Եռաբլուր զինվորական պանթեոնն այսօր սովորականից մարդաշատ է։ Այսօր Արցախյան վերջին պատերազմի տարելիցն է։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին, առավոտյան ժամը 7։30-ին, թշնամին լայնամասշտաբ ագրեսիա սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ, այդ թվում՝ հրթիռակոծելով խաղաղ բնակավայրերը։
«Ճիշտն ասած, շատ էին այնտեղ բազմազավակները, դրա համար հերթականությունով չհասավ, մինչև հերթը հասավ, 7-րդ-ն էլ ծնվեց։ Հոկտեմբերի մեջ պետք է արդեն փողը փոխանցեին, թղթերը սաղ տված էր, պետք է տունն առնեին տային։ Նորմալ, մեծոտ տուն էր, մոտ 20 միլիոն դրամի չափով, բայց սեպտեմբերին պատերազմը սկսվեց, այդպես մնաց այդ տունը․․․ Այդ տունն էլ, որ պիտի տային, սնարյադը ընկել էր կողքը, վալնայից ճակատային պատը փլվել է, զալը դարձել է բալկոն»։
«Նիկոլ, պողպատե մանդատից ես խոսում, արի տեղում ծանոթացի, տես ինչ է, ոնց է, ի՞նչ արդյունքի ենք հասել մենք․ մենակ էս դաշտում մի քանի միլիոնի վնաս են տվել միայն ինձ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արմավիրի մարզի Էջմիածին քաղաքի բնակիչ, ֆերմեր Սամվել Լալազարյանը, որը դեռ գարնանից էր ահազանգում, որ ոռոգման ջուր չեն հատկացնում, ինչի հետևանքով ամբողջ մշակաբույսերը չորանում են։
«Իմացանք՝ սեպտեմբերի 28-ի երեկոյան Էրիկիս անունը հրապարակվել է զոհվածների ցուցակում, բայց ես չեմ իմացել, մեր բարեկամներն են տեսել, զանգել մեծ տղուս, ասել, որ Էրիկը զոհվել է․․․ Պարզվեց, որ սեպտեմբերի 27-ին՝ առավոտ շուտ, թշնամին պայթեցրել է Մարտակերտի բուժկետը, 6 թե 8 հոգի են եղել, տղաս հետաքրքրվել էր, իմացել, որ Էրիկիս հետ բուժկետում եղած տղաները բոլորը զոհվել են, իրենց մարմիններն էլ են գտել․․․
Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանի հրամանով՝ հոկտեմբերի 1-ից պետական և մասնավոր բոլոր հիմնարկների աշխատակիցները կա՛մ պետք է պատվաստվեն կորոնավիրուսի դեմ, կա՛մ 14 օրը մեկ ներկայացնեն 72 ժամ վաղեմության ՊՇՌ թեստի բացասական պատասխանը հավաստող սերտիֆիկատ:
Հրավերն առաջին տիկնոջ կողմից է. զոհված զինվորի մայրը՝ անկախության տոնակատարությանը մասնակցելու մասին
Անվտանգությունը կարգավորվում է հավուր պատշաճի. Պաշտպանության փոխնախարար
Hello, I’m from India. Iran. ովքեր են մասնակցում գունագեղ տոնակատարությանը
«Իմ մինուճար տղես էր, Դավոս, ժամկետային էր, 2 ամսվա ծառայող էր։ Այդ երեխեքը սկի գդալ բռնել չգիտեին, ուր մնաց՝ ավտոմատ, տարել էին առաջին գիծ, 40 օր սոված-ծարավ, դա բոլորի մոտ շեշտում եմ, որ սոված-ծարավ են եղել։ Երեխեքը զանգել՝ մեզնից ուտելիքներ են ուզել, առաջին բուժօգնության պարագաներ, անգամ հեռադիտակ, ինչի՞ պետք է առաջին գիծ կանգնող տղան ծնողից հեռադիտակ ուզեր։ Ջուր չեն ունեցել, ասում էին՝ քիչ-քիչ խմում ենք, մինչև ուղարկեն։ Մենք ենք ծնողներով հավաքվել ու ուղարկել․․․ Նոյեմբերի 5-ին է զոհվել որդիս, 40 օր կռվեց․․․»։
«Եթե տակը հիմք ունենային, հիմա ինձ շուտ էին կալանավորել։ Դրել, ասում են, թե՝ հարկերը չես հավաքել, սարքում են քրեական եսիմինչ հանցագործություն․․․ Լա՛վ եմ արել, հարկերը չեմ հավաքել․ պատերազմի ժամանակ ես ինձ բարոյապես թույլ չէի տա, որ այդ մարդիկ պատերազմին մասնակցում են, ես ասեմ՝ բերեք, հարկերը տվեք։ Ասեմ ավելին, ես այդ ժամանակ միլիոններով փող եմ ծախսել իմ գրպանից, տարբեր ընտանիքների եմ օգնել․․․»։
Գեղարքունիքի մարզի Կութ գյուղի բնակիչներն ահազանգում են՝ գյուղի անմիջապես վերևի սարերում մայիսի 12-ից տեղակայված թշնամին կրկին կրակոցներ է արձակել։ Գյուղացիներից Զմրուխտ Գևորգյանը 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ թշնամու կրակոցները հնչել են, երբ աշակերտները դպրոցից տուն էին վերադառնում․
«Ջուր չկա, սաղ ապրանքն էլ չորանում է, մի 15 օր է՝ ջուր չի եղել։ Մի անգամ թողեցին, ջրերն եկավ, նորից կտրեցին, ասացին՝ ջուր չկա, լիճը դատարկ է․․․ Չփչանալու համար ստիպված ցիստեռն եմ վարձել, որ ջրեմ։ Միակ եկամուտս սա է մնացել, որ բանկերից պրծնենք։ Հիմիկվա դրությամբ, որ մարդիկ արդեն սկսում են բերքը հանել, ջուր չկա, էս էլ այնպիսի բուսականություն է, որ ջուր է ուզում, մի բերք քաղեցիր, պետք է ջրես, ջուր էլ չի լինում, 15 օր չի ջրվել, վիճակը նայեք, չորացել ա սաղ բերքը, բիբարի քոլերը սաղ թորմշել են, էլ այնտեղից եկամուտ չկա, մնացել է պոմիդորը»։
Սյունիքի մարզի Գորիս-Կապան ճանապարհի Որոտանի հատվածում, որտեղ ադրբեջանցիներն արդեն 1 շաբաթ ոստիկանական հենակետ են տեղադրել և ստուգում են այդ ճանապարհով անցնող մեքենաները, երեկ հերթական միջադեպն է գրանցվել։
«110 դրամը գին չէ, եթե հաշվարկ անենք իմ ծախսերը, թե որքան գումար եմ ծախսել խաղողի վրա, թե՛ բուժման, թե՛ վարելու, թե՛ փորելու, թե՛ ջրելու, իմ ծախսն անգամ չի հանում։ Կոպիտ հաշվարկով, պետք է 10 տոննա խաղող ստանամ, բայց դա իմ ծախսերը չի փակում, ես ի՞նչ պետք է անեմ։ Եթե 110 դրամով հաշվենք, կազմում է 1.100.000 դրամ, դրանից ինձ սկի 100.000 փող չի մնում, չհաշված՝ ապահովագրությանը փող ունեմ տալու, բանկերին փող ունեմ տալու, վարկ եմ վերցրել, որ կարողանամ սելիտրա առնեմ, դեղորայք առնեմ․․․ Բանկին էլ չի հետաքրքրում՝ ես իմ խաղողը հանձնե՞լ եմ, թե՞ չէ, հիմա ես ի՞նչ անեմ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Քարակերտի բնակիչ Վռամ Ավետիսյանը։
«Ադրբեջանցի զինվորները երեկ շատ լկտի պահվածք են ցույց տվել մեր զինվորներին հաց տանող մեքենայի վարորդի և ուղևորների նկատմամբ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գորիսի փոխհամայնքապետ Կարեն Քոչարյանը։
«Ոչ մի բան չի կատարվում, ամեն ինչ նորմալ է, դրոշ չի էլ եղել, չեն էլ իջեցրել․․․ Մանրամասների համար կխնդրեմ՝ ՊՆ-ին զանգահարեք, իրենք կասեն, բայց ես Ձեզ հավատացնում եմ՝ ոչ մի արտառոց բան չկա, ամեն ինչ կա՝ ոնց որ եղել է, որևէ լարվածություն, ոչ մի բան չկա․․․ Ինչ վերաբերում է սահմանային հարցերին, ես իրավասու չեմ նման հարցերի պատասխանել»։
Արմավիրի մարզի Քարակերտ գյուղի բնակիչ, խաղաղագործ Տոնական Կարապետյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ Սուրեն Պապիկյանի երեկվա ելույթից հետո այսօր զանգահարել են խաղող մթերող մի քանի գործարան.
Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքի ղեկավարը և 17 վարչական շրջանների ղեկավարները Սոթք-Վարդենիս ճանապարհահատվածը բացելուց հետո, որն առավոտյան փակել էր ժողովուրդը, Գավառում՝ Գեղարքունիքի մարզպետարանում, հանդիպել են Գեղարքունիքի նորանշանակ մարզպետ Կարեն Սարգսյանի հետ։
«Ոստիկանները մեր 2 ջահել տղերքին քաշքշում էին, ես հետևից հրեցի, որովհետև ընկնում էին վրես, ասեցի՝ խի՞ եք քաշքշում, պատասխանեց՝ լավ եմ անում։ Ասացի՝ էս ա էլի ձեր պահած քաղաքը, մարզերը, ասեցի՝ Նիկոլն ի՞նչ ա, որ դուք ինչ լինեք, ոստիկանության աշխատակիցն ասաց՝ խի՞ ես ասում Նիկոլ, ինքը վարչապետ է, պարոն վարչապետ ասա։ Ես էլ ասացի՝ Նիկոլը վարչապետ չի, ինքը Սյունիքը ծախեց, հիմա Գեղարքունիքի մարզն էլ է վաճառում, վաղը ադրբեջանցիները գալու են Սոթքում էլ անցակետ դնեն, ավտոները ստուգեն, երեխեքին, ժողովրդին բռնեն տանեն, ամեն ինչ էլ կանեն։ Եթե այսպես շարունակվի, վաղն էլ ադրբեջանցիները գալու են Երևանում նստեն»,- պատմեց Սոթքի բնակիչը։
Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքի բնակիչներն այսօր վաղ առավոտյան փակել էին Սոթք-Վարդենիս ճանապարհահատվածը՝ իրենց բողոքն արտահայտելու համայնքների խոշորացման վերաբերյալ Կառավարության նախագծի դեմ, որով առաջարկվում է Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքը միացնել Վարդենիս համայնքին։ Իսկ Գեղամասար խոշորացված համայնքի մեջ ներառված է 18 գյուղ, այդ թվում՝ Կութ, Սոթք, Ազատ և Նորաբակ գյուղերը, որոնցից վերև գտնվող սարերում, արդեն 4 ամիս է, թշնամու զորքն է տեղակայված։
Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքի բնակիչներն այսօր վաղ առավոտյան փակել էին Սոթք-Վարդենիս ճանապարհահատվածը՝ իրենց դժգոհությունն արտահայտելու համայնքների խոշորացման վերաբերյալ Կառավարության նախագծին, որով առաջարկվում է Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքը միացնել Վարդենիս համայնքին։ Իսկ Գեղամասար խոշորացված համայնքի մեջ ներառված է 18 գյուղ, այդ թվում՝ Կութ, Սոթք, Ազատ և Նորաբակ գյուղերը, որոնցից վերև գտնվող սարերում, արդեն 4 ամիս է, թշնամու զորքն է տեղակայված։
«Մոտ 1.5-2 ամիս կլինի, որ սեպտեմբերի 21-ի ՀՀ անկախության 30-ամյակին նվիրված միջոցառման նախապատրաստական աշխատանքները սկսել ենք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Դոմինո փրոդաքշնի» հիմնադիր, նախագծի պրոդյուսեր Աշոտ Առաքելյանը։
«Նարեկս ինքնակամ է որոշել, որ պետք է իր ջոկով Գորիսի դիրքերը պահեն, սակայն այնտեղից տարել են Խնձորեսկ, այսինքն՝ իրենք եղել են Խնձորեսկի և Կուբաթլուի մեջտեղում, իրենք իրենց ձեռքով փորել, դիրքեր են սարքել ու հոկտեմբերի 18-ից այնտեղ են եղել, հոկտեմբերի 22-ի լույս առավոտյան կասետային ռումբ են գցել, ու բեկորը Նարեկիս սրտի մեջ է մտել, ինքն ուրիշ վիրավորում չուներ, արյան զեղում է տվել, իրեն օգնության են հասել, բայց վիրավորումը մահացու է եղել, հագին զրահաբաճկոն եղել է, բայց բեկորը կողքից է մտել․․․»։
«Ի՞նչ է նշանակում՝ գունագեղ տոնակատարություն, երբ մեր երեխեքի զոհվելու 1 տարին չի լրացել, ես կատեգորիկ դեմ եմ այդ միջոցառման անցկացմանը․․․»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախում նահատակված Տարոն Գիվարգիզյանի մայրը՝ Լաուրա Սարգսյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ անկախության 30-ամյակին նվիրված միջոցառմանը, որի մասին սեպտեմբերի 8-ի կառավարության նիստում առաջինը հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը․ «հանգամանքների բերումով՝ մեր տրամադրությունը տոնական համարել չի կարելի, բայց որոշում ենք կայացրել, որ ՀՀ Անկախության 30-րդ տարեդարձը պետք է պատշաճ ձևով նշվի, սեպտեմբերի 21-ին Հանրապետության հրապարակում տեղի է ունենալու մասշտաբային և գունագեղ տոնակատարություն»։
«Հայկական մեքենաներին առայժմ ձեռք չեն տալիս, բան չեն ասում, ասում են՝ քշե՛ք, ստուց ռա՛դ եղեք, այդքանը․․․ Սա լավ երևույթ չի, հետագան ինչ կլինի՝ չգիտենք, լավ բան չի սպասվում։ Իրավիճակն ահավոր վատ է, մարդկանց վիճակը շատ վատ է, պատկերացրեք՝ տեղացիները հոգեբանական ինչ վիճակում են․․․»։
Հայ առաքելական եկեղեցին երեկ նշեց 5 տաղավար տոներից վերջինը՝ Խաչվերացը, որը մարդկանց մոտ առավել հայտնի է «Սըրբխեչ» անունով։ Խաչվերացի հաջորդ օրը մեռելոց է։ Այսօր եկեղեցիներում մատուցվել է Սուրբ Պատարագ, կատարվել հոգեհանգստյան կարգ, որից հետո մարդիկ այցելել են հանգուցյալների շիրիմներին:
«Բացարձակ չէր ուզում տանկիստ դառնալ, բայց հարմարվեց, բավականին պարտաճանաչ ու խելացի զինվոր դարձավ։ Իր մայորով էր շատ տպավորված, ամեն զանգելուց նրա մասին էր պատմում, իր համար 28-ամյա մայորը ոնց որ օրինակ լիներ։ 2020 թվականի հունիսի 24-ն էր, 2 կրծքանշաններով և լավագույն կուրսանտ կոչումով տեղափոխվեց Հադրութ, այնտեղից էլ էր շատ գոհ, ասում էր՝ լավ է։ Ինքն ամեն տեղ էլ իրեն ճիշտ դրսևորել գիտեր»,- հիշեց զոհված զինծառայողի մայրը։
Արարատի մարզի Արտաշատ քաղաքի դատարանում ընթանում է դաժան ծեծի ենթարկված փոխգնդապետ Արա Մխիթարյանի գործով դատական նիստը։