Դոնալդ Թրամփ, Նիկոլ Փաշինյան, Իլհամ Ալիև, ձեր հաջողությունը Կովկասում խաղաղության և առաջընթացի հաջողությունն է։
Կարող եք անվանել այն, ինչ ուզում եք, անվանափոխությունը իրականությունը չի փոխի
Պայմանագրով Ղարաբաղը ընդունում էր Ռուսաստանի հովանավորությունը, Շուշիում տեղակայվելու էին ռուսական զորքեր, ռուս աստիճանավորների հսկողության տակ Ղարաբաղը ղեկավարվելու էր խանի կողմից։
Հռոմի պապ Լևոն 14-րդը «հույսի նշան» է որակել օգոստոսի 8-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Վաշինգտոնում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի միջնորդությամբ ստորագրած հռչակագիրը:
ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանն անդրադարձել է Ադրբեջանի հետ Խաղաղության համաձայնագրի մասով շահարկումներին՝ ընդգծելով, որ օգոստոսի 11-ին, ինչպես պայմանավորվել ենք ադրբեջանական կողմի հետ, նախաստորագրված համաձայնագրի տեքստը կհրապարակվի, այդ պահից բոլոր շահարկումներն ուղղակի կդադարեն:
Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը մեկնաբանեց այս պահը՝ այն անվանելով «մեծ քայլ առաջ»։
Վաշինգտոնյան պայմանավորվածությունները «տրիումֆ» հռչակողները, ինչպես նաև սրան ընդդիմախոսողներին հակադարձող՝ աղմկոտ ու բովանդակազուրկ քննադատողները, նախևառաջ պարտավոր են իրենց գիտակցության մեջ հստակ արձանագրել հետևյալ փաստերը:
Չմոռանանք, որ պետությունների սահմանները ճանաչվում են համապատասխան երկկողմ պրոցեդուրաների և փաստաթղթերի կնքման միջոցով, օրինակ՝ դեմարկացիա և դելիմիտացիա իրականացնելուց հետո Սահմանների մասին համաձայնագրով։
Ֆեյսբուքյան օգտատեր Վարդան Հարությունյանը վաշինգտոնյան գործընթացների համատեքստում հիշեցրել է ԱՄՆ-ում Իսրայելի և Պաղեստինի միջև կնքված խաղաղության պայմանագրի ճակատագիրը։
Իսկապես, այցը կարևոր էր նաև ՀՀ-ԱՄՆ երկկողմ հարաբերությունների առաջմղման տեսանկյունից։ Փաշինյան-Թրամփ հանդիպման ընթացքում հնարավոր եղավ քննարկել ռազմավարական գործընկերության օրակարգի մի շարք հարցեր, ստորագրվեց երեք հուշագիր։
Եթե Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ու ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը գոնե մի փոքր մտածեին ԱՄՆ-ին և ՆԱՏՕ-ին Կովկասյան տարածաշրջան ներքաշելու իրենց որոշման հետևանքների մասին, նրանք երբեք չէին տրվի արկածախնդիր Թրամփի խորամանկություններին: Այս մասին ասել է Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի քաղաքական ղեկավարի տեղակալ, գեներալ Սարդար Ջավանին:
Նա հավելել է, որ Կովկասը աշխարհի ամենազգայուն տարածաշրջաններից մեկն է և Իրանը միշտ դեմ է եղել Զանգեզուրի միջանցքի ստեղծմանը, քանի որ այն կփոխի տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքականությունը, կվերաձևի սահմանները և կհանգեցնի Հայաստանի փլուզմանը։
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանը կարծում է, որ Վաշինգտոնում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպման արդյունքներով չափազանց կարևոր զարգացում է տեղի ունեցել Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատման ճանապարհին։
Վրաստանի համար տեղի է ունեցել վատթարագույն աշխարհաքաղաքական աղետը։ Այս մասին սոցցանցերում գրել է Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին։
Արաբական Միացյալ Էմիրությունների նախագահ Մուհամմեդ բեն Զայեդ Ալ Նահյանն անդրադարձել է օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի ստորագրած «պատմական համաձայնագրին»:
Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն շնորհավորել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կարգավորման վերաբերյալ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կապակցությամբ։
Թե՛ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, թե՛ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, ամեն մեկն իր ձևով, հետաքրքրված չեն ռուսական միջնորդությամբ և առհասարակ Անդրկովկասում ՌԴ-ի ազդեցության պահպանմամբ և բնականաբար, երջանկություն են փնտրում արտասահմանում. այս մասին ասել է ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը:
Թուրքիան անտառային հրդեհների պատճառով ժամանակավորապես փակել է նավերի երթևեկությունը Դարդանելի նեղուցով, հայտնում է BBC-ն։
Լեհաստանը աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի ստորագրած «պատմական հռչակագրին». այս մասին ասվում է ԱԳՆ հայտարարության մեջ:
Արա Զոհրաբյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է:
«Citi Bank»-ի տնտեսագետների կարծիքով՝ տարեկան գնաճը մինչև տարեերջ Թուրքիայում կնվազի՝ հասնելով 30 տոկոսի: «Goldman Sachs»-ի մասնագետներն էլ կարծում են, որ գնաճի շարունակական կարգավորումը նպաստելու է ամսական ինֆլյացիայի նվազմանը:
Քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է:
168TV-ի Ռեվյու հաղորդաշարի հյուրն է ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Հայկ Նահապետյանը:
«Արցախը հանձնած, Արցախը հայաթափած, Հայաստանը աշխարհաքաղաքական բորշչի մեջ խրած, մեր ժողովրդի ինքնութենական բոլոր արժեքները ոտնահարած կոլաբորացիոնիստական ռեժիմի ներկայացուցիչներն այնպես են մուննաթ գալիս, թե դուք դուք պատերազմ եք ուզում, բայց լինելու է խաղաղություն, կարծես Ցեղասպանությունից հետո ամենասարսափելի պատուհասած պատերազմը, դրան հաջորդող օկուպացիաներն իրենց իշխանության օրոք չեն եղել»:
«Աշխարհակարգի այսպիսի մոտեցումներով՝ Թրամփի պատկերացումներով, շատ վատ ճանապարհով ենք գնում: Այո, դու կարող ես կրակը մարել, հակամարտությունը հանգցնել տնտեսական մեխանիզմներով, բայց հնարավոր չէ երկարաժամկետ կանխարգելել, որովհետև եթե դու հաշվի չես առնում ՄՔԴ, ՄԱԴ էությունը և ասում ես՝ գումարով իրենց մեջ ընկերական հարաբերություններ կստեղծեմ, և անտեսում ես բոլոր միջազգային մեխանիզմները, ստեղծում ես շատ ցավալի նախադեպ՝ ապագա կոնֆլիկտների համար, որոնք կարող են առաջանալ, որովհետև ստացվում է, որ գումարն է տիրում այս բոլոր կոնֆլիկտների դեպքում»,- ընդգծեց նա:
Պակիստանի վարչապետ Մուհամմադ Շահբազ Շարիֆը ողջունել է Սպիտակ տանը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի մասնակցությամբ Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև ստորագրված պատմական խաղաղության համաձայնագիրը:
«Հիմա նայենք, թե ինչ շահեց Հայաստանը։ Ընդամենը մի որոշ ժամանակով Հայաստանն աննշան թուլացրեց սուր էսկալացիայի վտանգը։ Մենք չենք էլ կարող որոշել այդ ժամանակը։ Երկրորդը՝ ստացավ քարոզչական խոստումներ ներդրումների, տրանսպորտային հաբ դառնալու մասին, որոնք որևէ երաշխիքով ամրապնդված չեն՝ ի տարբերություն TRIPP միջանցքի։ Հայաստանի շրջափակումը խորանալու է։ Որևէ մեկս պատկերացում չունի՝ ինչպե՞ս է կազմակերպվելու Իրան-Հայաստան հաղորդակցությունը։ Երբ ասում ենք, որ սա Ալիևի և Թրամփի գործարք է, պարզ է, որ այդտեղ երկու հիմնական թիրախ կա՝ Ռուսաստանի վրա ճնշումն ուժեղացնելը և Իրանը մեկուսացնելը»:
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշը ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի կողմից Միացյալ Նահանգների միջնորդությամբ կնքված համատեղ հռչակագրի ստորագրումը և այն համարում է Բաքվի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորման կարևոր հանգրվան։
Թրամփի ուղու մասին խոսելիս չի կարող միջանցքային տրամաբանություն լինել, որովհետև եռակողմ հռչակագրում նշվում է, որ ապաշրջափակումը տարածաշրջանում տեղի է ունենալու ինքնիշխանության, իրավազորության, տարածքային ամբողջականության, ինչպես նաև փոխադարձության սկզբունքի հիման վրա։
Թուրքիայի վիճակագրական կոմիտեն (TÜİK) տվյալներ է հրապարակել 2025-ի հունվար-հուլիս ամիսներին Թուրքիայի կողմից արտահանված ապրանքների ծավալների վերաբերյալ:
