Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում իրար են հաջորդում ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյաների այցերը Հայաստան, որոնց շրջանակներում՝ որպես օրակարգային հարց, քննարկվում է մի փաթեթ՝ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների հաստատում, Խաղաղության պայմանագրի ստորագրում, Հայաստանով՝ Թուրքիան և Ադրբեջանն իրար կապող ճանապարհի գործարկում։
Փաշինյան-Ալիև պայմանավորվածության հետևանքով Տավուշի մարզի անվտանգության գոտին հանձնվեց Ադրբեջանին։ 30 և ավելի տարիներ հայկական պահվող դիրքերն Ադրբեջանին հանձնելուց հետո հայկական կողմը դրա դիմաց չստացավ ոչինչ, ինչից հետո Կառավարությունը Կիրանցում իրենց տունն ու տեղն Ադրբեջանին հանձնած քաղաքացիներին հորդորեց գրել դիմումներ և Կառավարությունից ստանալ փոխհատուցում՝ թշնամուն անցած հողի, անշարժ և շարժական գույքի դիմաց։
«Այո՛, կա խարիզմատիկ լեգիտիմություն ունեցող լիդեր, նա անկուսակցական է, ազգային-պետականամետ հոգևորական, հոգևոր հովիվ, բայց մենք իրենից պահանջում ենք, որ փլուզված քաղաքական համակարգի պայմաններում հրաշք գործի։ Այդպես չի՛ լինում, որովհետև երկրում չկան վստահություն վայելող մասսայական կուսակցություններ, որոնց վրա հենվելով՝ այս մարդը կկարողանա այդ հրաշքը գործել»,- ասաց Արբրահամ Գասպարյանը՝ որպես լուծում՝ ընդդիմադիր գործիչներին առաջարկելով փոխել պայքարի մեթոդաբանությունն ու հրաժարվել գրասենյակներում քննարկումներ անելու գործելաոճից։
«Այո՛, դիմադրողականությունն ուզում են բարձրացնել, բայց ընդդեմ Ռուսաստանի և ոչ թե՝ Ադրբեջանի։ ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունն աջակցում է ոչ թե պետությանը, այլ այդ պետությունում տեղակայված ամերիկյան շահը սպասարկողներին. Աջակցելու են ԱՄՆ-ի շահը սպասարկող քաղաքական գործիչներին, հասարակական գործիչներին, լրատվամիջոցներին։ ԱՄՆ-ի ներկայացուցիչները չեն գալիս Հայաստանի հարցերը լուծելու, նրանք մտածում են, թե տարբեր երկրներում ինչպես կարող են իրենց հարցերը լուծել»։
«Ես որևէ խնդիր չէի տեսնի, եթե Հայաստանի անվտանգությունն ապահովելու երաշխիք տրվեր Արևմուտքի կողմից, մինչդեռ, մենք տեսնում ենք, որ չկա նման երաշխիք, իսկ այդ երաշխիքի բացակայության ֆոնին Հայաստանը կտրուկ վատացնում է իր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ»,- ասաց Խալաթյանը՝ ընդգծելով, որ անիմաստ է նման երաշխիք սպասել նաև այսօր Վաշինգտոնում Միրզոյան-Բայրամով-Բլինքեն հանդիպումից։
«Կարծում եմ՝ Իրանը լուրջ դիմադրություն ցույց կտա՝ ընդհուպ ռազմական գործողությունների կդիմի։ Իրանի համար Սյունիքը կարմիր գիծ է, իսկ եթե Սյունիքով միջանցքը տալու որոշում լինի Հայաստանի իշխանության կողմից, ապա այս դեպքում պետք է հասկանալ, թե Իրանն ինչ գործիքներով կարող է ազդել այդ որոշման վրա»,- ասաց Բեգլարյանը։
«Երբեք կիրանցեցիները գրկաբաց չեն ընդունել Փաշինյանին, որը շաբաթ օրը գնացել էր ընդամենը լուսանկար ստանալու համար։ Հիշե՛ք, որ իր այցից առաջ իր պատգամավորներին էր ուղարկել Տավուշ՝ հետախուզության։ Կիրանցեցիները գրում են, որ Փաշինյանին ասելու շատ բան ունեին, բայց չհասցրեցին ասել, որովհետև գաղտագողի եկավ ու գնաց։
Հուլիսի 5-ին Հայաստանի Սահմանադրության օրվան նվիրված ուղերձում Հայաստանը ներկայացնող Նիկոլ Փաշինյանն ուղերձ էր հղել, որով կարծես Ադրբեջանի ղեկավարին տալիս է խոստում Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելու վերաբերյալ։
2018 թվականից հետո Հայաստանի տնտեսությունն ավելի շատ է կախված Ռուսաստանից. եթե մինչև 2018 թվականը Հայաստան-ԵԱՏՄ առևտրաշրջանառության 7 միլիարդ դոլարի 1.8 միլիարդն էր բաժին ընկնում ԵԱՏՄ-ին, ապա 2024 թվականին այս թիվը 3.5 անգամ աճել է, փոխարենը, եթե Հայաստան-Եվրամիություն առևտրաշրջանառության ծավալը 2018 թվականին կազմում էր 1.8 միլիարդ դոլար, ապա 2023 թվականին այդ թիվը նվազել է. ստացվում է՝ նախկին իշխանության օրոք էր տնտեսությունը դիվերսիֆիկացված։
Հայաստանի Սահմանադրության փոփոխության պահանջն ադրբեջանական կողմից հնչեցվում է՝ Փաշինյանի համար ներքին սպառման «հաղթանակ» ապահովելու նպատակով:
«Փաշինյանն իր երկարատև հարցազրույցներից մեկի ժամանակ ասաց, թե՝ 40 կմ-ի վրա ի՞նչ իմաստ ունի թղթեր ստորագրելը։ Դրանով ինքն Ալիևին ասաց՝ այդ ճանապարհին կգործի այլ իրավասություն. ոչ այնպիսին, ինչպիսին գործում է հայաստանյան այլ ճանապարհների վրա։ Ալիևին ճանապարհ կտան, որի վրա կգործի այլ ռեժիմ, բայց կասեն, թե միջանցք չեն տվել։ Ադրբեջանն այդ պարագայում Հայաստանով անցնող վագոնները կարող է պայթեցնել, ապա մեղադրել Հայաստանին անվտանգություն չապահովելու համար և ուժով մտնել Սյունիք»:
Թեև մոտ տասն օր առաջ Հայաստանի Ազգային ժողովի բարձր ամբիոնից կախվեց Եվրամիության դրոշն ու հայտարարվեց Հայաստանում Եվրամիություն մտնելու հարցով հանրաքվե անցկացնելու անհրաժեշտության մասին, Նիկոլ Փաշինյանը դեմ է այդ օրակարգին, ավելին՝ Եվրամիություն գնալ-չգնալու հետ կապված, ըստ նրա, կան հարցեր, որոնց պատասխաններն ինքն անձամբ չունի։
Հայաստանի Կառավարությունը հերթական վարկային համաձայնագիրն է ստորագրել. այս անգամ վերցրած վարկը կազմում է 236 միլիոն եվրո։
Ստացվում է՝ Կենտրոնական բանկն ուղղակի ասում է՝ քանի որ առևտրային բանկերն ունեն գործարար հարաբերություններ միջազգային տարբեր գործընկերների հետ, հետևաբար հաշվարկում են այն ռիսկերը, որոնք առաջանում են միջազգային պատժամիջոցների արդյունքում և որոշում՝ դրանց տակ մտնե՞լ, թե ոչ, ինչը առևտրային բանկի և ոչ Կենտրոնական բանկի որոշելիք հարցն է։
Արցախի մեր հայրենակիցների թոշակների վճարման համար Հայաստանի պետական բյուջեում առկա գումարը, պարզվում է, չի բավականացնում։
Այս տարվա հունիսի 12-ին Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովը թույլատրեց «Արդշինբանկ» և «Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստան» փակ բաժնետիրական ընկերությունների համակենտրոնացումը՝ եզրակացությամբ, որ այն չի հանգեցնում մրցակցության սահմանափակմանը, սպառողների շահերի վնասմանը։
«Այո՛։ Մեր նախագծերը սկսում ենք՝ նախապես որոշելով, թե ո՞րն է այն թիրախային խումբը, որի համար իրականություն պետք է դառնա մեր նախագիծը։ Մենք սկսում ենք թիրախային խումբն ուսումնասիրելուց։ Բացահայտում ենք այդ թիրախային խմբի ցանկությունները, նախասիրությունները։ Ապա որոշվում է, թե ենթակառուցվածքներն ինչպիսին են լինելու, ապա ձևավորվում է այն վերջնական պրոդուկտը, որը տվյալ թիրախային խմբի համար լավագույնն է լինելու»,- խոսքը եզրափակեց Կասպարովը։
Հայ-ռուսական հարաբերություններում լարվածության հերթական ալիքը բարձրացավ, երբ Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց՝ Ռուսաստանը Լեռնային Ղարաբաղը վերցրել է Հայաստանից և վերադարձրել Ադրբեջանին։
Արցախի Ազգային անվտանգության ծառայության աշխատակիցներն այսուհետ կկարողանան աշխատանքի անցնել Հայաստանի ԱԱԾ-ում։
Եվրասիական տնտեսական միությունը և Եվրամիությունն անհամատեղելի են, արտատարածաշրջանային խաղացողների մուտքը Հայաստան կունենա հետևանքներ։ Այս մասին երեկ հայտարարել է Ռուսաստանի փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը։
«Եթե ներկայիս ընդդիմությունը վայր դնի մանդատները, ՔՊ-ականները կկարողանան աշխատել մեկ կուսակցությունով, դա ճգնաժամ չի առաջացնի, մեկ կուսակցությունով կաշխատեն, իրենք իրենց կծափահարեն։ Փաշինյանը եթե գնա արտահերթ ընտրությունների, կդիմի նաև Թուրքիայի և Ադրբեջանի օգնությանը, որպեսզի որևէ նախկին որևէ տեղ չհայտնվի»,- ասաց Աճեմյանը։
ԵՏՄ-ին անդամակցությունն այնքան շատ օգուտ է տվել և տալիս Հայաստանին, որ այժմ խոսել այդ կառույցից դուրս գալու մասին, նշանակում է՝ կտրել այն ճյուղը, որի վրա նստած ենք։ Այսօր կազմակերպված «Քաղաքակա՞ն, թե՞ տնտեսական ընտրություն» թեմայով քննարկման ժամանակ այս մասին ասաց տնտեսագետ Հայկ Ֆարմանյանը։
Տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանն առաջարկում է տնտեսությունից քաղաքականությունը չտարանջատել, որովհետև խոսքը ոչ թե քաղաքականության կամ տնտեսության մասին է, այլ տնտեսաքաղաքականության, հետևաբար՝ նախքան ԵՏՄ-ի կամ ԵՄ-ի մասին խոսելը մենք պետք է ունենանք ազգային օրակարգ, պետության առաջանահերթությունների ցանկ, ինչով պայմանավորված էլ նոր պետք է որոշել, թե Հայաստանին որ միությունն ինչ կտա։
2024 թվականի ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Հայաստանին խոստացան 5 տարվա ընթացքում հատկացնել ընդամենը 270 միլիոն եվրո այն պարագայում, երբ նախորդ իշխանության կողմից կնքված CEPA-ով Հայաստանին այդ նույն Եվրամիությունը պարտավորվել էր հատկացնել 5 միլիարդ դոլար։ Հետևաբար, եթե փորձենք բարձրացնել՝ ԵՏՄ, թե՞ ԵՄ հարցադրումը, ապա ես պետք է ընդգծեմ, որ այդ հարցադրումն արհեստածին է, չի բխում Հայաստանի շահերից. այդ ընտրությունը քաղաքական է և ոչ հիմնավոր։
«Մյուս կողմից, եկեք մեզ չխաբենք. Եվրամիությունը մեզ չի՛ սպասում. Թուրքիան 17 տարի սպասում է այդ միությանը, Վրաստանը 10 տարուց ավելի է սպասում, նույնը՝ Մոլդովան։ Դա նշանակում է, որ ճանապարհ դեպի Եվրամիություն ասվածը լկտի սուտ է և խաբկանք»,- ասաց Հարությունյանը։
Հունիսի 22-ին Քննչական կոմիտեի հատուկջոկատային դիմակավորված ծառայողները Հայաստանում Արցախի ներկայացուցչության դարպասներն էին կոտրում՝ Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանին սպասարկող՝ բակում կայանած մեքենան տարածքից հեռացնելու համար։
Շրի Լանկայում Հայաստանի Հանրապետության պատվավոր հյուպատոս Սարգիս Թարվերդյանին պատկանող «Արարատ» սննդի կոմբինատը հերթական անգամ հարկային արտոնություն է ստացել՝ 1.6 միլիարդ դրամի չափով։
Հայաստանի Կառավարությունը հերթական վարկային համաձայնագիրն է հաստատել՝ այս անգամ վարկ վերցնելով Զարգացման ֆրանսիական գործակալությունից։ Կողմերի միջև կնքված համաձայնագրով Զարգացման Ֆրանսիական գործակալությունը 75 մլն եվրո վարկ կհատկացնի ՀՀ կառավարությանը՝ որպես բյուջետային աջակցություն։
«Բացառվում է, որ Փաշինյանին հաջողվի տարածքներ հանձնելու հարցով հանրաքվեի դեպքում 650 հազար մարդու «այո» ստանալ, հետևապես՝ դեպի Եվրոպա գնալու փաթեթավորմամբ փորձելու են տարածքների հանձնման համար արվող հանրաքվեին գոնե մարդկանց մասնակցություն ապահովել»,- ասաց Գրիգորյանը։
Բագրատ սրբազանին հաջողվեց իշխանական բուրգում առաջացնել ճաքեր. եթե շփվեք ոստիկաների հետ հատկապես այն ժամերին, երբ իրենք իրենց ծառայողական պարտականությունները չեն կատարում, կտեսնեք, որ ոստիկանների մեջ կան շատ մարդիկ, որոնք հասկանում են, թեինչիմեջ են հայտնվել. ոստիկանները մինչև այս շարժումն ու այս շարժման մեկնարկից մեկուկես ամիս անց տարբեր ոստիկանններ են։