«5000 հայ ընտանիքի ճրագ սառնասրտորեն մարած ճիվաղը դեկտեմբերի 19-ին չպե՛տք ոտք դնի Եռաբլուր։ Բերանն արնոտ գլխակերը դեկտեմբերի 19-ին չպե՛տք ոտք դնի Եռաբլուր»։
Երբ Նիկոլ Փաշինյանը փոխեց իր կաբինետի նախարարների մեծ մասին, հույս ուներ իրավիճակ փոխել և ժողովրդին մոռացնել տալ իր կողմից ստորագրված Արցախի խայտառակ կապիտուլյացիայի փաստաթուղթը, որով նաև իրական սպառնալիքներ ստեղծեց Հայաստանի սահմանների համար: Սակայն իրավիճակը ոչ միայն չփոխվեց, այլև նորանշանակ նախարարներին լուրջ չեն ընդունում ոչ միայն՝ ներսում, այլև միջազգային դիվանագիտական կորպուսը:
«Մեր տղաները պոստերում կանգնած են, մեզ մոտ ամեն ինչ նորմալ է։ Ըստ Ալիևի GPS-ի՝ գյուղի ներքև թաղը պետք է մնա իրենց, բայց դա ո՞նց կլինի, եթե տռասի տակ իրենք լինեն, տռասի գլխին էլ՝ հայերը։ Մեր պոստերը մոտավորապես թշնամուց 10-5 կմ առաջ դրած պահում ենք, որ չգան հասնեն գյուղ։ Եթե թշնամու ճանապարհն անցնում է Սյունիքով, ապա դա վտանգ է ոչ միայն մեր, այլև ամբողջ Հայաստանի համար։ Եթե նորից առևտրային քայլեր են անելու թշնամու հետ՝ աբսուրդ է, նման բան չի կարող լինել։ Եթե թշնամին Հայաստանի միջով իր ճանապարհն ունենա, գնա ու գա՝ վտանգավոր է, ու ամեն օր պետք է տեռորի սպասենք»,- նշեց Շուռնուխի համայնքապետը։
Արցախյան 2-րդ պատերազմում հայոց պետության պարտությունն այլևս փաստ է: Իրավիճակում շտկում մտցնելու համար կարիք կա հասկանալ կատարվածի խորքային պատճառները: Բոլորին հասկանալի է, որ պարտությունը դավաճանական ակտի հետևանք էր: Առկա ցավը գիտակցելով` հասարակությունը պետք է խոստովանի, որ ինքնակամ ընտրել է դավաճանական իշխանություն, և այդ կետից կառուցի հետագա քայլերը:
Ադրբեջանի կողմից սեպտեմբերի 27-ին սանձազերծված պատերազմի հետևանքով իրենց գյուղն ու տունը լքած Ասկերանի շրջանի Սղնախ գյուղի բնակիչ Տաթև Սարգսյանի ընտանիքը ժամանակավոր բնակվում է Ծաղկաձորում: Վարձ վճարելու հետ կապված խնդիր չունեն, սակայն հարցն այն է, որ չեն կարողանում լուծել հագուստի, հիգիենայի հետ կապված հարցերը:
«Մեդիապորտ» տելեգրամյան ալիքը գրել էր, որ Նիկոլ Փաշինյանն Ալիևի հետ պայմանավորվածության արդյունքում Ադրբեջանին է վերադարձրել սպանության, դիվերսիայի և լրտեսության մեղադրանքով ցմահ ազատազրկման դատապարտված Դիլհամ Ասկերովին ու 22 տարվա ազատազրման դատապարտված Շահբազ Գուլիևին: Ըստ նույն աղբյուրի, պայմանավորվածության համաձայն՝ Ադրբեջանը իր երկու քաղաքացիներին վերադարձնելու դիմաց Հայաստանին կվերադարձնի միայն մի քանի հայ գերիների։
Mediaport-ը լուսանկար է տարածել՝ գրելով, որ տեղեկությունը հաստատվեց. Փաշինյանը ժողովրդից գաղտնի բավարարեց Ալիևի հերթական պահանջը. Քարվաճառում ձերբակալված դիվերսանտներն արդեն Ադրբեջանում են։
«Մեր ժողովուրդը չի կարող այս երկիրը ծախած մարդուն ընդունել ու հանդուրժել, երբ ասում են, որ ժողովուրդն ընդունում է, նշանակում է՝ վիրավորում են մեր ժողովրդին, իր կողքը մնացել է «Շիշ բռնողը», էն Քոչարյան Անդոնը, ու մեկ էլ մի քանի հոգի»,- այսօր Կոմիտաս պողոտայից մեկնարկած «Արժանապատվության երթի» ժամանակ ասաց ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը:
Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի և Երևան ժամանած ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների ծրագրված հանդիպումը չեղարկվել է։
Բլոգեր Աեքսանդր Լապշինն իր ֆեյսբուքյան էջում գրում է. «Երևանում ակտիվորեն լուրեր են տարածվում այն մասին, որ քաղաքում բռնել են Հայաստանի մայրաքաղաքում ազատորեն շրջող, հայերեն խոսող և նույնիսկ հայկական անձնագրեր ունեցող մի քանի ադրբեջանցիների:
2020 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Ադրբեջանի բնապահպանության և բնական պաշարների նախարարությունը տարածեց մի հայտարարություն, որում ասվում էր, որ Ադրբեջանի զինված ուժերը ազատագրել են Զանգելանի շրջանը, որտեղ գտնվում է Վեջնալի (Vejnaly) հանքավայրը, ինչպես նաև հաստատում էր Anglo Asian Mining plc-ի շահագործման իրավունքները այդ և Արցախ տարածքում գտնվող այլ հանքերի վերաբերյալ։ Սական, ինչպես միշտ, Հայաստանի կառավարությունը որևէ ձևով չարձագանքեց Ադրբեջանի այս հայտարարությանը։
«Գորիսեցին ե՞րբ է զենքը ձեռքից վայր դրել, որ հիմա էլ նորից վերցնի, հենց հիմա գորիսեցիների հետ պոստերում ենք, հենց հիմա հեռախոսի բարձրախոսը կմիացնեմ, թող պոստում կանգնածներն ասեն՝ զենքը վա՞յր կդնեն, թե՞ ոչ։ Արտուշ ջան, կարծիքդ ասա»,- ասաց Առուշանյանը։
Նարեկ Մալյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Վաղը դավաճանների իշխանությունը կփորձի իրականացնել ռեպրեսիաների խղճուկ փորձ: Մի քանի հոգու կձերբակալեն իրենց հորինած մեդիատեռորիզմ եզրույթով և կստիպեն տեսախցիկների առաջ ասել «կարաբախ ազերբաջան», ինչպես թուրքերն են հայ գերիներին ստիպում իրենց կամքին հակառակ բաներ խոսալ տեսախցիկների առաջ:
168.am-ի տեղեկություններով՝ «Իսկանդեր» և «Սկադ» համակարգերը, որոնք պատերազմի ավարտից հետո բերվել էին իրենց մշտական տեղակայման վայրեր, այսօր կրկին դուրս են բերվել ու տարվել տարբեր ուղղություններով:
Այնպես չէ, որ, օրինակ, այն վայրում, որտեղ տեղի ունեցան այսօրվա ռազմական գործողությունները, խաղաղապահները պետք է այնտեղ գնային և իրենք մեր փոխարեն կռիվ տային։ Այս դեպքում կարծես սլաքները փորձում են ուղղել Ռուսաստանի դեմ և ռուսական գործոնի դեմ, քանի որ Թուրքիան խիստ անհանգստացած է Ռուսաստանի ներկայությամբ Արցախում, որովհետև այդպես էլ չկարողացավ վերջնական լուծել Արցախի հարցը։
Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված պատերազմի հետևանքով Մարտունուց Երևան տեղափոխված արցախցի ընտանիքն անհամբեր սպասում է այն օրվան, թե երբ կկարողանան վերադառնալ Արցախ, ապրել ու արարել:
Ադրբեջանի կողմից սեպտեմբերի 27-ին սանձազերծված պատերազմի հետևանքով դադարեցվել էին բոլոր կարգի աշխատանքները ռուսական «Գեոպրոմայնինգ Գոլդ» ընկերության կողմից շահագործվող Սոթքի ոսկու հանքավայրում:
Արթուր Եղիազարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Արա՛, այ Հողատու՛ Դավաճա՛ն, ստորագրածդ անասուն հայտարարաթուղթն անգամ չի հարգում թշնամին։ Քիչ առաջ գրավեցին Հադրութի շրջանից մնացած չնչին տարածքից Հին Թաղեր գյուղը։
Գեղարքունիքի մարզի Գեղամավան համայնքի ղեկավարը, համայնքապետարանի աշխատակազմը և համայնքի ավագանու անդամերը միանում են Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջին: Այս մասին նշված է համայնքի ղեկավար Վաչիկ Սաղաթելյանի և ավագանու անդամների ստորագրությամբ տարածված հայտարարության մեջ։
«Իրենց ԱԳ նախարարն էր այստեղ, նախատեսվում է Իրանի ԱԳ նախարար Մոհամմադ Զարիֆի այցը Բաքու: Փորձ է արվում ապահովել տնտեսական և քաղաքական ներկայություն Ադրբեջանում, ինչը Իրանի փորձագետների մի մասի կարծիքով՝ սխալ քաղաքականություն է, հեռուն տանող չէ»,- նշեց նա:
Հենց այս պահին, թուրքին ևս 100 մետր տարածք տալու համար իշխանությունը՝ ի դեմս ԱԱԾ–ի, խուզարկություն է իրականացնում բնապահպանության նախկին նախարար Վարդան Այվազյանի բնակարանում` հույս ունենալով, որ այդ կլռեցնի այս դավադրության դեմ բարձրաձայնողներին։
Պետք է դաս լինի, որ հասկանան, որ հեշտ լուծումներ չեն լինում, վերաբաշխողական լոգիկան չի աշխատում, պետք է աշխատես, որ զարգանաս, ինքդ քո մասին շատ մեծ կարծիք պիտի չունենաս։ Հայաստանում իշխանափոխությունն անխուսափելի է, որովհետև վստահություն չունեցող իշխանությունները չեն կարող առկա խնդիրները լուծել:
«Անձի մահվան դեպքում երկու տարբերակ կա, կա՛մ պետք է դիմել, որ մահվան հիմքով կարճվի, կա՛մ իրավունքների խախտման վերականգնման հետ կապված գործառույթներ իրականացնել, այսինքն կա՛մ գործը կարճվում է մահվան հիմքով, կամ իրավահաջորդը՝ տվյալ դեպքում՝ մերձավորներից մեկը, դիմում է, որ խախտված իրավունքը վերականգնվի: Փաստաբանական կողմն ընտրել է երկրորդ տարբերակը»,- ասաց Բաղդասարյանը:
«Պանթուրքիզիմի գաղափարախոսությունը շատ հարաբերական է, ոչ միանշանակ է պանթուրքիզմի քաղաքականությունը: Շատ դեպքերում Կովկասի ժողովուրդներին փորձում են վախեցնել այդ գաղափարով և հետո՝ 100 միլիոնանոց թուրքական աշխարհի դեմ, եթե նա ունի անգամ պանթուրքիստական նպատակ, մեր երկու միլիոն ժողովուրդը չէ, որ պետք է պայքարի: Մենք չենք կարող Կիլիկիայի պատմության նման ընկնել մամլուկների ավերածության տակ՝ հանուն Եվրոպայի խաչակիրների: Մեծ պետությունները, որոնք դեմ են դրան, թող նրանք քայլեր իրականացնեն, այլ ոչ թե մեր այս փոքրիկ հանրապետությունը դնեն հարվածի տակ: Մենք պանթուրքիզմի պատնեշ չենք, և մեր ուժն ու հնարավորությունը չի էլ ներում այդ պատնեշը լինել»:
«Պատերազմի 44 օրվա ընթացքում մենք ապացուցեինք, որ կարող ենք կռվել, բայց նաև ապացուցեցինք, որ կարող ենք կուրորեն հավատալ մի մարդու, որը 2,5 տարի բացի խաբելուց ոչինչ չի արել»:
Երկիրը տնտեսական, սոցիալական պայթյունավտանգ իրավիճակում է, իսկ գործող իշխանությունները շարունակում են պարգևավճարներ բաժանել։
Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունն ակնհայտորեն սարսափած է հանրապետությունով մեկ տեղի ունեցող անհնազանդության բողոքի ակցիաներից, որն ամեն օր ընդլայնվում է։ Մայրաքաղաքի կենտրոնում շարունակում են ընդվզումները, շենքերի բնակարաններից մարդիկ իրենց աջակցությունն են հայտնում ցուցարարներին, գոչելով՝ «Նիկոլ, դավաճան», «Քայլ արա, մերժի՛ր գժին»․․․
2019թ․ հունիսի 20-ին, այսինքն՝ ուղիղ մեկ տարի առաջ, մամուլում լուրեր հայտնվեցին, թե ՀՀ նախկին փոխվարչապետ, «Մարտի 1»-ի քրեական գործով անցնող Արմեն Գևորգյանին թույլ չեն տվել երկրից դուրս գալ՝ չնայած այն հանգամանքին, որ վերջինս իր մոտ ունեցել է դատարանի համապատասխան թույլտվությունը, ինչն ավելի ուշ հաստատեց նաև վերջինիս պաշտպան Էրիկ Ալեքսանյանը:
«Իսկ բարոյականություն չկա՞, պարտության պատասխանատվություն կրել չկա՞։ Իսկ ո՞ր հանրության մասին է խոսքը, որը չգիտի՞, թե ընդհանրապես ինչ է կատարվում մեր երկրում։ Ես ասել եմ և պնդում եմ, որ վարչապետը պետք է հրաժարական տա, վայրկյան առաջ հեռանա իր պաշտոնից ու պատասխան տա այս ամենի համար։ Վերջերս մեկը սուպերմարկետից խաչապուրի էր գողացել, ու ոստիկաններն այնպես էին բռնում նրան, կարծես Բեն Լադենին բռնած լինեին, տասը հոգով նրան ոստիկանական մեքենան էին մտցնում և պատասխան էին պահանջում։ Հիմա, այս պարագայում, հայրենիքը գողացողները՝ երկրի առաջին, երկրորդ, երրորդ դեմքերը, ինչո՞ւ պատասխանատվության չեն ենթարկվում։ Մեր երկրում ինչ հեշտ է դարձել հերոսից՝ դավաճան, դավաճանից՝ հերոս դառնալը»։
Արթուր Ղազինյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Հատուկ քննչական ծառայությունը քրեական գործ է հարուցել Նիկոլ Փաշինյանի և մի խումբ այլ բարձրաստիճան անձանց նկատմամբ: Սպասվում են աղմկոտ ձերբակալություններ: