Ղարաբաղյան շարժման արդյունքում 1988թ. մայիսին Կարեն Դեմիրճյանը հրաժարական տվեց ՀԿԿ Կենտկոմի առաջին քարտուղարի պաշտոնից և անցավ թոշակի: Չորս տարի անց փաստավավերագրող, հետագայում՝ Կինեմատոգրաֆիստների միության նախագահ Ռուբեն Գևորգյանցը 1991թ. տնային, ոչ պաշտոնական մթնոլորտում տեսագրել է իր զրույցը Կարեն Դեմիրճյանի հետ` մի շարք հարցերի պարզաբանման ակնկալիքով:
«Երբ Արցախը դատարկման շեմին էր կանգնած 2020-ից հետո, և մեծ վտանգ էր սպառնում, մեր ժողովուրդը և նույնիսկ արցախցիներն այս ամենը չէին պատկերացնում։ Բայց տեսեք՝ աշխարհում ինչեր են կատարվում։ Սիրիայում պատերազմ եղավ, առնվազն յոթ միլիոն փախստական տնավեր ու բնավեր եղավ։ Այս անարդար աշխարհի համար 120 հազարն ի՞նչ է։ Ուկրաինայի բնակչությունը կիսով չափ պակասել է։ Աշխարհն անարդար է»։
Հիմա արդեն պարզ է, որ 44-օրյա պատերազմն Արցախի ամբողջական հանձնման առաջին արարն էր ընդամենը։ Դրան հաջորդած երեք տարում Փաշինյանն ամեն ինչ արեց մնացած հայապատկան հատվածն էլ թշնամուն հանձնելու համար, սակայն նույնիսկ դրանից հետո չի արժանանում Ալիևի հետ հանդիպման և նոր կապիտուլյացիոն պայմանագրի ստորագրման։
Մոտ 15 րոպե խոսում, կատակում էինք, կարծես վաղեմի ծանոթներ լինեինք։ Եվ հանկարծ, հեռախոսի գծին միախառնվեց երկու տղամարդկանց զուգահեռ խոսակցությունը։ Երկուսս էլ լռեցինք, հետևելով նրանց խոսակցությանը։
Թե ինչ արդյունք կտա Արցախի Ազգային ժողովի նիստը, ինչ զարգացումներ կլինեն առաջիկայում, ցույց կտա ժամանակը
«Թող արցախահայությանը հստակ պատասխանեն, թե ինչ են կորցնելու Հայաստանում հաշվառվելու դեպքում։ Եթե մանրամասն նրանց հարցերին պատասխաններ տրվեն, արդեն մարդիկ կհասկանան՝ ինչ որոշում պետք է ընդունել։ Մենք ունենք մեր հաշվառումները Ստեփանակերտում, Մարտունիում և Արցախի Հանրապետության այլ բնակավայրերում։ Հետևաբար՝ հարց է առաջանում, եթե մենք այդ հասցեներից հրաժարվում ենք, վտանգի տակ չե՞նք դնում մեր գույքային իրավունքը։ Որոշումը պետք է ընդունվի՝ տվյալ իրադրությունից ելնելով։ Հիմա եմ հասկանում, թե ինչու ՀՀ իշխանության մեծ մասը բանակում չի ծառայել, եթե նրանք բանակում ծառայած լինեին, կիմանային, որ ցանկացած որոշում ընդունելուց պետք է պարտադիր ճիշտ գնահատվի իրավիճակը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական և անվտանգային հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
«Երկու ճակատ» պոդկաստի այս թողարկման հիմնական թեման Փաշինյանի կողմից Ադրբեջանին արվելիք նոր զիջումներն են և Հայաստանի վտանգված տարածքային ամբողջականությունը։
Ադրբեջան կատարած այցի ընթացքում Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևը «շնորհավորել է Ալիևին և Ադրբեջանի եղբայրական ժողովրդին դարակազմիկ իրադարձության՝ երկրի տարածքային ամբողջականության ապահովման կապակցությամբ»։
168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանն ադրբեջանական գերության մեջ գտնվող մեր հայրենակիցների ճակատագրի մասին ասաց, որ հայ ժողովուրդը պետք է հասկանա, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի կարող ու ցանկություն չունի հայրենիք վերադարձնել Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը և այն գերիներին, որոնք Բաքվի բանտում են հայտնվել հենց Նիկոլ Փաշինյանի պատճառով։
Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը, ինչպես նախապես հայտարարվել էր, այսօր մասնակցել է 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստին:
Արցախի ուրացման հետևանքները, կամ ինչպես կանխել հայկական պետականության կործանումը
Այսօր դիզվառելիքի շինծու գործով դատական նիստից հետո, ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը պատասխանեց լրագրողների հարցերին, խոսելով Արցախի խնդրից, Հայաստանում ստեղծված բարդ իրավիճակից։
Այսօր դիզվառելիքի շինծու գործով հերթական դատական նիստից հետո, 168.am-ը ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանից հետաքրքրվեց՝ ինչո՞վ է պայմանավորված վերջին շրջանում իշխանության և նրա մերձ շրջանակների, ինչպես նաև ոչ այդքան մերձ շրջանակների կողմից Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության և անձամբ երրորդ նախագահին թիրախավորելը։
«Ավանդաբար դա սկսել են անել ադրբեջանցիները, այնուհետև՝ 90-ականների կեսերից, նրանց ձայնակցել են մեր, այսպես ասեմ՝ տեղացիները։ Իսկ հիմա առանձնապես ոչինչ չի փոխվել, այդ երգչախմբին միացել են նոր ձայներ՝ նոր տոնայնությամբ։ Չգիտեմ, իրենք գիտակցո՞ւմ են, որ իրենց համարելով ընդդիմադիր՝ ջուր են լցում Հայաստանի կառավարիչների ջրաղացին։ Այս նույնը առանձին, այսպես ասեմ՝ վերաբերում է նաև Հայաստանի Հանրապետական կուսակցությանը։ Բայց իմ կարծիքով՝ ամենակարևորը սա չէ, այլ այն, որ թիրախավորվել է Հայաստանի Հանրապետությունը, թիրախավորվել է մեր պետությունն ու պետականությունը։
ՄԱԿ-ի ճշմարտության խթանման, արդարադատության, հատուցման և չկրկնվելու երաշխիքների խրախուսման հարցերով հատուկ զեկուցող Ֆաբիան Սալվիոլին իր համերաշխությունն է հայտնում Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածներին՝ բարձր գնահատելով ՀՀ կառավարության կողմից նրանց օգնելու պատրաստակամությունն ու հանձնառությունը։
Այսօր խորհրդարանում 44-օրյա պատերազմի հանգամանքները քննող հանձնաժողովի փակ նիստին մասնակցում էր Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյանը։ Հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը նիստից հետո լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ Սամվել Շահրամանյանից մանրամասն ճշտել են, թե Արցախի նախկին նախագահներն ինչ հանգամանքներում են ձերբակալվել Ադրբեջանի կողմից։
Այսօր Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյանը մասնակցում էր ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստին։ Նիստի ավարտից հետո հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը լրագրողներին ասաց, որ Արցախի նախագահի հետ 3 ժամ անկեղծ զրույց են ունեցել։
ՔՊ-ականներ, դուք վստահության քվե չե՛ք ստացել Արցախը հանձնելու համար. Սողոմոնյան
Ադրբեջանում գերության մեջ են գտնվում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության մեծ թվով ներկայացուցիչներ, նախկին նախագահներ, պետնախարարներ։ Նրանք մարդիկ են, անուն-ազգանուններով, կենսագրությամբ, առողջական խնդիրներով, խեղված ճակատագրերով, իրենց սպասող ընտանիքներով։ Նրանց գերեվարման առաջին օրերին այդ լուրը փոթորկեց հասարակությանը, հուզումներ առաջացրեց, բայց ինչպես մյուս իրադարձությունների դեպքում, ժամանակի հետ մոռացության մատնվեց։
Հայաստանի իշխանությունը հավատացել է Արևմուտքի տված խոստումներին և դրանցով պայմանավորված՝ Ադրբեջանին է հանձնել Արցախը, որպեսզի ստանա խաղաղություն, սակայն հիմա հայտնվել է խաբվածի կարգավիճակում, որովհետև Ադրբեջանին է հանձնել այն, ինչն ուզում էր՝ Արցախը, հայտարարությունների մակարդակով՝ Տավուշի գյուղերը, սակայն այդպես էլ չի ստանում խաղաղություն։
Նոյեմբերի 16-ին ՀՀ ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասել էր, որ Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանին պաշտոնական գրություն է փոխանցվել, որպեսզի նա ներկայանա 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողով:
Արցախցին չի կարող իր պատիժը կրել Հայաստանում, եթե չկա դրա միջազգային իրավական գործիքակազմը. Օրբելյան
Հայը չի՛ կարող փախստական լինել Հայաստանում. Արցախի պետականությունը կասկածի տակ չպե՛տք է դրվի. Աշոտ Ղուլյան
Արցախահայության վիրտուալ ցանց է պետք ստեղծել՝ չմոռանալով ազգային ազատագրական պայքարը. Արա Պուլուզյան
Արցախ մեր վերադարձի իրավունքի հետ պետք է ապահովենք նաև մեր ինքնորոշման իրավունքը. Աշոտ Ղուլյան
Ադրբեջանական ԱՊԱ գործակալության փոխանցմամբ՝ Ադրբեջանի միջազգային հարաբերությունների վերլուծական կենտրոնի (CAIR) ղեկավար Ֆարիդ Շաֆիևը հայտարարել է, թե Ղարաբաղ վերադառնալու ցանկություն ունեցող հայերի համար Ադրբեջանն անհրաժեշտ պայմաններ կստեղծի:
Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի նախկին նախագահ, Արցախի ժողովրդավարական կուսակցության նախագահ Աշոտ Ղուլյանի գնահատմամբ՝ եթե Արցախից բռնի տեղահանված արցախահայության՝ Արցախ վերադառնալու մասին են խոսում, ապա դա անպայման պետք է ինչ-որ ծրագրի տեսքով լինի։ Սակայն դրա համար անպայման պետք է ունենալ Արցախի պետականություն։
Արցախի հանձնման խոստումը եվրոպական կառույցներին, կարծում եմ, ավելի վաղ է տրված եղել. Ռուբեն Մելիքյան
Հայաստանից ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների արտագաղթ չկա. վիճակը կայունացել է. Փաշինյան
