#ՀՀ կառավարություն

Հայաստանյան հանրային շրջանակներում Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի 29-րդ համաժողովից՝ COP29-ից հետո հայ գերիների ազատ արձակման վերաբերյալ սպասումներ կային․ իրավապաշտպանները նշում էին՝ 2023 թվականին 32 գերիների վերադարձը նաև կապված էր Բաքվում COP29-ի անցկացման հարցում Հայաստանի դիրքորոշման հետ։ Նոյեմբերի 22-ին ավարտվեց COP29 համաժողովը․ գերիների վերադարձի հարցով սպասումները չարդարացվեցին։

Անկումային է խմիչքների, հագուստի, կաշվե արտադրատեսակների, քիմիական նյութերի, էլեկտրասարքավորումների, մեքենասարքավորումների,  համակարգիչների և բազմաթիվ այլ ապրանքների արտադրությունը։

Երկու տարուց ավելի է, ինչ դոլարը Հայաստանում էժանացել է։ Էժանացել է ավելի քան 20 տոկոսով։

«Այդ 4-րդ հոդվածում հղում է արված ԵԱՀԿ ստանդատներին, ըստ որի, մարդկանց արոտավայրերի և բնակավայրերի միջև խնդիր չպետք է առաջանա սահմանագծման և սահմանազատման արդյունքում։ Հիմա հարց՝ Տավուշում դուք տեսա՞ք նման բան, իհարկե ո՛չ։ Տավուշում հանձնելիս ասում էին, թե հույս ունեն, որ հաջորդը կսահմանագծվի և կսահմանազատվի Հայաստանի համար զգայուն հատվածը՝ Ջերմուկը, իսկ այդ կանոնակարգը նման բան չի սահմանում»։

Հայաստան-Ադրբեջան, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման հարցի շուրջ տարաձայնությունների նոր ալիքին ու տարածաշրջանային հաղորդուղիների ապաշրջափակման գործընթացի շուրջ ռեգիոնալ մասշտաբի տարաձայնությունների ֆոնին ՀՀ իշխանությունների ուշագրավ շփումներ են տեղի ունենում։

Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն ամփոփում և վերլուծում են շաբաթական լրահոսը։

Առևտուրը դարձել է ՀՆԱ ամենամեծ բաժինը՝ անցնում է 14 տոկոսից։ Մինչդեռ  գյուղատնտեսությունը եղել է՝ 7,2, իսկ մշակող արդյունաբերությունը՝ 9,6 տոկոսը։ Անցած տարի առևտրի բաժինը 12,7 տոկոս էր, գյուղատնտեսությանը՝ 8,4, իսկ մշակող արդյունաբերությանը՝ 11,1 տոկոս։

Վերջերս կառավարությունը պետական բյուջեից 2 մլրդ դրամի հերթական օժանդակությունը հատկացրեց ՏՏ ոլորտի ընկերություններին։ Մինչ այդ էլ՝ առաջին փուլով հատկացրել էր 1,5 միլիարդ։

Խոսքն ավելի քան 2,3 մլրդ դոլարի մասին է։ Այդ գումարները վճարել են քաղաքացիներն իրենց աշխատավարձերից ու պետությունը՝ պետական բյուջեն։ Դրանք դուրս են եկել տնտեսությունից ու կուտակային կենսաթոշակային համակարգի միջոցով հավաքվել կենսաթոշակային ֆոնդերում։

Արտոնությունների վերացումը, որքան էլ առաջին հայացքից գուցե գայթակղիչ է թվում բյուջեի եկամուտներն ավելացնելու տեսակետից, նույնքան վտանգավոր է։ Եթե վաղը բոլոր արտոնությունները միանգամից հանվեն, կասկած չկա, որ դրանց իրական էֆեկտը շատ ավելի փոքր է լինելու բյուջեի եկամուտների վրա, քան արտոնությունների այն տպավորիչ ցուցանիշներն են, որոնք ներկայացվում են։

Հայաստանի Հանրապետության և Եվրասիական Զարգացման բանկի միջև ստորագրվել է հերթական վարկային համաձայնագիրը, ըստ որի՝ Բանկի Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի միջոցներից Հայաստանին կհատկացվի 100 միլիոն դոլար։

168.am-ի հետ զրույցում անհետ կորածների և զոհվածների հարազատներն ասացին, որ Նիկոլ Փաշինյանն իրենց այդպես էլ չի ընդունել: Ասել են, թե իրենց գործը Քննչականում է, կարող են իրենց դիմել։

Ռուսաստանի և Ղազախստանի ստեղծած Եվրասիական զարգացման բանկի կողմից Հայաստանի Կառավարությանը 2 միլիոն ԱՄՆ դոլարը հատկացվելու է Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի միջոցներից։

Կառավարության 2024թ. մայիսի 2-ի նիստում որպես չզեկուցվող հարց հաստատվել է «Նորամուծության և ձեռներեցության ազգային կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի լուծարումը։ Սրա մեջ մտնում է նաև 60 տարի գործող Հայաստանի միակ գիտատեխնիկական գրադարանը։ Գրադարանի էլեկտրոնային քարտարանի ձևավորման բաժնի գլխավոր մասնագետ Մարգարիտա Մանուկյանի փոխանցմամբ` որոշումն իրենց համար անակնկալ է եղել։

Հայաստանի Կառավարությունը հերթական վարկային համաձայնագիրն է հաստատել՝ այս անգամ վարկ վերցնելով Զարգացման ֆրանսիական գործակալությունից։ Կողմերի միջև կնքված համաձայնագրով Զարգացման Ֆրանսիական գործակալությունը 75 մլն եվրո վարկ կհատկացնի ՀՀ կառավարությանը՝ որպես բյուջետային աջակցություն։

Թեև 2018 թվականի դեկտեմբերին Նիկոլ Փաշինյանն Ամուլսարի հանքի շահագործման դեմ ակցիա անող քաղաքացիներին վստահեցնում էր՝ Ամուլսարի հանքի շահագործման վերաբերյալ քրեական գործը և միջազգային փորձաքննության արդյունքները կդնի թևի տակ ու կգնա ազդակիր համայնքների բնակիչների հետ քննարկման, սակայն, ավանդույթի ուժով, դրժելով տված այս խոստումը ևս:

Վերջին տարիներին այնքան շատ ու այնքան թանկ պարտքեր են կուտակել, որ պարտքի սպասարկումը չափազանց ծանր բեռ է դարձել պետական բյուջեի վրա։

Այսպիսին է ԱՆԻՖ-ի չորսամյա գործունեության արդյունքը։ Երկու խոշոր ծրագիր են ձեռնարկել, երկուսն էլ տապալվել են կամ տապալման փուլում են։ Պետական բյուջեի հաշվին տասնյակ միլիոնավոր դոլարներ են ծախսվել՝ առանց արդյունքի։ Ու հիմա փոխարենը պատասխան տան իրենց ձախողումների համար, վերադարձնեն պետությանը հասցված վնասները, անաղմուկ լուծարում են կառույցը՝ փորձելով մոռացության տալ։

Գործող իշխանությունները, վեց տարի է, իշխանության են, այդպես էլ չհասկացան, թե ինչ ասել է՝ պետություն, պետական կառավարում, պատասխանատվություն պետության նկատմամբ։ Պետության կառավարմանը վերաբերվում են՝ ինչպես իրենց տնային գործերին, պետական բյուջեին, ինչպես իրենց գրպանին։

Իշխանություններն ամեն ինչ անում են՝ վարկաբեկելու Բագրատ սրբազանի գլխավորած շարժումը։ Փորձում են տպավորություն ստեղծել, թե այս ամենը ոչ թե հայրենիքի փրկության, այլ իշխանության համար պայքար է։ Չեն հասկանում, որ այսօր Հայաստանում իշխանության գալն իսկական պատիժ է լինելու։ Այնպես են ապականել ամեն ինչ, որ մահապարտ պետք է լինել՝ իշխանության բեռը վերցնելու համար։

Հայաստանի Կառավարությունը Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկից 10 միլիոն եվրո վարկ կստանա Սյունիքի մարզում նոր մաքսային և լոգիստիկ կենտրոն կառուցելու նպատակով:

Պետական բյուջեն ռիսկի տակ է. Ձախողվել է առաջին եռամսյակի՝ ինչպես ծախսերի կատարումը, այնպես էլ՝ եկամուտների հավաքագրումը։

Կառավարության գործունեության 2021-2026թթ. ծրագրի 2023թ. կատարողականի զեկույցն են ներկայացրել։ Թվում է, թե փաստաթուղթը պիտի վերաբերեր բացառապես այդ ժամանակահատվածին։ Բայց տեսնելով, որ ծրագրի կատարման առաջին երեք տարիների արդյունքները, մեղմ ասած, այն չեն, երբեմն համեմատությունները տարել-հասցրել են ընդհուպ 2017թ.՝ ցուցանիշները ճոխացնելու ու մարդկանց աչքին թոզ փչելու համար։

Արդեն բոլորի համար ակնհայտ է և տեսանելի՝ Արցախն Ալիևին հանձնած Փաշինյանը Հայաստանի Կառավարության՝ ուղիղ հեռարձակվող նիստերը վերածել է Արցախի մեր հայրենակիցներին փող տալու գործին նվիրված նիստերի։

Եվրամիության երկրների կիշռը Հայաստանի հետ հարաբերություններում մեծ չէ։ Դա էլ գնալով կրճատվում է։ Անցած տարի 15,9 տոկոս էր՝ 1,3 տոկոսային կետով քիչ, քան մեկ տարի առաջ։

ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանը զրուցել է միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան, Paris Pantheon Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոցենտ հետազոտող, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին քարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանի հետ:

Սա է մեր տնտեսության ու աճի կառուցվածքը, ինչը շատ ավելի մտահոգությունների տեղիք է տալիս՝ անկախ նրանից, թե ինչ կասեն իշխանությունները։ Տնտեսության կառուցվածքը շարունակում է վատանալ, իսկ աճը՝ մեծապես կախված լինել առևտրից ու ծառայություններից, որոնք կապված են գերազանցապես արտաքին հայտնի գործոնների հետ։  

Անցնում են այն ժամանակները, երբ արտաքին հայտնի գործոնների արդյունքում պետական բյուջե օդից մեծ գումարներ էին մտնում, կառավարությունն էլ ներկայացնում էր, թե տնտեսությունն այնքան է զարգացրել, որ բյուջեն փողի որևէ խնդիր չունի։ Փողը երկնքից թափվում էր։

Արցախում Ադրբեջանի ցեղասպանական գործողությունների հետևանքով բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները ՀՀ-ում մեծաթիվ խնդիրների առջև են կանգնում: Վերջին շրջանում հատկապես այդ խնդիրներն ավելանում են՝ ՀՀ քաղաքացիություն «չունենալու» ու 070 կոդով անձնագրերը փոխելու վերաբերյալ ներկա իշխանությունների կողմից ներկայացվող պահանջի առումով:

Կառավարությունը ոտուձեռ է ընկել. բյուջեի փողերը չեն հավաքվում։ Տարեսկզբին գլուխ էին գովում, որ բյուջեի եկամտային մասը գերակատարել են, բայց կանգնած են թերակատարելու վտանգի առաջ։