«Այս յոթ տարիներն ապացուցել են, որ Փաշինյանը ոչ թե կոռուպցիայի դեմ էր պայքարում, այլ կոռուպցիան իրենով անելու համար։ Հայաստանում նրա օրոք պաշտոնյա լինելն իր եկամտաբերությամբ համադրելի է ժամանակին Bitcoin գնելու հետ։
«Ակնհայտ է, որ զայրույթի և բողոքի էներգիան ոչ միայն չեն կորել, այլև շարունակաբար կուտակվում են հասարակության բոլոր շերտերում: Վերջին սոցիոլոգիական հարցումները վկայում են, որ Փաշինյանի վարկանիշը շարունակաբար գահավիժում է»:
Ու մի բան էլ. ի տարբերություն իր թրքահաճո պահվածքի և էրդողանասիրության, միջազգային թիվ մեկ անվտանգային կոնֆերանսի զեկույցում Թուրքիան հենց Թուրքիա է կոչվում (Turkey), ոչ թե Էրդողանի նախընտրած և Փաշինյանի կողմից Դավոսում վախվորածորեն կրկնված Թյուրքիյե (Türkiye):
Երբ ուրիշներն էլ ռետրոսպեկտիվ փիլիսոփայում են, թե բա՝ «մայիսի 8-ին էլ չընտրեիք, գնայինք ընտրության, և Նիկոլը վարչապետ չէր դառնա», մի քանի շերտով համ իրենք են խճճվում, համ ձեզ խճճում։ Էդ Նիկոլին 2018-ի գարնանը հնարավոր արտահերթ ընտրություններին չէին ընտրելու, հա՞։ Էյֆորիան անցած կլիներ, հա՞։ Աչքներդ կբացվեր, հա՞։ Լո՞ւրջ։
Առաջինը գլոբալն է. ակնհայտ է, որ երկու գերտերությունների միջև շփումների վերականգնումը՝ ընդհանրապես, և ուկրաինական ճգնաժամի լարվածության թուլացումը՝ մասնավորապես, կթեթևացնեն թեժ գեոպոլիտիկ մթնոլորտը, որի քայքայիչ ազդեցությունը զգացվում է նաև Հարավային Կովկասում։
Ազգային ժողովն այսօր առաջին ընթերցմամբ ընդունեց «Եվրոպական Միությանը Հայաստանի Հանրապետության անդամակցության գործընթացի մեկնարկի մասին» օրենքի նախագիծը։ Այս նախագիծը մեկն է հերթականներից, որը վեր է հանում երկրի ներկա իշխանության պոպուլիստական և անպատասխանատու քաղաքականության ողջ էությունը, ի ցույց դնում իշխանության իրավական հիմքերի և ռազմավարական հաշվարկների ակնհայտ պակասը և դրանով ուղղակիորեն սպառնում երկրի ազգային անվտանգությանը, տնտեսությանը և միջազգային վարկանիշին։
Հիշեցնենք, որ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր՝ ԱԺ-ում ճեպազրույցի ժամանակ արցախցի լրագրողի՝ հայրենիք վերադառնալու հնարավորության մասին հարցին ի պատասխան լկտիաբար ասել էր՝ «մնայիք, կռվեիք…»։
Հայաստանի տնտեսության խոշորագույն ընկերությունը` Քաջարանի կոմբինատը, որը և տնտեսական, և սոցիալ-հոգեբանական ռազմավարական ահռելի նշանակություն ունի Հայաստանի և, մասնավորապես, Սյունիքի համար, ավելի քան մեկ շաբաթ է՝ պարապուրդի է մատնված:
2014 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստանը, շնորհիվ նախկին իշխանությունների հսկայական աշխատանքի, դարձավ Եվրոպական Միության GSP+ առևտրային ռեժիմի շահառու։ Այդ ռեժիմով հայկական ապրանքների երկու երրորդն ազատվում էր մաքսատուրքերից։ Սակայն նույնիսկ այդ արտոնյալ պայմաններում ԵՄ-ն չդարձավ հայկական էքսպորտի հիմնական ուղղություն։
«Չմտնելով բուն ռուս-ուկրաինական կոնֆլիկտի մեջ՝ այդ սպանությունից մի քանի հետևություն ներկայացնեմ, որոնք վերաբերում են հենց հայ ժողովրդին։
«Հայոց ցեղասպանությունն ուրանալով՝ Փաշինյանը երկու նապաստակ է փորձում խփել միանգամից. հաճոյանալ Թուրքիային և խորացնել կոնֆլիկտը Մոսկվայի հետ։ Հայոց ցեղասպանությունը միջազգային քաղաքական օրակարգի մի մասն է, և տարբեր երկրներ այն հաշվի են առել կամ աչք փակել՝ սեփական շահերից ելնելով, ինչպես այլ ցեղասպանությունների դեպքում։
«Մոսկվա-Բաքու հարաբերությունների լարումը կանխատեսել էի դեռ 3 տարի առաջ։ Ակնհայտ էր, որ Ալիևն օգտագործելու է Նիկոլի հակառուսականությունը Մոսկվայից բարեհաճ վերաբերմունք և բոնուսներ ստանալու համար՝ հոգու խորքում ատելով Պուտինին նույնիսկ ավելի, քան Փաշինյանը»։
Պատկերացրեցի՞ք նրա ասածի ողջ ողբերգականությունն և նրա քարոզիչների ողջ անբարոյականությունը։ Ի դեպ, ֆիքսեք նաև աշխարհի թիվ մեկ և ամենաուժեղ կայսրությունում արված նրա մեկ այլ անհեթեթ հայտարարությունը. «Բացարձակապես տարբեր բաներ են, երբ կայսրության քաղաքացի ես ու երբ անկախ ու ժողովրդավարական երկրի քաղաքացի ես»։ Պատկերացնո՞ւմ եք ամերիկյան վերնախավի դեմքը՝ սա լսելիս»։
Արդեն մեկ շաբաթ է՝ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի մի խումբ աշխատակիցներ գործադուլ են հայտարարել, ինչի հետևանքով կոմբինատի բնականոն գործունեությունը խաթարվել է։ Բնականաբար, այս գործընթացներն ազդում են տնտեսական ցուցանիշների վրա։
Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի (ԶՊՄԿ) սոցիալական թեմաներով գործադուլը երևի այս խառը օրերին ամենափոքր խնդիրն էր, որ կարող էր հուզել երկրի օրեցօր վատթարացող իրավիճակը լուսաբանող մարդուն։ Դե այն, որ մարդիկ ավելի մեծ վարձատրություն են պահանջում, գնաճի պայմաններում՝ կարելի է անգամ նորմալ գնահատել, և նույնիսկ պայքարողներին մաղթել հաղթանակ ու անցնել առաջ։
Քաղաքացիները ներկայացնում են իրենց մտահոգությունները երկրում ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ:
ԱՄՆ-ում ի պատիվ Նիկոլ Փաշինյանի՝ «Save Armenia»-ի կազմակերպած ընդունելությանը մասնակցել է նաև Հայաստանի աղանդավորական կազմակերպություններից մեկի` «Կյանքի խոսքի» ղեկավար Արթուր Սիմոնյանը:
«5 հարց՝ Արմեն Աշոտյանին» հեռակա զրույցի շրջանակներում ՀՀԿ փոխնախագահ, քաղբանտարկյալ Արմեն Աշոտյանն այս շաբաթ անդրադարձել է Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսի կարևոր թեմաներին:
«Այո՛, աներկբա է, որ Փաշինյանի ինտելեկտը չի բավարարում երկրի վարչապետ աշխատելու համար։ Այո՛, նա ունի հիմնարար գիտելիքների, դրական փորձի և ժամանակակից կոմպետենցիաների խնդիր։ Բա՛յց։ Նրա կողմից վարվող դավաճանական քաղաքականությունը ոչ թե ցածր կրթական, այլ ցածր բարոյական ցենզի հետևանք է։ Եվ սա անուղղելի խնդիր է («Դամասկոսի ճանապարհը» չհաշված)»։
Մահվան մասին տողերով է ավարտվում նա Շվեդիայի օրհներգը. «Այստեղ, Հյուսիսում եմ ուզում ապրել և մեռնել»։
Բռնապետ լինելու մասին իր ակամայից խոստովանությունը երեկվա ասուլիսի այլ հատվածում էր։ Փաշինյանը երկար-բարակ խոսում էր իր դավաճանական քաղաքականության գաղափարական հիմքերի մասին, որոնք, հենց իր խոստովանությամբ, չեն համապատասխանում հայկական, ավանդական, պատմականորեն ձևավորված «սոցիալ-հոգեբանությանը», և ավտորիտարիզմի շան գլուխը թաղված է հենց այստեղ։
«5 հարց՝ Արմեն Աշոտյանին» հեռակա զրույցի շրջանակներում ՀՀԿ փոխնախագահ, քաղբանտարկյալ Արմեն Աշոտյանը այս շաբաթ անդրադարձել է Նիկոլ փաշինյանի ասուլիսի կարևոր թեմաներին:
Եթե մինչ այս պահը հայ հասարակության մեջ բարձրացող բողոքի ալիքները հիմնականում կապված էին երկրի անվտանգային խնդիրների հետ, ապա այժմ ՀՀ շարքային յուրաքանչյուր քաղաքացի նաև ստիպված է իր «երախտիքի անկեղծ խոսքը» հղել կառավարությանը՝ իր գրպանը մտնելու ու իրենից ավելի շատ գումար պոկելու համար։ Դա կատարվում է տարաբնույթ մեխանիզմներով, սակայն դրանք բոլորն էլ իշխանությունը մատուցում է «բարեփոխումներ» կոչվող սոուսի տակ։
Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն այսօր մամուլի ասուլիսի ժամանակ անդրադարձել է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Արցախի հանձնմանը, իր և Պուտինի հեռախոսազրույցին.
«Պատասխանը շատ հստակ է. Ձեր մատնանշած «ժողովրդավար» Արևմուտքը ոչ միայն Նիկոլի ավտորիտարացման տանիքն է, այլև ճարտարապետը։ Մասնավորապես, հիշեցնեմ, որ նախկին ԵՄ դեսպան Սվիտալսկին «սորոսական» շրջանակների հետ միասին դեռևս 2018թ. առաջ էր մղում ուժային կառույցներն ուղիղ Փաշինյանի տակ մտցնելու նախագիծը։ Հենց այս նախագծի թյունինգ արած տարբերակի իրականացման ականատեսն ենք հիմա»։
Հայաստանի անկախության ամրապնդման, տարածքային ամբողջականության վերականգնման, համահայկական խնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ է բոլոր ազգային ուժերի մասնակցությունը: Ազգային ուժերի թվին ես դասում եմ այն անհատներին ու կազմակերպված միավորներին, որոնք ունեն շատ հստակ կարմիր գծեր Հայաստանի ու հայության հիմնախնդիրների, Արցախի հիմնահարցի առնչությամբ և պատրաստ են իրենց վրա վերցնել պատասխանատվություն։ Ինձ համար որպես թուրքագետի՝ շատ հեշտ է տարբերակել դրանց ևս մեկ՝ հավելյալ չափորոշիչով։
«Պարոն Աշոտյան, Դուք թեպետ ուշադիր հետևում եք Նիկոլի ցանկացած ակտիվությանը, Ձեր գնահատականներում մի տեսակ արհամարհում եք նրա և Աննա Հակոբյանի «ընտանեկան փոդքաստը»։ Ինչո՞ւ»:
«Իշխանափոխություն։ Իսկ մինչ այդ և դրան զուգահեռ՝ մշտապես հիշել, հիշեցնել և պահանջել։ Ցանկացած առիթով։ Երկրի ներսում և դրսում։ Տեղական իշխանիկներից և դրսի չինովնիկներից։ Հետապնդեք այդ հարցով նիկոլական պատգամավորներին, նախարարներին, արտասահմանյան պատվիրակություններին և հավատարմագրված դեսպաններին։ Հարցազրույցներով, ելույթներով, նամակներով, ցույցերով, պիկետներով, ակցիաներով, ֆլեշ-մոբերով»։
«ՌԴ-ի կեցվածքը նիկոլական վարչախմբի խաղերի հանդեպ ինձ հիշեցրեց ռուսական մի արտահայտություն՝ Я не злопамятный, а просто злой и память у меня хорошая։ Չմոռանանք նաև, որ ռուսական վերնախավը նույնպես միատարր չէ։ Տեսանելի են ադրբեջանական լոբբինգի աշխատանքը և հաջողությունները»։
Կրկնեմ, Հայաստանը Սերժ Սարգսյանի օրոք ԵՄ անդամության համար պարտադիր Կոպենհագենյան չափորոշիչներով շատ ավելի մոտ էր եվրոստանդարտներին, քան այսօր։ Եվ սա փաստական, ոչ թե քաղաքական պնդում է։