Չնայած Ադրբեջանի իշխանություններն ամեն հնարավոր առիթով խոսում են ՀՀ իշխանությունների հետ բանակցային գործընթացը վերսկսելու, ինչպես նաև Խաղաղության համաձայնագիր կնքելու պատրաստակամության մասին, վերջին օրերին կտրուկ սրվել է իրավիճակն արցախաադրբեջանական շփման գծի որոշ հատվածներում, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական սահմանի Երասխի հատվածում։
Հոկտեմբերի 17-ին նախատեսված տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտություններից առաջ՝ հոկտեմբերի 14-ին, Կառավարությունը հերթական անգամ գումար է հատկացրել այն մարզերին, որտեղ մի քանի օր անց կայանալու են ընտություններ։
Վաղը Գյումրիում քաղաքապետ կընտրեն, և քիչ առաջ ՀՀ` իր մեծությամբ երկրորդ քաղաքից 168.am-ին տեղեկացրեցին, որ Գյումրիի նախկին քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանի ողջ մերձավոր շրջապատը վաղվա ընտրություններում աշխատելու է իշխող ՔՊ-ական թեկնածու Հովհաննես Հարությունյանի օգտին, չնայած այն հանգամանքին, որ իր հարազատ հորեղբոր որդին` Արտյոմ Ղուկասյանը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության քաղաքապետի թեկնածուն է Գյումրիում կայանալիք ՏԻՄ ընտրություններում։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վիգեն Խաչատրյանը հոկտեմբերի 15-ին քննարկումներից մեկի ժամանակ ասել էր, որ «Հայաստանն առանց Արցախի ապագա չունի» թեզը շատ վտանգավոր է և կխանգարի մեզ՝ երաշխավորել Արցախի ապագան: «Գերնպատակը Հայաստանն է, ոչ թե Արցախը։ Խնդիրը չի կարող գնալ էդ տարածքը Հայաստանինը համարելուն, խնդիրը պետք է գնա՝ էդ մարդիկ Ադրբեջանի ներսում վտանգվա՞ծ են, թե՞ ոչ»,- ասել էր իշխող խմբակցության պատգամավորը։
Վաղը՝ հոկտեմբերի 17-ին, Շիրակի մարզի Գյումրի քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններ են անցկացվելու։
Աշխարհը թևակոխում է բացարձակապես նոր աշխարհառազմավարական դարաշրջան, և այդ փոփոխությունը զուգակցվում է՝ ինչպես տարածաշրջանային, այնպես էլ՝ աշխարհաքաղաքական աննախադեպ ցնցումներով, ճգնաժամերով՝ նոր որոշումների և դիրքավորումների անհրաժեշտության առջև կանգնեցնելով բոլոր երկրներին և միջազգային կազմակերպություններին: Այս փուլում, որում էական դերակատարություն ունեցան նաև 44-օրյա պատերազմն ու դրա հետևանքները, Հարավային Կովկասն առանցքային տարածաշրջանի է վերածվում, որի նկատմամբ գլոբալ խաղացողների հետաքրքրությունն աճում է օրեցօր:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ․Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանն ասաց, որ Մոսկվա կատարած այցի ընթացքում Հայաստանի Վեհափառի ու Մոսկվայի և Համայն Ռուսիո Կիրիլ պատրիարքի միջև եկեղեցիների առնչությամբ քննարկումներ եղել են, այդ թվում՝ Դադիվանքի։
Դեռևս մեկ ամիս առաջ 168.am-ը գրել էր, որ հոկտեմբերի 17-ին կայանալիք ՏԻՄ ընտրություններին իշխանությունները կմասնակցեն նաև ֆեյք քաղաքական միավորներով։ Գրել էինք, որ 168.am-ին ուշագրավ տեղեկություններ են հասել, գյումրեցիների պնդմամբ, դրանցից մեկի` «Գյումրին կռնա» դաշինքի թե կազմի, թե նրա հետևում կանգնած աներևույթ ու առերևույթ դերակատարների մասին:
Ամիսներ առաջ ռուսական ինտելեկտուալ շրջանակներում ակտիվորեն քննարկվում էր ռեժիսոր Կ. Բոգոմոլովի հոդվածը, որտեղ նա ներկայիս Եվրոպայի արժեհամակարգային բովանդակությանը տալիս է «Էթիկական Ռեյխ» բնորոշումը։
ԶԼՄ-ներին տրամադրած հոդվածում ՀՀ նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանն անդրադարձել է Արցախյան հակամարտության կարգավորման բանակցային ներկա փուլին ու հնարավոր զարգացումներին:
Նախօրեին Արցախում տեղի ունեցած իրադարձությունները հերթական անգամ բացահայտեցին պետության, մեղմ ասած, անհամարժեքությունը, իսկ իրականում՝ անգործությունը, իսկ ավելի իրականում՝ չգոյությունը։
Երևանյան սուպերմարկետներում կարտոֆիլի մեկ կիլոգրամի գինը 330-550 դրամի է հասնում։ Որոշ բանջարեղենային խանութներում այն տատանվում է 280-300 դրամի սահմաններում։ Նախորդ տարվա այս ամիսներին կարտոֆիլի մեկ կիլոգրամի արժեքը տատանվում էր մինչև 150 դրամի սահմաններում։
«Ադրբեջանի հետ խաղաղության գնալը նշանակում է՝ ստորագրել հայ ազգի ինքնասպանության փաստաթուղթը, Փաշինյանը դա է անելու, թեև մտածում է, թե գուցե դա էլ մարսի»,- ասաց Գևորգյանը՝ շեշտելով, որ իշխանությունն ընդամենը զբաղված է ժամանակ ձգելով, որպեսզի վերջնականապես ստորագրի մի խաղաղության պայմանագիր, որի արդյունքում բավարարելու է Ալիևի դրած պահանջը՝ ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։
Գլոբալիզացիայի կամ տոտալ վիզուալիզացիայի դարաշրջանում տեղեկատվական տեխնոլոգիաները, ըստ էության, փոխեցին ռազմական և ոչ ռազմական կոնֆլիկտների տակտիկան: Եվ հատկապես այսօր, երբ յուրաքանչյուրն իր ձեռքում ունի տեսանկարահանելու և լուսանկարահանելու հնարավորություններով հեռախոս, երբ այսօր կան սոցիալական ցանցեր՝ Ֆեյսբուք, Տելեգրամ և այլն, տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմում հաղթանակը պակաս կարևոր չէ, քան իրական պատերազմում, եթե չասենք, որ տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմն է ինչ-որ չափով որոշում իրական ռազմական գործողությունների ելքը:
Քրեակատարողական ծառայությունում (ՔԿԾ), 168.am-ի տեղեկություններով, սկսվել է կադրային հունձը։ Արդեն ՔԿԾ-ն նոր կադրերով է սկսել «համալրել» Ծառայության նորանշանակ պետ Սերգեյ Ատոմյանը։
«Թշնամին ամեն օր էլ կրակում է գյուղի ուղղությամբ, այսօր ժամը 11-ից հետո կրակոցներն ավելի ակտիվացան»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արարատի մարզի Երասխ գյուղի բնակիչներից մի տղամարդ։
Հոկտեմբերի 14-ի կեսգիշերին թշնամին կրակ է բացել Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի Հարավ գյուղի մոտակայքում տեղակայված դիրքերի ուղղությամբ։
Գյումրիի քաղաքապետարանում նորանշանակ պաշտոնակատար Ալբերտ Մարգարյանն անցել է «պատժիչ» գործողությունների։
Հոկտեմբերի 15-ին, ժամը 15։00-ի սահմաններում, ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի, մասնավորապես՝ Երասխ գյուղի, և այդ հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ, ինչի հետևանքով այրվել են գյուղի բնակիչներից մեկի անասնագոմը և խոտի դեզերը։
Արցախի պաշտպանության բանակից տեղեկացրել էին, որ հոկտեմբերի 14-ի երեկոյան ադրբեջանական զինված ուժերը կրակ են բացել Արցախի Հանրապետության արևելյան սահմանագոտում տեղակայված ՊԲ մարտական հենակետի ուղղությամբ, ինչի արդյունքում հրազենային վիրավորում է ստացել վեց զինծառայող:
Պաշտոնական առաջին հաղորդագրությունների համաձայն, Արցախում երեկ երեկոյան տեղի ունեցած կրակոցներից հետո իրավիճակը հանգիստ է և վերահսկվում է Արցախի ՊԲ-ի և ռուս խաղաղապահների կողմից, իսկ այսօր հայտնի դարձավ ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումների կողմից հերթական սադրանքի մասին:
«Պուտին-Փաշինյան հանդիպումից, ինչպես նաև դրան նախորդող բոլոր՝ եռակողմ կամ ՄԽ ձևաչափով հանդիպումներից որևէ տեղեկատվություն, որպես այդպիսին, բացակայում է: Սա խոսում է այն մասին, որ որևէ դրական տեղաշարժ հայկական կողմի համար իրենք արձանագրել չեն կարող՝ այլապես, իմանալով իշխանական քարոզչամեքենան, դրա մասին կթնդացնեին բոլոր հնարավոր ու անհնար հարթակներից»։
Ստվերում, փակ աշխատասենյակներում որոշված (գործուղված) լիդերներ ու գաղափարներ իհարկե կարելի է ծախել այս մոլորված, պատերազմ ու մահ տեսած ժողովրդի վրա ու հերթական ողբերգական էքսպերիմենտն ապահովել նրան։ Բայց Հայաստանին այլ բան է պետք՝ առողջ հասարակական պրոցես, բաց-դժվար ներհասարակական խոսակցություն, ու դրա հենքի վրա՝ սոլիդ իշխանություն։
Վերջին մի քանի տարիներին հարավկովկասյան տարածաշրջանում ակնհայտորեն ականատես ենք լինում լուրջ վերադասավորումների, որոնք ոչ միայն աշխարհաքաղաքական, այլ անգամ քաղաքակրթական բնույթի են։ Փաստ է, որ մեր տարածաշրջանն այլևս հինը չէ, և նախկինում գոյություն ունեցող «ռասկլադները», պայմանավորվածություններն ու փոխադարձ համագործակցություններն այլևս չեն աշխատում, և ամեն ինչ սկսվում է նոր ու մաքուր էջից՝ «tabula rasa»:
Ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումները հոկտեմբերի 15-ին, ժամը 09։00-ի սահմաններում, կրակ են բացել Արցախի Հանրապետության հյուսիս-արևելյան ուղղությամբ տեղակայված ՊԲ ստորաբաժանման սանիտարական մեքենայի ուղղությամբ։ Հայկական կողմից տուժածներ չկան։
ՊԲ հրամանատարությունը ԱՀ իշխանությունների հետ համակարգված աշխատանքներ է տանում ռուսական խաղաղապահ զորակազմի հրամանատարության հետ ՝ ուղղված իրավիճակի հետագա լիցքաթափմանը:
Կառավարության կանխատեսումներով՝ այս տարվա վերջին մեր երկրի պետական պարտքը կկազմի 4 տրիլիոն 509 մլրդ դրամ, իսկ հաջորդ տարվա վերջին կհասնի 5 տրիլիոն 29 մլրդ դրամի։ Եթե սա վերածենք դոլարի, ապա կստացվի, որ 2021թ. վերջին պետական պարտքը կկազմի 9,2 մլրդ դոլար, իսկ 2022թ. վերջին՝ 10 մլրդ 260 մլն դոլար։
Արցախի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունը հայտարարում է, որ շարունակում է հավատարիմ մնալ հրադադարի ռեժիմի պահպանմանը և կոչ է անում ադրբեջանական կողմին նույնպես ձեռնպահ մնալ իրադրությունն ապակայունացնող գործողություններից:
Հաշվի առնելով, որ Արցախի պաշտպանության բանակի դիրքերը Նոր Շեն ու մյուս համայնքների անմիջական հարևանությամբ պաշտպանում են քաղաքացիական բնակիչների կյանքն ու անվտանգությունը, ակնհայտ է, որ վիրավորում ստացած բոլոր զինվորների առողջությանը վնաս պատճառելու համար ադրբեջանական զինված ուժերն ուղիղ պատասխանատվություն են կրում իրենց հանցավոր արարքների համար»:
Այո, իշխանությունները բավական սահուն իրականացնում են այն ծրագիրը, որն ունեն, և ընդդիմության գործն է՝ համազգային դիմադրություն կազմակերպել և ցույց տալ, որ ազգի նշանակալից մասի համար անթույլատրելի է նման քաղաքականությունը: Հարցն այնպիսին է, որ պետք է փորձել այնքան, մինչև հաջողենք»: