար, և այդ գաղափարի բոլոր կողմնակիցները պետք է նայեն Մեծ Բրիտանիայի պարագայում Brexit-ից հետո առաջացած հետևանքներին: Այդ մասին հայտարարել է Գերմանիայի կառավարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Շտեֆեն Հեբեշտրայտը։

168․am-ի հետ զրույցում, մեկնաբանելով ԵՄ-ի ներկայիս դիրքավորումը Երևան-Բաքու գործընթացում, եվրոպացի վերլուծաբան Նեյլ Մաքֆարլեյնը նշեց, որ ԵՄ-ն փորձում է զսպել, հավասարակշռել Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակը։ Առաջնային պատճառներից մեկն այն է, ըստ վերլուծաբանի, որ բանակցային գործընթացի նախկին ինտենսիվությունն ընդհատվել է, կան սուր հայտարարություններ, հետևաբար՝ մտավախություններ, որ ռեգիոնում կրկին իրավիճակի էսկալացիա կլինի։

Դաշնային իշխանությունները հայտարարել են, որ գործադուլին մասնակցած պետական ​​ծառայողներին մեկ օրվա համար աշխատավարձ չեն վճարի։

ԱՄՆ Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը պաշտպանել է օրինագիծը, որը նախատեսում է Վաշինգտոնի կողմից բռնագրավված ռուսական ակտիվների փոխանցումը Ուկրաինային։ Այդ մասին տեղեկացնում է  «ТАСС»-ը։

 Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովը քվեարկությամբ որոշել է չվավերացնել Ադրբեջանի պատվիրակության լիազորությունները: Եվ այս որոշմամբ Ադրբեջանի պատվիրակությունն առնվազն 1 տարով հեռացվել է ԵԽԽՎ-ից և այդ ընթացքում կարող է վերադառնալ միայն իր կանոնակարգային պարտավորությունները կատարելու դեպքում։ Այս մասին «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում տեղեկացրել է ՀՀ Ազգային ժողովի փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանը։

Ռուսաստանի Դաշնությունը դիմել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին՝ հրատապ նիստ հրավիրելու Բելգորոդի շրջանում ԻԼ-76 ինքնաթիռի կործանման հարցով։ Ինչպես տեղեկացնում է  «Lenta.ru»-ն, այդ մասին հայտնել է ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։

Թուրքական պատվիրակությունը Աստանայում սիրիական խնդրի կարգավորման շուրջ բանակցություններում հայտարարել է, որ անհրաժեշտ է խուսափել Գազայի հատվածում իրադարձությունների ազդեցությունը Սիրիայի վրա տարածելուց։ Այդ մասին հայտարարել է Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունը։

Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարար Անալենա Բարբոքը չի կարողացել այցելել Ջիբութի, քանի որ նրա ինքնաթիռը Էրիթրեայի օդային տարածքով թռչելու թույլտվություն չի ունեցել։ Այդ մասին տեղեկացնում է «ՌԻԱ Նովոստի»-ն։

ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտարարել է Ռուսաստանի և Ֆինլանդիայի կառավարությունների միջև միջսահմանային համագործակցության խթանմանն առնչվող համաձայնագրի դադարեցման մասին։ Համապատասխան փաստաթուղթը տեղադրված է իրավական տեղեկատվության պաշտոնական կայքում։

Ինը մարդ զոհվել է, ևս 75-ը վիրավորվել Գազայի հարավային հատվածում՝ Խան Յունիսում գտնվող ՄԱԿ-ի Պաղեստինի փախստականների օգնության և աշխատանքի գործակալության շենքի հրետակոծությունից։Այդ մասին հայտնել է գործակալության տնօրեն Թոմաս Ուայթը։

«Իհարկե, Էրդողանն ու Ալիևը չեն պահանջի, որ Հայաստանի իշխանությունը միանգամից հայտարարի Հանրապետության լուծարման մասին, նրանք քայլ առ քայլ են դա պահանջելու, անելու են այնպես, որ Հայաստանի Հանրապետությունը քայլ առ քայլ մոտենա պետականության իր վախճանին, իսկ դրա առաջին քայլերից մեկը Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելն է լինելու»։