Արցախ

Հանդիպման ավարտին կողմերը պատրաստակամություն են հայտնել կարճ ժամանակում ընթացք տալ քննարկված ծրագրերին։

Եվրախորհրդարանում Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը ստի, կեղծիքի, մանիպուլյացիայի մի շքերթ էր, որովհետև հնչեցին այնպիսի մտքեր, որ Հայաստանում ապրող քաղաքացիների մեծամասնության մոտ առնվազն ծիծաղ են առաջացրել կամ հերթական ատելության դոզան են ավելացրել ներկայիս կառավարիչների նկատմամբ։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման կարծիք հայտնեց ՀՀԿ խորհրդի անդամ Տիգրան Վարդանյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի ԵԽ ելույթին։

Եվրոպական խորհրդարանում Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունն անհասկանալի է, երբ նա կարծես խոսում է ՀՀ-ի և Ադրբեջանի փոխարեն: Եթե ինքը պատրաստ է, իր խոսքերով, 1991 թվականի սահմանների գծից զորքերը հետ քաշել, ապա ոչ մի տեղ չենք տեսել, որ Ադրբեջանը նման ցանկություն հայտնի, որ պատրաստ է նման գործողությունների: Եվ քանի որ ընդհանրական է նշել, չենք կարող ասել, որ այդ հայտարարությունը վերաբերում է միայն Տավուշին, Երասխին և այլն:

«Եթե այդ կոնտեքստում նայենք, ապա այո՛, մենք՝ արցախահայերս, մանավանդ Արցախի իշխանությունները, շատ գործողություններ պետք է կատարենք, որպեսզի կարողանանք դիմակայել ո՛չ միայն Ադրբեջանի կողմից տեղեկատվական «հարձակումներին», այլև աշխատել ՀՀ իշխանությունների հետ, այդ հարցերը բերել օրակարգ, որպեսզի նրանք նույնպես հասկանան, որ Արցախի հարցը միայն իրենց հարցը չէ, և դա հայկական հարց է: Նրանք պետք է նաև հասկանան, որ իրենք իրավունք չունեն, ընդհակառակը, պարտականություններ ունեն, որպեսզի մի օր կարողանանք վերադառնալ ու տեսնել իրական, հայկական Արցախը»,- ասաց Արցախցի պատգամավորը:

Ցինիկ խոստումների տակ, ժողովրդավարության բաստիոնի քողի ներքո Հայաստանն այսօր բռնապետության և քաղբանտարկյալների հանգրվան է։ Այս պահին ակնհայտ շինծու մեղադրանքներով, քաղաքականապես մոտիվացված և ֆաբրիկացված քրեական գործերով մոտ երեսուն անձ կալանքի տակ է։

«Եթե Ռուսաստանը ցանկանա Հայաստանի նկատմամբ պատժիչ գործողություններ իրականացնել, ապա նա ընդամենը կարող է չխառնվել ու թույլ տալ, որ դրանք իրականացնեն Ադրբեջանն ու Թուրքիան: Այսինքն, անգամ ցանկության դեպքում, այդ երկիրն ինքնուրույն որևէ գործողություն անելու անհրաժեշտություն չունի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Դանիելյանը:

Փաշինյանի ստրասբուրգյան ելույթն իր նպատակներին հասնելու համար փայլուն էր. դժվար էր ավելի շռնդալից կերպով տրորել սեփական ժողովրդի շահերը, անցնել զոհերի շիրիմների վրայով, գեոպոլիտիկ վտանգավոր շպագատներ նստել և արյուն տենչող ժամանակակից քաոսում զոհասեղանին կրկին դնել հայի կյանքն ու պատիվը:

Այս մասին «Հումանիտար կենտրոն»-ում կայացած ասուլիսի ընթացքում ասել է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը՝ մանրամասնելով, որ հիմնականում դիմել են Երևանի ուսումնական հաստատություններ, իսկ մարզերի պարագայում գերակշռում են Կոտայքի ուսումնական հաստատություններ դիմած քոլեջների և ուսումնարանների ուսանողները։

Իմ արվեստով ես փորձում եմ ցույց տալ մեր հանրության ամենաբացասական կերպաները, այն հայերին, որոնք խանգարում են իսկական հայերին, այսօրվա հայերը նաև կործանում են իրական հային։ Ես փորձում եմ ցույց տալ այն պատճառները, թե ինչո՞ւ մենք հասանք այն օրին, որ հանձնվեց Արցախը՝ մեր երկրում տեղի ունեցած դավադրության, դրանից առաջ էլ տեղի ունեցած փոփոխությունների պատճառով։

Հայաստանում Եվրոպական միության պատվիրակության նորանշանակ ղեկավար, դեսպան Վասիլիս Մարագոսի հետ հանդիպմանը առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղից բնակչության բռնի տեղահանման հետևանքով ստեղծված կարիքները:

Նիկոլ Փաշինյանը կոնկրետ երկիր չի նշել, ասել է միայն, որ որոշ դաշնակիցներից հիասթափված ենք։ Այս մասին այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զույցում հայտարարեց ՀՀ փոխարտգործնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը՝ մեկնաբանելով՝ Եվրախորհրդարանում դաշնակիցների հասցեին հնչեցրած Նիկոլ Փաշինյանի մեղադրանքները:

Հունաստանում Հայաստանի դեսպան Տիգրան Մկրտչյանը կարծիք է հայտնել, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունն ավարտված չէ։ Դեսպան Մկրտչյանը նման կարծիք է հայտնել «CNN Հունաստան»-ին տված հարցազրույցում։  

Կրթաթոշակների առավելագույն չափերը հաստատվել են՝ ըստ տվյալ կրթական ծրագրով ուսուցում ապահովող բոլոր պետական նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական կրթական ծրագրերով սահմանված վարձավճարների արժեքների հիման վրա:

Տպավորություն է ստեղծվում, որ ՀՀ իշխանությունները հրաժարվել են Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում Արցախին առնչվող նույնիսկ ընդհանրական նախապայման-սկզբունքից, այն է՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայերի իրավունքների ու անվտանգության երաշխավորում միջազգային մեխանիզմի շրջանակներում:

Արցախում 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին սկսված ռազմական ագրեսիվ գործողությունների ընթացքում, ըստ «Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկությունների, Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը կապվել է Ադրբեջանի ԱԱԾ պետի տեղակալի հետ։

Արցախում կատարվածը լայն իմաստով ձեռնտու էր բոլոր աշխարհաքաղաքական խաղացողներին՝ սկսած Ռուսաստանից ու հավաքական Արևմուտքից, մինչև Թուրքիա ու Իրան: Իրավիճակի ողբերգականությունը, սակայն, հայկական շահի դեմ աշխարհաքաղաքական կոնսենսուսը չէ, դա մեծ հաշվով կարող է պատահել ցանկացած ժողովրդի հետ:

«Առանց երկար մտածելու՝ հանձնեցին Բերձորը, դրա հետ միասին՝ նաև միակ ցամաքային ճանապարհը։ Սա Հայաստանի, որոշ առումով՝ նաև Արցախի իշխանությունների անտրամաբանական ու անհասկանալի քայլերի արդյունքն է։ Իզուր չէր, որ քարոզչություն էր իրականացվում, թե Ռուսաստանը մտել է Արցախ ու դուրս չի գալու, այդպես էին անում, որպեսզի ամբողջ պատասխանատվությունը թողնեին Ռուսաստանի վրա։

Իսպանիայի խորհրդարանի յոթ խմբակցություններ հոկտեմբերի 17-ին ընդունել են հայտարարություն Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի դեմ իրականացրած հարձակման վերաբերյալ, որի հետևանքով հազարավոր հայեր բռնի տեղահանվեցին։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն  է։

Արցախից Հայաստանի Հանրապետություն տեղափոխված Անի Հովսեփյանը 168.am-ին հայտնեց, որ այս անգամ էլ իրենց ընտանիքը կանգնած է իր տատիկի կենսաթոշակը ստանալու խնդրի առջև:

«Պաշտպանության ոլորտի ծախսերն անգամ, ըստ 2023 թվականի բյուջեի կատարողականի,  չեն կատարել 40 տոկոսով. Այսինքն՝ փող ունենք խրամատ փորելու համար, բայց պադավատներ են ձեռք բերել դրա փոխարեն»,- ասաց Քրիստինե Վարդանյանը։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, որ ղարաբաղյան հակամարտության թեման վերջնականապես փակված է։

Փաստորեն Նիկոլ Փաշինյանը մեկ ժողովրդավարությունը համարել է Ադրբեջանի համար թիրախ պատերազմ սկսելու, մեկ նշել, որ, օրինակ, 44-օրյա պատերազմը որևէ կապ չուներ ՀՀ-ի ժողովրդավար լինելու հետ, և դրանում, այսպես ասած, նախկիններից ստացած ժառանգությունն էր մեղավոր, և մեկ էլ նորից շարունակում է համոզել, որ ժողովրդավարությունն անվտանգության կարևոր երաշխիք է:

Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանի՝ «Արցախի ինքնալուծարման» վերաբերյալ «հրամանագիրն», ի սկզբանե, առ ոչինչ է, քանի որ նման հրամանագիր ստորագրելու լիազորություն Արցախի նախագահը չունի։

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեն հրապարակել է բարձրագույն մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող (բակալավրի և մագիստրոսի) հաստատությունների ցանկերը, որտեղ կարող են իրենց ուսումը շարունակել 2023 թ․ սեպտեմբերի 19-ից հետո Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսանողները: Այս մասին տեղեկացրին ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունից։

«Տեսանելի ապագայի համար մենք պետք է հաշտվենք այս իրողության հետ, որ կորցրել ենք Արցախը և չի լինելու Արցախի նախկին Հանրապետությունը։ Արցախը նույնիսկ մինչև վերջերս հնարավոր էր պահպանել, նախկին ԱԳ նախարար Վարդան Օսկանյանը տարբեր առիթներով խոսել է հնարավորությունների մասին, շատերն իշխանություններին փորձեցին հասկացնել, որ կարելի է ճիշտ դիվանագիտությամբ պահպանել Արցախը, բայց քանի որ այս ամենը պլանավորված էր, որևէ կողմի չլսեցին։

Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց պաշտպանությունը, ինչպես նաև՝ Վագիֆ Խաչատրյանի, հնարավո՞ր է կազմակերպել հայ փաստաբանների միջոցով. ի՞նչ միջազգային իրավական մեխանիզմներ կան՝ 168.am-ն այս հարցադրումներն ուղղեց միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արա Ղազարյանին:

Ողջույնի խոսքով հանդես է եկել նաև ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գրասենյակի Եվրոպայի տարածաշրջանային բյուրոյի տնօրեն Ֆիլիպ Լեկլերկը՝ վերահաստատելով գրասենյակի պատրաստակամությունը՝ նպաստելու արձագանքի արդյունավետ համակարգման իրականացմանը։

«Բայց Ձեր կարծիքով՝ Հայաստանում ժողովրդավարությո՞ւն է, եթե ժողովրդավարությունն այդպիսին է, ապա նման ժողովրդավարություն ոչ մեկին պետք չէ։ Եթե այսօր 20-ից ավելի քաղբանտարկյալներ կան, եթե այսօր մեր հայրենիքի մի հատվածը՝ 150 հազարը, ուղղակի արտաքսվել են այնտեղից, ապա ի՞նչ ժողովրդավարության մասին է խոսքը»,- եզրափակեց Սերժ Սարգսյանը։

Այսօր դիզվառելիքի շինծու գործով դատական նիստից հետո լրագրողները ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանից հետաքրքրվեցին ադրբեջանական գերության մեջ հայտնված իր մարտական ընկերների մասին, հատկապես, երբ ՀՀ իշխանամերձ շրջանակների կողմից մեղավորության սլաքներն ուղղվում են նրանց, նաև Արցախի վերջին նախագահի ուղղությամբ։