30-ամյա փորձառություն ունեցող ընտանեկան հոգեբանը պատմում է կարևորագույն բաների մասին, որոնք հաճախ մենք բաց ենք թողնում մեր տեսադաշտից` փորձելով երեխայից մարդ մեծացնել:
Արդյո՞ք դուք մտածել եք այն մասին, թե ինչու մեր երեխաները չեն ուզում մեզ հետ ժամանակ անցկացնել:
Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե ավելի գրավիչ արտաքինով օժտված մարդիկ հեշտությամբ են զուգընկեր գտնում: Սակայն նման կարծիքը միշտ չէ ճիշտ դուրս գալիս:
Կանանց ու տղամարդկանց իրական իրավահավասարության հասնելու համար, այդ թվում՝ աշխատանքի վարձատրության առումով, կպահանջվի եւս 202 տարի:
Ուժեղ և անկախ կինը միշտ անկեղծ կլինի ձեզ հետ, երբ գործը հասնի իր պահանջմունքներին: Այնպես որ, դուք պետք է վստահ լինեք, որ լիովին պատրաստ եք դրան:
Ներքին համոզմունքներով ամրագրված ազնվությունը, բարությունը, ազատությունն ու բարոյական արժեքները մարդու դաստիարակության գլխավոր սկզբունքներն են։
Ես փորձում եմ, ես աշխատում եմ… Ես դեռ չգիտեմ, որ խնդիրը ես չեմ, այլ նրանց անհամաչափ սպասումների մեջ է այն։ Նրանք կարծես թե համարում եմ, որ ես ամեն ինչ կարող եմ անել, բայց ծուլանում եմ։
Բժիշկ Նիկոլաս Կարդարասը՝ ամերիկյան խոշորագույն վերականգնողական կենտրոններից մեկի գործադիր տնօրենը և նախկին կլինիկական պրոֆեսորը, գրել է «Լուսավորվող երեխաներ. ինչպես է էկրաններից կախվածությունը խլում մեր երեխաներին, և ինչպես հաղթահարել տրանսը»։
Երեխայի դաստիարակության պրոցեսը բոլորովին էլ հեշտ գործ չէ, ունի բազմաթիվ նրբություններ ու բարդություններ։ Չի լինում այնպես, որ երեխաներն իրենք իրենց մեծանան, որ դու հոգ տանես միայն նրանց առողջ սննդի ու մաքուր վերնաշապիկների մասին, իսկ հետո մի օրում երեխան հանկարծ արթնանա արդեն մեծ։ Յուրաքանչյուր ծնող գիտի, որ դա այդպես չէ։
Միայն բարձը գիտի ճշմարտությունն այն մասին, թե ինչ է կատարվում քո ներսում։ Եվ անցած գիշեր քո արցունքները կրկին թրջել են այն։ Առաջ դու քեզ սիրված ու առանձնահատուկ էիր զգում նրա կողքին։ Իսկ հանկարծ դու սկսեցիր նրա ատելությունը զգալ։ Եվ դա շարունակվում է։ Այդ ցավը չի անցնում։ Օրեցօր նա դանդաղ սպանում է քո մեջ դեռևս մնացած երջանկության մնացորդները։ Այն փոթորկում է հոգիդ ու քայքայում քեզ։
Ընտանիքն անորոշության աշխարհում հարմարավետության մի կղզյակ է։ Ընտանեկան կապերն անհավանական ու չքանդվող կապեր են։ Դա ուս է, որի վրա միշտ կարող ես հույս դնել, ոգեշնչման աղբյուր ու առաջ շարժվելու ցանկություն, ջերմություն, սեր և հոգատարություն։
Հոգեբանի գնահատմամբ՝ շատերը համոզված են, որ իսկական ընտրության ազատություն չկա, որ կան բաներ, որոնք կարելի է անել, և կան այնպիսիները, որ չի կարելի անել։ Եվ սա օրինապահ լինելու մասին չէ, այլ մարդկանց, ովքեր վստահ են, որ երբեք չեն կարողանա երազանքները կյանքի կոչել, ապրել այնպես, ինչպես ուզում են, և այդ ամենը՝ այն հոգեբանական որոգայթների պատճառով, որ հենց իրենք էլ դնում են իրենց առջև։
Մոնիկա Բելուչչիի զարմանալի գեղեցկությունն ու նրբագեղությունը արդեն շատ երկար տարիներ ուրախացնում է նրա երկրպագուներին:
Երբեմն մայրն ակամա խոցում է իր դստերը՝ չհասկանալով, որ վնասում է նրան։ Այս կարգավորումները մեր մեջ ապրում են սերնդեսերունդ, և դա պետք է փոխել։
Ապրել այն կնոջ հետ, ում չես սիրում, շատ ավելի հարմար է, հանգիստ ու հեշտ, քան նրա հետ, ում հանդեպ տածում ես անսահման սեր։
Սերը գալիս է ու… գնում։ Դրա համար կան շատ պատճառներ։ Սկսենք տղամարդու հոգեբանությունից։ Կանացի ո՞ր վարքագիծն է սպանում տղամարդու քնքշանքը, կիրքն ու հարգանքը։
«Երեխաների խնդիրները սկսվում են տանը և կարող են հենց այնտեղ էլ լուծվել։ Ծնողները պետք է հասկանան, որ միայն իրենցից է կախված, թե ինչպիսին կմեծանան իրենց երեխաները։ Սակայն ժամանակակից երեխաները զրկված են առողջ մանկությունից, նրանք գտնվում են սարսափելի զգացմունքային վիճակում»,- գրում է պրոֆեսիոնալ թերապևտ Վիկտորյա Փրուդեյը։
Ինչ-որ մեկից բաժանվելը, հատկապես, եթե դուք երկար ժամանակ է, ինչ միասին եք, կարող է դժվար լինել, անգամ, եթե սեր արդեն չկա։ Բայց դա միայն խլում է թանկարժեք ժամանակը, որը դուք կարող էիք ծախսել նոր սիրո կամ պարզապես լիարժեք կյանք վարելու վրա։
Հարաբերությունների մեջ գտնվող մարդիկ հաճախ միմյանց հանդեպ սխալներ են գործում։ Դա վերաբերում է՝ ինչպես տղամարդկանց, այնպես էլ՝ կանանց։ Այնուամենայնիվ, տղամարդիկ կարող են բացթողումներ ունենալ, որոնք կանայք չպետք է ներեն։
Տղամարդու և կնոջ միջև հարաբերությունները մեծ աշխատանք են պահանջում։ Չի կարելի հանդիպել ինչ-որ մեկի հետ ու մտածել, որ դուք միշտ երջանիկ եք լինելու։ Դա միամտություն է, քանի որ միայն երկու զուգընկերների ջանադիր աշխատանքը հարաբերությունները կարող են ավելի հիանալի ու երկարատև դարձնել։
Տարիքի հետ տղամարդիկ, կուտակելով կենսափորձ, իրենց համար գտնում են լավ ու վատ կնոջ չափորոշիչները՝ փորձելով դուրս բերել իդեալի ինչ-որ բաղադրատոմս։ Նրանցից ոմանք այն չգտնելով՝ բոլորովին հիասթափվում են գեղեցիկ սեռի մեջ կամ նրանց բաժանում են կատեգորիաների՝ «լավ կին», «լավ սիրուհի», և այլն։
Ամերիկացի եւ կանադացի հոգեբաններն անցկացրել են երկու զուգահեռ հետազոտություններ՝ պարզելու, թե ինչու է ապերջանիկ զույգերի համար դժվար խզել հարաբերությունները:
35 տարվա աշխատանքային փորձով հայտնի հոգեբան-պրակտիկ Միխայիլ Լաբկովսկին պատմել է, թե որն է երկարատև և երջանիկ հարաբերությունների գաղտնիքը:
Հոգեբան Միխայիլ Լաբկովսկին՝ առողջ սիրո և հարաբերությունների մասին։ Դաժան է, բայց իմաստալից։
Կան երեխաներ, որոնք ոչ մի կերպ չեն կարողանում մանկապարտեզ գնալ, և պետք չէ սրա հետ ինչ-որ բան անել: Այդպիսի երեխաները շատ չեն, բայց նրանք կան: Դուք, իհարկե, կարող եք այդ երեխաներին համոզել գնալ այնտեղ, բայց դա նրանց համար հոգեբանական տրավմա կլինի:
Հոգեբանի հոդվածն ամենակարևոր զգացմունքի՝ փոխադարձության մասին է։ Մի անգամ ես կարդացել էի, որ տղամարդու և կնոջ միջև սերն ի հայտ է գալիս միանգամից ու միաժամանակ։ Եվ ես դրա հետ համաձայն եմ։
Եթե դու վերապրել ես ամուսնալուծություն կամ ծանր բաժանում երկարատև հարաբերություններից հետո, լիովին բնական է, որ ինքդ քեզ հարցնես՝ կսիրի՞ քեզ ինչ-որ մեկն էլի, և դու կսիրե՞ս արդյոք կրկին։
Սերը միայն գիշերային այգու նստարանի վրայի հոգոցներն ու 2 մարդկանց գլուխների մեջ տեղի ունեցող քիմիան չեն։ Սերն ավելի բարդ ու խորը երևույթ է։ Այն ջանքեր է պահանջում, որոշումներ կայացնելու և իր ու իր սիրելի մարդու համար պատասխանատվություն վերցնելու ունակություն։
Հին արևելյան իմաստնությունն ասում է. «Մինչև 5 տարեկանը քո երեխային վերաբերվիր՝ որպես տիրակալի, հարգանքով, 5-15 տարեկանում՝ որպես զինվորի՝ հստակ սահմանելով շրջանակներ, ռեժիմ ու կանոններ, իսկ սկսած 15 տարեկանից՝ միայն որպես քո ընկերոջ, ինչպես քեզ հավասարին»։
Հարաբերություններն ինքնին բարդ բան են, բայց երբեմն մենք ինքներս ենք բարդացնում դրանք։ Եվ չնայած ստորև բերվող սխալները տղամարդիկ են թվարկել, դրանցից մի քանիսը վերաբերում են նաև հենց իրենց։ Մի խոսքով, դրանք պետք է դադարեն անել բոլորը։