#Օսմանյան կայսրություն

Սիրիայի Արաբական Հանրապետությունում վերջին օրերի իրադարձությունները շահագրգիռ կողմերին ստիպում են շատ բան վերաիմաստավորել և գիտակցել։ Երկու շաբաթից էլ քիչ ժամանակահատվածում Ռուսաստանի և Իրանի կողմից աջակցվող երկիրը գրեթե առանց կռվի հանձնվեց զինյալներին՝ դա անելով 13 տարվա արյունալի քաղաքացիական պատերազմից հետո, որը պետք է ինչ-որ բան սովորեցներ, առաջին հերթին՝ հենց սիրիացիներին, ովքեր պայքարում էին ապագայի համար, առանց վախի ապրելու իրենց իրավունքի համար: Բայց կարծես երկար տարիների դասը չի նպաստել ապագայի համար:

Երևանն իր գոյության հազարամյակների ընթացքում անցել է մեծ փորձությունների միջով: Յուրաքանչյուր դարաշրջան իր հետ բերել է նոր մարտահրավերներ, նոր թշնամիներ, նոր կոտորածներ ու ավերածություններ: Սակայն այդ ամենին դիմադրելով՝ Երևանը հասել է 21-րդ դար և համարվում է Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաքը:

Ալբանիայի վարչապետ Էդի Ռաման մտադիր է Տիրանա մայրաքաղաքում Բեկթաշի շքանշանի դերվիշների համար ինքնիշխան իսլամական միկրոպետություն ստեղծել, գրում է թուրքական Hürriyet պարբերականը: Եթե ամեն ինչ իր նախագծածով ընթանա, ապա նոր դերվիշական պետությունը կդառնա աշխարհի ամենափոքր պետությունը։ Այս կապակցությամբ Ռաման New York Times-ին ասել է՝ միկրոպետության ստեղծման մասին կհայտարարվի հաջորդ տարի, նրանց նպատակն է՝ առաջ տանել «իսլամի հանդուրժողական տարբերակը, որով հպարտանում է Ալբանիան»: Եվ այսպես, դերվիշները սկսեցին ակտիվանալ Եվրոպայում։ Ի՞նչ է նշանակում դա:

Զիջումները հիմա չեն սկսվել, հայությունը գետնի վրա զիջումներ անում է դեռևս 19-րդ դարավերջից։ Առաջին մեծ զիջումը տեղի ունեցավ ութ դար առաջ, երբ կորցրինք պետականությունը, բայց 19-րդ դարավերջին սկսվեցին իրական զիջումները։ Այդպես զիջեցինք Արևմտյան Հայաստանն ու Արևելյան Հայաստանի մեծ մասը։ Հիմա զիջում ենք Արևելյան Հայաստանի մնացորդները, 2023-ին Արցախի անկումը՝ վառ օրինակ։

Ապրիլի 24-ին ընդառաջ, երբ համայն աշխարհում ոգեկոչվում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը, Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը կարճ մեկնաբանությամբ է հանդես եկել, անդրադառնալով Հայոց ցեղասպանության թեմային։ Հայտնի չէ՝ արդյո՞ք Թուրքիայի ղեկավարը պատրաստվում է ուղերձ հղել, ինչպես յուրաքանչյուր տարի, սակայն այս տարի Իրաքից վերադառնալու ճանապարհին իրեն ուղեկցող լրագրողների հետ զրույցում յուրահատուկ ցինիկությամբ ասել է, որ տարածաշրջանում հիմա նոր կարգ է ստեղծվում։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը  բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ  Արթուր Մարտիրոսյանն է։ 

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը կառավարման փորձագետ, «Հայոց երկիր» ռազմավարական ծրագրի հիմնադիր-համակարգող Հարություն Մեսրոբյանն է։

Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանի զրույցը Ֆրանսիայի հեղինակավոր «Ֆիգարո» (Le Figaro) լրատվամիջոցի փոխխմբագիր, քաղաքական վերլուծաբան Ժան-Քրիստոֆ Բուիսսոնի (Jean-Christophe Buisson) հետ:

«Շատ հավանական է, որ ամենաուշը 2026թ. վերջում իրավաբանորեն Հայաստան հասկացությունը չլինի: Ի՞նչ տարբերություն, թե այդ ընթացքում ինչ փաստաթուղթ կստորագրվի: Հիմա Դուք հիշո՞ւմ եք՝ 1914թ. ինչ թղթեր էին ստորագրել, որ 1915թ. Ցեղասպանությունը եղավ: Էս երկու տարին բնակչությունը տաշի-տուշի կանի, հետո հավասար իրավունքներով թուրքը փրթելու է»,- ասաց Հարություն Մեսրոբյանը:

Երեկ Ապրիլի 24-ն էր՝ 20-րդ դարի առաջին մեծագույն ու նախադեպը չունեցող հանցագործության՝ Հայոց ցեղասպանության 108-րդ տարելիցի օրը: