Տնտեսություն

2013թ. արդյունքներով Յունիբանկի սպառողական վարկերի ծավալը նախորդ տարվա համեմատ աճել է 38%-ով և կազմել է 51.3 մլրդ դրամ: Քանակային արտահայտությամբ ֆիզիկական անձանց տրամադրված վարկերն աճել են 70%-ով և կազմել ավելի քան 115 000: Նման աճը պայմանավորված է հաճախորդների սպասարկման նոր մոտեցման շնորհիվ: Այսօր ապրանքների ձեռքբերման համար սպառողական վարկը Յունիբանկում հաստատվում է ընդամենը մեկ րոպեում:

Սկսվեց թանկացումների հերթական շղթան: Առաջին օղակն էլեկտրաէներգիան է: Սա արդեն պաշտոնապես հաստատված է: ՀՀ Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովն իր վրա է վերցրել գուժը հայտնելու անշնորհակալ գործը:

«Երեկ, մյուս օրն ենք բարձրացրել, հո մանկատուն չի՞: Երեկ, մյուս օրն եկել, ասում էին` ծախսերը սրանք են, այնտեղ կա ընթացիկ ծախս, ինվեստիցիոն բաղադրիչ: Ի՞նչն է փոխվել: Գնաճը չի գերազանցել բյուջեի մասին օրենքով սահմանված թվերը: Ոչ ոք իրավունք չունի ասելու` 20 միլիարդ պակասում է, ինչո՞ւ է պակասում: Նազարյանն անմիջապես պետք է աշխատանքից ազատվի: Ինչո՞ւ հաշվի չէին առել: Մենք ե՞րբ ենք փոխել սակագինը: Իսկ ինչպե՞ս կարող է տնտեսությունն աշխատել ամիսը մեկ սակագինը փոխելով: Մենք հրաշալի հիշում ենք անցյալ տարի սակագների բարձրացման հիմնավորումը: Լինի Ռուսաստանը, թե Եվրոպան, որպես կանոն` դա անում են 3,4, 5 տարով, եթե չկա արտակարգ դեպք: Արտակարգ դեպք չի´ եղել: Մեզ չեն ասել` 20 միլիարդն ինչու է պակասել: Սա է խնդիրը»,- ասաց Հրանտ Բագրատյանը:

«Մեր ենթակառուցվածքները շատ հին են, լուրջ ներդրումներ չեն կատարվել գեներացնող հզորություններում, հիմա դրանք փրկելու համար հարկավոր է կատարել լուրջ ներդրումներ»,- այսօրվա ասուլիսում հայտարարեց ԵՊՏՀ դոցենտ, տնտեսագետ Աշոտ Եղիազարյանը:

Էներգակիրների և ցորենի սակագների աճն ամենակարճ ճանապարհն է պետությունում գնաճը կտրուկ բարձրացնելու: Գրեթե չկա ոլորտ, որտեղ էներգակիր չեն օգտագործում: Հետևաբար, երբ էներգակիրների սակագինը բարձրանում է, տնտեսվարող սուբյեկտները նոր սակագինը մտցնում են ապրանքների ու ծառայությունների ինքնարժեքի մեջ:

Չի բացառվում, որ առաջիկայում կրկնվի ռուսական գազի գնի հետ կապված դառը փորձը, երբ Հայաստանը գազը փաստացի թանկ էր ձեռք բերում, բայց ՀՀ պաշտոնյաններն ամեն կերպ թացնում էին դա և միայն 2 տարի անց բացահայտեցին գաղտնիքն ու հայտարարեցին 300 մլն դոլար կուտակված պարտքի մասին: Նման մտավախություն 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեց ՀԱԿ անդամ, տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը՝ մեկնաբանելով այս տարվա առաջին եռամսյակում գազի ներկրման գնի փոփոխությունը, որ արտացոլվել է ՊԵԿ հաշվետվությունում:

Յունիբանկի “Կոմիտաս” մասնաճյուղը ևս աշխատում է մեկ պատուհանի” սկզբունքով Յունիբանկի "Կոմիտաս" մասնաճյուղը (Երևան, Կոմիտասի 15/2) այսօրվանիցհաճախորդների սպասարկումը ևս կիրականացնի "մեկ պատուհանի" սկզբունքով: Այսուհետմասնաճյուղի հաճախորդներն ավանդի, վարկի, բանկային քարտի ձևակերպումը,դրամական փ

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Կարեն Ճշմարիտյանը տեղյակ չէ, թե ՀՀ դեսպաններն ինչ ներդրումային առաջարկների կամ դրանց բացակայության մասին են խոսել վարչապետի հետ: Այսօր կառավարության նիստից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում պատասխանելով 168.am-ի հարցին, թե ինչի՞ց են դժգոհել դեսպանները, Կ.Ճշմարիտյանը պատասխանեց. «Չգիտեմ, վարչապետն ասեց՝ կկոնկրետացնեն աշխատակազմերի մակարդակով: Մեր նախարարությունում այդպիսի առաջարկ չի եղել»:

«Ես չեմ ուզում շատ վատատեսական հայացքներ արտահայտել, բայց նման իրավիճակում գնալով պակասելու է, որովհետև բոլոր այն անձինք, որոնք կարողանում էին աշխատել, եկամուտների մի մասը տեղափոխել ՀՀ, հիմա նրանց համար պայմաններ են ստեղծվել, որ կարողանում են իրենց ընտանիքներին տեղափոխել և այլևս ՀՀ գումար չեն փոխանցում: Դրա համար ոչ մի արտառոց բան չեմ տեսնում տրանսֆերտների 0.5 մլն-ով պակասելու մեջ և կարծում եմ, հետագայում ևս այդ թիվը պետք է նվազի»:

Ամիսներ առաջ ՀՀ կառավարությունը սկսեց գանձապետարանների փակման գործընթաց: 43 գանձապետարաններից ներկայումս մնացել է ընդամենը 6 տեղական գանձապետական բաժին՝ Իջևանում, Վայքում, Գյումրիում, Վանաձորում, Սևանում, Գորիսում: ՀՀ ֆինանսների փոխնախարար-գլխավոր գանձապետ Ատոմ Ջանջուղազյանը 168.am-ին հայտնեց, որ դրանց գործառույթները կփոխվեն, չեն անի այն, ինչ արել են մինչև հիմա՝ հաշվի առնելով, որ համակարգը փոխվել է և նախկինում ՏԳԲ-ների կողմից սպասարկվող համայնքները, պետական հիմնարկները այժմ հնարավորություն ունեն իրենց հաշիվները կառավարել էլեկտրոնային եղանակով. «Միայն հարկավոր է համակարգիչ և ինտերնետ: Մեր տեղեկություններով՝ չկա որևէ միավոր, որ այդ հնարավորությունները չունենա»:

Ռուսաստանում տնտեսական իրավիճակի վատթարացումն ու դրա հետագա սպասումներն արդեն իրենց հետքն են թողել ՌԴ-ից Հայաստան եկող տրանսֆերտների վրա: Այս տարվա ապրիլին Ռուսաստանից Հայաստան ուղարկված տրանսֆերտների ծավալը նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի համեմատ նվազել է 595 հազար դոլարով և կազմել 109 մլն 4000 դոլար:

Հիմա ինչքան էլ ստվերը կրճատենք, չի լինի մի երկիր, որտեղ լավագույն մեխանիզմներ են կիրառվել, ու ինքը հասել է լավագույն արդյունքի: Երբ ճնշման մամլիչն ուղղում ես, պետք է հասցեագրված ուղղես: Հիմա եթե տնտեսվարողը 10 մլն շրջանառություն է ցույց տալիս, նշանակում է, որ օրական ընդամենը 2-3 հազար դրամ է աշխատում, որից տալիս է աշխատավարձ, էլեկտրաէներգիայի ծախս և այլն: Այդքան շրջանառությամբ 50 հազար ձեռնարկության գոյությունն իրական չէ:

Հայաստանում կյանքը կենտրոնացած է հիմնականում Երևանի մի քանի կենտրոնական փողոցում: Կենտրոնից դուրս գտնվող շրջանները և նաև Հայաստանի մյուս քաղաքները շատ լավ վիճակում չեն, պետք է աշխատել այդ ուղղությամբ: Դա առաջինն է, որ աչքի է ընկնում հատկապես դրսից եկածի մոտ: Բայց նկատելի է, որ Հայաստանի տնտեսությունը դանդաղ, բայց զարգանում է:

Իհարկե ողջունելի է, եթե խոսքը հավասար հարկային դաշտի մասին է, քանի որ մրցակցային առումով այդ հարյուր գործարարները, որպես կանոն, միմյանց մրցակիցներ չեն՝ առաջին հերթին ոլորտային տեսակետից: Նրանց մրցակիցները փոքր ու միջին բիզնեսի ներկայացուցիչներն են: Այնինչ փոքր ու միջին բիզնեսի զգալի մասն անցած տարիներին կուլ է գնացել խոշորներին և կամ ոչնչացել է կամ ոչնչացման ճանապարհին է: Կրկնում եմ՝ մրցակցային հավասարությունն իրենց մեջ չէ, իրենց մեջ կարող է լինել միայն հարկային հավասարություն: Իմ առաջարկն է՝ ունենալ տարբերակված հարկային վերաբերմունք. խոշոր գործարարության համար՝ պրոգրեսիվ (շատ), ՓՄՁ համար՝ ռեգրեսիվ (քիչ) հարկային բեռ:

Ֆինանսների նախկին նախարար Դավիթ Սարգսյանը հունիսի 2-ից «Արդշինինվեստբանկ»-ի ֆինանսական տնօրենն է:

Ներմուծողների մոտ համատարած շատ ցածր է շահութաբերությունը: Ամեն մի ոլորտն իր խնդիրն ունի և, ըստ սուբյեկտների՝ իրենց ծանուցագրեր ու վերլուծականներ ենք ներկայացնում: Կյանքը ցույց է տալիս, որ իրենց մի մասն ուղղվում է, իսկ եթե չեն գնում մեր առաջարկին, մենք ծրագիր կկազմենք և մեր մարմինները՝ ստուգող, վերստուգող, քննչական, մեր բազմապիսի գործառույթները պետք է իրականացնեն, ընդհուպ պետք է գնանք բռնագանձման հայտերի, գույքի բռնագանձումների: Եթե դա էլ չազդի, բայց մենք հիմնավորումներ ունենանք, կգնանք մինչև քրեական գործողությունների, պատասխանտվության կիրառման:

ԵՄ ֆինանսավորմամբ իրականացվող «Աջակցություն Պետական եկամուտների կոմիտեին ՀՀ-ում մաքսային հսկողության բարելավված ընթացակարգեր մշակելու և իրականացնելու գործում» Թվինինգ ծրագիրն ավարտել է առաքելությունը, փակման պաշտոնական արարողությանը ներկայացվել են երկամյա համագործակցության արդյունքները և ձեռքբերումները: Երկամյա գործունեության ընթացքում Թվինինգը հիմնականում նպատակաուղղված էր Հայաստանի մաքսային ծառայության՝ միջազգային չափանիշներին համահունչ զարգացմանը կայուն աջակցություն ցուցաբերելուն:

««Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը» թիվ մեկ հարկ վճարողն է, որը մեզ համար միայն հարկ վճարող չի, ավելին է, քան վճարողը: Գործնական լավ հարաբերությունների մեջ ենք իրենց հետ: Առաջին հարկ վճարողները ոչ միայն հարկ վճարող են, այլև աշխատատեղ են ապահովում»,- այսօր ԱԺ-ում բյուջեի կատարողականի քննարկման ժամանակ հայտարարեց Ֆինանսների փոխնախարար Արմեն Ալավերդյանը:

Արդյոք իրականությանը համապատասխանո՞ւմ են լուրերը, որ բազմաթիվ փոքր ու միջին ձեռնարկություններ են փակվում: Նման հարց այսօր ԱԺ տնտեսական և ֆինանսավարկային ու բյուջետային հանձնաժողովների համատեղ նիստում 2013թ. բյուջեի կատարողականի քննարկումների ժամանակ ֆինանսների փոխնախարար Արմեն Ալավերդյանին ուղղեց ՀՀԿ-ական պատգամավոր Գագիկ Մինասյանը:

Ա.Ալավերդյանի խոսքով՝ ՓՄՁ-ները ՀԴՄ չեն տրամադրում, և գործարարների մի զգալի մասն այդ խավի մեջ է. «Ազատման գաղափարն այդքան առողջ գաղափար չի, բայց այս փուլում մենք պատրաստ ենք գնալ էական մեղմացման, եթե աջակցեն մեզ փաստաթղթերի առումով՝ ստվերի կրճատման մասով: Այդ դեպքում բեռը կանցնի խոշորին: Եթե փոքրը շարունակի աշխատել առանց փաստաթղթերի ու 1% շրջանառության հարկ վճարի, դա կլինի կատարյալ ձախողում»:

Ըստ նրա՝ 472 խոշոր հարկ վճարող կա, որոնք ապահովել են բյուջեի եկամուտների 51.7%-ը, իսկ առաջին 1000 խոշորները՝ 72%-ը, այսինքն՝ հարկային բեռը հիմնականում ընկած է միջինից մեծ ընկերությունների վրա: Սակայն, Ալավերդյանը հայտարարեց, որ անցած տարվա մուտքերի բարձր ցուցանիշն այս տարի ապահովել չի հաջողվի:

«Կարո՞ղ եք նշել մի ոլորտ, որը հստակ Ձեր միջամտությամբ կարգավորվել է: Ես գիտեմ, որ Ձեր ձեռքերն ամեն տեղ չեն հասնում, բայց ամեն դեպքում բոլորը գիտեն, որ մոնոպոլիաներն ամենուր են»,- այսօր ԱԺ տնտեսական և ֆինանսավարկային ու բյուջետային հանձնաժողովների համատեղ նիստում ՏՄՊՊՀ նախագահ Արտակ Շաբոյանին հարցրեց պատգամավոր Խաչատուր Քոքոբելյանը: Սակայն տնտեսական հանձնժողովի նախագահ Վարդան Այվազյանը թույլ չտվեց, որպեսզի Շաբոյանը պատասխանի:

Այսօր՝ մայիսի 31-ին, «ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ ԱՐՄԵՆԻԱ» բորսայում ամերիկյան դոլարի միջին փոխարժեքը կազմել է 413.5 դրամ։ Բորսայական նախորդ նստաշրջանի համեմատ դոլարը թանկացել է 0.19 դրամով կամ 0.05%-ով։

2014թ. մայիսին ապրիլի համեմատ հանրապետությունում արձանագրվել է պարենային ապրանքների 1.5% գնանկում, ինչը հիմնականում բանջարեղենի և կարտոֆիլի ապրանքախմբի և ձվի 12.5-4.8% գնանկման արդյունք է:

Այս տարվա առաջին եռամսյակում 2013թ. նույն ժամանակաշրջանի համեմատ ՀՀ համախառն ներքին արդյունքն աճել է 3.1%-ով: Այս ցուցանիշն այսօր հրապարակել է Ազգային վիճակագրական ծառայությունը:

2014թ. մայիսին ապրիլի համեմատ ՀՀ սպառողական շուկայում արձանագրվել է 0.8% գնանկում: Պարենային ապրանքների (ներառյալ ոգելից խմիչք և ծխախոտ) գները նշված ժամանակահատվածում նվազել են 1.4%-ով, ծառայությունների սակագները՝ 0.2%-ով, իսկ ոչ պարենային ապրանքների շուկայում գրանցվել է 0.3% գնաճ:

Ասատրյանը նաև նշեց, թե տեղեկատվություն չունի անգամ իր ղեկավարած գերատեսչությունում ինչքան դիմումներ են ներկայացվել:

Լ.Սարգսյանը 168.am-ի հետ զրույցում այս «անհետաքրքիր» իրավիճակը պայմանավորեց նրանով, որ բյուջեի կատարողականն էր ներկայացվում, թվերը հստակ տրված են և ամեն ինչ «իդեալական» է ներկայացվում:

Կատարված հատկացումները կազմել են 297.4 մլրդ դրամ՝ ապահովելով 98.6% կատարողական: Այս մասին այսօր ԱԺ սոցիալական հարցերի ու ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերով մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում 2013թ. բյուջեի կատարողականի քննարկման ժամանակ տեղեկացրեց ՀՀ ֆինանսների փոխնախարար-գլխավոր գանձապետ Ատոմ Ջանջուղազյանը:

«Մի քանի հոգու կոոպերացիան չի նշանակում համայնքի կոոպերացիա, քեռին ու զարմիկը իրար հետ կոոպերացիա չեն, ես չգիտեմ նման կոոպերացիաներ»,- այսօր ԱԺ-ում հայտարարեց ԲՀԿ-ական պատգամավոր Լյովա Խաչատրյանը՝ պատասխանելվ 168.am-ի հարցին, թե արդեն գործող գյուղացիական կոոպերացիաների մասնակիցներն արդյոք գո՞հ են իրենց կարգավիճակից: