Դեռևս անցյալ տարի «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ից հրապարակված հոդվածներիցս մեկում նշել էի, որ առանց Վրաստանի հնարավոր անդամակցությանը ԵՄ-ին Հայաստանը ԵՄ-անադամակցելու նույնիսկ խիստ տեսական հեռանկար չունի, քանզի առանց հնարավոր ընդհանուր ցամաքային կամ ջրային սահմանի ԵՄ-ն անգամ ռազմավարական պլանավորման մակարդակով երբեք, կրկնում եմ՝ երբեք չի դիտարկելու այդ հարցը։
Արցախի կորստին հանգեցրած նիկոլական արկածախնդիր դավաճանությունը սքողող «Հայաստանի դեմոկրատական առաջընթացի» մասին դատարկ ճոռոմաբանությունն ականջ էր ծակում, հատկապես ինձ մոտ, ով թե՛ 15 տարի աշխատել է Բրյուսելի հետ, թե՛ 15 ամիս շինծու մեղադրանքով և նույն Բրյուսելի գրեթե տոտալ լռությամբ անցկացրել է Բրյուսելին հեչ չնմանվող բանտում։
Մինչ ՀՀ իշխանությունները փորձում են սկսել և հիմնավորել ՀՀ եվրաինտեգրացիայի ճանապարհը, արևմտամետ շրջանակներն իշխանության հովանավորությամբ ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցության հանրաքվեի վերաբերյալ համապետական ստորագրահավաք են նախաձեռնում, ԵՄ Արևելյան գործընկերության մեկ այլ երկրում՝ Մոլդովայում, հասարակությունն ըստ էության կասկածի տակ է դնում այդ երկրի եվրոպական ապագան։
Երևանի ու Բաքվի միջև Մոսկվայի վերսկսած դիվանագիտական ջանքերի ֆոնին Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ակտիվացրել է դիվանագիտական հայտարարություններն ու ժեստերը, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» անթույլատրելիության մասին։
ԵՄ ԱԳ նախարարների խորհուրդն օրերս Հայաստանի վերաբերյալ երկու որոշում ընդունեց, որոնք ՀՀ արևմտամետ շրջանակներում հերթական էյֆորիկ տրամադրությունների պատճառ են դարձել։
Հիմքեր կան ենթադրելու, որ Արևմուտքը հետախուզական տվյալներ է հավաքում ռուսական օբյեկտների, ինչպես նաև Հայաստանի հարևան բոլոր պետությունների վերաբերյալ:ՌԻԱ Նովոստիի հետ զրույցում այս հայտարարությունն է արել ՌԴ փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինը` մեկնաբանելով Հայաստանում ԵՄ առաքելության աշխատանքը։
«Ես չեմ պայքարում իմ անձնականի համար: Անազատության 400 օրերն անձնական անազատության օրեր չեն: Իմ և իմ ընտանիքի անձնական պատմությունները խամրում են այն ամենի դիմաց, ինչ տեղի է ունենում մեր հայրենիքում: Իմ երեխաները կտրված են հորից, բայց իմ երեխաների հայրը բանտում է, գերեզմանում չէ: Ես կտրված եմ տնից, բայց, փառք Աստծո, ես տուն ունեմ: Մեր հայրենակիցների զգալի մասը տուն չունի, շատ երեխաներ հայրեր չունեն»,- ասաց Արմեն Աշոտյանը:
«Մենք ավելի մոտ ենք խնդրի լուծմանը, քան երբևէ։ Նախկինում մենք շատ հեռու էինք սրանից։ Այն ժամանակ մենք նույնիսկ չկարողացանք պայմանավորվել հիմնարար սկզբունքների շուրջ»,- ադրբեջանական ԶԼՄ-ների փոխանցմամբ, այս մասին ապրիլի 23-ին՝ Մոսկվա կատարած աշխատանքային այցից հետո, հայտարարել է Իլհամ Ալիևը՝ ելույթ ունենալով ADA համալսարանում կազմակերպված «COP29 և կանաչ տեսլականը Ադրբեջանի համար» թեմայով միջազգային ֆորումում։
Հայաստանի շուրջ դրամատիկ ռեգիոնալ և աշխարհաքաղաքական զարգացումների ֆոնին առաջիկայում ուշագրավ հանդիպում է սպասվում։ Նախապատրաստվում է Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպումն Իրանի Իսլամական Հանրապետության ղեկավար Էբրահիմ Ռաիսիի հետ։ 168․am-ի դիվանագիտական աղբյուրների փոխանցմամբ, հանդիպումն ամենայն հավանականությամբ տեղի կունենա հայ-իրանական սահմանին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն է։
«Այս իշխանության «լեգիտիմությունը» թույլ է տալիս ենթադրել, որ չի բացառվում՝ հաջորդ իշխանությունն այս իշխանության ստորագրած փաստաղթերը դենոնսացնելու է»,- ամփոփեց վերլուծաբանը՝ հենց դրանով պայմանավորելով նաև Բրյուսելի կողմից 4 տարվա կտրվածքով գումարների խոստումը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, սոցիոլոգ, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։
270 մլն եվրո՝ ԵՄ-ից, 65 մլն դոլար՝ ԱՄՆ-ից Երևանին՝ 4 տարում. Բրյուսելյան եռակողմ հանդիպումից հետո հանրային տարբեր շրջանակներ հիմնականում հենց այս թվերով էին չափում այդ հանդիպման ՕԳԳ-ն: Իսկ իրականում ի՞նչ տվեց այս հանդիպումը Հայաստանին ու ինչո՞ւ էր հանդիպման մյուս կողմերին պետք հենց այս փուլում հանդիպել Հայաստանը ներկայացնող Նիկոլ Փաշինյանի հետ՝ 168.am-ն այս ու այլ հարցերի պատասխանները լսել է «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի համահիմնադիր, վերլուծաբան Վահե Հովհաննիսյանից:
«Իրենց պահանջը հետևյալն էր՝ քայլեր կանեք, ՌԴ-ն դուրս կգա, մենք այն ժամանակ կօգնենք: Կօգնե՞ն, թե՞ չեն օգնի, իրենց խոսքերին հավատալ պե՞տք է, թե՞ ոչ, ուրիշ բան է. հարցը հետևյալն է՝ այս վարչապետ կոչեցյալն այդքան համարձակություն ունի՞, թե՞ ոչ:
«Գոյություն ունի մեկ ֆորմատ, դա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ֆորմատն է. միայն այդ ֆորմատը կարող է աշխատել, եթե արևմտյան տերություններ են ներգրավված. ոչ մի ուրիշ ֆորմատ այս տարածաշրջանում չի աշխատելու. դա բերելու է նոր պատերազմի, արհավիրքների»,- բրյուսելյան հանդիպման մասին իր դիտարկումներն ամփոփելով՝ նշեց տնտեսագետը՝ այն համարելով հերթական քարոզչական փուչիկը:
Եթե մինչև հարցեր հնչեցնելու պրակտիկան դատարանում կանգնում էր 1-2 կարգադրիչ, ապա վերջին մի քանի նիստերին, երբ հատկապես 168.am-ի լրագրողը փորձում է ուղղել հարցեր, միանգամից նրա առջև է հայտնվում կարգադրիչների խումբը, և լրագրողը (այս նիստում՝ լրագրողները) ստիպված է լինում հարցերը հնչեցնել շատ հեռվից՝ ուղղակի բղավելով:
Ապրիլի 5-ին Բրյուսելում սպասվող Փաշինյան-դեր Լայեն-Բլինքեն հանդիպմանը հաշված օրեր են մնացել։ Ռեգիոնալ շահագրգիռ երկրներից միայն Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն է, որը դեռ պաշտոնական ուղիղ անդրադարձ չի կատարել ՀՀ առաջիկա եռակողմ շփումներին։
Արդեն ավանդույթ է դարձել, որ Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոխնախագահ, քաղբանտարկյալ Արմեն Աշոտյանի գործով դատական նիստի ավարտից հետո վերջինս դատական նիստերի դահլիճից դուրս գալուց առաջ հընթացս պատասխանում է 168.am-ի հարցերին:
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանն այսօր իր տարեկան ամփոփիչ ասուլիսում անդրադարձավ ներքին ու արտաքին քաղաքական օրակարգերին, ապա պատասխանեց լրագրողների հարցերին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը լոնդոնաբնակ վերլուծաբան, Ռուսաստանի և ԱՊՀ հարցերով փորձագետ Լիլիթ Գևորգյանն է։
Դեռևս ամիսներ առաջ եվրոպական ԶԼՄ-ներից մեկին տված իր հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը բարձրաձայնել էր մի թեզ, ըստ որի Հայաստանի արտաքին քաղաքականության գերակա ուղղություն պետք է դառնա «ռեգիոնալիզմը»:
Փաշինյանը, Պուտինին «նեղացած հարս» անվանելով`գեղջկական շուստրիությամբ փորձում է սիրաշահել, մեղմ ասած` քծնել ադրբեջանական լոբբիստական խմբերի հետ համագործակցող Շառն Միշելին, որին օրեր անց նա հանդիպելու է Բրյուսելում:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանն է:
«Սփյուռքում դիմադրական մտայնություն կա: Սփյուռքը 100 տոկոսով Արցախի ու արցախահայության հետ է, և ամենուր աշխատանքի մեջ է՝ ցույցերով, քաղաքական շփումներով: Լինի ԱՄՆ, Կանադա, Հարավային Ամերիկա, Եվրոպա, Ֆրանսիա, Միջին Արևելք՝ մեր բոլոր լծակները գործածում ենք, որպեսզի միջազգային ընտանիքը գիտակցի՝ Ցեղասպանություն է պատրաստվում արցախցիների դեմ, և պետք է ժամ առաջ իրենց պատասխանատվությունը ստանձնեն»։
Հայ-ռուսական հարաբերությունների ներկայիս ճգնաժամի ֆոնին թե հայկական, թե ռուսական մեդիատիրույթում հայտնվում են տարաբնույթ պերսոնաժներ, որոնք ստանձնելով զանազան ամպլուաներ, իրականում միայն խորացնում են հանրային տիրույթում սերմանվող անվստահության մթնոլորտը և նպաստում թեժացող լարվածության աճին:
Հայաստանի վարչապետն աննախադեպ ակտ է կատարել համաշխարհային քաղաքականության մեջ։ Մեկ օրվա ընթացքում նա հինգ անգամ հեռախոսով կապ է հաստատել օտարերկրյա առաջնորդների և քաղաքական գործիչների հետ։
«Թե դիտորդներն ի՞նչ են ֆիքսում. մենք մինչև հիմա չգիտենք, եթե իրենք ինչ-որ բան տեսնում են, ո՞ւմ են զեկուցում, այդ զեկույցն ի՞նչ հետևանքներ է ունենում, ի՞նչ քաղաքական հետևանքներ, և այլն»,- ամփոփեց Վիգեն Հակոբյանը:
Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը ասուլիսում ներկայացրել է Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի բանակցությունների մանրամասները: Ներկայացնում ենք հայտարարության ամբողջական տեքստը` ԵԽ պաշտոնական կայքէջից։
«Հիմնական խնդիրն Արցախի հայերի, իրենց լեզվով ասած, իրավունքների ու անվտանգության հարցն է, որին ադրբեջանական կողմը չի համաձայնում: Իսկ իրավունքների հարցը նշանակում է՝ քանի որ կա անվստահություն հայերի և ադրբեջանցիների միջև, Արցախի հայերի համար պետք է լինեն միջազգային երաշխավորներ. սրան Ադրբեջանը չի համաձայնում, և իրենք վերցրել են մինչև 2025 թվականն Արցախը հայերից մաքրելու քաղաքականությունը: