«Սուս մնացեք»: Մինչև հասարակությունը կգտնի ձեզ լռեցնելու ձևը: Ինչպես կարողացավ լռեցնել ադրբեջանցիներին, որոնք կրակում էին ձեր գաղափարական հայրերի վաճառած զենքով:
Երեկ Ստամբուլում ընթացող Իսլամական համագործակցություն կազմակերպության 13-րդ գագաթաժողովի շրջանակներում Իրանի նախագահ Հասան Ռուհանին հանդիպել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ, հայտնում է Trend-ը:
«Հակառակորդի նպատակն էր երկու ուղղություններով՝ հյուսիսում ու հարավում, տիրապետել առաջնագծին և բացազատվել ավելի մեծ խորությամբ՝ ռազմական գործողություններ վարելու համար: Գոնե հյուսիսային ուղղությամբ հակառակորդը կարող էր տիրապետել ռազմավարական նշանակության տարածքների՝ Մատաղիսի ջրամբարին և Սարսանգի ջրամբարի ուղղությամբ ծավալեր իր գործողությունները»:
Թալիշի գյուղապետը պատմում է ապրիլի 1-ի գիշերվա մասին:
Խորհրդային Միության և Հայաստանի Հանրապետության պաշտոնաթող գեներալ-լեյտենանտ Նորատ Տեր- Գրիգորյանցի համար հասկանալի է Կոմանդոսի՝ աշխարհի բոլոր երկրներում բնակվող հայազգի բարձրաստիճան սպաներին և ռազմական փորձագետներին արված կոչը` միանալու իր ծրագրին, բայց միայն հայրենասիրության տեսանկյունից:
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության սրման հարցն ապրիլի 13-ին քննարկվել է Նիդերլանդների խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի և արտգործնախարար պարոն Կունդերսի հանդիպման ժամանակ։ Հանդիպումը կայացել է ապրիլի 18-ին Եվրամիության արտաքին գործերի նախարարների ժողովի նախապատրաստման կապակցությամբ: Այս մասին տեղեկացրին Հոլանդահայ կազմակերպությունների ֆեդերացիայից (FAON):
Հակառակորդի կողմից ինչպես այս գիշեր, այնպես էլ վերջիներկու օրերի ընթացքում նախաձեռնված խախտումներն իրենց բնույթով աստիճանաբար վեր են ածվում միջադեպերի, որոնց արդյունքում լինում են նաև կորուստներ:
«Ոչ մի ռազմավարական դիրք հակառակորդին հանձնված չէ: Այդ 400-500 մետր շարժը, որի մի մասն իրենց կողմից է եղել, մյուս մասը՝ մեր, չպահվող, մեզ համար էական նշանակություն չունեցող դիրքեր են, պարզապես մանեւրելու համար են: Դիրքերի մեծ մասը մեր առաջին գծում կանգնած զինծառայողների խելացի հակահարվածների շնորհիվ վերականգնվել են»:
Կոչ է արվում նաև ստեղծել 2012թ-ից ի վեր Մինսկի խմբի կողմից առաջարկվող հրադադարի խախտումների հետաքննության միջազգային մեխանիզմ, ինչպես նաև մերժել ուժի կիրառումը հակամարտության կարգավորման գործում:
Գնացել էի փշալար կապելու. ասի՝ մենակ գնամ, որ չնկատվենք: Գործս վերջացրի, ետդարձի ճանապարհին էի՝ մեկ էլ պայթուն լսվեց: Տեսա՝ ոտքս չկա: Հանեցի համազգեստիս գոտին ու կապեցի, որ չարնահոսեմ: Նոր էի ավարտել կապելը, նորից պայթյուն լսվեց, տեսա՝ մյուս ոտքս կտրվեց: Զինվորական կոշիկիս քուղը հանեցի ու մյուս ոտքս կապեցի: Պառկած սպասում էի, որ ընկերներս օգնության գան, գլխիս տակ ինչ-որ կոշտ բան զգացի, նայեցի- տեսա ական է:
«Ունեմ ընկերներ, որոնց կորցրել եմ, բոլորին հորդորում եմ… ճիշտ է՝ ամեն ծնող շատ ցավ են ապրել, մենք էլ ենք այդ ցավն ապրել ենք, բայց ունենք կանգնած տղաներ և կփորձենք ամեն ձևով էնպես անենք, որ էդ թափած արյունն իզուր չլինի… ու իզու չի լինելու, ամեն ինչ լավ ա լինելու»,- ասում է հոսպիտալում գտնվող զինվորներից մեկը:
Մեր բանակով միշտ ենք հպարտացել, բայց միայն այս օրերին է, որ հաղթահարելով մեր «քյարթու» արևելքցի լինելը՝ սեր ենք խոստովանում մեր ԲԱՆԱԿԻՆ:
«Թալիշից բոյեր տալով էկան դիրքեր». Վահանը պատմում է՝ ինչպես են ետ վերցրել դիրքերը:
Ապրիլի 14-ին ՊԲ հյուսիսարևելյան (Թալիշ) ուղղությամբ տեղակայված զորամասերից մեկի պահպանության տեղամասում, հակառակորդի կողմից արձակված կրակոցից, մահացու հրազենային վիրավորում է ստացել ՊԲ զինծառայող, 1970թ. ծնված Համլետ Այվազի Հաջոյանը:
Թշնամին ցույց տվեց, որ իր տանկային անձնակազմերը գործուն չեն: Ունենալ նմանատիպ տանկեր եւ կատարել այդչափ խախտումներ, տեխնիկայի այդքան կորուստներ տալ, անհավանական է: Հակառակորդի զինանոցում առկա արդիականացված Տ-90 տանկերի մարտավարատեխնիկական բնութագրերը գերազանցում են մեր ունեցած Տ-72-ին:
ՀՀ ՊՆ խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է:
Եթե հրետանին լավ չգործեր, շատ ծանր վիճակում կլինեինք: Պետք է նշեմ, որ հրետանավորներին օգնել են նաեւ դիրքում ամրացած մեր հրամանատարները: Մեկ օրինակ` միավորման բաժնի պետ, գնդապետ Սամվել Սարգսյանը այն դիրքում էր, որի ուղղությամբ հակառակորդը ձեռնարկել էր ուժգին գրոհ: Այդ դիրքի գրավումը կհանգեցներ անդառնալի կորուստների: Այն պահվեց գնդապետի հմուտ ղեկավարման եւ զինվորների խիզախության շնորհիվ: Գնդապետ Սարգսյանը այդ դիրքից խնդիրներ էր առաջադրում հրետանուն, կրակ ենք վարել ամբողջ գիշեր, որ հակառակորդը չկարողանա առաջանալ:
Ֆինանսական հանգանակության միջանկյալ հաշվետվություն՝ ապրիլի 4-13 ժամանակահատվածի կտրվածքով:
Հակառակորդի գերազանցող ուժերի հարվածը իրենց վրա են վերցրել նաեւ հատուկ նշանակության ստորաբաժանման զինծառայողները: Նրանք ամենավտանգավոր հատվածներում աջակցել են դիրքապահներին: Հակառակորդը զրահատեխնիկայի մեծ քանակի կիրառմամբ մարտական դիրքեր էր գրավել` յուրաքանչյուրի ուղղությամբ կենտրոնացնելով մի քանի տանկ, ՀՄՄ: Մենք խնդիր ստացանք ազատագրելու հիմնական պահող դիրքը:
Մանավորապես` ժամը 12:10-ի սահմաններում առաջնային գծի արևելյան (Մարտունի) ուղղությամբ ադրբեջանական զինուժը կիրառել է 82 միլիմետրանոց ականանետ (2 արկ), իսկ ժամը 15:25-ի սահմաններում հարավարևելյան (Հադրութ) ուղղությամբ` ՀԱՆ-17 տիպի նռնականետ (6 արկ):
ԵԿՄ վարչության նախագահ, Արցախի հերոս Մանվել Գրիգորյանը շարունակ շրջում է բոլոր մարտական հենակետերում, զորամասերում, հրահանգավորում երկրապահ կամավորականներին, ոգեւորում հայոց բանակի զինվորականությանն ու սպայակազմին:
«Առանց հայկական կողմերի բանակցային մոտեցումների լուրջ, բովանդակային վերանայման՝ Արցախը բանակցային սեղանի մոտ նստեցնելը կարող է սպասված արդյունքը չտալ: Մենք պետք է մեր խնդիրներն ընդհանուր մեկ հայեցակարգային համալիրի մեջ տեղավորենք՝ այդ դեպքում մեր ցանկացած քայլի, ցանկացած փաստարկի ուժը կբազմապատկվի»:
Թշնամու հատուկ նշանակության ստորաբաժանումները միաժամանակ հարձակվել են երկու բարձունքների ուղղությամբ, այնուհետեւ առաջ են քաշել զրահատեխնիկա եւ մեկ ուղղությամբ` ձախ թեւում, հաջողություն են ունեցել: Սակայն հետագայում, հենվելով այդ բարձունքի վրա, նոր խնդիր չեն կարողացել լուծել: Այդպիսով` հակառակորդը շեղվել է առաջխաղացման պլանից: Մենք ամրացել էինք մոտակա դիրքում, որպեսզի այնուհետեւ ազատագրենք հիմնականը: Այդ դիրքում, որտեղ ես էի, ութ շարքային զինվոր կար, մեկը մյուսից խիզախ:
«Ռուսաստանը գուցե Ղարաբաղում ավելի «կտրված» դիրք ստանձնի»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ռուսաստանը գլոբալ քաղաքականության մեջ» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, ռուսական «Վալդայ» ակումբի անդամ, քաղաքագետ Ֆյոդոր Լուկիանովը` անդրադառնալով ԼՂ հակամարտության գոտում գրանցված քառօրյա պատերազմին:
Մեր դիտարկմանը, որ ՌԴ նախագահը հայտարարել է, թե «Լեռնային Ղարաբաղի հարցով վերջնական որոշում պետք է կայացնեն Հայաստանի և Ադրբեջանի ժողովուրդները», իսկ Ղարաբաղի ժողովրդի մասին ոչինչ չի ասել, Ս.Նիկոյանը պատասխանեց. «Չգիտեմ՝ ինչ է նշում, ես իմ տեսակետն ասացի»:
Վարույթն իրականացնող մարմինը նշանակել է դատաբժշկական փորձաքննություններ՝ պարզելու հայ զինծառայողներից յուրաքանչյուրի մահվան պատճառը, մարմնական վնասվածքների բնույթն ու ծանրության աստիճանը, դրանց պատճառահետևանքային կապը մահվան հետ, որ մարմնական վնասվածքը երբ է պատճառվել՝ նախքան զոհվե՞լը, թե՞ մահից հետո։
Սյունիքի մարզի ղեկավարը առաջնագծում կանգնած սահմանապահներին է փոխանցել սննդամթերք ու առաջին անհրաժեշտության պարագաներ և իր երախտագիտությունը հայտնել ռազմական գործողությունների ժամանակ ցուցաբերած արիության համար, մաղթել տոկունություն ու խաղաղ ծառայություն:
2016թ-ին որպես կամավոր մեկնել է ռազմաճակատ, որտեղ և զոհվել է: Ամուսնացած էր, ունի 2 երեխա` 8 և 10 տարեկան:
«Ռուսաստանը կանի ամեն ինչ, որ գտնի Լեռնային Ղարաբաղի ճգնաժամի լուծումը: Ինչ էլ որ չասեն, Ռուսաստանը շահագրգռված է հակամարտության կարգավորմամբ»,- հայտարարեց Պուտինը՝ նշելով, որ Ռուսաստանը ցանկանում է լիարժեք կերպով աշխատել ինչպես Ադրբեջանի, այնպես էլ Հայաստանի հետ:
Ապրիլյան իրադարձություններից հետո կրկին ակտիվացել են խոսակցությունները ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների կողմից ներկայացված «Մադրիդյան սկզբունքներ» անվանումը ստացած առաջարկի մասին: Այն պաշտոնապես կողմերին է ներկայացվել 2007 թվականին, դրան հաջորդող տարիներին ենթարկվել է որոշակի փոփոխությունների և ֆորմալ առումով համարվում է բանակցային գործընթացում առկա վերջին պաշտոնական փաստաթուղթը:
