Քայլում եմ Ստեփանակերտում ու ամեն բան ուրիշ է, անցնում եմ Տատ ու Պապի մոտով, անթաքույց հանդիմանանքով ու խորը վշտով դեպի դատարկություն են նայում, թոռներից շատերը չկա՜ն… չկա Արմանը, ում, անցած ամառ, քեֆ-ուրախությամբ բանակ ճանապարհեցինք, չկա Բենոն, ում զոհվելու ժամանակ հարսանիքը պիտի լիներ, չկա Մխոն, ում մոր մխիթարանքը հիմա որդու գերեզմանը զարդարելն է դարձել, չկան, չկան… դե արի ու ապրի… Մարդիկ ուրիշ են, հազվադեպ եմ հանդիպում ծանոթներիս… Նրանցից երեքի ընտանիքին էլ այսօր հրաժեշտ տվեցի. դեպի անհայտություն, օտարություն… Իսկ դուք՝ նիկոլներ, աննաներ ու արայիկներ, շարունակեք «փրկել» մեր երեխաներին…»:
«Իրականում դա ոչ միայն դեմ էր մեր շահերին, այլ նաև դեմ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի և նրա համանախագահների կողմից մշակված ձևաչափին: Հայաստանի ղեկավարության մեկ այլ սադրիչ հայտարարություն այն էր, որ «Արցախը Հայաստան է և վերջ»: Սա վերջ տվեց գրեթե ցանկացած բանակցությանը..․ Այսպիսով, Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմն անխուսափելի էր, և դա բոլորի համար պարզ էր», – հայտարարել է Ալիևը:
Արձագանքելով սոցիալական ցանցերի հայկական տիրույթում և մամուլում տարածված տեղեկատվությանը, ըստ որի «Ադրբեջանցիների կողմից արցախցիներին հեռախոսազանգեր են արվում, որով վերջիններիս առաջարկում են վաճառել իրենց բնակարանները», իրազեկում ենք, որ այդ լուրերը չեն համապատասխանում իրականությանը։
Հայաստանում արտահերթ ընտրությունների արդյունքները հրապարակելուց հետո, երբ հայտնի դարձավ, որ իշխանությունները վերընտրվել են, բոլորը սկսեցին մտավախություն հայտնել Արցախի առնչությամբ՝ նշելով, որ այս իշխանությունների վերընտրությամբ Արցախի ապագան ու հետագա ճակատագիրն ավելի անորոշ է դառնում։ Իսկ մինչ այդ, հանրությունը մտածում էր, որ պարտված իշխանությունը կհեռանա, իսկ այն անձինք, որոնք կգան իշխանության, հնարավորություն կստանան առաջին հերթին լուծելու Հայաստանի անվտանգության, Արցախի կարգավիճակի, բանակի վերականգնման հարցերը։
Այս տարվա ապրիլին Սամվել Բաբայանը լրագրողների հետ զրույցում ասել էր, որ անձամբ նախաձեռնել և ծրագրել է Չանախչի-Սղնախ գյուղերի մոտ, որպեսզի հակառակորդը չկարողանա Շուշի մտնել, բայց գիշերվա երկուսին տվյալ զորամասերը հրաժարվում են մասնակցել ինչ-ինչ պատճառներով, որի տեսագրությունը կա:
Հունիսի 24-ին Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը որպես հատուկ բանախոս մասնակցել է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդի 47-րդ նստաշրջանի և Տնտեսական ու սոցիալական խորհրդի հումանիտար հարցերի բաժնի աշխատանքներին զուգահեռ կազմակերպված «Մարդասիրական օգնություն, միջազգային պատժամիջոցներ և զինված հակամարտություններ» թեմայով առցանց քննարկմանը։ Միջոցառումը կազմակերպվել է «Խաղաղության, զարգացման և մարդու իրավունքների ՄԱԱԹ հիմնադրամի» նախաձեռնությամբ։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը լուծված է, գրում է interfax.ru-ն:
Ռազմական գործողությունների ընթացքում զոհված զինծառայողների աճյունների որոնումներն հունիսի 25-ին փրկարարական մեկ ջոկատով կրկին շարունակվում են Վարանդայի (Ֆիզուլի) շրջանում:
Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի խմբակցությունները հայտարարություն են տարածել՝ շեշտելով, որ 44-օրյա պատերազմից հետո Արցախում նկատելի են են բևեռացումներ, որոնք ուղեկցվում են պիտակավորումներով: Խմբակցությունները անընդունելի և դատապարտելի են համարում ազգին համախմբող բարոյական և պետական հիմքերի խարխլումը, հասարակության մեջ ատելության և թշնամանքի սերմանումն ու հրահրումը, որի արդյունքում ի հայտ են գալիս արհեստածին, լարված իրավիճակներ:
Այժմ, երբ սկզբնական կրքերը հանդարտվել են, մենք պետք է հստակ ամրագրենք, թե ինչ է մեզ սպասվում ապագայում և հասկանանք, թե ինչ ենք անելու: Կհանձնվենք, կթքենք ամեն ինչի վրա և ամեն ինչ կթողնենք պատահականության հույսին, թե մենք դեռ ուժ կգտնենք շարունակելու պայքարը՝ փրկելու մեր Հայրենիքը կործանումից կամ այլ կերպ ասած Հայաստանը թուրքական վիլայեթ վերափոխելու վտանգից:
Այս ամենն առավել ողբերգական է դառնում Հայաստանի իշխանությունների՝ գործընթացից դուրս գալու և Արցախի էջը վերջնականորեն փակելու ֆոնին:
ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտի տնօրեն, ՀՀ բանակի կապիտան Վարդան Դևրիկյանի փոխանցմամբ՝ անցնող արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ ընտրել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին, այսինքն՝ նրա գլխավորած «Հայաստան» դաշինքը, և եթե կրկին լինեն ընտրություններ, ապա կրկին կընտրի Ռոբերտ Քոչարյանին, կա՛մ Սերժ Սարգսյանին, կա՛մ էլ Լևոն Տեր-Պետրոսյանին։
Ինչպե՞ս եղավ, որ Արցախյան առաջին պատերազմում հաղթանակ տարանք և Արցախն ազատագրեցինք, իսկ 44-օրյա պատերազմում կորցրեցինք Արցախի 75 տոկոսը։ Պատասխանելով այս հարցին, Արզիկ Մխիթարյանը նախ նշեց, որ ականատեսն է եղել ոչ միայն Արցախի առաջին գոյապայքարին, այլև արցախյան շարժման ակտիվիստներից է եղել, մարդ, որը ամբողջ մի տարի հանրահավաք է ղեկավարել, ամբիոնից խոսք է հղել ժողովրդին և իր հետևից մարդիկ է տարել։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ, որի ընթացքում, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվել է Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրը: Զրուցակիցները շարունակել են մտքերի փոխանակումը ԼՂ շուրջ իրավիճակի վերաբերյալ:
2020 թվականի նոյեմբերի 13-ից մինչև 2021 թվականի հունիսի 24-ը, Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած տարածքներից հայտնաբերվել և տարհանվել է 1585 աճյուն:
Ցավում եմ, որ բանասեր և պետական գործիչ պարոն Սերժ Սրապիոնյանը դարձել է Արցախի նախագահի ընդդիմախոսների տարածած ապատեղեկատվության զոհը՝ անգիտակցաբար ներգրավվելով այդ արշավի մեջ:
«Վարչապետն ասաց, որ ինչ-որ փաստաթուղթ պետք է ստորագրի: Այդքան բան գիտենք: Որ դա մեզ վնաս է, դա հաստատ է, ի վնաս Հայաստանի, իմ կարծիքով: Որովհետև զրջումների, հատկապես՝ ռազմագերիների չլուծված խնդիրը, Բաքվի կեղծ դատավարությունը մեզ ցույց է տալիս, որ իրավիճակը նորմալ չի: Նախիջանում տեղի ունեցող թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները ցույց են տալիս, որ նրանք ուղղակիորեն ճնշում են գործադրում մեզ վրա, ստիպում են ինչ-որ մի բան անել: Թե ինչ բան, մենք չգիտենք: Բայց ի վնաս մեզ, իհարկե, որովհետև այսքան արագ իրար հետևից մի քանի զորավարժություններ չեն անում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց պատմաբանը:
Արցախում ռազմական գործողությունների ընթացքում զոհված և մինչև այժմ անհետ կորած համարվող զինծառայողների (կամավորներ և պահեստազորայիններ) աճյունների որոնողական աշխատանքները հունիսի 24-ին փրկարարական մեկ ջոկատով շարունակվում են Վարանդայի (Ֆիզուլի) շրջանում:
Արցախում արտահերթ ընտրությունների թեման կարելի է ամենատարբեր դիտանկյուններից քննարկել, սակայն դրա հիմքում կա մեկ կարևոր հարցադրում։
«Ժողովուրդն ունի արդարացի պահանջ, և ես վստահ եմ, որ երեկվա օրն ապացուցեց, որ ամեն ինչ փոխվելու է, կա նպատակ, այն մասամբ իրականացված է, շարունակությունն էլ հանգիստ ու նորմալ ճանապարհով կիրականացվի, ես որևէ խնդիր չեմ տեսնում»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
Պուտինն ու Ալիևը վերահաստատել են երկկողմ ռազմավարական գործընկերությունը ամրապնդելու պատրաստակամությունը: Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել շարունակել շփումները տարբեր մակարդակներով:
«Ուշադրության կենտրոնում են լինելու ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի հնարավոր ներգրավումը Լեռնային Ղարաբաղում և հարակից շրջաններում փախստականների ու ներքին տեղահանվածների վերադարձի ապահովման գործընթացին, միջազգային հանրության ջանքերի կենտրոնացումը՝ սիրիացիների հայրենադարձման նպատակով, Դոնբասից փախստականներին ու ներքին տեղահանվածներին աջակցության տրամադրումը:
Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանի խոսքով՝ ՀՀ-ում արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների նման ելքը ենթագիտակցորեն ինքն իրենից վանում էր, սակայն գիտակցում էր, որ այն մոդելը, որը մեկ տարի առաջ կիրառվեց Արցախում՝ Նիկոլ Փաշինյանի ձեռագրով, արվեց հատուկ նպատակով, որպեսզի Նիկոլ Փաշինյանն այնտեղ ունենար իր թեկնածուն, այդ նույն մոդելը կիրառվեց նաև Հայաստանում։
Իսպանական հեղինակավոր El Pais պարբերականը հարցազրույց է հրապարակել Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանի հետ: Ստորև մասնակի կրճատումներով ներկայացնում ենք այն թարգմանաբար.
«Ռուսաստանցի խաղաղապահները հուսալիորեն երաշխավորում են տարածաշրջանում խաղաղությունն ու անվտանգությունը, շատ բան են անում հումանիտար իրավիճակի բարելավման, տարածքների ականազերծման եւ սոցիալական ենթակառուցվածքների վերականգնման համար», – ասել է ՌԴ նախագահը։
Եռակողմ աշխատանքային խումբը կշարունակի իր գործունեությունը Հայաստանում նոր կառավարության ձևավորումից հետո: Ինչպես նշել է minval.az-ը, այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևը:
Ադրբեջանական յութուբ-ալիքներում տարածվում է մի տեսանյութ, որը ձայնագրվել է Ստեփանակերտում՝ բունկերում, պատերազմի ժամանակ:
Մեկ օրում երեք վրաերթ. Ճանապարհային ոստիկանությունը զգոնության կոչ է անում։
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն (ԿԽՄԿ) համագործակցության բարձր մակարդակ ունի Ռուսաստանի հետ, այդ թվում՝ Սիրիայում և Լեռնային Ղարաբաղում:
Արցախում վերջին օրերին տեղի ունեցող բողոքի ակցիաները տարբեր դիտանկյուններից վերլուծելու կարիք ունեն։