«Երկու պետություններ, որ այս տարածաշրջանում ունեն զգալի հետաքրքրություններ և բախվող շահեր, պերմանենտ բանակցությունների մեջ են՝ քննարկելու դիրքորոշումները: Այսպիսի գործակցության ձևաչափ մենք տեսել ենք նաև այլ տարածաշրջանների պարագայում՝ Սիրիա, Լիբիա և այլն, և կարծում եմ՝ երեկվա տեղի ունեցածը հենց այս տրամաբանության մեջ է պետք դիտարկել: Միևնույն ժամանակ, պատահական չէ Էրդողանի զանգի ժամը. այն տեղի է ունեցել անմիջապես վարչապետ Փաշինյանի ուղերձից հետո, որն ուղղված էր, առաջին հերթին, դրսի լսարանին: Այնտեղ հստակ կային ուղերձներ միջազգային հանրությանը, դեպի այն երկրներ, որոնք այս տարածաշրջանում ներգրավվածություն ունեին, և, ըստ էության, այդ զանգը նաև դրա տրամաբանական շարունակությունը կարելի է համարել»:
Ինչ վերաբերում է Թուրքիայից ապրանքների ներկրմանը՝ ապա, ըստ տնտեսագետի, մենք Թուրքիայից տարեկան ներկրում ենք մինչև 270 միլիոն դոլարի ապրանք, իսկ միայն հագուստի ներկրումը Թուրքիայից վերջին մեկ տարվա ընթացքում ավելացել է 90 տոկոսով։
«Թուրքիան չի ցանկանում Ղարաբաղում բախվել Ռուսաստանին, նա գիտի, որ Ղարաբաղում ամեն ինչ չի ավարտվելու՝ անկախ պատերազմի արդյունքներից»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ՌԴ ԱՊՀ ինստիտուտի եվրասիական ինտեգրացիայի և ՇՕՍ զարգացման բաժնի պետ, ռազմական վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևը, խոսելով պատերազմի մեկնարկից 19 օր անց ռազմաճակատում ստեղծված իրավիճակից, ՌԴ դիրքորոշումից և դաշնակցային պարտավորությունների շուրջ Հայաստանում առկա դիսկուրսից և ՌԴ հնարավոր ապագա դիրքավորումից տարածաշրջանային շատ ավելի սուր զարգացումների կոնտեքստում։
Լեռնային Ղարաբաղում կարգավորման համար Երևանը պատրաստ է իրագործել այն քայլերը, որոնց շուրջ պայմանավորվել են Մոսկվայում եռակողմ բանակցությունների ընթացքում ՀՀ-ի, ՌԴ-ի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները։ Այս մասին «Ռիա Նովոստիի»–ն տված հարցազրույցի ժամանակ ասել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
«Հարց է, այս պահին նա խաղաղության կգնա՞, եթե գնա, ուրեմն՝ մտքին նոր «խաղ» կա, թե չէ, հենց այնպես՝ հանուն խաղաղության, նա հրադադարի չի գնա։ Պետք է նաև նկատի ունենալ, որ մոսկովյան քննարկումներից ու ձեռք բերված պայմանավորվածությունից հետո՝ հրադադարի հետ կապված, որևէ բան չկատարվեց։ Սեղանի վրա Ադրբեջանը, իհարկե, Թուրքիայի թելադրանքով նստեց, խոսեց, ժամանակ շահեց, համոզեց և կարծես թե հրադադար կնքեց, բայց հետո չկատարեց։ Սա կարող է մի խաղ լինել, որ Էրդողանը բացահայտ ասի, թե ուզում են խաղաղություն լինի, սակայն թաքնված ավելի շատ հրահրի պատերազմ։ Չեմ կարծում, որ Էրդողանն այստեղ լուրջ խաղաղություն է ուզում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Տիրան Լոքմագոզյանը։
Հայաստանը Ղարաբաղի հարցում մշտապես պատրաստ է եղել փոխզիջումների, բայց կան կարմիր գծեր, որոնք Հայաստանը երբեք չի անցնի։ «Ռիա Նովոստիի» փոխանցմամբ՝ այս մասին ասել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Արցախում ստեղծված իրավիճակի շուրջ հարցազրույց են տվել «Ռիա Նովոստիի»–ն՝ միաժամանակ պատասխանելով «Россия сегодня»–ի ղեկավար Դմիտրի Կիսիլյովի հարցերին։
Ամենաառաջին բանը, որը պահանջվելու է մեզանից, դա աշխատանքի արդյունավետության աննախադեպ բարձրացումն է և մեր սուղ ռեսուրսների՝ սարսափելի արդյունավետ օգտագործումը: Մեր հիմնական ռեսուրսներն են՝ ընդերքը, հողը, ջուրը և մարդկային կապիտալը: Յուրաքանչյուր հայ, նույնիսկ «ամենաանշնորհք» հայը, ունի պոտենցիալի առումով՝ մարդկային կապիտալի դրսևորման ընդգծված ձև:
Սեպտեմբերի 27-ին սկսված պատերազմից երկու օր անց «Սասնա ծռեր» կուսակցության անդամ Ժիրայր Սէֆիլյանն իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակեց հայտարարություն, որում նշված էր, որ հաշվի առնելով բազմաթիվ քաղաքացիների հորդորները՝ իր գլխավորությամբ կազմակերպում է կամավորների ցուցակագրում։ Օրերս կուսակցության մեկ այլ անդամ՝ Գևորգ Սաֆարյանը, հայտնեց, որ կուսակցությանը կամավորագրվել է 1000-ից ավելի կամավոր և պատրաստակամություն հայտնել Ժիրայր Սէֆիլյանի ղեկավարությամբ մեկնել Արցախ, սակայն մինչ այս պահը մեկնելու թուլտվություն ստանալ չի հաջողվում։
«Սեպտեբերի 27-ին սկսել են կրակելը, առավոտվանից, մենք էլ գնացինք մեր նկուղ, 2 օր մնացինք, տեսանք, որ սաստկանում ա, մեր տղան, թե՝ էս ձև չի շարունակվի, գնանք Երևան: Եկանք, կեսգիշերին էս ղաշանգ տղան դիմավորեց, բերեց ստեղ, մատաղ»,- 168.am-ի հետ զրույցում պատմում էր ստեփանակերտցի Սերգեյ Սարգսյանը:
Փոքրիկ Արցախ՝ Երևանի կենտրոնում: Պատերազմը սկսվելու հենց հաջորդ օրերին նկարիչ Հարությունն ու երաժիշտ Հովսեփն իրենց տուն-արվեստանոցում հյուրընկալել են Մոնիկային, Էրիկային, տիկին Ռոզային, նրանց հետ ու նրանց պես Արցախից Հայաստան եկած կանանց ու երեխաների:
Արցախի Հանրապետության ԱԺ նախկին պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախկին նախագահ Արզիկ Մխիթարյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ Արցախյան առաջին հերոսամարտում 1992-1994 թվականների ընթացքում ականատես է եղել թշնամու վայրագություններին, այսօր՝ տարիներ անց, նրա ձեռագիրը չի փոխվել, նույնն է, սակայն օգտագործվող գործիքակազմը տարբեր է։
Ադրբեջանը հերթական անգամ խախտեց մարդասիրական նպատակներով Մոսկվայում կրակի դադարի մասին ձեռքբերված պայմանավորվածությունը։
2008-2018 թթ․ ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը «Sputnik Армения» գործակալությանը հոդված է տրամադրել իր պաշտոնավարման տարիներին Արցախյան հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի մասին։
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Հարավում ծանր ու համառ մարտեր են»։
«Դե, երևի մի բան գիտեն, էլի, որ ահաբեկված նման բան է անում։ Ես ողջ և առողջ եմ, ինձ հետ ամեն ինչ օկեյ է, իմ պարտականությունները կատարելու մեջ եմ։ Կարծում եմ՝ թշնամին ավելի շատ ցանկանում է խուճապ առաջացնել։ Մեր դրսի հայրենակիցները, այն կարող ուժերը, որոնք տարբեր երկրներից հիմա ժամանում են Արցախ՝ պաշտպանելու հող հայրենիքը, փորձում են նրանց մոտ խուճապ առաջացնել, թե բոլորը զոհվում են։ Դե, պարզ է, փորձում են տեղեկատվական դաշտում ազդել մեր ենթագիտակցության վրա»։
Ադրբեջանական ագրեսիան հետ մղելու ընթացքում զոհված զինծառայողները: Հայկական կողմից, նախնական տվյալներով, կա 604 զոհ, հակառակորդն ունի ավելի քան 5839 զոհ
Հիմք ընդունելով Արցախի Հանրապետության «Ռազմական դրության իրավական ռեժիմի մասին» օրենքի դրույթները, հրամանագիր եմ ստորագրել, որով ԱՀ տարածքում ազատ տեղաշարժվելու իրավունքի որոշակի սահմանափակումներ են մտցվել, ինչպես նաև սահմանվել է նշված տարածքից ԱՀ քաղաքացիների դուրս գալու հատուկ ռեժիմ:
«Ռուսաստանն ակտիվ ներգրավված է այս գործընթացներում և ամենատարբեր գործիքներն է օգտագործում, որպեսզի իր նախաձեռնությամբ ձեռք բերված հրադադարը դառնա իրականություն, թե որքանով արդյունավետ կլինեն այդ գործիքները և որքան արագ կգործեն՝ արդեն կտեսնենք, մեծ բան է կախված ռազմաճակատում իրավիճակից և Արցախի ՊԲ գործողություններից։ Կարծում եմ՝ ՌԴ-ն բազմաթիվ գործիքներ ունի, և բոլոր գործիքները չէ որ այսօր օգտագործվում են՝ չեմ կարող ասել, որոնք են օգտագործվել, որոնք՝ ոչ, որովհետև շատ գործիքներ կարող են նաև ոչ հանրային ձևով օգտագործվել։ Ըստ իս, Ադրբեջանի վրա լուրջ ճնշում կա, որպեսզի ռազմական գործողությունները դադարեցնեն»,- շեշտեց նա։
«Իրավիճակը, ընդհանուր առմամբ, որևէ փոփոխություն չի կրել, սահմաններում տեղ-տեղ շատ լարված է, իսկ տեղ-տեղ էլ համեմատաբար ավելի հանգիստ է։ Այս գիշեր Ստեփանակերտը նույնպես համեմատաբար հանգիստ է եղել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Այս պահին թեժ մարտեր են ընթանում նույն ուղղություններում»։
Գիշերվա ընթացքում արցախա-ադրբեջանական հակամարտության գոտում հարաբերական կայուն լարվածությունը պահպանվել է:
Համավարակի երկրորդ, կամ հերթական ալիքը լրացուցիչ ճշգրտում է համաշխարհային տնտեսական գործընթացները: Արժույթի միջազգային հիմնադրամն այս օրերին հրապարակեց իր ուսումնասիրություն-կանխատեսումը: Կանխատեսումն այն մասին՝ ինչ մակրոտնտեսական ցուցանիշներ կարձանագրվեն տարբեր երկրներում այս տարի, և ինչ գործընթացներ ակնկալել 2021-ին: Կարծես ոչ մի երկրի եկող տարի չի հաջողվի վերականգնել այս տարվա անկումների ծավալը: Համաշխարհային տնտեսությունը 2021թ. չի հասնի վերականգնել այն ծավալները, որ ուներ 2019-ին: Բայց ես առաջին անգամ ԱՄՀ-ի կանխատեսումների թվերը չէի համեմատում:
«Եվ դեռևս որևէ առաջարկ, որը եղել է, ներկա պահին Հայաստանի համար ընդունելի չէ: Այսինքն՝ ուղերձի հիմնական մասը դա էր: Սպասվում էր, որ Արցախի ճանաչման հարցը կդրվի. կարելի է ասել՝ դա էլ շոշափվեց, այսինքն՝ դեռևս բացահայտ դա չարվեց, բայց իմ կարծիքով՝ դա ժամերի կամ օրերի հարց է»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Ներկա իրավիճակը Նիկոլի «սեփական կետից բանակցություն սկսելու» անհեռատեսության հետևանք է և իրավիճակի միակ պատասխանատուն գործող իշխանությունն է»»:
Արծրուն Հովհաննիսյանի և Զարեհ Սինանյանի ասուլիսը` ՈՒՂԻՂ
Սեպտեմբերի 27-ից Արցախի ու Հայաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի սանձազերծած լայնածավալ ռազմական գործողությունների արդյունքում հայկական պաշտպանական ուժերը խոցել են հակառակորդի 176 ԱԹՍ, 16 ուղղաթիռ, 19 ինքնաթիռ, 541 միավոր տանկ ու այլ զրահատեխնիկա, 4 ՏՈՍ ծանր կրակային համակարգեր: Իսկ ինչ վերաբերում է մարդկային կորուստներին, ապա, ըստ հայկական կողմի հաշվարկների, Ադրբեջանը 5489 զոհ է ունեցել։
ՊԲ-ն հրապարակել է ադրբեջանական ագրեսիան հետ մղելու ընթացքում զոհված զինծառայողների ևս 23 անուն:
«Ակնհայտ է, որ Մոսկվան տրամադրված է ճնշել, դադարեցնել պատերազմը»,- այս մասին այսօր 168․am-ի հետ զրույցում ասաց Մոսկվայի Քաղաքական և ռազմական վերլուծությունների կենտրոնի փոխտնօրեն, ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը` պատասխանելով հարցին, թե ինչո՞ւ չի հաջողվում կյանքի կոչել Մոսկվայում օրեր առաջ համաձայնեցված հրադադարը, և ինչո՞ւ են դանդաղում նաև զինվորականների մակարդակով բանակցությունների արդյունքները։
«Զուգահեռաբար նաև, տարածաշրջանային որոշ երկրների կողմից ոչ բավարար չափով իրականացվող թիրախավորված գործողությունները, անշուշտ, ևս նկատվում են, բայց դրանց արդյունավետությունը չնչին է, քանի որ հիմնականում հռետորաբանության մակարդակում է»,- ընդգծեց արաբագետը։