2009 թվականին Ցյուրիխում ստորագրված հայ-թուրքական արձանագրությունները վերջնականապես տապալած Թուրքիայի իշխանությունները շարունակում են հրապարակայնորեն աջակցել Ադրբեջանի դիրքորոշմանը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հարցում:
Հարցազրույց Գյոթինգենի համալսարանի (գերմ.՝ Georg-August-UniversitՊt GՓttingen) քաղաքագիտության պրոֆեսոր, «Քաղաքակրթությունների երկխոսություն» հետազոտական ինստիտուտի (DOC Research institute) համահիմնադիր, գերմանացի հեղինակավոր քաղաքական վերլուծաբան Փիթեր Շուլցի հետ:
«Եվրոպական միության Արևելյան գործընկերությունը մի ծրագիր է, որն օգնում է ԱլԳ երկրների տեղական իշխանություններին ներքին բարեփոխումներ իրականացնել, զարգացնել այդ երկրները, բայց, կարծում եմ, դա բավարար չէ»:
Փետրվարի 21-ին աշխատանքային այցով Բրյուսելում գտնվող Էդվարդ Նալբանդյանը ԵՄ արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ, Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահ Ֆեդերիկա Մոգերինիի հետ ստորագրեց «ԵՄ-Հայաստան Գործընկերության առաջնահերթություններ» փաստաթուղթը։
«Հայաստանը չստորագրեց Ասոցացման համաձայնագիր, սակայն ստորագրեց մեկ այլ փաստաթուղթ, որը շատ քիչ է զիջում նախկինում բանակցված փաստաթղթին: Բնականաբար, տեղի ունեցածի մեջ միայն ԵՄ-ին մեղադրելը սխալ եմ համարում, քանի որ բոլոր կողմերն էլ մեղավորության իրենց չափաբաժինն ունեին»:
«Հայաստանը երեք քայլի պետք է դիմի Մինսկի խմբում»,- 168̣am-ի հետ զրույցում ասաց Ֆրանսիայի «Ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի» փորձագետ Կայծ Մինասյանը:
Նա վստահեցնում է՝ ցանկացած սպառազինություն, որ վաճառվում է Ադրբեջանին, հակազդման միջոց ունի Հայաստանի կողմից:
«Առանց փոխզիջումների, որին այսօր կողմերը պատրաստ չեն, հակամարտությունը չի կարող կարգավորվել: Երկու կողմից էլ պետք է լինեն ցավոտ զիջումներ: Այդ մասին բազմիցս եմ խոսել, որ անհնար է կարգավորում, եթե Հայաստանը պատրաստ չէ որոշ շրջաններ հանձնել, իսկ Ադրբեջանը` ճանաչել ԼՂ անկախությունը»:
Հուսանք, որ դա իրականություն չի դառնա: Իհարկե, Հիտլերի երազանքն էլ տապալվեց: Հարցը գինն էր, որ աշխարհը վճարեց: Այս պարագայում ադրբեջանական ֆաշիզմի դեմ մեն-մենակ կանգնած է լինելու Երևանը:
Իրանի նախագահ Հասան Ռուհանիի 2016թ. ՀՀ կատարած այցից հետո Հայաստանն առաջին անգամ հայտարարեց Պարսից ծոց-Սև ծով տարանցիկ տրանսպորտային միջանցք ձևավորելու՝ Իրանի առաջարկի շուրջ հետաքրքրության և քայլեր ձեռնարկելու մասին:
«Դժվար է կանխատեսել, թե երբ կողմերը կկարողանան ևս մեկ անգամ սկսել կարգավորման գործընթաց, քանի որ տարածաշրջանում պատերազմական օջախներն էլ ավելի են խորանում, նոր խնդիրներ են առաջանում, և ընդհանուր առմամբ աշխարհում են լուրջ անվտանգությանն առնչվող փոփոխություններ տեղի ունենում»:
«ՀՀ նախագահի խոսքերից ակնհայտ դարձավ, որ հայկական կողմը բանակցություններ է վարել Իրանի և Վրաստանի, բայց ոչ Ռուսաստանի հետ, որը ևս, ըստ հայկական կողմի, շահագրգիռ կողմ կարող էր լինել: ՀՀ նախագահն, ըստ իս, իր այդ հռետորաբանությամբ մի քանի խնդիր է լուծում»:
Մյունխենի ամենամյա անվտանգության համաժողովը մեկնարկեց փետրվարի 16-ին և աշխարհի առաջնորդներին մեկ հարկի տակ մեկտեղեց մինչև փետրվարի 18-ը:
168.am-ի զրուցակիցն է Պրահայի «Ազատություն» ռադիոկայանի «Էխո Կավկազա» ծառայության քաղաքական մեկնաբան, ռուս քաղաքագետ Վադիմ Դուբնովը:
«Մյունխենյան համաժողովում Իսրայելի վարչապետն օգտագործեց դիվանագիտական պրակտիկայի ամենակոշտ հնարքներից մեկը և ուղղակի դիմեց իր թշնամուն՝ Իրանի ԱԳ նախարարին՝ թափահարելով խփված իրանական անօդաչուի մի դետալ»:
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթը Մյունխենի անվտանգության 54-րդ գագաթաժողովի ընթացքում հայտնվել է միջազգային փորձագիտական համայնքի ուշադրության կենտրոնում: Հատկապես ուշագրավ են որակվել ՀՀ նախագահի դիտարկումներն անվտանգության համաժողովի հարցուպատասխանի ընթացքում:
Վերջին օրերին հայկական և ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում ակտիվորեն քննարկվում է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ռազմատենչ ելույթն իշխող «Ենի Ազերբայջան» կուսակցության 6-րդ համագումարում, որտեղ նա հայտարարել էր, թե Ադրբեջանի քաղաքական և ռազմավարական նպատակը Երևանը վերադարձնելն է՝ նշելով, որ այն «իրենց պատմական տարածքն է»:
«Պատերազմի կանխատեսելու համար ցուցիչ է ապրիլյան պատերազմը»,- 168̣am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց եվրոպացի ռազմական վերլուծաբան Թրեյսի Ջերմանը՝ անդրադառնալով ԱՄՆ Ազգային հետախուզության զեկույցին:
«Նույնիսկ, առանց Ամերիկյան հետախուզության էլ, ամեն ինչ պարզ է, եթե Ադրբեջանի իշխանությունն արդեն նշում է, որ ոչ թե Ղարաբաղն է իրենը, այլ Երևանը, նա հզորանում է, զինվում»:
Հայաստանի Հանրապետությունը Միացյալ Նահանգների հակառուսական պատժամիջոցների տակ հայտնվելու վտանգի տակ է:
«Կարծում եմ` նպատակը ոչ թե ամերիկյան առաջարկի հիման վրա հակամարտությունը կարգավորելն է, այլ լարվածությունը թուլացնելը, Ռուսաստանի ազդեցությունն իջեցնելը»:
«Եթե նման պատժամիջոցների հնարավորության մասին հայկական կողմին տեղեկացրել են Նահանգներից, նշանակում է, որ Ադրբեջանին ևս տեղեկացրել են և այս երկրների դեմ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցների այլ փաթեթ է նախատեսել»:
Տարածաշրջանային այցի շրջանակում պաշտոնական այցով Հայաստանում էր ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով փոխտեղակալ Բրիջիթ Բրինքը, որի օրակարգը մի խումբ փորձագետներ բավականին աղքատիկ որակեցին:
Փետրվարի 12-ին ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Սեյեդ Քազեմ Սաջադին մի շարք ուշագրավ դիտարկումներով է հանդես եկել, որոնք նման են հայկական կողմին ուղղված նախատինքի:
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներն ավարտելով այցը տարածաշրջան՝ հանդես եկան հայտարարությամբ:
«Համանախագահների տարածած հաղորդագրությունը բավականին հեշտ «ընթեռնելի» է: Այն ամբողջությամբ արտահայտում է ներկայումս կողմերում տիրող տրամադրությունները, քաղաքական իրավիճակը, դրությունը շփման գծում, բանակցությունների հրամայականը»:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն իր նախընտրական քարոզարշավի հռետորաբանությունը կառուցում է հակահայկական և պատերազմական հռետորաբանության հիման վրա:
«Ռազմատենչ հռետորաբանությունն ալիևյան իշխանության հիմքն է եղել իր ողջ նախագահության շրջանում»:
«Որքան էլ հասարակության պահանջներն արմատական լինեն ինչ-որ պահի, իշխանությունը պետք է եզրեր գտնի բողոքող խմբի հետ: Երկրում անհրաժեշտ են լուրջ բարեփոխումներ, փոփոխություններ, դրանք հետաձգելը, կրկին նշեմ, կարող է ողջ տարածաշրջանի համար աղետալի հետևանքներ ունենալ»:
Մինչ ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները տարածաշրջանում քննարկում են ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացը, բանակցությունների հեռանկարը, ադրբեջանական կողմի արձակած կրակոցից Արցախի ՊԲ զինծառայող է զոհվել: