«Էս տարի գիլասը չկա, սալորը չկա, խաղողը՝ ոչինչ, նորմալ է, գյուղացիքի եկամուտը կախված է դրանից, եթե կարկուտ չլինի՝ լավ է, յոլա ենք գնում․․․ Ջրի գներն է բարձր, սեզոնին 1 հեկտար ջրելը 82.000 դրամ է, եթե չեմ սխալվում։ Տարվա եկամուտը որ հաշվարկում ես՝ ջրի փող, հողի փող, քիմիկատները, որ սրսկում ենք, չհաշված՝ տրակտոր, վառելիք, համարյա 100-ի 50 տոկոսն է մնում․․․»։
168.am-ը դիմել Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակ, տեղեկացրել խնդրի մասին…. Քիչ անց ՄԻՊ-ի գրասենյակից մեզ պատասխանեցին, որ դիմել են ոստիկանության համապատասխան բաժին և սպասում են պատասխանի:
Հարցվածների մեծ մասը վստահեցրեց, թե որոշել է մասնակցել ընտրություններին: Մեզ հետ զրույցում որոշ քաղաքացիներ ասացին, որ միանշանակ քվեարկելու են «Պատիվ ունեմ» դաշինքի օգտին, քանի որ Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) հետ է դաշինքը կազմվել, որոշները նշեցին, որ իրենց ձայնը տալու են Ռոբերտ Քոչարյանի գլխավորած «Հայաստան» դաշինքին, մարդիկ էլ եղան, որ դեռ չէին կողմնորոշվել, թե ում օգտին են քվեարկելու, բայց որ Նիկոլ Փաշինյանին չեն ընտրելու, դա միանշանակ է, վստահեցնում էին հարցման մասնակիցները։
Արդեն 2 շաբաթ է՝ թշնամին խախտելով հայ-ադրբեջանական սահմանը՝ Սյունիքի և Գեղարքունիքի հատվածներում մի քանի կիլոմետր առաջ է եկել, չեն հեռանում։ Այս ամենի ֆոնին տարբեր տեղեկություններ են շրջանառվում, թե ադրբեջանական կողմը Հայաստանի տարածքից դուրս գալու դիմաց հայկական կողմից պահանջել է մի քանի գյուղեր։
Ավագանու անդամի՝ գյուղ ժամանելուց հետո, իրավիճակը կարծես փոխվեց, եթե մինչ այդ դրսում գրեթե մարդ չկար, իսկ հանդիպելիս էլ հանգիստ զրուցում էինք, Արմենակ Հովհաննիսյանի ժամանելուց հետո հանկարծ բոլորը տներից դուրս եկան և սկսեցին բարձրաձայն խոսել, անգամ վիրավորել, սեր խոստովանել գործող իշխանություններին, իսկ տարածքներ հանձնելու մեջ մեղադրել լրագրողներին։ Ու թեև ավագանու անդամ Հովհաննիսյանն արդեն հեռացել էր, գյուղացիների ոգևորությունը մնացել էր, ու պահանջում էին դադարեցնել նկարահանումն ու հեռանալ գյուղից. «Երկրի ղեկավարը շատ լավ մարդ ա, արդար, ազնիվ, անկեղծ»,
Խաղաղության ու երջանիկ օրեր: Արցախում զոհված Դավիթ Մանուկյանը քրոջ որդիների՝ զույգեր՝ Ջիվանի ու Ստեփանի և իր 11-ամյա որդու հետ։ Այն ժամանակ պատերազմ չկար, բոլորն անհոգ էին….
Բնակիչներից մեկը 168.am-ին տեսանյութ է տրամադրել, որում երևում է մի քանի հարյուր մետր ձգվող աղբավայրը՝ այրվող աղբը։
«Այն ՝ ի՞նչ է կատարվում իրականում մեր երկրի արտաքին սահմանների հետ, ի՞նչ պայմանավորվածություն է ձեռք բերել այս իշխանությունը ադրբեջանական կողմի հետ և ի վերջո ի՞նչ են պատրաստվում զիջել կամ ի՞նչ հերթական քայլեր են իրականացնում, որը կբերի Հայաստանի Հանրապետության անվտանգային համակարգի թուլացմանը»,– ասաց Արթուր Վանեցյանը։
25 տարի հայկական շուկայում գործող «ԷԳԱ» արտաքին գովազդային կազմակերպությունը գործունեություն է իրականացնում՝ ինչպես մայրաքաղաքում, այնպես էլ՝ Հայաստանի Հանրապետության տարբեր մարզերում: Տեղադրված է 300-ից ավելի գովազդային վահանակ։ Կազմակերպությունն այսօր լուրջ խնդրի առաջ է կանգնել, քանի որ Երևանի քաղաքապետարանը երեկվանից սկսել է ապամոնտաժել ընկերությանը պատկանող գովազդային վահանակները։
Գեղարքունիքի մարզի Սոթք համայնքի բնակիչ Սևակ Խաչատրյանն արդեն 4-րդ օրն է՝ կամավորագրվել և բարձրացել է Կութ գյուղի դիրքեր, որտեղ շուրջ 10 օր է՝ ադրբեջանական զորքերն առաջ են եկել՝ մտնելով Հայաստանի տարածք։
168․am-ը պարբերաբար շրջում է Երևանի տարբեր վարչական շրջաններում, ինչպես նաև տարբեր մարզերի քաղաքներով և գյուղերով, քաղաքացիներից հետաքրքրվում առաջիկա ընտրություններին մասնակցելու իրենց մտադրությունների մասին, և եթե մասնակցելու են, ապա քաղաքական ո՞ր ուժի օգտին են քվեարկելու։
«Մենք այսօր գիտենք, որ այս վիժվածքը պատրաստվում է ստորագրել նոր հակահայկական փաստաթուղթ, որի գոյության մասին մենք իմացանք դրսից, մենք իմացանք կառավարության պատերից դուրս, իմացանք մեր ընկերներից, Վատիկանում մեր նախկին դեսպանից, ո՛չ Նիկոլ Փաշինյանից»,- Արտաքին գործերի նախարարության շենքի դիմաց «Պատիվ ունեմ» դաշինքի կազմակերպած ակցիայի ժամանակ ասաց ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը։
«Այդ կրակոցները մենք չենք լսել, ես գրասենյակում նստած եմ եղել, ինձ արդեն զանգել հարցրել էին՝ ի՞նչ կրակոցներ են, դուրս եկա, մի մարդ կար կանգնած, հարցրի, ասաց՝ ոչ մի կրակոց չեմ լսել։ Հիմա, թե ո՞ր տարածքում է եղել, ո՞ր սարում է եղել, ո՞ր պոստում, մենք չենք լսել։ Մեր հատվածը երեք կողմով իրենք են, գյուղի երեք կողմից թշնամին է մեր դեմը՝ դեպի Քարվաճառ, իրենք են, ձախ կողմում իրենք են, աջ կողմում իրենք են, միգուցե մի պոստում մի բան եղել է, բայց մենք չենք լսել, այստեղ չի նկատվել ոչ մի շարժ․․․»։
«Զինվորականները մեզ ոչ մի բան չեն ասում, ինչքան նայեցինք՝ տեսնենք, թե դա մե՞ր սարն է, թե՞ կողքի գյուղի սարը, չկարողացանք ջոկել։ Տեսանյութից հետո մարդկանց մոտ վախ կա, բայց գյուղից դուրս գալու, փախչելու մասին որևէ մեկը չի մտածում, որովհետև մեր զինվորականները մեզ հույս են տալիս, սիրտ են տալիս, որ՝ մի հուսահատվեք, մի ընկճվեք, խուճապի մի մատնվեք․․․ Հույսով կանգնած սպասում ենք, որ մի բան կորոշեն»։
«Մենք պատիվ ունենք, եթե պատիվ ունենք, ուրեմն «Պատիվ ունեմ»-ին էլ ընտրելու ենք, թող գան տեր կանգնեն այս երկրին, այս ժողովրդին, վերջը ինչքա՞ն կարելի է սուտ մարդկանց հավատալ, խաբեցին, ժողովրդին կերան ուղղակի, կարելի՞ է խաբել մարդուն, ժողովրդին։ Հասկացանք՝ իշխանավոր եք, չտես գյորմամիշի նման եկան դառան իշխանության ղեկավար, չտես են սրանք, չտե՛ս։ Ոչ մեկի հետ ոչ ընկերություն են արել, ոչ կերել-խմել են, ոչ մի բան չեն արել»։
«Մասնակցելու ենք և ընտրելու ենք «Պատիվ ունեմ» դաշինքին, որպեսզի ուղղենք մեջքը և շարունակենք ապրել։ Միայն կավելացնեմ՝ Պատիվ ունեմ, պարոն Մարգարյան․․․ Կյանքը ցույց է տալիս, որ Հայաստանի հանրապետական կուսակցության օրոք ապրել ենք անվտանգ երկրում, քանի որ հիմա դաշինք են կազմել, ուրեմն՝ պատիվ ունենք»,- ասացին քաղաքացիները։
Արդեն հինգերորդ օրն է, ինչ թշնամին խախտելով հայ-ադրբեջանական սահմանը՝ Սյունիքի և Գեղարքունիքի հատվածներում մի քանի կիլոմետր առաջ է եկել, և պատճառաբանելով, թե դրանք իրենց տարածքներն են, չեն հեռանում։ Այս ամենի ֆոնին տարբեր տեղեկություններ են շրջանառվում, թե ադրբեջանական կողմը Հայաստանի տարածքից դուրս գալու դիմաց հայկական կողմից պահանջել է մի քանի գյուղ, այդ թվում՝ Արարատի մարզից՝ Տիգրանաշենը՝ Քյարքին։
«Նույն իրավիճակն է, ոնց գիտեք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գեղարքունիքի մարզի Վերին Շորժա համայնքի ղեկավար Արտյոմ Երանոսյանը՝ անդրադառնալով օրեր առաջ թշնամու առաջ գալու և գյուղի վերևի հատվածում տեղակայվելու հարցին։
«Գյուղում նույն վիճակն է, ինչ անցած 3–4 օրերին ասել ենք, նույն ձև սպասողական վիճակ է, սպասում ենք․․․»,– այսօր 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գեղարքունիքի մարզի Կութ գյուղի համայնքապետ Սիմա Չիտչյանը՝ անդրադառնալով օրեր առաջ թշնամու առաջ գալու և գյուղի վերևի հատվածում, ընդամենը՝ 4–5 կիլոմետրի վրա տեղակայվելու հարցին։
Վարդենիսում ծառայող զինվորներից մեկի հարազատը րոպեներ առաջ մեզ ահազագնգեց, որ զինծառայողներին գյուղերից իջեցնում են Վարդենիս և խոսակցություն կա, որ նոր տարածքներ ենք հանձնելու թշնամուն:
Վանեցյանը նախ ներկաներին շնորհավորեց ընտանիքի միջազգային օրվա կապակցությամբ: Ամուր պետության հիմքն ավանդական ընտանիքն է՝ ասաց «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավարը՝ հավելելով, որ հայրենիքի շենացմանն ու հզորացմանն ուղղված նույնանման տեսլականով պայմանավորված են «Հայրենիք» և Հայաստանի հանրապետական կուսակցությունների ներքաղաքական թիմերը երկար քննարկումների արդյունքում որոշել մեկտեղել ուժերը, դաշինք կազմել և միասին մասնակցել Հայաստանում կայանալիք արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին:
Սիսիան ջոկատի անդամ, գնդապետ Վոլոդյա Հովհաննիսյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ խոսելով ՀՀ սահմանների անվտանգության և ադրբեջանցիների՝ ՀՀ պետական սահման ներխուժելու մասին, անդրադարձավ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանի այն հայտարարությանը, թե ընդամենը մեկ դիրքի մասին է խոսքը:
«Սահմանագծի փոփոխությունից հետո կան վայրեր, որտեղ բնակլիմայական պայմանները շատ բարդ են, և որոշ հատվածներում հակառակորդը տեղակայման պրոցես չէր արել»,- կառավարության նիստից հետո լրագրողներրի հետ ճեպազրույցում, անդրադառնալով Վարդենիսի տարածքում ադրբեջանցիների առաջխաղացմանը, ասաց Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսյանը, ապա հավելեց, որ հիմա եղանակային պայմանները փոխվել են և տեղակայման գործընթաց են իրականացնում, և որ հայկական Զինված ուժերը հետևում են, որպեսզի ադրբեջանցիներն իրենց տեղակայման վայրերից առաջ չգան:
«Մեր հարցը կուսակցական խնդիրների հետ կապ չունի, մեր հարցը զուտ սոցիալական է, առաջին խնդիրը գործարանի աշխատողի աշխատավարձն է, երկրորդը՝ գործարանի անվտանգության ապահովումը: Վաղը քննարկում է լինելու և վերջնական ներկայացվելու է վարչապետին, թե քանի՞ օրում աշխատավարձի հարցը կլուծվի, ե՞րբ կլուծվի, ինձ թվում է՝ վաղը պարզ կլինի»:
«Ես նույնիսկ կասկածում եմ, որ Փաշինյանը դիտմամբ է Ղարիբաշվիլուն այսօր հրավիրել Հայաստան, որ ասի՝ իբր զբաղված է Վրաստանի վարչապետով»,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը՝ անդրադառնալով Սյունիքում տեղի ունեցող զարգացումներին և Նիկոլ Փաշինյանի լռությանը:
«Նոյեմբերի 9-ին, երբ այս անասունն այդ փաստաթուղթը ստորագրում էր, պետք է այնքան գրագիտություն ունենար, որ այսօրվա առաջին կետը դարձներ երկրորդ կետ, իսկ զրոյական կետով որոշեին, որ կանգնեցնում են պատերազմը, որտե՞ղ են կանգնեցնում, այնտեղ գրված է՝ ով որտեղ կանգնած է»,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը՝ անդրադառնալով այսօր Սյունիքի մարզում դեպի ՀՀ տարածք ադրբեջանցիների առաջխաղացմանը:
«Մի քանի անգամ արված նախազգուշացումը, որ Նիկոլ Փաշինյանի հռչակած խաղաղությունը, որ այլևս պատերազմ չի լինելու, և հաշտ ու հանգիստ ենք ապրելու, կեղծ է և սուտ է, այլևս իրականություն է դառնում»,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց «Ադեկվադ» կուսակցության վարչության անդամ Լիլիթ Թումանյանը՝ անդրադառնալով Սյունիքում տիրող իրավիճակին:
«Ադեկվատ, նորմալ մարդիկ արդեն վաղուց հիասթափվել են Նիկոլ Փաշինյանից, և եթե իրենք այս ընտրություններին չքվեարկեն Ռոբերտ Քոչարյանի օգտին կամ այլ ուժերի, իրենք Նիկոլ Փաշինյանին ձայն չեն տա»,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց բիզնես խորհրդատու Արեն Ապիկյանը:
«Առավոտ ժամը 5-ին գալիս ենք, որ մտնենք երթուղի աշխատենք, բայց վառելիք չկա… Օղորմի Տարոն Մարգարյանի հորը, ոչ էլ վախենում եմ, ճիշտն ասում եմ, ամեն ինչ էլ ունեցել ենք մեր գարաժում, դաժը տուալետն էլ է էն վախտ եղել՝ 9-րդ մասիվում, հիմա ոչ մի բան չկա, գարշոկդ վեկալած ման ես գալիս, վախենում ես՝ շենքերից շշով խփեն գլխիդ, սպանեն, այ էդ վիճական է: Էս ի՞նչ է, փոխանակ առաջ գնանք, հետ ենք գնում»,- դժգոհեց վարորդներից մեկը:
«Կոնկրետ իմ գիծը 7-րդ մասիվից գնում է ուղիղ քաղաքապետարան, եթե ինչ-որ մեկին հետաքրքիր լինի՝ կարա նայի, տենա, որ 20 համարի երթուղին արդեն վաղուց քաղաքապետարան չի եկել, կարան իրանց պատուհանի ժալյուզը քաշեն են կողմ ու նայեն, եթե, իհարկե, հետաքրքիր է ինչ-որ մեկին»: