Անշարժ գույքի շուկայում վիճակը սպասողական է. ոլորտի մասնագետները կանխատեսում են թանկացումներ
«Անշարժ գույքի շուկայում նախընտրական սպասողական վիճակից հետո որոշակի ակտիվացում կա, ինչը, կարծում եմ, պայմանավորված է քաղաքական դաշտում առկա համեմատական կայունությամբ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց «Կենտրոն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Վահե Դանիելյանը:
Անշարժ գույքի գործակալության ղեկավարի կարծիքով, շուկայում միտումները դրական են, սակայն գործարքների, անշարժ գույքի գների նվազման կամ աճի մասին կոնկրետ թվեր դեռ չեն կարող ներկայացնել. «Դեռ թվեր չունենք. դեռ շուտ է գնահատականների համար, բայց կանխատեսում է գների բարձրացում. տարվա կտրվածքով մոտ 20 տոկոս գները կթանկանան, վարձակալություն շուկայում՝ նույնպես»:
Հարցին, թե շինանյութի թանկացումը, ներմուծման սահմանափակումներն ինչպե՞ս են անդրադառնում կառուցապատման շուկայի վրա, նա պատասխանեց. «Կառուցապատողները գները բարձացնում են, բայց վաճառքները վատ չեն, գնում են»:
«Թեթև դրական տեղաշարժ կա, ակնկալում ենք, որ ավելի կուժեղանա»,- ամփոփեց Վահե Դանիելյանը:
«Ակցեռն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Հակոբ Բաղդասարյանի կարծիքով, սակայն, շուկայում վիճակը սպասողական է. «Բիզնեսի համար ճշտումների ժամանակահատված է՝ վարվող տնտեսական կուրսը, տնտեսական քաղաքականություն վարողների որդեգրած քաղաքականությունը հասկանալու համար»:
Ի պատասխան հարցին, թե գնաճը, դրամի արժեզրկումը, տնտեսության առկա միտումներն ի՞նչ կոնկրետ հետևանքներ են ունեցել շուկայի վրա՝ Հակոբ Բաղդասարյանը պարզաբանեց. «Սպասումները դրա համար են ձևավորվում, որովհետև պետք է հասկացվի՝ նույն արժեզրկումն է, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումն է, գնաճը և այլն, պետք է հստակեցվի՝ մոտակա ամիսներին արդյո՞ք այդ կուրսն է վերցվելու: Պետք է ավելի երկարաժամկետ տեսանելիություն ձևավորվի, որպեսզի մարդիկ կարողանան իրենց բիզնես ծրագրերը ձևավորեն»:
Անդրադառնալով անշարժ գույքի գներին՝ «Ակցեռն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրենը հստակեցրեց, որ դոլարային հաշվարկով բարձրացում չկա, չկա նաև պահանջարկի աճ. «Չունենք պահանջարկի աճ. լավագույն դեպքում՝ նույն ցուցանիշն է, վատագույն դեպքում՝ պահանջարկի նվազում կա նույնիսկ»:
Նրա գնահատմամբ՝ նույն իրավիճակը վարձակալության շուկայում է. երկու տարվա կտրվածքով շուկան առավել պասիվ է, իսկ վերջին փոքր-ինչ աշխուժացումն էլ պայմանավորված է սեզոնով:
«Մենք ունենք գների վրա ազդող մի շարք բացասական գործոններ՝ այդ թվում ՀՀ-ից արտերկիր ժամանակավոր կամ մշտական մեկնողների տենդենցը, տնտեսական ոլորտում վարվող քաղաքականության առումով՝ գույքահարկի հետ կապված, և եթե լուծումներ չտրվեն, և չվերանայվի եղած փաթեթը, իր լուրջ հետևանքները կունենա արդեն 2022 թվականին, որովհետև առաջին մուծումների ժամանակ՝ 2021 թվականի դեկտեմբերից սկսած, երբ բոլորը կառնչվեն այդ խնդրին, արդեն որոշակի տրամադրություններ, մոտեցումներ կփոխվեն շուկայում»,- հավելեց մեր զրուցակիցը:
Գործարարը բազմիցս նշել է, որ «Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին» օրենքը, որն ուժի մեջ է մտնելու 2021 թվականի հունվարի 1-ից, շուկայի վրա կրկնակի բեռ կդառնա.
«Օրենքի կիրառման դեպքում՝ արդեն ամբողջ ՀՀ գույքն ընկնում է այդ մեխանիզմի տակ, ու ավտոմատ երեքից ութ անգամ բարձրացում է նախատեսվում, ու դա չի վերաբերում միայն, ենթադրենք, հարյուր կամ մի քանի հարյուր թանկարժեք առանձնատներին, այդ առանձնատների հետ՝ ամբողջ շուկային, և մյուս խնդիրներն ավելի ակտուալ են, քան էդ ճոխ առանձնատների հարցը: Մինչդեռ հարցը քննարկելուց՝ քննարկում ենք միայն ճոխ առանձնատների մասը, բայց պիտի դիտարկենք արտադրատարածքների, հասարակական նշանակության տարածքների, խանութների հարցը. բոլորի գույքահարկը բարձրանում է, ինչը նշանակում է՝ բիզնեսի վրա լրացուցիչ բեռ»:
Արդյո՞ք շուկայում պահանջարկի բացասական միտումները կհանգեցնեն նաև անշարժ գույքի գնանկման՝ հարցին մեր զրուցակիցը պատասխանեց. «Քաղաքացիները, որոնք որոշում են կայացրել վաճառելու, ամեն դեպքում, դիմադրում են՝ մինչև որ իրենց ուզած գնով կվաճառեն, կամ՝ ստիպված կլինեն իջնել:
Այսինքն՝ եթե համոզվեն, որ հնարավոր չէ իրացնել իրենց պատկերացրած գնով՝ նոր որոշում են կայացնելու՝ գների որոշակի նվազեցում՝ սկսելով մոտ 10 տոկոսի չափից. կրկին, ամեն ինչ կախված է տնտեսությունում վարվող քաղաքականությունից:
Օրինակ, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումը վարկերի, ֆինանսների հասանելիության խնդիր է առաջացնում. Եվրոպայում հակառակ պրոցես է տեղի ունեցել: Այստեղ շատ կարևոր է նաև ֆինանսական ոլորտի պատասխանատուների վարած դրամավարկային քաղաքականությունը՝ ինչ կուրս են վերցնում»:
Ոլորտի հնաբնակ ընկերության ղեկավարն առկա խնդիրների լուծումը տեսնում է էֆեկտիվ աշխատող ձեռնարկությունների քանակի ավելացման և ֆինանսական ոլորտի պատասխանատուների աշխատանքի մեջ:
Կառուցապատման շուկայում առկա իրավիճակին անդրադառնալով՝ Հակոբ Բաղդասարյանը նշեց՝ շինանյութի մոտ 30 տոկոս թանկացումը նոր խնդիրների առաջ է կանգնեցնելու տնտեսվարողին: Իսկ թանկացումը, ըստ նրա, պայմանավորված է ներմուծման սահմանափակումներով. այս համատեքստում գործարարը հիշեցրեց նաև ցեմենտի ներկրման սահմանափակումների մասին՝ նկատելով. «Մրցակցության խնդիր կա, որովհետև մեզ մոտ ինքնարժեքը հինգ անգամ թանկ է, ու եթե 20 դոլարով ներմուծված ապրանքը, 40-60 տոկոս մաքսատուրք ունենալով հանդերձ՝ դառնում է մրցունակ,և գործարանը եթե չի կարողանում այդ որակով աշխատել, ապա աշխատելու իրավունք չունի. սպառողի հաշվին ներքին արտադրող պահելը հավասարազոր է՝ ինչպես, օրինակ, Ռուսաստանում արգելեն արտասահմանյան մեքենա ներմուծել, որպեսզի ամբողջությամբ Ժիգուլի արտադրեն»:
