Լոս Անջելեսում Fairmont Century Plaza-ում փետրվարի 8-ի երեկոյան տեղի է ունեցել Ամերիկայի պրոդյուսերների գիլդիայի 2025 թվականի մրցանակաբաշխությունը (Producers Guild of America Awards), որի գլխավոր մրցանակին արժանացել է «Անորա» ֆիլմը՝ ազգությամբ հայ դերասաններ Կարեն Կարագուլյանի ու Վաչե Թովմասյանի մասնակցությամբ:
«Ես չեմ կարող այս ամենին չհավատալ ու չստեղծագործել, որքան էլ իրականությունը դառը լինի, ու ես հասկանամ այդ իրականությունը։ Եթե մի օր չհավատամ Արցախ վերադարձին, այդ միացյալ Հայաստանին, չգիտեմ, թե ինչ կլինի, որովհետև ինձ մանկուց այդպես են սովորեցրել, որ Հայաստանն իմ հայրենիքն է, և առաջին բանաստեղծությունը, որ հայրս ինձ սովորեցրել է՝ «Ես իմ անուշ Հայաստանի»-ն է։ Ես Արցախը չեմ դիտարկում առանձին, ես ավելի մեծ երազանք ունեմ՝ դա միացյալ Հայաստանն է։ Ես հավատում եմ, որ եթե ոչ ես, ապա իմ 3 որդիները տեսնելու են միացյալ Հայաստանը, և ոչ միայն տեսնելու են, այլև դրա համար պայքարելու են»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
Դասախոսությունն ընթացել է սլայդերի միջոցով նկարչի տարբեր ժամանակներում ստեղծած աշխատանքների ներկայացմամբ, որոնք ուղեկցվում էին տարբեր հարցերի շուրջ թեմատիկ քննարկումներով:
Վերջերս հայ-լեհական արշավախումբը Դավթի բլուր հնավայրում հայտնաբերել է Ք.ա. 6-րդ դարով թվագրվող ուրարտական բնակելի տուն, դիակիզման բնույթի թաղեր և երկրաշարժից ավերման հետքեր: Մարդկային գործունեության հետևանքով վտանգի տակ հայտնված այս հնավայրը դարձել է արշավախմբի նոր նախագիծը:
Ամերիկահայ պրոդյուսեր Արմեն Զաբունյանը, որն առավել հայտնի է Փիյոթ Բիթս անունով, աշխատել է Doechii-ի Alligator Bites Never Heal ալբոմի վրա, որը 2025 թվականի «Գրեմմի» մրցանակաբաշխության լավագույն ռեփ ալբոմ է ճանաչվել։ Այս մասին հայտնում է «Զարթոնք մեդիա»-ն, որը պրոդյուսերի հետ զրուցելու հնարավորություն է ունեցել։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության նախաձեռնությամբ և աջակցությամբ Առաքելոց վանական համալիրի և բնակատեղիի՝ Եվրոպայի 14 ամենավտանգված ժառանգության վայրերի կարճ ցանկում ընդգրկումն առաջադրել է Ավստրիայի Զալցբուրգի համալսարանի Քրիստոնյա Արևելքի ուսումնասիրությունների կենտրոնի հայագիտության բաժնի դոկտոր Յասմին Դում-Թրագուտը։
Անցած շաբաթավերջին ահազանող գրառման համար իշխանությունների կողմից ձերբակալվեց, ապա հանիրավի մեղադրվեց 70-ամյա գիտնական, արցախցի Ղարիբ Բաբայանը: Ավելին, փաշինյանական իշխանությունը որոշեց նրան կալանքի տանել:
«Նաև պարտք ունենք նրանց առաջ, սրանք պաթետիկ խոսքեր չեն: Կոնկրետ ես իմ պարտքն եմ համարում հնարավոր և անհնարին բոլոր ձևերով, թեկուզ այս պայմաններում, որ այսօր, չգիտեմ՝ ինչու, բայց արհեստականորեն կոնկրետ Մոնթեի անձի հետ կապված խնդիր է դարձել սոցցանցերում անդրադառնալը, ես ուզեցի անպայման հենց այդ պատմվածքը, հենց այդ հատվածը տեղ գտներ ներկայացման մեջ և լիներ Մոնթեն՝ իր հավերժությամբ: Ի վերջո, ինչքան էլ փորձեն արգելել, Մոնթեն ապրելու է: Ավելին՝ ինչքան արգելում են, Մոնթե անունով ավելի շատ են այսօր հայ ծնողներն անվանակոչում իրենց երեխաներին: Մոնթեն վերածնվում է ամեն անգամ նորից ու նորից»,- ընդգծեց Ռուզաննա Խաչատրյանը։
Աշուղական արվեստը ժողովրդապրոֆեսիոնալ ստեղծագործական և կատարողական արվեստ է, որը հատուկ է աշուղներին։ Աշուղ են համարվում ժողովրդական այն ստեղծագործողները, որոնք երգի խոսքն ու երաժշտությունը կատարում են որևէ երաժշտական գործիքի նվագակցությամբ (քամանչա, սազ, թառ և այլն)։ Աշուղական արվեստի մասին զրուցել ենք Սայաթ-Նովա» աշուղական երգի վաստակավոր անսամբլի աշուղ Րաֆֆի Հակոբյանի հետ։
Վանաձորի դրամատիկական թատրոնը հունվարի 26-ից 31-ը «Ֆաջր» թատերական փառատոնին ներկայացել է Կարինե Խոդիկյանի «Մեկ ժամ հիշողություն» պիեսի բեմադրությամբ. ռեժիսորը ՀՀ ժողովրդական արտիստ Վահե Շահվերդյանն է։
«ԵրազԱրտ» նախաձեռնությունը Հայաստանում գործում է «ԵրազԱրտ» Բոստոն հիմնադրամի աջակցությամբ:
Ուղիղ եթերում հեռարձակվող «ԼԱԲՈՐԱՏՈՐԻԱ» հաղորդաշարի հյուրերն են ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի դեկան Մխիթար Գաբրիելյանը և ճարտարապետ Միքայել Մկրտչյանը։
«Ոսկե գլոբուս» և BAFTA մրցանակների կրկնակի հավակնորդ Թահիր Ռահիմը «Լավագույն դերասան» անվանակարգում առաջադրվել է «Սեզար» մրցանակի «Մսյո Ազնավուր» ֆիլմում Շառլ Ազնավուրի դերակատարման համար: «Սեզար» 50-րդ մրցանակաբաշխությունը տեղի կունենա Փարիզի «Օլիմպիա» համերգասրահում 2025 թվականի փետրվարի 28-ին։
Բանակի օրվան ընդառաջ՝ հունվարի 26-ին, Հայ և Ռուս ժողովուրդների բարեկամության թանգարանում տեղի ունեցավ ֆիլմի դիտում – քննարկում։ Թանգարանի հյուրերն էին «Թևանիկ» ֆիլմի ստեղծագործական կազմի անդամներ՝ ռեժիսոր Ջիվան Ավետիսյանը, ֆիլմի դերակատարներ՝ Մարտին Ալոյանը, Հենրի Շահբազյանը, Նարինե Պետրոսյանը և Մերի Մովսեսյանը։
Հայրենիքը… Հայրենիքը դու ես քո ապրած ժամանակի մեջ: Կա էդ ժամանակի մեջ քո ծննդյան ճիչը, քո կյանքի երգը, կյանքի քո կարոտը, քո շառաչուն ընդվզումը ու տիրական համբերությունը, կա քո մահվան թառանչը, հավերժորեն կա քո ժամանակը հայրենի տարածքների վրա:
«Օրինակ, ես իմ ամենասարսափելի երազում չէի կարող պատկերացնել, որ կարող է մի գեղեցիկ օր ոտնձգություններ լինեն «Հայաստանի փոքրիկ երգիչների» հանդեպ։ Նախ, քանի որ այն վաղուց արդեն ազգային արժեք է և տասնամյակներ մեր պետության մշակութային խորհրդանիշ է համարվում, հետո էլ՝ երեխաներ են, այնուամենայնիվ, երեխաների հանդեպ հայերն այլ վերաբերմունք ունեն»։
Հ. Պարոնյանի անվան թատրոնի գլխավոր ռեժիսոր, Թատերական գործիչների միության նախագահ Հակոբ Ղազանչյանի խոսքով՝ Արմեն Մազմանյանի անվան բեմարվեստի ազգային փորձարարական «Գոյ» կենտրոն-թատրոնը կարելի էր չփակել. Կարելի էր թատրոնի հարցն այլ կերպ լուծել ու չկորցնել այդ միավորը։
Հայաստանյան, ֆրանսիական, ռուսատանյան բեմերում հանդես եկած արցախցի երգչուհին ԼՂ վերադարձավ՝ հետևում թողնելով բազում հնարավորություններ։ Ստեփանակերտում բացեց երաժշտական ստուդիա, որ տաղանդավոր երեխաները մնան այնտեղ։ Հեռացան բոլորը, իր երկար տարիների երազանքը մեկ ամիս էլ չվայելեց։
«Բայց հիմա պետք է տխրեցնեմ իրենց, եթե այն ժամանակ մռայլություն էի զգում, ու այդպես էլ եղավ, հիմա լուսավորություն եմ տեսնում, իսկ լուսավորը կսկսվի այն ժամանակ, երբ իրենք հեռացվեն։ Իսկ իրենք անպայման հեռացվելու են, ու մենք արտաքին աշխարհում կգտնենք մեր դաշնակիցներին, բայց դրանք չեն լինելու ո՛չ Թուրքիան, ո՛չ էլ Ադրբեջանը, ինչպես սրանք են անում»,- ընդգծեց Դավիթ Ամալյանը։
«Տարբեր երկրներում օպերային թատրոնները կոչվում են ազգային։ Երբ օպերային թատրոնն անվանում ենք ազգային, կամ, օրինակ, գրադրանն ենք կոչում ազգային, դրանց արժեքը բարձրանում է, իսկ համապետական անվանելով՝ ստատուսը իջեցնում ենք։ Կարող են լինել մի քանի պետական գրադարաններ, թատրոններ, բայց ազգայինը կարող է լինել մեկը, որը համայն հայությանն է»։
Օպերային թատրոնի մեծ նպատակն է հենց շենքի ներսում ստեղծել մանկական օպերային թատրոն, որը կունենա առանձին կահավորված դահլիճ։ Դա դեռ գաղափար է, որը նպատակի է վերածվում։
Շոն Բեյքերի «Անորա» դրաման Ամերիկյան կինոակադեմիայի «Օսկար» մրցանակաբաշխության «Տարվա լավագույն ֆիլմ» անվանակարգում է: Ֆիլմը ներկայացված է նաև լավագույն ռեժիսոր, լավագույն դերասանուհի, երկրորդ պլանի լավագույն դերասան և լավագույն օրիգինալ սցենար անվանակարգերում:
«Դրսի աշխարհին պետք է բացատրեն «պետական» և «համապետական» բառերի նշանակությունը, ու թե ինչո՞ւ է փոխվել։ Չգիտեմ՝ ինչո՞ւ են նման որոշում ընդունել, դե, «ազգային» բառից խրտնում են, իրենց դուր չի գալիս, այդ բառի տակ այլ բաներ են հասկանում, ինձ համար անհասկանալի է, թե այդ բառի վատը որն է։ Փոխնախարարն ինչ-որ բացատրություններ է տալիս, բայց կրկին անհասկանալի է ինձ համար»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը
Ցուցահանդեսը կազմակերպվել է Աշոտ Հովհաննիսյանի անվան հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտի, Ժամանակակից արվեստի ինստիտուտի և Սիրանուշ Դվոյանի աջակցությամբ։
Հայկական արժեքները պահպանելու, տարածելու ջանքերն արժանանում են բարձր գնահատականի՝ «Կոմիտաս» անվանական ոսկե մեդալի։
Հունվարի 11-ին Կինոյի տանը տեղի ունեցավ «Կեղծ խաղաղության գինը» փաստավավերագրական ֆիլմի պրեմիերան։
Արցախի Զբոսաշրջության և մշակույթի զարգացման գործակալությունը նախաձեռնել է նոր՝ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Արցախի Հանրապետության մայրաքաղաք Ստեփանակերտի մոնումենտալ արվեստի կոթողների հաշվառման նախագիծ:
«Վարդգես Պետրոսյանի այս ստեղծագործությունն ինքս եմ ընտրել, ուսանողներին այն սկզբում մի քիչ հնացած թվաց, բայց ուսանողներին ասացի, որ սա իրենց ծնողների երիտասարդությունն է, ռոմանտիկան, նրանց քաղաքի մասին է։ Ուրիշ աուրա էր, ուրիշ փոխհարաբերություններ էին, ամեն ինչ մի քիչ այլ տեսակի էր, այսօրվա նման ոչնչացված չէր։
Խորհրդային նշանավոր ռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովի հարյուրամյակը ներառված է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Հռչակավոր մարդկանց և կարևոր իրադարձությունների հոբելյանների 2024-2025 թթ. օրացույցում։
«Հայկական Սուրբ ծնունդն իր գաղափարաբանական տեսանկյունից շատ հետաքրքիր ընթացակարգ ունի, որովհետև այդ օրը մարդիկ հավատում էին, որ ամեն ինչ փոխվում է, որովհետև վեցօրյա պահքը մարդիկ պահում էին անխախտորեն»,- 168TV-ի հետ զրույցում ասաց ազգագրագետ, դիզայներ, «Սեմա» բրենդի հիմնադիր Վահե Քոթանյանը:
