#քաղաքական

168․am-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ Սիրիայում տեղի ունեցողն ըստ էության ոչ միայն ռեգիոնալ, այլ մինչև անգամ աշխարհաքաղաքական բնույթի իրադարձություն է, որը կապ ունի ազդեցության բոլոր կենտրոնների շահերի հետ։ Ըստ նրա, բնականաբար, Հարավային Կովկասը՝ Հայաստանն ու Ադրբեջանը ևս որոշակիորեն կապ ունեն այն ամենի հետ, ինչ տեղի ունեցավ Սիրիայում, քանի որ կարող ենք այս պահի դրությամբ արձանագրել Թուրքիայի ազդեցության աճ Մերձավոր Արևելքում, որը փորձ կարվի պրոյեկտել նաև Հարավային Կովկասում։

«Սա նշանակում է, որ Ադրբեջանը ցանկանում է է՛լ ավելին ստանալ այս գործընթացից, ուստի անընդհատ տարատեսակ պահանջներ են շրջանառվում կամ արվում են հայտարարություններ, որոնք չեն տեղավորվում տրամաբանական գործընթացի շրջանակում։ Այս ամենի էական պատճառներից մեկն այն իրավիճակն է, որը ստեղծվել է ՀՀ արտաքին քաղաքական հարաբերություններում, այն անկայունությունն է, որը կա ՀՀ-ի շուրջ արտաքին առումով, վստահելի գործընկերների բացակայությունը մի իրավիճակում, երբ ՀՀ ղեկավարությունը հրաժարվել է ՌԴ-ի դաշնակցային ակտիվ հարաբերություններից, ինչպես նաև ՀԱՊԿ-ից»,- ասաց Արեշևը։

168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը նշեց, որ Ադրբեջանն Անդրկովկասում բավականին համարձակ ռեգիոնալ արշավ է սկսել Արևմուտքի դեմ։

«Երբ Նիկոլ Փաշինյանը բերվեց իշխանության, խնդիրը համաշխարհային բացարձակ տիրապետությունը նաև միստիկ-հոգևոր և դե յուրե իմաստով ամրագրելն էր։ Այսինքն, աշխարհում պետք է ստեղծվեր մի իրավիճակ, ըստ որի՝ Երուսաղեմում պետք է վերականգնվեր Սողոմոնի երրորդ տաճարը։ Եվ գլոբալիստների ղեկավար ներկայացուցիչը, որն ամենայն հավանականությամբ պետք է լիներ Մեծ Բրիտանիայից, պետք է կարգվեր՝ որպես համաշխարհային կառավարիչ և փրկիչ՝ ըստ հրեաների, և նստեր Սողոմոնի տաճարում։ Այն գործընթացը, որը հիմա գնում է Իսրայելում՝ իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունը, իր միստիկ-հոգևոր տարրով պայմանավորված է հենց դրանով»։

Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին ուշագրավ հարցազրույց է տվել ամերիկան հեղինակավոր New York Times-ին։ Ամերիկյան պարբերականն էլ իր հերթին՝ ոչ պակաս ուշագրավ հոդված է պատրաստել ռեգիոնալ ճանապարհների ապաշրջափակման, մասնավորապես՝ այդ հարցում Սյունիքի կարևորության, Ռուսաստան-Իրան-ԵՄ-ԱՄՆ շահերի մասին՝ այս հարցում փորձելով իրար մոտեցնել Իրանի ու Արևմուտքի շահերը։

Ինքնիշխանությունը, անկախությունն ու ազատությունը գործող իշխանությունը հռչակել է՝ որպես իր գործունեության առաջնահերթություն ու ուղենիշ։ «Ինչ անում ենք, ինքնիշխանության ու ազատության համար ենք անում»,- մոտավորապես սա է այն փաստարկը, որով այս իշխանությունն արդարացնում է իր գործողությունների արդյունքում պետությանը պատուհասած բոլոր աղետները։

Համատարած արհավիրքի մեջ ապրող և աղետի նոր «լևլին» սպասող Հայաստանում հանրային ապատիան և անտարբերությունը, որպես կանոն, հունից հանում է իրավիճակի ողջ ողբերգությունն ու մոտալուտ վերջնական կործանումը գիտակցող, հասկացող, տեսնող մարդկանց, այդ թվում՝ ինձ։

Պետությունը վերացումը սկսվում է ազգային ինքնության վերացումով, ինչով և զբաղված է Հայաստանի իշխանությունը, որը մի կողմից՝ փորձում է դատարկել հանրային հիշողությունը (Միրզոյանի հայտարարությունը դրա խտացված արտահայտություններից է) և լցնել ստամոքսը («Այստեղ հաց, այստեղ կաց», ուտելիքի պաշտամունքի փաշինյանական, ՔՊ-ական այլ կարգախոսներ)։

Քաղտեխնոլոգ, վերլուծաբան Վիգեն Հակոբյանի կարծիքով՝ ընդդիմությունն իր բոլոր՝ թե՛ քաղաքական-դասական, թե՛ օրվա հանրային-քաղաքական շարժման ֆորմատով, դեռևս բավարար աշխատանք չի տանում ներքին քաղաքականությունն արտաքին միջավայրի հետ համադրելու ուղղությամբ։

«Մենք հստակ գիծ ենք սահմանել, որ մեզ համար գոյություն չունի տարբերություն՝ Շուշի ու Վարդենիս քաղաքաքների, Ստեփանակերտի ու Երևանի միջև, Գյումրիի ու Հադրութի միջև․ մենք նույնն ենք,- 168.am-ի հետ զրույցում պրոդյուսեր, երաժիշտ Ռուբեն Մխիթարյանն է պատմում իր հեղինակած և «Հայաթ փրոջեքթ Գյումրիի» ներկայացրած «Ես Քո Արցախն եմ, Դու իմ Հայաստանը» երգի մասին՝ պարզաբանելով,- Մենք այս մեսիջը փորձել ենք գեղարվեստական կերպով ներկայացնել մեր ունկնդիրներին, իսկ հայ ժողովուրդն իր դիտումներով, գոհունակությամբ միանշանակ փաստում է, որ հենց այդպես է մտածում»։

Ի թիվս մի շարք այլ խնդիրների՝ Երևանն ու Բաքուն տարաձայնություններ ունեն ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը լուծարելու հարցի վերաբերյալ։ Սա լրջորեն մտահոգում է ադրբեջանական կողմին։ Թուրքիայի ԱԺ պատվիրակության հետ հանդիպման ժամանակ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն օրերս հայտարարել է, որ Հայաստանի դիրքորոշումը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի վերացման հարցում անհասկանալի է։

Արցախի բռնի տեղահանությունից ամիսներ անց հայաստանյան հանրային, քաղաքական, փորձագիտական դիսկուրսի առանցքային հարցերից մեկն Արցախի, արցախահայության ապագան է և հայկական շահերի իրացման հնարավորությունները՝ չնայած ՀՀ իշխանությունների փորձերին՝ ցույց տալ, թե չկա Արցախ, չկա ու չի եղել Արցախյան հիմնահարց ու չկա արցախահայության՝ Արցախ վերադառնալու որևէ հնարավորություն ու հեռանկար։

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը չի դադարեցնում ակտիվությունը հարավկովկասյան ռեգիոնում, մասնավորապես՝ Հայաստան-Ադրբեջան գործընթացում, որպես միջնորդ, հաստատվելու և ՌԴ կենսական շահերն իրագործելու ուղղությամբ։ Օգոստոսի 18-ին Ադրբեջան կատարած պետական այցից, օգոստոսի 23-ին Փաշինյանի հետ հեռախոսազրույցից և օգոստոսի 27-ին Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի՝ Թուրքիա կատարած այցից և այնտեղ Բայրամով-Ֆիդան բանակցություններից հետո Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել նաև Իլհամ Ալիևի հետ։

Ադրբեջանը շարունակում է հայ-ադրբեջանական սահմանին կրակահերթերի վերաբերյալ ապատեղեկատվություն տարածելու արատավոր քաղաքականությունը, չնայած հանգամանքին, որ սահմանի հայկական կողմում պարեկություն են իրականացնում եվրոպացի դիտորդները՝ տիրապետելով, ըստ էության, իրավիճակի բոլոր մանրամասներին։

Վերջին տարիներին փաստաբանների շրջանում խիստ նորաձև է դարձել իրենց համար բարենպաստ, գոհացուցիչ դատական որոշման կամ ակտի դեպքում սոցիալական ցանցի էջում դիֆերամբ ձոնել այդ որոշումը կայացրած դատավորին:

168.am-ը շարունակում է ընտանեկան հայտարարագրերի հանրայնացումը։ Դատական համակարգում հայրեր-որդիներ խորագրի ներքո Չիչոյաններին հաջորդում են Արղամանյանները։

Երևանում հունիսի 11-ին կայացավ Հայաստան-Միացյալ Նահանգներ ռազմավարական երկխոսության երկրորդ նիստը, որն ամերիկյան կողմից գլխավորեց փոխպետքարտուղար Ջեյմս Օ՛Բրայենը։

«Մոսկվան երևանյան բողոքի ցույցերը դիտարկում է՝ որպես Հայաստանի ներքին գործ»,- այս մասին իր վերջին ճեպազրույցում հայտարարել է Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։

Այսօր ամենշաբաթյա բրիֆինգի ընթացքում ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան ուշագրավ համեմատական անցկացրեց այս օրերին Թբիլիսիում և Երևանում ծավալվող ընդդիմադիր, հակակառավարական ցույցերի և դրանց վերաբերյալ Արևմուտքի արձագանքների միջև։

Հայաստանյան ներքաղաքական բուռն իրադարձությունները ստվերեցին մայիսի 8-ին Կրեմլում կայացած Փաշինյան-Պուտին բանակցությունները։

Ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը 168․am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ՀՀ ներքաղաքական զարգացումներին, Ալիևի սպառնալիքներին ու Ղազախստանում շարունակվող հանդիպմանը, ասաց, որ Ադրբեջանի քաղաքականությունը, ռազմական պահվածքը, ինչպես նաև հռետորաբանությունը չի փոխվում և թերևս չի փոխվելու, քանի որ դրան դիմադրություն, գոնե մեկ հաջողված «ետմղում» տեղի չի ունեցել վերջին տարիների ընթացքում։

«Դա համակարգային գործընթաց է և, արևմտյան պատկերացմամբ, բաղկացած է բազմաթիվ տարրերից՝ բոլոր հակամարտությունների կարգավորում, ՌԴ ներկայության դուրսբերում։ Այս բոլոր մասերով ՀՀ քաղաքականությունը համապատասխանում է արևմտյան շահերին։ Այս դեպքում Արևմուտքի համար էական չէ, թե ինչ է զիջում կամ չի զիջում Հայաստանը, կարևորը կարգավորումն է, խնդիրների վերացումը, ինչն էլ իբրև թե փորձում է անել ՀՀ իշխանությունը։ Թեև զիջումները երբեք երկարատև ու կայուն խաղաղության չեն բերում, խաղաղություն ձևավորվում է հավասարակշռությամբ և փոխզիջումներով։ Ուստի այս ամենն ունի հստակ բացատրություն»,- ասաց վերլուծաբանը։

Փորձագետի կարծիքով, չի բացառվում նաև, որ հայկական կողմը խուսափի մեծ աղմուկից՝ փորձելով պահպանել հավասարակշռություն Թուրքիայի երդմնակալության և ՌԴ երդմնակալության միջև։

«Կարծում եմ՝ Իրանի ուղերձները հաշվի չառնելը կնշանակի մերժել իրական դաշնակցին և գնալ խոստումներ տվողների ետևից, խոստումներ, որոնց ներքո Հայաստանի համար որևէ լուրջ աջակցություն չկա թաքնված»,-  նկատեց նա։

Տնտեսությունների վիճակի, հեռանկարների գնահատման համար տնտեսագետներն օգտագործում են «տնտեսական աճի որակ» հասկացությունը։ Դրանով ցույց է տրվում տնտեսական աճի, տնտեսական ակտիվության կառուցվածքը՝ այն իմաստով, թե ինչ տեսակարար կշիռ ունեն դրանցում գիտելիքի, նոր տեխնոլոգիաների, աշխատանքի արտադրողականության բարձրացման վրա հիմնված ոլորտներն ու ճյուղերը, որքանով է տնտեսությունն իրական նոր արժեք ստեղծում, և հակառակը՝ ինչ տեսակարար կշիռ ունեն ավելի մակերեսային, հիմնարար բնույթ չունեցող ոլորտներն ու ճյուղերը։

«Միգուցե հնարավոր էր 5 շրջանները հանձնելով՝ մինչև 2012 թվականն Արցախի հարցին լուծում տալ: Ասեմ ավելին, իմ սեփական ու սուբյեկտիվ կարծիքով, այս ամենը տեսնելով, հասկանում եմ, որ թուրքն իր աֆերիստությունն է անելու, թուղթը չի ստորագրելու, քիչ-քիչ առաջ է գալու»,- համոզմունք հայտնեց Ալավերդու բնակիչը:

Իրականում այդպիսի ճշմարտության թիվ մեկ շահառուն հասարակությունն է, որը միայն ճշմարտությամբ կարող է պայքարել առավելապես իշխանության, բայց նաև տարբեր ընդդիմությունների կողմից իրեն խաբելու, մանիպուլացնելու դեմ։

«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը դեռ 2018 թվականին ընտրություններին մասնակցում էր «Ապագա կա» կարգախոսով և խոսում «Երջանիկ անհատ»-ի, «հոգատար հանրության» ու «հզոր պետության» հեռանկարի մասին:

Անհատական մակարդակում անձնական ցավի, տառապանքի ձևով արտահայտվող այդ աղետը հավաքական, համազգային հարթությունում հայկական պետականությանը զրկել է առաջին հերթին իմաստից:

Վերին Լարսում հայկական բեռնատարների ոդիսականը շարունակվում է. վարորդներն ու ֆերմերներն ահազանգում են՝ դեպի ՌԴ բեռնատարների մուտքի արգելքը քաղաքական ենթատեքստ ունի, պաշտոնական շրջանակներից պնդում են՝ հարցը տեխնիկական է: