«Մենք բերել ենք, մենք էլ կտանենք։ Այո՛, մենք գործուն աջակցություն ենք ունեցել 2018 թվականի իշխանափոխության գործընթացին, մասնավորապես՝ տեխնոլոգիաների հարցում, և հիմա, ինչպես տեխնոլոգիան գծել ենք ու բերել Փաշինյանին, ի դեպ, օգտագործելով 10 գործիքներից մեկը՝ փողոց փակելը, այնպես էլ կտանենք՝ օգտագործելով այլ մեխանիզմներ ևս։ Փաշինյանը պետք է գնա, այլընտրանք չկա»,- ասաց Սահակյանը։
Նոյեմբերի 14-ին ՀՀ արտաքին գործերի փոխնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում հայտարարել էր, որ Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունն ընդլայնելու որոշում կա:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, ՀՀԿ գործադիր մարմնի անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
Թե ի՞նչ փոխանցված լիազորությունների մասին էր խոսում Բաբայանը, այդպես էլ գաղտնի է: Բայց ավելի ուշ Սամվել Բաբայանը սրբագրել էր իր իսկ ասածը՝ հայտարարելով, որ ինքը, ԱԽ քարտուղարի լիազորությունների շրջանակում, պատերազմի օրերին մասնագիտական խորհրդատվություն է տրամադրել ԱՀ նախագահին, օրինակ, «всего лишь քարտեզի վրա ցույց է տվել, որ էդ տարածքը կարելի է ազատագրել»:
«Այն, ինչ հասկացա վերջին օրերին, որ դուք դեռ ամբողջովին չեք հստակեցրել, թե ով եք ուզում լինել. դուք եվրոպացի՞ եք, դու մեզ հե՞տ եք»,- Անվտանգային վերլուծություններ ինստիտուտի՝ «Վերաիմաստավորելով Հայաստանի աշխարհաքաղաքական և պաշտպանական ուղեծիրը» խորագրով անվտանգության համաժողովին այս հարցադրումը հնչեցրեց ազգային անվտանգային հարցերով փորձագետ գնդապետ Գլեն Գրանթը՝ նկատելով, որ եթե եվրոպացի լինելու համոզմունքն է նստած հայերի գլխում, դրա մասին պետք է բարձրաձայնել:
«Եթե միջազգային հարաբերությունների կոնցեպտների պրիզմայով նայենք, բացատրությունը, որ մեր նպատակը խաղաղությունն է, հակագիտական է՝ մեկ շատ պարզ պատճառով. որպեսզի ձգտես խաղաղության, պետք է ունենաս համապատասխան գործիքակազմ և ռազմավարություն: Խաղաղությունն օդից չի ընկնում»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական և անվտանգային հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
ՀԱՊԿ-ից նման հայտարարություն, ըստ էության, չի եղել, հակառակը, երբեմն ձևակերպումներ են լինում, որոնցից կարելի է ենթադրել, որ ՀԱՊԿ-ը և ՌԴ-ն չեն պատրաստվում հանձնել Հարավային Կովկասն Արևմուտքին: Իսկ ՀՀ ղեկավարությունը՝ վարչապետից մինչև ՀՀ պաշտպանության նախարար, որոշել են բոյկոտել ՀԱՊԿ միջոցառումները: Այն, որ ՀԱՊԿ-ի և ՌԴ-ի հետ կապված խնդիրներ կան՝ ՀՀ-ի դեմ Ադրբեջանի 2021-2022թ. ռազմական գործողությունների համատեքստում, որևէ մեկը չի վիճարկում, նույնիսկ՝ հայամետ ռուս որոշ գործիչներ:
168.am-ը գրել էր, որ 1991-ին Հայաստանը չի ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, ինչի մասին հարցազրույցներից մեկում ասել էր Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախկին նախարար Թոֆիկ Զուլֆուգարովը (В 1991 году она не признала территориальную целостность Азербайджана, поскольку у Армении была поправка, в которой указывалось, что они признают территориальную целостность Армении вместе с Карабахом. Во-вторых, юридических оснований подписывать мирное соглашение не существует, согласно конституции Армении):
Անգամ Ադրբեջանն է ընդունում, որ Փաշինյանը վարում է արկածախնդիր քաղաքականություն, որից իրենք նաև շահել են, որ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարություններն են իրենց գործողությունները լեգիտիմացնում:
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանի գնահատմամբ՝ Վաշինգտոնյան հանդիպմանն Ալիևի չմասնակցելու որոշումը պայմանավորված է նրանով, որ այդ երկիրն արևմտյան հարթակներից արդեն իսկ ստացել է այն, ինչ իրեն պետք էր: Ընդդիմադիր պատգամամավորն ԱԺ ճեպազրույցների ժամանակ համոզմունք հայտնեց, որ թշնամական երկրի այս գործելաոճը հղի է նոր պատերազմով:
Վաշինգտոնում նոյեմբերի 20-ին նախատեսվող հանդիպմանը չմասնակցելու Ալիևի որոշումն ԱԺ-ում ճեպազրույցների ժամանակ ՔՊ-ական պատգամավոր Արթուր Հովհաննիսյանը բացասական գնահատեց: Այդուհանդերձ, անդրադառնալով հարցին, թե արդյո՞ք սա նշանակում է, որ գրեթե անհավանական է մինչև տարվա վերջ այդ երկրի հետ «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրումը՝ կոչ արեց չշտապել եզրակացություններ անել: Ադրբեջանական կողմին կոչ արեց վերադառնալ ավելի կառուցողական ու արդյունավետ քննարկումների դաշտ:
Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանն ուշագրավ հայտարարություն էր արել Մոսկվայում՝ ասելով, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի Դաշնության ռազմատեխնիկական համագործակցությունը (ՌՏՀ) աննախադեպ մակարդակի վրա է գտնվում, և, որ աշխարհում ոչ մի պետություն չի կարող ՌՏՀ-ի մակարդակով համեմատվել Երևանի և Մոսկվայի հետ: Այն, ինչ այսօր չենք կարող ասել:
Ազգությամբ հրեա լրագրող, հասարակական գործիչ, ճանապարհորդ Ալեքսանդր Լապշինը Հանրային հեռուստաընկերության եթերում տեղեկացրել է, որ Եվրոպական դատարանը դեռևս 2.5 տարի առաջ է Ադրբեջանին պարտավորեցրել իրեն վճարել 30 000 եվրո՝ ապօրինի ձերբակալության, Բաքվի բանտում խոշտանգումների, հակասեմիտիզմի ու սպանության փորձի համար:
«Հիմա մեր հանրության մեջ ամենամեծ հարցը դա է ՝ արդյո՞ք ժողովրդավարությունը նաև կարող է արտաքին անվտանգություն ապահովել։ Իսկապես, Հայաստանի ժողովրդավարությունը հաճախ թիրախավորվում է, ու դրանից պաշտպանվելու համար անհրաժեշտ է, որ Հայաստանը լուրջ աջակցություն ստանա՝ դիվերսիֆիկացնելու իր տնտեսությունը, անվտանգության ոլորտում իր ռեսուրսները»,- նշել էր ՀՀ ԱԽ քարտուղարը։
Օրեր առաջ 44-օրյա պատերազմը դադարեցնելու 3-րդ տարին էր՝ կապիտուլյացիոն եռակողմ հայտարարությամբ, թեպետ այն զուտ զինադադարի համար էր: Դեռևս շարունակում ենք կրել 2020թ. նոյեմբերի 9-ի կամ 10-ի եռակողմ հայտարարության հետևանքները, Ադրբեջանը շարունակում է Հայաստանին պահանջներ ներկայացնել և մեղադրել տարբեր պայմանավորվածությունների չկատարման համար, այդ թվում՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» հետ կապված՝ հղում անելով հենց այս հայտարարությանը:
«Սերժ Սարգսյանի ռեժիմի դրական և բացասական կողմերի մասին թող հայերը դատեն, բայց Հայաստանի նախկին ղեկավարությունը շատ փորձառու և ուժեղ էր։ Ինչ վերաբերում է Հայաստանի գործող իշխանությանը, ապա մենք գործ ունենք փորձառության պակաս ունեցող դեմագոգների հետ։ Հայաստանի իշխանությունները ժողովրդի շահերը ձմերուկի կամ սպանախի պես վաճառքի հանեցին և, ի վերջո, կորցրին և՛ տարածքներ, և՛ մարդկային կյանքեր։ Ինչո՞ւ դա արվեց, երբ այս հարցը կարելի էր այլ կերպ լուծել»,- ասել է նա։
168.am-ի հետ զրույցում պետությունների տարածքային ամբողջականությունը քառակուսի կիլոմետրով ճանաչելու մասին Փաշինյանի հայտարարությունն աբսուրդ համարեց ՀՀ նախկին վարչապետ Խոսրով Հարությունյանը՝ շեշտելով՝ եթե վաղն Ադրբեջանի տարածքների հետ որևէ բան կատարվի, արդյո՞ք մենք որպես պետություն՝ մեկ էլ այլ քառակուսի կիլոմետրանոց Ադրբեջանի ճանաչման մասին պետք է խոսենք։
Հոկտեմբերի 30-ին ադրբեջանական լրատվամիջոցները հայտնեցին, որ Արցախի բռնազավթման ալիևյան խորհրդանիշ «Երկաթե բռունցք» հուշարձանը կտեղադրվի Ստեփանակերտում: Անգամ տեսանյութ էին հրապարակել, թե ինչպես է հուշարձանը տեղափոխվում Ստեփանակերտ:
Հիմա եթե Գլխավոր դատախազությունը կարող է ասել, թե ինչ վտանգներ է չեզոքացրել նախորդ 3 տարիների ընթացքում՝ Ադրբեջանի հանցագործ ռազմաքաղաքական ղեկավարության ներկայացուցիչների վերաբերյալ հարուցված քրեական գործերի ու դրանց շրջանակում իրականացված ենթադրյալ գործողությունների մասին տեղեկություն չտրամադրելով, միգուցե վերանայենք մեր մոտեցումները:
Հոկտեմբերի 30-ին ԱԺ հանձնաժողովներում ՀՀ 2024թ. պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը փորձել է ապացուցել Ադրբեջանի՝ իր ճանաչած տարածքային ամբողջականության 86.600 քկմ-ի և Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության 28.900 քկմ-ի ճշգրտությունը:
«Ցավոք սրտի, մենք 2018 թվականից ականատեսն ենք երկրի իրավական կոնստրուկտիվ ապամոնտաժման պրոցեսին: Իրավական պետություն ասվածն այս տարիներին հետևողականորեն կազմաքանդվել է,- Հակակոռուպցիոն դատարանի բակում անդրադառնալով Արմեն Աշոտյանի և 2018 թվականից ի վեր մեկնարկած դատական պրոցեսներին՝ 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը՝ մանրամասնելով,- Այստեղ իրավական պրոցեսի մասին խոսելն անհեթեթություն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ Կարեն Բեքարյանն է։
EADaily-ի փոխանցմամբ, Վրաստանում «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովի շրջանակում Հայաստանի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Հակոբ Վարդանյանը հայտարարել է, որ Հայաստանը պատրաստ է գազ գնել Ադրբեջանից՝ երկրների միջև քաղաքական տարաձայնությունները լուծելուց հետո։
«Նիկոլ Փաշինյանն ինքն է առաջինը ոտնահարել, առաջինը ճղել ու շպրտել մի կողմ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը, որտեղ Արցախի հանձնման մասին որևէ խոսք չկա: Իսկ մնացածն արդեն տեխնիկայի հարց է, և Ադրբեջանն այն կվերցնի այնպես, ինչպես սովոր է վերցնել: Խոսքը վերաբերում է թե՛ «Զանգեզուրի միջանցքին», թե՛ «անկլավներին»»,- ասաց Զոհրաբյանը:
Ֆրանսիայի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցության պայմանագիրը կարող է շատ բան տալ հայկական կողմին և մեծացնել պաշտպանական հնարավորությունները, այլ հարց է, թե ինչ մասշտաբների և ինչ ժամանակահատվածում Ֆրանսիան կիրականացնի մատակարարումները: Խոսքը, գիտեք, որ հիմնականում ՀՕՊ և ռադիոլոկացիոն միջոցների մասին է, դրանց տեղափոխումը լոգիստիկ խնդիրների է բախվելու, որոնց կարգավորումից հետո անձնակազմի պատրաստման հարցեր պիտի հնարավորինս արագ լուծվեն: Որովհետև այլ հարց է զինտեխնիկա ունենալը, մեկ այլ հարց՝ դրա գրագետ և արդյունավետ կիրառումն ապահովող անձնակազմի առկայությունը, ինչը կարճաժամկետ խնդիր չէ:
Թբիլիսիում «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում ներկայացրել է իր կառավարության «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծն ու դրա սկզբունքները։
Նրանց միակ արձագանքը Նիկոլ Փաշինյանին կարող է և պետք է լինի «Չենք վաճառվում» պատասխանը, որը երբևէ նա լսելու է սեփական աշխատասենյակի զրահապատ պատուհաններից։
Անդրադառնալով հոկտեմբերի վերջին Բրյուսելում նախատեսված ու հետաձգված հանդիպմանը՝ միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը 168.am-ի հետ զրույցում վստահեցրեց, որ այդպիսի հանդիպումների վերաբերյալ պայմանավորվածություն ձեռք է բերվում դեռևս ամիսներ առաջ, ու դրա հետաձգումը չի կարող պայմանավորված լինել ժամանակի սղությամբ: Նրա տպավորությամբ՝ այս դեպքում էլ, կարծես, կրկնվում է Գրանադայի պատմությունը, երբ Ալիևը պարզապես չմասնակցեց նախապես հայտարարված հանդիպմանը:
Դեռևս ամիսներ առաջ եվրոպական ԶԼՄ-ներից մեկին տված իր հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը բարձրաձայնել էր մի թեզ, ըստ որի Հայաստանի արտաքին քաղաքականության գերակա ուղղություն պետք է դառնա «ռեգիոնալիզմը»: