Փաշինյանի ներկայացրած բոլոր թեզերը՝ առանց բացառության, մեծ գովասանքի են արժանանում թուրքական քաղաքական, փորձագիտական շրջանակներում, թուրքերը խոստովանում են, որ երազել անգամ չէին կարող Թուրքիայի շահերն այսքան հետևողականորեն առաջ մղող Հայաստանի ղեկավարի մասին։ Այսինքն՝ Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի «իրական ինքնիշխանությունն ու անկախությունն» ամբողջությամբ ենթարկեցնում է թուրքական տիրապետությանը, ինչը հօդս է ցնդեցնում նրա «գաղափարական տրանսֆորմացիայի» մոտիվացիայի մասին առասպելը։
«Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, և ՀՀ-ն Սերժ Սարգսյանի նախագահության տարիներին եղել է ընդդեմ ցեղասպանության համամարդկային և միջազգային պայքարի առաջամարտիկ պետությունը: Մեր իշխանության օրոք բազմաթիվ երկրներ ճանաչեցին Հայոց ցեղասպանությունը»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովը՝ հիշեցնելով, որ 2015թ.՝ Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին, 100-ից ավելի պետությունների պատվիրակներ, 4 երկրի նախագահ են ժամանել Հայաստան, որոնցից 2-ը ՄԱԿ-ի ԱԽ անդամ պետությունների նախագահներ էին, մասնավորապես՝ Ֆրանսիայի նախագահ պարոն Օլանդը և ՌԴ նախագահ պարոն Պուտինը:
Լեմկինի ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտը դարձյալ քննադատել է Նիկոլ Փաշինյանին՝ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ «անիմաստ հայտարարություններ անելու» և «թուրքական ժխտողական նարատիվները» շարունակելու համար:
«Մեր աչքի առաջ տեղի ունեցավ անկախ պետության մասնատում, նրանք կիսելու են Սիրիան: Սա շատ վտանգավոր է, քանի որ գործնական ձևով տեսնում եք, թե ինչպես է Թուրքիան սկսել վերականգնել Օսմանյան կայսրությունը: Սա մեծ պարտություն է Ռուսաստանի և Իրանի համար: Ռուսաստանը չներքաշվեց երկրորդ պատերազմի՝ Թուրքիայի հետ, որովհետև հասկանալի է՝ նրանց համար առաջնային է Ուկրաինան, բայց սա շատ վտանգավոր է մեզ համար, քանի որ Ռուսաստանը կարող է նույն ընտրությունն անել նաև Կովկասում, քանի որ կարող է Կովկասից նահանջել»:
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը ԵՊՀ դասախոսներ, պատմական գիտությունների թեկնածու, պատմական ժողովրդագրության մասնագետ Միքայել Մալխասյանն ու պատմական գիտությունների թեկնածու, թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանն են։
Սիրիայի Արաբական Հանրապետությունում վերջին օրերի իրադարձությունները շահագրգիռ կողմերին ստիպում են շատ բան վերաիմաստավորել և գիտակցել։ Երկու շաբաթից էլ քիչ ժամանակահատվածում Ռուսաստանի և Իրանի կողմից աջակցվող երկիրը գրեթե առանց կռվի հանձնվեց զինյալներին՝ դա անելով 13 տարվա արյունալի քաղաքացիական պատերազմից հետո, որը պետք է ինչ-որ բան սովորեցներ, առաջին հերթին՝ հենց սիրիացիներին, ովքեր պայքարում էին ապագայի համար, առանց վախի ապրելու իրենց իրավունքի համար: Բայց կարծես երկար տարիների դասը չի նպաստել ապագայի համար:
Երևանն իր գոյության հազարամյակների ընթացքում անցել է մեծ փորձությունների միջով: Յուրաքանչյուր դարաշրջան իր հետ բերել է նոր մարտահրավերներ, նոր թշնամիներ, նոր կոտորածներ ու ավերածություններ: Սակայն այդ ամենին դիմադրելով՝ Երևանը հասել է 21-րդ դար և համարվում է Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաքը:
Ալբանիայի վարչապետ Էդի Ռաման մտադիր է Տիրանա մայրաքաղաքում Բեկթաշի շքանշանի դերվիշների համար ինքնիշխան իսլամական միկրոպետություն ստեղծել, գրում է թուրքական Hürriyet պարբերականը: Եթե ամեն ինչ իր նախագծածով ընթանա, ապա նոր դերվիշական պետությունը կդառնա աշխարհի ամենափոքր պետությունը։ Այս կապակցությամբ Ռաման New York Times-ին ասել է՝ միկրոպետության ստեղծման մասին կհայտարարվի հաջորդ տարի, նրանց նպատակն է՝ առաջ տանել «իսլամի հանդուրժողական տարբերակը, որով հպարտանում է Ալբանիան»: Եվ այսպես, դերվիշները սկսեցին ակտիվանալ Եվրոպայում։ Ի՞նչ է նշանակում դա:
Զիջումները հիմա չեն սկսվել, հայությունը գետնի վրա զիջումներ անում է դեռևս 19-րդ դարավերջից։ Առաջին մեծ զիջումը տեղի ունեցավ ութ դար առաջ, երբ կորցրինք պետականությունը, բայց 19-րդ դարավերջին սկսվեցին իրական զիջումները։ Այդպես զիջեցինք Արևմտյան Հայաստանն ու Արևելյան Հայաստանի մեծ մասը։ Հիմա զիջում ենք Արևելյան Հայաստանի մնացորդները, 2023-ին Արցախի անկումը՝ վառ օրինակ։
Լեմկինի ցեղասպանության ինստիտուտը շփոթված և անհանգստացած է 2024 թվականի ապրիլի 24-ին՝ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրը վարչապետ Փաշինյանի հայտարարության ասպեկտներով, ինչպես նաև Փաշինյանի համախոհ Հովիկ Աղազարյանի տված վերջին հարցազրույցով, որը կասկածի տակ է դնում Թուրքիային հետապնդելու Հայաստանի իրավական հիմքը, ինչպես նաև ցեղասպանության զոհերի ցուցակի կազմման վերաբերյալ բանավեճերով: Դրա մասին ասված է Լեմկինի ինստիտուտի՝ NEWS.am-ին փոխանցած հայտարարությունում:
Ապրիլի 24-ին ընդառաջ, երբ համայն աշխարհում ոգեկոչվում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը, Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը կարճ մեկնաբանությամբ է հանդես եկել, անդրադառնալով Հայոց ցեղասպանության թեմային։ Հայտնի չէ՝ արդյո՞ք Թուրքիայի ղեկավարը պատրաստվում է ուղերձ հղել, ինչպես յուրաքանչյուր տարի, սակայն այս տարի Իրաքից վերադառնալու ճանապարհին իրեն ուղեկցող լրագրողների հետ զրույցում յուրահատուկ ցինիկությամբ ասել է, որ տարածաշրջանում հիմա նոր կարգ է ստեղծվում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը կառավարման փորձագետ, «Հայոց երկիր» ռազմավարական ծրագրի հիմնադիր-համակարգող Հարություն Մեսրոբյանն է։
Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանի զրույցը Ֆրանսիայի հեղինակավոր «Ֆիգարո» (Le Figaro) լրատվամիջոցի փոխխմբագիր, քաղաքական վերլուծաբան Ժան-Քրիստոֆ Բուիսսոնի (Jean-Christophe Buisson) հետ:
«Շատ հավանական է, որ ամենաուշը 2026թ. վերջում իրավաբանորեն Հայաստան հասկացությունը չլինի: Ի՞նչ տարբերություն, թե այդ ընթացքում ինչ փաստաթուղթ կստորագրվի: Հիմա Դուք հիշո՞ւմ եք՝ 1914թ. ինչ թղթեր էին ստորագրել, որ 1915թ. Ցեղասպանությունը եղավ: Էս երկու տարին բնակչությունը տաշի-տուշի կանի, հետո հավասար իրավունքներով թուրքը փրթելու է»,- ասաց Հարություն Մեսրոբյանը:
Երեկ Ապրիլի 24-ն էր՝ 20-րդ դարի առաջին մեծագույն ու նախադեպը չունեցող հանցագործության՝ Հայոց ցեղասպանության 108-րդ տարելիցի օրը: