Հոգևոր

Մայրությունը բարձրագույն գաղափար ու կոչում է եղել բոլոր ժամանակներում։ Հենց մայրությամբ է կինը մասնակից դառնում աստվածային արարչագործությանը։ Ասում են՝ նոր կյանք ծնունդ տալով, արարելով՝ կինը նմանվում է Աստծուն։

Հիշենք մի պարզ ճշմարտություն, Աստված երբեք ու երբեք չի դավաճանում մեզ, այդ մե՛նք ենք դավաճանում Աստծուն՝ մեր վարքով ու մտքերով։

Ամեն փոքր դեպքից ու մանրուքից հաճախ կարող ենք մինչև անգամ վեճի բռնվել մեր սիրելիների, մեր հարազատների ու մտերիմների հետ։ Փոքրիկ հարցերը հաճախ որոշիչ են լինում մարդկային հարաբերությունների շարունակման, ընթացքի համար, քանզի հենց նման վեճերում ու քննարկումներում է, որ ի հայտ է գալիս մարդու տեսակը։ Նման վեճերից, փոքրիկ ու աննշան դեպքերից է, որ հնարավոր է հասկանալ մի շարք հարցեր։ Մասնավորապես՝ ի՞նչ արժեքներ է կարևորում տվյալ մարդը, ինչպիսի՞ն է նա որպես քրիստոնյա, ինչո՞վ է առաջ շարժվում։

Պահքի ընթաղքում կան կանոններ, որոնք մարդն անհատապես ինքն իր համար է հաստատում՝ հաշվի առնելով սեփական տկարությունները։ Այդ կանոնները անհատական են և պարտադիր չեն բոլորի համար, թեև կարող են օրինակ լինել յուրաքանչյուրին։

Մեզանից շատերը, կամ գուցե բոլորս էլ ունեցել ենք կյանքում իրավիճակներ, երբ մերժել ենք Աստծուն և Նրա նախանշած ճանապարհները:

Այս հարցը երբևէ տվե՞լ ենք մեզ, թե՞ վախեցել ենք տալ կամ խորհել այս մասին։ Կհարցնենք՝ իսկ ինչո՞ւ պիտի վախենայինք այս հարցին առերեսվելուց, չէ՞ որ որպես իրական քրիստոնյաներ կասկած անգամ չունենք այն մասին, որ Քրիստոս լավն է։ Եվ վախենալու ի՞նչ կա մեր օրերում, երբ վաղուց անցել են այն ժամանակները, երբ Քրիստոսի հետևորդը լինելու համար մարդիկ պատժի, նահատակության էին արժանանում: Ուրեմն՝ ինչո՞ւ պիտի վախենանք։

Աստված մարդուն ստեղծեց Իր պատկերով և նմանությամբ, սակայն՝ ոչ կատարյալ: Մարդը, ունենալով անկատար բնություն, մշտապես ձգտում է կատարելության, և սրանում է կայանում նրա կյանքի ողջ իմաստը:

Ինձ համար կարևոր մարտահրավերը հավատի կյանքի բացակայությունն է՝ քրիստոնեական հավատքը կյանքի վերածելու, պատվիրանները պահելու ներքին պահանջի բացակայությունը: Ի վերջո, բոլորը չէ, որ. «Տե՛ր, տե՛ր են կանչում, պիտի փրկվեն»: Մյուս մարտահրավերը տարբեր երկրներից ներմուծված կրոնական կազմակերպությունների առկայությունն է, որը վտանգավոր է՝ հոգևոր միաբանության առումով:

Մեր կյանքն անընդմեջ գոյություն ունեցող մի դպրոց է, որտեղ յուրաքանչյուրս ամեն օր սովորում ենք և նոր բացահայտումներ անում: Այն շարունակական ինքնակատարելագործման ճանապարհ է, որով ընթանալիս մենք անդադար ձգտում ենք դառնալ առավել պիտանի և արժեքավոր:

Այդ փշերը, վնասում են մարդու սիրտը՝ բերելով նրա հոգուն մռայլություն և գորշություն: Հոգևոր արժեքները գնահատելով ու դրանցից չշեղվելով, մարդը հնարավորություն է տալիս, որ Աստված բնակվի իր ներսում։

Այստեղ Քրիստոս խոսում է ոչ թե մտքով, այլ սրտով Աստծուն հանդիպելու մասին։ Քրիստոս ասում է, որ Աստված Ինքն էլ գալիս է դեպի մարդը՝ Իրեն փնտրող մարդը։ Եվ այստեղ էականն այն չէ, թե որքան ենք քննել մտքով, այլ այն, թե ինչ ենք զգում սրտով։ Արդյոք փնտրո՞ւմ ենք Աստծուն, ձգտո՞ւմ ենք բաղձալի հանդիպմանը, թե՞ մոռացել ենք սրտի մասին՝ տրվելով միայն մտքին։ Եթե այսպես է, ապա դադարել ենք մանուկ լինելու, Աստծո արքայությունը մանկան նման ընդունել։

Զիջող ու համբերատար լինելը՝ թեկուզ և մանրուքներում, ցույց է տալիս, թե ինչպիսին ենք մենք որպես քրիստոնյաներ։ Ուստի՝ ամեն անգամ, երբ ունենում ենք նույնիսկ մանր թվացող, կենցաղային վեճեր, ինքներս մեզ ասենք՝ այժմ պիտի ցույց տամ իմ ով լինելը, և գործենք այնպես, որ հաճելի լինենք Աստծուն, ում պատկերով ու նմանությամբ էլ ստեղծված ենք։

Գոյություն ունի «Ավետարան ըստ Հուդայի», որը չկա Աստվածաշնչում: Այնտեղ խոսվում է Հիսուսի աշակերտ Հուդայի մասին, ով ամբողջությամբ հասկացել է տիրոջ ուսմունքը, և նա դավաճանում է Հիսուսին, որովհետև վերջինս ինքն էր խնդրել այդ մասին:

Մեծ պահքը տարվա ամենաերկարատև պահքն է, բայց այն մեծ է կոչվում նաև այն պատճառով, որ նվիրված է և նախորդում է քրիստոնեության մեծագույն տոնին՝ Զատիկին: Այս պահքը պատմականորեն կայացել է աստիճանաբար՝ ունենալով տարբեր տևողություններ:

Պահքի ընթացքում հրաժարվում են ոչ միայն որոշակի կերակուրներից, այլև մոլի սովորություններից, շատախոսությունից, ստախոսությունից, հայհոյանքից և այլ մեղքերից:

Հայ Առաքելական եկեղեցու տոնացույցով փետրվարի 24-ին մեկնարկում է 48-օրյա Մեծ Պահքը։ Այն սկսվում է Բուն Բարեկենդանից և տևում մինչև Սուրբ Հարության (Զատկի) տոն։

Հույսն այն ուժն է, որը ձգում է մեզ դեպի վեր՝ մոտեցնելով Աստծուն։ Հույսն ամրացնում է մեր հավատը, մեծացնում սերը։ Եվ ինչպես Սուրբ Գրքում տեղ գտած ամեն մի տող, այս մեկն էլ արթնացնում է մեր հույսը՝ առ այն, որ զուր չենք հավատում, հուսադրվում ու սիրում․«Ընտիր են խոսքերը Տիրոջ, Նա ապավեն է բոլոր նրանց, ովքեր հույսը դրել են Նրա վրա» (Սաղմ. 17:31)։ Այժմ գիտենք, թե Ում վրա կարող ենք մշտապես հույս դնել։

Աղոթենք միասին, որ մեր պահեցողությամբ ու ապաշխարությամբ Աստված մեզանից հեռացնի ամեն անկատարություն ու մեղսավոր ընթացք և խաղաղության, համերաշխության ու հոգևոր ուրախության մեջ հաստատի մեր կյանքը։

Տիրոջ հետ խոսելու լավագույն լեզուն աղոթքն է, մաքուր ու անկեղծ աղոթքը, որ բխում է մեր սրտից։ Հաճախ աղոթում ենք ու միաժամանակ կասկածում՝ արդյոք մեր աղոթքները լսելի են Տիրոջը։ Որտեղի՞ց է այս կասկածամտությունը  գալիս, ինչու՞ է այն հաճախ բույն դնում մարդու սրտում ու խանգարում ավելի ամրացնել Աստծո հետ հարաբերությունները։ 

«Խաղաղության Աստված թող մեզ առաջնորդի դեպի բարի ու լուսավոր օրեր». Ուկրաինայի հայոց թեմի առաջնորդ

Փետրվարի 24-ին Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ եկեղեցին տոնախմբելու է Սուրբ Վարդանանց զորավարների հիշատակը։ Այս առիթով Արմավիրի թեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում (ք․Էջմիածին), Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն պատրիարք և Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի օրհնությամբ, կմատուցվի Սուրբ Պատարագ, որի ընթացքում կկատարվի նաև քահանայական ձեռնադրություն։

Փետրվարի 22-ին Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին տոնախմբեց Սուրբ Ղևոնդյանց քահանաների հիշատակը։ Այս առիթով Արմավիրի թեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում (ք․Էջմիածին), հանդիսապետությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, մատուցվեց Սուրբ Պատարագ։

Սերը հոգեվիճակ է, երբ այն կրում ենք մեր մեջ առանձնապես ուշադրություն չենք էլ դարձնում՝ ինչպիսի դրսևորումներ է այն ունենում, կամ ինչպես է ազդում մեզ վրա։ Սիրո գոյությունը այնքան ցանկալի է դարձել, որ ամենուր փորձում ենք փնտրել մարդկանց, ովքեր սիրո բացարձակ կրողն են ու նաև տարածողը։ Հաճախ, տարված լինելով նման մարդկանցով, մոռանում ենք, որ կան նաև սիրո զգացումից զուրկ մարդիկ։

Երբեմն մենք Տիրոջից սպասում ենք, որ Նա մեր աղոթքներին արձագանքելու է անմիջապես։Եվ հաճախ էլ հնարավոր է անգամ դժգոհենք հարցնելով՝ ինչո՞ւ է ուշացնում պատասխանը, չէ՞ որ հավատում ենք Նրան ողջ հոգով, չէ՞ որ աղոթքն անկեղծ է ու բխում է մեր սրտերից։ Եվ այդ դեպքում ինչո՞ւ է ուշանում պատասխանը։

Նրանք, ովքեր, Աստծուն ապավինելով, համբերատարությամբ հաղթահարում են իրենց փորձությունները, կարող են վստահ լինել, որ Աստված ճիշտ ժամանակին կազատի նրանց այդ խնդիրներից։

«Աստծո հրեշտակ, որ իմ պահապանն ես, լուսավորիր, պահպանիր, առաջնորդիր և ղեկավարիր ինձ, որ քեզ եմ վստահվել Աստվածային Բարության կողմից: Ամեն»:

Աղոթքը պայքար է, ու ոչ միայն աղոթքը, սերը, հոգածությունը, Աստծո պատգամները պահելը…: «Ինչպե՞ս սովորել աղոթել»,- հաճախ էի հարցնում ու հստակ պատասխան չստանալով՝ պարզապես աղոթում էի:

Սերը՝ որ իմ սիրած ուտելիքն եմ տանում դպրոց, բայց տալիս եմ Արմինեին, որովհետև ձեռքը կոտրելուց հետո առաջին օրն էր, որ եկել էր դպրոց… Ու որովհետև ինքը լավն է:

Ամանորից օրեր առաջ մայրս, որն ապրում է Ֆրանսիայում, ինձ գումար է ուղարկում․ իր քրտնաջան աշխատանքի պտուղն է, այստեղից նվեր պիտի գնեմ ինքս ինձ համար՝ իր անունից։ Չեմ էլ նկատում՝ ինչպես, միջոցառման ժամանակ, որին մասնակցում էի, կորցնում եմ գումարի մի մասը՝ 20 եվրո։ Եթե իմ աշխատած գումարը կորցնեի, այդքան չէի սրտնեղի, բայց կորցրել էի մայրիկիս նվերը։ Որպեսզի մխիթարեմ ինքս ինձ, բացում եմ օրագիրս ու գրում․ «․․․Հ

Մենք սովոր ենք շնորհակալություն ասել միայն այն ժամանակ, երբ ստանում ենք մեր ուզածը: Երբեք շնորհակալ չենք այն դեպքում, երբ դա մեզ չի տրվում: