Հունվարի 18-ին, երբ դրանից մեկ օր առաջ՝ հունվարի 17-ին, Բաքվում մեկնարկել էր Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դատավարությունը, Արցախի անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Վիտալի Բալասանյանը հրապարակեց Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարներին (Նիկոլ Փաշինյան, Վլադիմիր Պուտին, Իլհամ Ալիև) հասցեագրած իր նամակը՝ թվագրված 21.11.2024, որում Արցախի հերոսը կոչ էր անում կարգավորել արցախահայերի Արցախ վերադարձի հարցը և ապահովել նրանց անվտանգությունը ՄԱԿ-ի կանոնադրության համաձայն:
Հոկտեմբերի 22-ին Եվրոպական խորհրդարանի (ԵԽ) լիագումար նիստում քննարկվել է «Ադրբեջանում քաղաքական իրավիճակը և մարդու իրավունքների խնդիրները» բանաձևը, որի քվեարկությունը կայանալու է հոկտեմբերի 24-ին։
«Հայաստանի իշխանություններն օգտագործելով այդ ամբիոնները, սկսել են գովազդել իրենց կուսակցության կարգախոսները, քանի որ նրանց համար ամեն ինչից վեր սեփական իշխանությունը պահպանելն է: Օգնո՞ւմ է այդ գործողությունը՝ իրենց իշխանությունը պահել, կգնան այդ գործողության, օգնո՞ւմ է այդ զիջումը՝ իշխանությունը պահել, իրենք կգնան այդ զիջման»,- ի պատասխան ասաց նա՝ ընդգծելով, որ Ալիևին զսպելու է պատմական արդարությունը:
Ալիևը շարունակում է տարբեր առիթներով արցախահայերի Արցախ վերադառնալու համար առաջ քաշել անտրամաբանական նախապայմաններ։ Ըստ նրա, «եթե արցախահայերը վերադառնան Արցախ, ապա ադրբեջանցիներն էլ պետք է վերադառնան Հայաստան»։ Ալիևի այս հայտարարությանն արդեն հայաստանյան ու արցախյան փորձագիտական շրջանակներից հակադարձումներ եղել են, սակայն պաշտոնական մակարդակով ՀՀ իշխանությունները դեռ չեն արձագանքել։
168.am-ի հետ զրույցում «Ադրբեջանական ԽՍՀ-ից հայ փախստականների համագումարի» համակարգող Մարիամ Ավագյանը հակադարձելով Ալիևի հայտարարությանը՝ նկատեց՝ արցախահայերի վերադարձի հիմքում պետք է լինի նորից Սումգայիթի, Բաքվի, Գանձակի հայության ցեղասպանության փաստը։
Ժամն եկել է իշխանափոխություն անելու. Գասպար Կարապետյան
