Հոգևոր

Իսկ մենք չենք կարողանում նույնիսկ մեր սեփական մաղձն այլոց վրա չթափել, լռել՝ նույնիսկ երբ կարծում ենք, թե շատ կարևոր ասելիք ունենք

Ճշմարտությունն այն գլխավոր արժեքն է, որը ոչ միայն պետք է տեսնել, այլ նաև՝ հանուն դրա ընտրություն կատարել: Այն մարդկային փոխհարաբերություններում ամենակարևոր և առաջնային պայմանն է, որի հիման վրա պետք է կառուցվի ու զարգանա մարդու հետագա կյանքը և գործունեությունը:

Համաշխարհային պատմության թոհուբոհի հոլովույթում թևածող յուրաքանչյուր սրատես անհատ, նույնիսկ մակերեսային դիտարկման միջոցով, կարող է տեսնել, թե ինչպիսի կարևորություն ունի «հաց» կոչվող երևույթը ողջ մարդկության համար:

Հազարամյակներ ի վեր անհատի, համայնքի, երկրի կենսագործունեությունը կազմակերպելու կարևորագույն նախապայմաններից մեկը եղել է ժամանակի արդյունավետ տնօրինումը:

Ամեն մարդ ունի իր խիղճը, որը տարբերվում է մյուսների խղճից։ Քո խիղճը կարող է թույլ տալ անելու մի բան, ինչը մեկ ուրիշի խիղճը թույլ չի տալիս։

Իրական մեծության գաղտնիքը հեզության, խոնարհության մեջ է: Այս երանին Աստծո ձայնն է, որ յուրաքանչյուր մարդու ինքնաճանաչման է հրավիրում, որը հողողեն արարածներին հրավիրում է զգաստության, որը մարդուն ստիպում է մարդ մնալ ցանկացած իրավիճակում:

Սրտի սրբությունը պայման է աստվածտեսության: Քրիստոնյայի համար գերագույն իղձն Աստծուն տեսնելն է, Նրա ներշնչող ներկայությունը զգալը:

Որքա՞ն լավ եմ ճանաչում Աստծուն․ հարց, որ հաճախ ենք ինքներս մեզ տալիս։

Ի՞նչ անել, երբ խնդրել ես Աստծուն ազատել քեզ որևէ մեղքից, բայց որոշ ժամանակ անց կրկին մեղք ես գործել, ո՞րն է ելքը։ Մի՞թե այդ ժամանակ պետք է ինքդ պատասխանատվություն կրես քո քրիստոնեական կյանքի համար։

Թող մեր սիրտն ու հոգին լինեն խաղաղության շտեմարան, որտեղ պիտի բնակվի Քրիստոս, որպեսզի իրարով զորացած` լինենք խաղաղարարներ, խաղաղություն հաստատողներ և խաղաղությամբ Աստված փառաբանողներ:

Առօրյա կյանքում, երբ զբաղված ենք մեր հերթական խնդիրների լուծմամբ, երբևէ չենք մտածում, որ մեր ունեցած ամենակարևոր արժեքը խաղաղությունն է, որի համար պետք է պայքարել, և որի համար ամեն վայրկյան պայքարում են մեր զինվորները։

Հուլիսի 13-ին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նախագահությամբ, տեղի ունեցավ եպիսկոպոսների հավաք։

Վահե Բեգոյանը նկատեց՝ իշխանությունների ամբողջ միամտությունն այն է, որ նրանք մտածում են, թե Հայ եկեղեցու պատմություն առարկան հանելով՝ եկեղեցուն մեծ վնաս են հասցնելու. «Դա երբեք չի կարող հայ եկեղեցուն վնաս հասցնել, որովհետև այդ առարկայի օգտատերը հայ ժողովուրդն է, եթե ինչ-որ մեկը վնասվելու է, ապա Հայաստանում ապրող հայն է»:

Ստանալով մեր աղոթքների պատասխանները աստվածային սիրո տեսքով՝ ինքներս մեզ հարցնում ենք՝ ինչո՞ւ է Նա մեզ սիրում։

Ի տարբերություն երկրային մյուս արարածների՝ մենք օժտված ենք ինքներս մեզ ճանաչելու ունակությամբ։ Ճանաչողության ողջ ընթացքում մեր առջև դրված է մեկ պահանջ՝ չանել այնպիսի բաներ, որոնց պատճառով հետագայում կամաչենք:

Հայաստանը առաջինն էր, որ 301 թվականին քրիստոնեությունը հռչակեց պետական կրոն: Այդ գործում բացառիկ դեր են խաղացել Տրդատ Գ թագավորը և հայոց առաջին հայրապետ Ս. Գրիգոր Լուսավորիչը:

Առարկան միշտ եղել է Եկեղեցու, Մայր Աթոռի ուշադրության ներքո: Այս առարկայի հանդեպ առանձնակի հոգածություն է դրսևորել Նորին Սրբություն Գարեգին Երկրորդ Վեհափառ հայրապետը, քանի որ հենց նա է ջանքեր գործադրել, որ այս առարկան վերադարձվի ազգին. նման առարկա ունենալու երազ են ունեցել վերջին դարում գահակալած մեր մեծ հայրապետները:

Սահակ Պարթև Հայրապետը Ներսես Մեծ կաթողիկոսի որդին էր` Ս. Գրիգոր Լուսավորչի տոհմի վերջին ներկայացուցիչը, որ 387 թվականից սկսած 52 տարի եղել է հայոց հայրապետական աթոռի գահակալը: Լինելով կրթված և հմուտ` երաժշտական, հռետորական արվեստների, իմաստասիրության և լեզվագիտության մեջ, Սահակ Պարթևը մեծ նպաստ է բերել հայ ազգային մշակույթի զարգացմանը, եղել հայոց գրերի ստեղծման ջատագովը, Մեսրոպ Մաշտոց վարդապետի հետ դարձել հայ դպրության ու եկեղեցական մատենագրության հիմնադիր:

Երբեմն հաստատելու համար մեր այս կամ այն ասածը՝ փնտրում ենք դրանք ևս մեկ անգամ ընդգծելու, երաշխավորելու միջոցներ։ Այդ միջոցներից ամենատարածվածը, թերևս, երդումն է։

Տասը պատվիրաններից երրորդը պահանջում է Աստծո անունը զուր տեղը չտալ (Ելք 20:7), սուրբ պահել Նրա անունը: Աստված այնքան է կարևորել այս փաստը, որ այն դրել է տասը պատվիրանների մեջ:

Ինչո՞վ է լցված մեր կյանքը։ Մեր կյանքում հոգու համար տեղ կա՞։ Ունա՞կ ենք լսելու կամ տեսնելու։ Մենք մենակ մնալ գիտե՞նք, թե սրտնեղում ենք դրանից ու ձանձրանում։

Ինչպես գիտենք, Սուրբ Հովաննես Կարապետը մկրտեց Հիսուս Քրիստոսին: Նրա սրբակենցաղ կյանքն, իբրև օրինակ, ամբողջ քրիստոնյա աշխարհին դարեր շարունակ ոգևորել և զորացրել է:

Սուրբ Գրքից սովորում ենք, որ դրախտում ապրող նախածնողներն ազատ էին, և Արարիչը ոչնչով չէր կաշկանդել նրանց: Գերագույն Սերը միայն մեկ պատվիրան էր տվել Ադամին. «Դրախտում ամեն ծառի պտուղներից կարող ես ուտել, բայց բարու և չարի գիտության ծառից մի՛ կերեք» (Ծննդոց Ա 16-17):

Պատմում են, որ ժամանակին թշնամիները լավ իմանալով, որ հունվարի 6-ին հայերը մեծ տոնախմբության պատճառով տանը չէին լինում, սկսում էին հարձակվել, ուստի՝ հատուկ այս առիթով մարդկանց մեջ պահպանվել է մի ասացվածք:

Մենք՝ որպես հոգևոր հայրեր, պետք է ամուր պահենք մեր ժողովրդի զավակների մեջ գիտակցությունը, որ հայրենիքի զարգացման տեսլականի շուրջ տարբեր պատկերացումները չառաջնորդեն անհանդուրժողության ու բռնության արարքների, քաղաքական հայացքները և տարաձայնությունները պատճառ դառնան ազգային միասնության պառակտումի։

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի տնօրինությամբ կատարվել են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբանների նոր նշանակումներ:

Յոթը համարվում է Աստծո թիվը, քանի որ Աստված ստեղծեց աշխարհը յոթ օրում և յոթերորդ օրը հանգստացավ:

Աստված մարդկանց ստեղծել է հավասար, սակայն դա չի նշանակում, որ նրանք բոլոր հարցերում պետք է լինեն հավասար։

Առօրյան և կենցաղը փոխում են յուրաքանչյուրիս, դարձնում մեզ ավելի մակերեսային, նյութական արժեքներով շարժվող։ Տարածված կարծիք է՝ մարդ չի կարող ունենալ բարձր գաղափարներ, երբ ունի օրվա հացի հայթայթման խնդիր։ Մարդիկ շարժվում են ըստ առաջնահերթությունների ՝ապահովում մարմնական պահանջները՝ հոգևորից առաջ։

Լույս աշխարհ գալով՝ մարդ ունենում է երջանիկ լինելու համար ամեն ինչ ՝ զգացմունքներ, բանականություն, ժամանակ, սեր․․․ Սակայն մեծանալուն զուգահեռ՝ մարդկանց  սրտերը լցվում են տարօրինակ, միաժամանակ նաև չարից եկող զգացումներով։