Ի՞նչ է ակնկալում Մոսկվան Արա Այվազյանի առաջիկա այցից
Դեկտեմբերի 7-ին ՀՀ նորանշանակ ԱԳ նախարար Արա Այվազյանը կմեկնի Մոսկվա, որը կլինի այս պաշտոնում նրա առաջին արտասահմանյան այցը։ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան հայտարարել է, որ Մոսկվայում հույս ունեն՝ բանակցությունները կնպաստեն երկկողմ դաշնակցային փոխգործակցության հետագա զարգացմանը, Անդրկովկասում անվտանգության և կայունության ամրապնդմանը։ Նա նշել է, որ երկկողմ հարաբերությունները դաշնակցային բնույթ են կրում, առանձնանում են բարձր մակարդակի քաղաքական ինտենսիվ երկխոսությամբ, միջխորհրդարանական արդյունավետ շփումներով, նախարարությունների և գերատեսչությունների գծով կառուցողական փոխանակումներով:
Ինչպես հայտնել է Զախարովան, Հայաստանի և Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ղեկավարները կքննարկեն միջազգային և տարածաշրջանային խնդիրները, երկկողմ կապերի ողջ համալիրը, հատուկ ուշադրություն կդարձվի Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների նոյեմբերի 9-ի հայտարարության իրականացմանը՝ շեշտը դնելով ենթակառուցվածքների վերականգնման գործում հումանիտար աջակցության ցուցաբերման, տարածաշրջանում տրանսպորտային միջանցքների ապաշրջափակման վրա, այդ թվում՝ նոյեմբերի 21-ին ռուսական միջգերատեսչական պատվիրակության Երևան և Բաքու կատարած այցի արդյունքում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների համատեքստում:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ ներկայիս օրակարգի վերաբերյալ երկկողմ սպասելիքները գուցե փոքր-ինչ տարբեր լինեն։
Նրա դիտարկումների համաձայն՝ ըստ էության հայկական կողմի համար այս պահին կարևոր է իրավիճակը պատերազմի, հակամարտության շուրջ՝ գերիներ, անհետ կորածներ, Արցախի հետագա կարգավիճակ, բանակցություններ, իսկ Մոսկվայի համար սա հայ-ռուսական երկկողմ հարաբերությունների օրակարգի հարցերից ընդամենը մեկ ուղղությունն է։
Ֆյոդոր Լուկիանովի համոզմամբ՝ ոչ միայն Մոսկվան, այլև ՀՀ բոլոր գործընկերները հետևելու են Հայաստանի արտաքին քաղաքական բոլոր «շարժումներին»՝ հասկանալու համար, թե ինչպես է դրսևորվելու ՀՀ արտաքին քաղաքականությունը նոր իրավիճակում, և արդյո՞ք հայկական կողմը շարունակելու է պահպանել հռչակված բազմավեկտոր արտաքին քաղաքականությունը, ինչպե՞ս է փոխվելու հայաստանյան դիվանագիտությունն արցախյան ճակատում, քանի որ դեռ բազմաթիվ հարցեր կան լուծելու, և այդ ֆոնին չափազանց էական է ճիշտ ուղերձներ հղել աշխարհին, որը ներկայիս իրավիճակում բարդ է թվում՝ հաշվի առնելով երկրում տիրող իրավիճակը և ընդհանուր առմամբ հետպատերազմյան բոլոր անհետաձգելի խնդիրները։
«Չնայած դրան, Ռուսաստանը նաև հետևում է ներքաղաքական զարգացումներին և հասկանում, որ այս փուլում որոշումները կարող են կարճաժամկետ լինել, ուստի առավել կարևոր են այն պայմանավորվածությունները, որոնք կայացվել են նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ, որոնք կարծես կատարվում են, և այդ առումով խնդիրներ չկան։ Կարևոր նրբությունը հիշատակումն է նոյեմբերի 21-ի պայմանավորվածությունների մասին, որոնք հանրային չեն, սակայն կարող ենք ենթադրել, որ դրանք վերաբերում են նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունից բխող պայմանավորվածություններին, բազմաթիվ հարցերին, որոնք տեղի են ունենում ռուսական միջնորդությամբ, ինչպես կարծես սահմանային հարցերը, նաև գերիների և այլ հարցեր։ Հայ-ռուսական երկխոսության առարկա կդառնա բանակցային գործընթացի ապագան, նախօրեի եռակողմ հայտարարություններից երևաց, որ Ռուսաստանը, չնայած նոյեմբերի 9-ին արձանագրված իրողության, արձագանքելով արևմտյան գործընկերների ցանկություններին, կշարունակի աշխատել, և կակտիվանա ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, սակայն, ինչպես անցյալում եմ ասել, դժվար կլինի ասել, թե որքանով արդյունավետ կլինի այդ ձևաչափը, քանի որ այդ ձևաչափը որևէ հարց չլուծեց այն ժամանակ, երբ դրա կարիքը կար, և լուծումը եղավ այն կողմերի կողմից, որոնք ունեն կոնկրետ շահեր տարածաշրջանում։
Բնականաբար, Արևմուտքը չի ցանկանում հարմարվել նոր իրավիճակին, դուրս մնալ կարգավորման գործընթացից, բոլոր զարգացումներն առաջիկայում ծավալվելու են այդ հարցի շուրջ, հայ-ռուսական հարաբերություններում այդ հարցի շուրջ քննարկումն իր տեղն է ունենալու»,- ասաց նա։
Հարցին, թե Մոսկվան դիտարկո՞ւմ է միութենական պետության ձևավորման հարց, ինչը վերջին շաբաթներին շատ է քննարկվում մամուլում և համացանցում, Լուկիանովն ասաց, որ նման հարց չի դիտարկվում։
«Ավելին, մենք տեսել ենք, թե ինչպես է այդ հարցի շուրջ իրավիճակը զարգացել Բելառուսի դեպքում, որքան տարաձայնություններ ու հակասություններ են եղել, շատ հարցեր չեն կարողացել պայմանավորվել, կարծում եմ՝ տրամադրությունները նման ձևաչափի շուրջ փոխվել են, և դա ավելորդ բեռ է դիտարկվում պարզապես, իսկ Ռուսաստանի ներքին ու արտաքին խնդիրները շատ են, ռուս-թուրքական համագործակցությունն ու տարաձայնությունները շարունակվում են, կա Դոնբասի խնդիրը, Ղրիմի հարցը, Սիրիան, Ղարաբաղը, Արևմուտքը և, մասնավորապես, ԱՄՆ-ը։ Հարցերը չափազանց շատ են, կարծում եմ՝ հասարակությունը ևս չի ցանկանա նման ձևաչափ, հաշվի առնելով, թե դա ինչ ծախս ու պատասխանատվություն է Ռուսաստանի համար»,- բացատրեց Լուկիանովը։
