Արցախ

Արամ Ա կաթողիկոսը և Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Վեհափառ Հայրապետն առաջիկա օրերին հանդիպումներ են ունենալու Հայաստանի ու Ղարաբաղի նախագահների հետ եւ իրենց զորակցությունը հատնելու հայոց բանակին՝ ի խնդիր Ղարաբաղի պաշտպանության։

Հետաքրքիր է` Նալբանդյանը հասկացա՞վ, որ Լեռնային Ղարաբաղի զինուժի կողմից չկասեցվելու դեպքում, Ադրբեջանն իր ներխուժումը ներկայացնելու էր՝ որպես ԵԽ ԽՎ-ի «բանաձևի իրագործում»:

Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում ապրիլի սկզբին նոր բռնկումը բազմաթիվ մարդկանց կյանք խլեց: Ադրբեջանը խախտել է 1994 թվականին կնքված հրադադարի ռեժիմը: Թեպետ կրակը դադարեցված է, սակայն իրադրությունը շարունակում է մնալ անկայուն: Ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում տեղի ունեցող վերջին բախումներին և դրան զուգահեռ ընթացող քաղաքական զարգացումներին է անդրադարձել հեղինակավոր The Huffington Post պարբերականը:

«Մենք մեր տանն ամեն ինչ ունեինք, ամբողջ կյանքում տուն ենք սարքել: Մեր տունը մի անգամ էլ էր քանդվել պատերազմի ժամանակ, դրանից հետո սարքել էինք մեր տունը, ավելի լավն էինք սարքել, ու այսօր նորից նույնը եղավ, նորից մեր տունը քանդվեց», ասում է տիկին Ամալյան:

Միայն մի բան եմ նկատում, որ Ղարաբաղի սահմանին հրահրված այս պատերազմական իրավիճակը գլուխ բարձրացրեց այնպիսի մի ժամանակահատվածում, երբ լարված են ռուս-թուրքական հարաբերությունները, երբ միջազգային մասշտաբով տարբեր հանդիպումներ էին տեղի ունենում՝ Էրդողանի ու ԱՄՆ-ի միջև, և այլն: Ուզում եմ ասել՝ այս ամենը դրսից թույլատրված մի բան էր, որը միայն Ադրբեջանն իր գլխով չէր նախաձեռնի: Ինչ-որ թույլտվություն նա ունեցել է, որպեսզի սա տեղի ունենար: Իսկ թե մեզ՝ Հայաստանին, ի՞նչ են թույլատրում, ես դա եմ ուզում հիմա հասկանամ ու չեմ հասկանում:

Բանակի հետ միասին մենք ջախջախել ու այսուհետ ևս կջախջախենք հակառակորդի մահաբեր հարձակումները: Բայց այսօր ո´չ միայն անձնազոհության ու հերոսության, այլ առաջին հերթին համախմբվածության ժամ է:

ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ Դավիթ Տոնոյանն ապրիլի 11-ին ընդունել է ՀՀ-ում ԿԽՄԿ-ի պատվիրակության ղեկավար տիկին Կարոլին Դույեզին: Հանդիպման ընթացքում կողմերը քննարկել են ապրիլի 2-ից 5-ը ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքով ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից իրականացված ագրեսիվ ռազմական գործողությունների արդյունքում զոհվածների աճունների հայտնաբերական և անհայտ կորած անձանց ճակատագրերը պարզելուն ուղղված հարցեր:

Այսօր` ապրիլի 11-ին, ադրբեջանական բաց աղբյուրների հետազոտության արդյունքում հայտնի է դարձել Ադրբեջանի ԶՈւ ևս մեկ սպանված զինծառայողի` Գուրբանով Թուրալ Գյուլշադ օղլուի (Qurbanov Tural Gülşad oğlu) ինքնությունը, ով շուրջ մեկ շաբաթ համարվում էր անհետ կորած:Սպանված զինծառայողը ապրիլի 11-ին հուղարկավորվել է իր ծննդավայրում` Քյուրդեմիրի շրջանի Սիղիրլի գյուղում:

Այս օրերին Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի աշխատակիցները հանդիպում են ռազմագործողության ընթացքում տուժած քաղաքացիների հետ, արձանագրում նրանց պատմածը: Որ միջազգային համապատասխան ատյաններում Ադրբեջանի` պետական մակարդակով իրականացրած վայրագությունների մասին պիտի տեղեկացվեն ու պետական մակարդակով գործընթաց պիտի սկսվի, ԼՂՀ մարդու իրավունքերի պաշտպանը չի կասկածում:

ԼՂՀ Ազգային ժողովի նախագահ Աշոտ Ղուլյանը բարձր է գնահատել Հունաստանի Հանրապետության խորհրդարանի պատգամավոր, Հունաստան­-Հայաստան բարեկամական խմբի ղեկավար Գարիֆալիա Կանելլիի և Լատվիայի Հանրապետության Սաեյմայի պատգամավոր, Լատվիա­Հայաստան բարեկամական խմբի ղեկավար Սերգեյ Պոտապկինի ի այցն Արցախ հենց այս օրերին՝ ընդգծելով, որ նրանք առաջին օտարերկրյա խորհրդարանականներն են, ովքեր ապրիլի սկզբին ղարաբաղա­ադրբեջանական սահմանին Ադրբեջանի նախաձեռնած լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններից հետո այցելել են Արցախ:

«Վերջին օրը կնոջ մոտ քույրս էր գնացել, ինքն արդեն հագած-կապած, զինվորական շորերով եկել էր՝ ասում էր՝ չէ, գնամ ցուցակագրվեմ, չեմ գնա: Իրեն ոչ ոք չէր կարող ետ պահել, որովհետև ինքն իսկական հայրենասեր էր»: Հենց առաջին օրը Սուրեն Ճարտանյանը, հորաքրոջ խոսքով, գնացել էր ամենաթեժ կետը՝ Թալիշ գյուղ: «Մենք լսել ենք, որ երիտասարդներին հանել էր կրակի գծից, որ փրկեր վիրավորներին, և իրեն էին կրակել»,- ասաց տիկին Անահիտը:

Առաջնային գծում տեղաբաշխված ղարաբաղյան ստորաբաժանումները ուշադիր հետևում են ռազմաճակատային զարգացումներին և վստահորեն իրականացնում իրենց առջև դրված մարտական խնդիրները:

Լեհաստանում ՀՀ դեսպան Էդգար Ղազարյանը նշեց, որ Հայ ժողովուրդն այս դժվար փորձությունից պատվով և արժանապատվությամբ դուրս եկավ մեր հերոսների մահվան գնով: Նրա խոսքով, միջոցառման վայրը պատահաբար չի ընտրված, քանի որ դժվար պահին մեր ժողովուրդը պետք է համախմբի հավատով և պետության շուրջ, այդ իսկ պատճառով միջոցառումը կազմակերպված է դեսպանության տարածքում գտնվող խաչքարի մոտ:

Այսօր Հայաստանի Հանրապետության առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանի գլխավորությամբ Երևանից մի խումբ հայ տիկնայք այցելել են Արցախ, եղել Ստեփանակերտի կենտրոնական հոսպիտալում, հանրապետական հիվանդանոցում և Ստեփանակերտի «Արևիկ» մանկական բուժմիավորումում, որպեսզի ծանոթանան հակառակորդի գնդակոծության հետևանքով վիրավորվածների բուժման ընթացքին: Այցելության ժամանակ ՀՀ առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանը Ստեփանակերտի կենտրոնական հոսպիտալում շրջել է բոլոր հիվանդասենյակներով, ծանոթացել նրանց առողջական վիճակին, կարեկցանքի և […]

Ադրբեջանական կողմի սպանվածների թիվը 2.5 հազար է: Իսկ այն, որ մեր տարածքում համեմատաբար քիչ ադրբեջանական դիակներ կան, նշանակում է, որ իրենց չի հաջողվել մխրճվել մեր տարածքի խորքը:

Ապրիլի լույս 2-ից հետո Հայաստանն ու Լեռնային Ղարաբաղն ապրում են միանգամայն այլ պայմաններում, այլ ռեժիմում: Ղարաբաղաադրբեջանական սահմանին հարաբերական հրադադար է, որը, սակայն, ցանկացած պահի կարող է խախտվել: Վերջին օրերի զարգացումները, անշուշտ, բոլորի համար հետևություններ անելու առիթ պետք է դառնան: Այդ թվում կամ գուցե առաջին հերթին՝ քաղաքական, արտաքին քաղաքական որոշումներ կայացնողների: Չորսօրյա պատերազմը ցույց տվեց, որ իրականում Հայաստանի ու Լեռնային Ղարաբաղի միակ ռազմավարական դաշնակիցն առաջնագծում կանգնած հայ զինվորն է:

Օպերատիվ շտաբը շարունակում է գործել՝ համագործակցելով պաշտպանության բանակի հրամանատարության հետ: Շտաբի կողմից շնորհակալություն է հայտնվում Արցախով ապրող բոլոր հայրենակիցներին և խնդրվում դադարեցնել սննդամթերքի օգնության ցուցաբերումը: Հավաստիացնում ենք, որ առկա են անհրաժեշտ պաշարները ՊԲ-ի և տարահանված բնակչությանն աջակցություն ցուցաբերելու համար:

Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի լուծմամբ պետք է զբաղվի ոչ թե Վրաստանը, այլ համաշխարհային քաղաքականության խոշոր խաղացողները: Այս մասին են վկայում՝ «Վրաստանը կկարողանա արդյոք օգնել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանը» հարցման մասնակիցների 50,6 տոկոսը, որն անցկացվել է Sputnik-ի կայքում:

«Մենք տեսնում էինք, որ նրանց թիկունքը փակ է, մենք լսում էինք այդ կրակոցները եւ տեսնում ենք, որ նրանց հրետանին չի թողնում, որ հետ գնան»,- ասում է Վիտալի Բալասանյանը:

Նախագահը միաժամանակ նշել է, որ միջազգային հանրությունը պետք է կոշտ եւ հասցեական գնահատական տա Ադրբեջանի ռազմատենչ ու ապակառուցողական քաղաքականությանը՝ ընդգծելով, որ դրա առկայությունը եւ համարժեքությունը կարեոր դերակատարություն ունեն ագրեսիայի զսպման գործում:

Ռուսաստանի հայերի միությունը հայտարարություն է տարածել, որում, մասնավորապես, իր խորը մտահոգությունն է հայտնել ՌԴ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հայտարարությունների առնչությամբ, որ Ռուսաստանը շարունակելու է սպառազինություններ մատակարարել Ադրբեջանին:

Կոնգրեսը, Համագումարը կոչ են անում Սպիտակ տանը կյանքի կոչել կոնգրեսականներ Ռոյսի և Էնգելի համատեղ առաջարկները, կասեցնել Ադրբեջանին ԱՄՆ ռազմական օգնություն տրամադրումը:

«Ամեն ինչից միշտ գոհ է եղել: Ընդհակառակը, ով էլ գոհ չլիներ, ինքն այսպես դուխ կտար… Առանց չափազանցնելու եմ ասում, որովհետև երեխա ժամանակներից՝ դպրոցական տարիքից, ինքն այդպիսին է եղել իր էությամբ: Մարդն այդպես ծնվում է, մարդն այդպիսին չի կարող դառնալ: Ինքն այդպես ծնվել էր»,- ասաց զինծառայողի հարազատը՝ նշելով, որ Ռոբերտ Աբաջյանը միշտ աչքի է ընկել իր համեստությամբ:

Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանն ապրիլի 11-ին ընդունել է «ԱրմենՏել» ընկերության գլխավոր տնօրեն Անդրեյ Պյատախինին:

ԵԽԽՎ մամուլի ծառայությունը հաղորդում է, որ ԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանի առաջին օրը՝ ապրիլի 18-ին, նախատեսվում են «Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերջին և ողբերգական սրացումը» թեմայով քննարկումներ:

«Ազատություն» ռադիոկայանի ադրբեջանական ծառայությունը հայտնում է, որ ապրիլի 8-ին Ղարաբաղի պատերազմի մասնակից ադրբեջանցի հաշմանդամները բողոքի ակցիա են անցկացրել Վրաստանի հետ սահմանային «Սընըգ» անցակետում։

«Չորսօրյա պատերազմից հետո միանշանակ է, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունը նոր փուլ է մտել։ Ես կարծում եմ՝ մենք շատ արագ պետք է կարողանանք երեք բան անել՝ տալ պատերազմական իրավիճակի առաջացման պատճառների ճիշտ բացատրությունը; գնահատել այդ օրերին մեր գործողությունները; ճշգրտել մեր հետագա անելիքները։ Այստեղ գլխավորն իհարկե այն է, թե արդյոք հնարավո՞ր էր կանխել այս պատերազմը և խուսափել բազմաթիվ զոհերից»։

Հատուկ թողարկում:

Նա խոսքս կտրեց ու ասաց՝ ելքը մեկն է, պետք է մեր շարժման լիդերներին՝ Հարդութում, Մարտունիում, Ստեփանակերտում և ամենուր բռնենք և մեր ձեռքով հանձնենք Ադրբեջանի իշխանություններին, որպեսզի հանգիստ ապրենք մեր հողի վրա:

ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը վերահաստատում է, որ ս.թ. ապրիլի 10-ին Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի և ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի միջնորդությամբ Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի միջև տեղի է ունեցել ս.թ. ապրիլի 2-ից 5-ը ադրբեջանական կողմից սանձազերծած ագրեսիայի ընթացքում զոհված զինծառայողների դիակների փոխանակում: Փոխանակման ընթացքում հայկական կողմին են փոխանցվել ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի զոհված 18 զինծառայողների մարմինները: