#գերի

«Իմ երեխան հող է պահել։ Մեր ղեկավարներ ներկայացող մարդիկ երբեմն այնպես են իրենց պահում, այնպիսի բաներ են հրապարակում, որ տանել չեմ կարողանում։ Բոլորս էլ կարգավիճակ ունենք, յուրաքանչյուրն իր կարգավիճակում պետք է իրեն պահի, սակայն կան մարդիկ, որ իրենց վատ են պահում՝ թեթևսոլիկի նման։ Այդ մարդկանց վրա պատերազմը, այսքան կորուստները որևէ հետք չեն թողել»։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն է։

ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխությունների՝ COP29 գագաթնաժողովը մեկնարկեց առանց հայկական կողմի ներկայության, բայց Ալիևն իր ելույթներում հիշեց Հայաստանի ու զավթված Արցախի մասին՝ նոր ագրեսիվ հռետորաբանությամբ։

Մնում է պարզել՝ հատկապես ի՞նչն է միավորում Ալիևին ու Փաշինյանի թիմակից Սիմոնյանին։ Գուցե՝ այդ թվում՝ Աղդամը որպես սեփական հայրենիք ճանաչելու զգացողությունը։

Նոյեմբերի 11-22-ը Բաքվում անցկացվելու է ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության 29-րդ՝ COP29 համաժողովը, մինչև այս պահը ՀՀ իշխանությունները չեն հայտարարել՝ մասնակցելո՞ւ են համաժողովին, թե՞ ոչ։

2023 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Արցախի Հանրապետությունում տեղի ունեցած բենզինի պահեստի պայթյունից հետո հարյուրավոր մարդիկ զոհվեցին՝ 22 անձի ճակատագիր մինչև այս պահը շարունակում է մնալ անհայտ։

Հոկտեմբերի 8-ին Մոսկվայում տեղի ունեցավ ԱՊՀ անդամ պետությունների ղեկավարների գագաթնաժողովը։ Մասնակիցների ճնշող մեծամասնությունը անդրադարձավ նաև Մեծ Հայրենականի հաղթանակի 80-ամյակի շրջանակներում իրենց ժողովուրդների դերին։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։

Այսօր Նյու Յորքում մասնակցեցի ԱՄՆ առաջին տիկին Ջիլ Բայդենի անունից ընդունելությանը. գրել է Նիկոլ Փաշինյանի կինը` Աննա Հակոբյանը և տեսանյութ հրապարակել:

Նիկոլ Փաշինյանն ու Ադրբեջանի քննիչները, ենթադրաբար, նրանց հատուկ ծառայությունների աշխատակիցները, աշխատում են նույն նպատակադրմամբ, երկուսին էլ միավորում է Ռուբեն Վարդանյանին ու մյուս հայ ռազմագերիներին ադրբեջանական բանտում պահելու նպատակը։

Այսօրվա պաշտոնյաներից ում հայտարարագիրը բարձրացնում ես՝ պետական բյուջեի հաշվին միլիոնների եկամուտներ են ստացել, միլիոններ են կուտակել, բնակարաններ ու ավտոմեքենաներ են գնել։ Իսկ քաղաքացիների ճնշող մեծամասնությունը շարունակում է հազիվ գոյատևել։ Երեք միլիոնանոց երկրում 200 հազար մարդ աղքատ է։

Օրերս Հայաստանի և Արցախի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները գրեթե 2,5 ժամ քննարկում են ունեցել Միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոյի հետ։

2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանի կողմից Արցախի Հանրապետության դեմ սանձազերծված պատերազմից հետո, Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը և նրանց հետ շարքային քաղաքացիներ, զինվորականներ գտնվում են ադրբեջանական գերության մեջ։

Միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանի կարծիքով՝ Ադրբեջանի բանտերում գտնվող հայերի մասին խոսելիս՝ չպետք է օգտագործել «գերի», «ռազմագերի» տերմինները։

«Ադրբեջանում կա հաստատված տևական վարչական պրակտիկա․ այնտեղ գտնվող հայերը ենթարկվում են խոշտանգումների և վատ վերաբերմունքի, ընդ որում, դրանց ինտենսիվությունն ու մեթոդները դինամիկ են»,- 168․am-ի հետ զրույցում Ռուբեն Վարդանյանի խոշտանգման միջադեպին անդրադառնալով՝ այսպես արձագանքեց Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։

«Ես անձամբ այս թեմայի մասին խոսել եմ բոլոր հանդիպումների ժամանակ և նշել եմ՝ ցավոք սրտի, իրավական ճանապարհը Բաքվում պահվող մեր ռազմագերիների և պատանդառված անձանց իրավունքների պաշտպանության հարցում անկարող է, և մենք դրա ապացույցներին ամեն օր ենք առնչվում»,- ամերիկյան այցերն ամփոփող ասուլիսի ժամանակ պատասխանելով 168.am-ի հարցադրումներին՝ նշեց Արցախի Հանրապետության ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը:

168.am-ի խիստ հավաստի տեղեկություններով՝ ամիսներ առաջ Նիկոլ Փաշինյանի կինը՝ Աննա Հակոբյանը, հանդիպման է հրավիրել 2020թ. 44-օրյա պատերազմից հետո անհետ կորած զինծառայողների ծնողներին. հանդիպման նպատակը եղել է «խաղաղության պայմանագիրը» գովերգելու հարցում նոր համախոհների հավաքագրումը:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում  Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։

Արցախում ադրբեջանական ցեղասպանական գործողությունների հետևանքով բռնի տեղահանված պահեստազորային սպա, մայոր Սլավիկ Իսրայելյանը համոզված է, որ ՀՀ իշխանությունները բավարար քայլեր չեն իրականացնում՝ Ադրբեջանում գտնվող մեր հայրենակիցներին վերադարձնելու ուղղությամբ:

«Երկրորդն էլ պետք է գտնենք դաշնակիցներ, ովքեր կարող են իրական օգնություն ցուցաբերել մեզ: Հիմա հեռադիտակով զինված ԵՄ դիտորդի հարցն էլ չէ, այլ այն ուռճացված սպասումները, որ դիտորդները կարող են անվտանգություն բերել մեզ: Իրականում, մեր պաշտպանունակությունը, ոչ թե կեղծ խաղաղության քարոզը, այլ բանակի հզորացումն ու մոբիլիզացիան կարող են ապահովել: Բայց դա չեն կարողանում ապահովել Սուրեն Պապիկյանը, Նիկոլ Փաշինյանն ու Արարատ Միրզոյանը: Նրանք խորհրդանշում են պարտությունը, ատելությունն ու բաժանարար գծերի անցկացումը»,- ասաց Վարդանյանը:

Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց պաշտպանությունը, ինչպես նաև՝ Վագիֆ Խաչատրյանի, հնարավո՞ր է կազմակերպել հայ փաստաբանների միջոցով. ի՞նչ միջազգային իրավական մեխանիզմներ կան՝ 168.am-ն այս հարցադրումներն ուղղեց միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արա Ղազարյանին:

168.am-ի հետ զրույցում նա ուշադրություն հրավիրեց փաստին, որ Իսրայելի կողմից Գազայի ուղղությամբ լայնածավալ ցամաքային հարձակման նախապատրաստական աշխատանքներն ավարտելուց հետո, մի շարք ուժեր ու հատկապես լիբանանյան «Հըզբոլլահ»-ը, հայտարարեցին, որ դա իրենց համար «կարմիր գիծ» է: Միևնույն ժամանակ, ԱՄՆ-ը «կարմիր գիծ» սահմանեց այլ կազմակերպությունների ու պետությունների կողմից ներխուժման ցանկացած փորձ:

Երևանում ի աջակցություն Ռուբեն Վարդանյանի և Ադրբեջանի կողմից գերեվարված Արցախի ռազմական ու քաղաքական գործիչների երթ է անցկացվում:

Քիչ առաջ Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի կինը, ադրբեջանական տելեգրամ ալիքները, ապա Ադրբեջանի ԱԱԾ-ն հաստատեցին տեղեկությունները (նաև լուսանկար են տարածել), որ Հայաստան տեղափոխվելու ճանապարհին՝ Լաչինի միջանցքի անցակետում, ադրբեջանցի ուժայինների կողմից ձերբակալվել, գերեվարվել է Ռուբեն Վարդանյանը և նրան տեղափոխում են Բաքու։

Երևանի Հովհաննես Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոնի տնօրեն և գեղարվեստական ղեկավար Ռուբեն Բաբայանը 168.am-ի հետ զրույցում  ասաց, թե փորձում է ստեղծված իրավիճակի մասին տեղյակ պահել տարբեր երկրներում ապրող իր ընկերներին, բայց կարծում է, որ խնդիրն ավելի խորն է:

Զոհվածի հայր Սավել Գալստյանն այսօր լրագրողների հետ զրույցում ներկայացրեց իրենց պահանջը։

Օրերս Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցչության գրասենյակն անդրադարձել էր գերության մեջ սպանված Դավիթ Գիշյանի ողբերգական դեպքին՝ հայտնելով, որ վերջինի մասին տեղեկացրել են Եվրոպական դատարանին: