Օրեր առաջ Բաքվում բանակի ղեկավարության հետ կայացած՝ Զինված ուժերի օրվան նվիրված հանդիպման ժամանակ Ադրբեջանի նախագահը հայտարարել է՝ Բաքուն կմեծացնի իր ռազմական հզորությունը՝ ճիշտ վերլուծելով Երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմի ընթացքն ու արդյունքները:
Ընտրությունների հաջորդ օրը հրավիրված հանրահավաքում՝ համարելով, որ այլևս ունի պողպատե մանդատ, Նիկոլ Փաշինյանը կոչ արեց ապօրինի ծագում ունեցող գույքի սեփականատերերին անհապաղ սկսել բանակցություններ՝ «գողացածը» վերադարձնելու համար, այլապես կգործի պետության թափանիվը։
«Ապագան էն ա, որ սաղիս երեխեքը սոված են մնալու». Ազատանում ևս ոռոգման ջուր չկա
Արտահերթ ընտրությունների ժամանակ 2 զարհուրելի բան եղավ. բոլորը շեշտում են, որ այդ օրը երեկոյան ՀՀ գրեթե բոլոր վայրերում հոսանքն անջատվել էր։ Բայց քիչ են խոսում, որ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը մինչ ընտրությունները հայտարարեց, որ կա մոտ 2,6 մլն ընտրող, իսկ նման բան չի կարող լինել։ Նախորդ տարիներին, երբ մեր բնակչությունն ավելին էր, 2,6 մլն ընտրող չկար, այսինքն՝ մոտավորապես կես միլիոնից ավելի մեռյալ հոգիներ են: Իսկ սա հնարավորություն է տալիս ցանկացած ընտրություն մինչև վերջ կեղծել, ինչը և տեղի ունեցավ:
«ԱԺ-ում առանց ընդդիմության մասնակցության և հավանության՝ չեն կարողանա ո՛չ փոփոխություն կատարել հանրաքվեով նախատեսվող հոդվածներում (այսինքն՝ դնել հանրաքվեի), ո՛չ էլ երկրորդ մասով նախատեսված այն հոդվածներով, որոնք Ազգային ժողովը ինքը կարող է փոփոխել։ Մեծամասնությունը չի կարող նախագահին իմպիչմենտի ենթարկել, եթե փոքրամասնությունը չմասնակցի, որովհետև, կրկին, երկու երրորդ չունի»։
Նախընտրական քարոզարշավի առաջին օրերին, երբ Նիկոլ Փաշինյանը շրջում էր մարզերում և ապագայի ծրագրերը ներկայացնելու փոխարեն՝ խոսում նախկին իշխանություններից, Արցախի 44-օրյա պատերազմից, դրա մեղավորներից և այլն, հիշեց նաև ՀՀ Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետի նախկին առաջին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանին։
Իհարկե, ԱՄՆ-ը ու ԵՄ-ն Փաշինյանի հետ աշխատում են, բայց Սյունիքում բազա ձևավորում է Ռուսաստանը: Սա վճռական փաստ է: Դինամիկ աշխարհաքաղաքական հավասարակշռություն է տարածաշրջանում, և ամեն բան կախված է ոչ թե նրանից, թե ինչպես մեր երկրները կաշխատեն, այլ, թե ինչպես համաշխարհային քարտեզը կձևավորվի: Մեր հնարավորությունները դրա վրա ազդելու քիչ են, բայց եռակողմ կոնտակտները կարող են որոշակի դեր ունենալ: Ամենալավը կլիներ, որ այս համագործակցությունը հնարավոր լիներ առանց արտաքին մասնակցության նաև, այդպես այդ համագործակցությունն ավելի կայուն կլիներ:
«Իզմիրլյան» ԲԿ տնօրեն Արմեն Չարչյանը վիրահատական միջամտության է ենթարկվել։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցի ժամանակ ասաց փաստաբան Արամ Վարդևանյանը։
«Լույս» հիմնադրամի փորձագետների կողմից նախքան 44-օրյա պատերազմը վեր էին հանվել հիմնական արտաքին քաղաքական խնդիրներն ու մարտահրավերները, տրվել էին պատերազմի բռնկման հետևանքների գնահատականները, վերլուծության առարկա էին դարձել պատերազմի ընթացքի և հետպատերազմական զարգացումները։ Սակայն, փորձագետների կողմից բարձրաձայնվող մտահոգություններն էական ազդեցություն այդպես էլ չունեցան որոշումների կայացման գործընթացի վրա։
Ստացվում է, որ մենք պատահաբար ենք ստացել անկախություն, և հայ ժողովրդի 30-ամյա նպատակները, երազանքները, խնդիրները եղել են կեղծ։ Մենք մեզ խաբել ենք։ Մենք կեղծել ենք մեր հայրենիքը և հիմա, Նիկոլը ճիշտ է ասում՝ վե´րջ կեղծարարությանը, բայց կեղծարարությանը ո´չ թե ընտրական պրոցեսում, այլ՝ հայրենիքի և պետության նպատակներում։
Անցած հանգստյան օրերին և այսօր Արմավիրի մարզում տեղի ունեցած իրադարձությունները շատ խորհրդանշական էին․ քաղաքացիները ոռոգման ջրի հետ կապված խնդիրների պատճառով փակել էին մայրուղին և իշխանություններից պահանջում էին ապահովել իրենց ջրամատակարարումը։ Բողոքող քաղաքացիների խոսքում կարմիր թելի նման անցնում էր միտքը, որ ընդամենը մի քանի օր առաջ իրենք ընտրել են Նիկոլ Փաշինյանին, ինչին ի պատասխան՝ դադարեցվել է իրենց ջրամատակարարումը։
Կինոռեժիսոր Էդգար Բաղդասարյանի կարծիքով՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորած ՔՊ-ն արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում վերընտրվեց, որովհետև կար հասարակության դեգրադացիայի, համատարած տգիտության խնդիր:
«Նիկոլը հաղթեց, որովհետև ինքը կրկեսում անմրցելի է, բոլորին իր հետ մտցրեց այդ կրկեսը, և պարզ էր, որ հաղթելու է։ Հիմա Ազգային ժողովում ինքն իր թիմակիցների հետ կապահովի այդ կրկեսը։ Նիկոլի նպատակը հետևյալն է՝ ամեն օր տեղի կունենան բանավեճեր, հավանաբար՝ ծեծկռտուքներ։ Ամեն թիմն էլ ցանկացած գործողություն համարելու է իր հաղթանակը, ու կրկեսն ապահովված է»,- ասաց Կիվիրյանը՝ կրկնելով, սակայն, որ որևէ թատրոն չի սպառնա Փաշինյանի միանձնյա իշխանությանը, հետևաբար՝ այդ միանձնյա իշխանությունը սասանելու համար պետք է գնալ հետևյալին.
Ազատամարտիկ, Կանանց հանրապետական հասարակական կազմակերպության հիմնադիր-նախագահ, Արցախյան պատերազմի ժամանակ զինվորների համար սիրելի «կարմիր շրթներով դոկտուրը»՝ Աիդա Սերոբյանը, այսօր տեսնելով, թե հայ ռազմագերիներին ինչպես են վերաբերվում Բաքվի բանտերում, կամ նրանց ինչպես են դատապարտում ազատազրկման՝ զուգահեռներ է անցկացնում ադրբեջանցի ռազմագերիների հետ, որոնք 90-ականներին պահվել են Հայաստանում, այնուհետև հանձվել Ադրբեջանին։
Քաղաքագետն այս համատեքստում նկատեց, որ խորհրդարանական երկրում խորհրդարանը զուտ օրենսդրական մարմին չէ, այլ նախևառաջ՝ քաղաքական թիվ մեկ ամբիոն, որովհետև այնտեղ ներկայացված են քաղաքական կուսակցությունները:
«Կառավարությունը նման է վատ մանկապարտեզի՝ վատ վարիչ Նիկոլով». արմավիրցի
168.am-ը քաղաքապետի մամուլի խոսնակ Հակոբ Կարապետյանից հետաքրքրվեց, թե արդյոք պատրաստվո՞ւմ է Հայկ Մարությանը իր պաշտոնավարման ժամկետից շուտ հրաժարական տալ՝ պայմանավորված այն գնահատականներով ու քննադատություններով, որ հնչեցնում են իր հասցեին հենց իշխող ուժի առանցքային դերակատարում ունեցող դեմքերը:
«Թող քամիներ չանեն, գարնանից միայն քամիներ ենք լսել». արմավիրցին՝ ջրի խնդրի մասին
Նախորդ շաբաթ՝ հունիսի 26-ին, Արմավիր մարզի 13 գյուղի բնակիչներ փակել էին Երևան-Արմավիր ավտոմայրուղին ու պահանջում էին ոռոգման ջուր տալ: Շահագրգիռ գերատեսչությունների ներկայացուցիչներն ասում էին, թե մարզում մի քանի օր ջրի չլինելու պատճառը վնասված թունելն է, որով ջուրը հասցվում է գյուղացիներին: Երկու օր առաջ գերատեսչությունների ներկայացուցիչները վստահեցնում էին, թե նույն օրը երեկոյան գյուղացիները կկարողանան արդեն ջրել իրենց այգիներն ու դաշտերը:
Արմավիրի մարզում, որը Հայաստանի ամենաշոգ տարածքներից է, ոռոգման ջրի խնդիրը շարունակում է անհանգստացնել գյուղացիներին: Էջմիածին քաղաքի հարակից դաշտերում չորացող դաշտերի կողքին գյուղացու բերքի համար խնդիր են առաջացնում նաև սելավաջրերը:
Հայկ Մարությանի ու Նիկոլ Փաշինյանի հարաբերությունները սրվեցին անցած տարի՝ պատերազմի ավարտից հետո: Թերևս, պատերազմի ավարտն ու դրա խայտառակ արդյունքները թիմում իրերի իրական դրվածքն իմացող Հայկ Մարությանի համար ընդունելի չեղան, եթե հաշվի առնենք նաև այն հանգամանքը, որ պատերազմի ավարտից առաջ քաղաքապետը «Երևան» ջոկատով Արցախում էր, ու թեպետ չէր մասնակցել մարտական գործողություններին, սակայն տեղում ըստ երևույթին առավել հստակ էր հասկացել՝ ինչ է կատարվել և ինչու:
Հունիսի 27-ին Սյունիքի մարզի Տեղ համայնքում հերթական միջադեպն է գրանցվել՝ թշնամին սպառնացել է խոտհունձ անող բնակիչներին և արգելել է հավաքել իրենց հնձած խոտը։ Այս միջադեպի մասին տեղեկացրել էր Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը, որի վերաբերյալ հայտարարություն էր տարածել։
Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը հունիսի 27-ին հայտարարություն էր տարածել՝ տեղեկացնելով, որ Սյունիքի մարզի Տեղ համայնքում թշնամին թույլ չի տվել, որպեսզի գյուղացիները կատարեն գյուղատնտեսական աշխատանքներ։
Վերջին օրերին արժութային շուկայում նոր միտումներ են նկատվում։ Տևական ժամանակ արժեզրկվելուց հետո՝ դրամը սկսել է արժևորվել։ Նվազել է ինչպես դոլարի, այնպես էլ՝ եվրոյի ու ռուբլու փոխարժեքը։
Ո՞նց կարելի է հավատալ, որ երեք տարի երկիրը համառորեն քանդած ու հասարակությանն այսքան տառապանք պատճառած իշխանությունը կարող է ընտրություններով վերարտադրվել։ Նման բան անհնար էր պատկերացնել նույնիսկ ամենավատ երազում։ Ո՞ր արժանիքի համար։ Քանդեցին երկիրը ու այդքանից հետո դեռ պիտի շարունակեն քանդել։
Արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում գործող իշխանությունը՝ ի դեմս «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության, Շիրակի մարզում հավաքել էր ընտրելու իրավունք ունեցողների քվեների 65.22 %-ը: 168.am-ը մարզի բնակիչների սոցիալական խնդիրներով զբաղվող «Շիրակ կենտրոն» ՀԿ նախագահ Վահան Թումասյանից հարցրեց, թե իր համար սպասելի՞ էին ընտրության այս արդյունքները և հատկապես այն, որ ամբողջ Հայաստանում Շիրակը ՔՊ-ին երկրորդ ամենաշատ քվե տված մարզն է:
Բարդ չէր կանխատեսելը, որ այս տարվա առաջին կիսամյակի տնտեսական հաշվետվություններն իշխանությունները ներկայացնելու են՝ որպես առաջընթաց: Բարդ չէր կանխատեսել, որովհետև հիմքում շատ պարզունակ պատճառ կա:
Ինձ թվում է՝ մենք դեռևս գտնվում ենք պատերազմական շրջանում և հավանաբար դեռ ժամանակ է անցնելու, ոչ մեկս չգիտենք՝ ինչքան ժամանակ, բայց հոգեբանական տեսանկյունից զգալու ենք հետևանքները այս կամ այն կերպ:
«Արևմուտքն ակտիվացել է, հարցեր լուծելով փորձում է «վերադառնալ» տարածաշրջան»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը՝ անդրադառնալով հետընտրական շրջանում տարածաշրջանային զարգացումներին։
Մեկ տարի առաջ էր, երբ YouTube-ով դիտում էի «Թքած»-ի թողարկումները, ծանոթանում իմ հասակակից ստեղծագործողների առօրյա և աշխատանքային խնդիրներին: Այսօր նախագծի հեղինակ-մասնակիցներից մեկի՝ ռեժիսոր Նարեկ Գևորգյանի հետ զրուցել ենք պատերազմի հասցրած հարվածների, ստեղծագործական ճգնաժամի և վերջինիս նոր՝ հեղափոխական գաղափարների մասին:
