Ալիևը որոշակի խնդիրներ է ստեղծում, որոնց շուրջ հետո կարող է նաև սակարկություններ անել, այդ թվում՝ նույն ՌԴ–ի հետ. Քաղաքագետ
Հուլիսի 20-ին հրաժարականի դիմում է ներկայացրել պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը։ Փաստացի, հետպատերազմական Հայաստանը, որն այսօր էլ աչք չի բացում անվտանգային մարտահրավերներից, չունի արտգործնախարար և արդեն նաև՝ պաշտպանության նախարար: Ու եթե մի քանի ամիս էլ պաշտպանության նախարարի նշանակում չլինի, արդեն իսկ զարմանալի չի լինի. ՀՀ իշխանությունները վաղուց են բացել Պանդորայի արկղը:
Իսկ թե ի՞նչ փոփոխությունների ականատես կլինենք նոր նախարարների նշանակումով՝ 168.am-ի հարցին ի պատասխան՝ քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանը պարզաբանեց, որ Հայաստանում ձևավորված կառավարման համակարգը, երբ ամեն ինչ որոշվում է մի կենտրոնից, երբ որոշումներն ընդունվում և կատարվում են մեկ մարդու կողմից, լուրջ փոփոխություններ չի ենթադրում.
«Այս պարագայում առանձնապես շատ մեծ տարբերություն չեմ տեսնում, թե ով է արտգործնախարարը կամ պաշտպանության նախարարը, որովհետև իրենք իրականացնելու են քաղաքական ղեկավարության կամ երկրի ղեկավարի հրահանգները, հետևելու են ընտրված քաղաքական գծին:
Այս երեք տարիների ընթացքում մենք ունեցել ենք արտգործնախարարներ, որոնք հրաժարականներ էին տալիս՝ հայտարարելով անհամաձայնություն քաղաքական գծի հետ և նույնիսկ շատ դեպքերում ուղղակիորեն ակնարկելով, որ իրենք ընդհանրապես տեղյակ չեն, թե ինչ որոշումներ է ընդունել երկրի ղեկավարը: Փաստացի, դրա համար էին հրաժարական տալիս թե՛ Զոհրաբ Մնացականյանը, թե՛ Արա Այվազյանը:
Այս առումով, եթե որոշումներ ընդունելու և այդ որոշումներն իրագործելու նույն համակարգը մնում է, ապա պրակտիկ առումով ես որևէ էական նշանակություն չէի տա նույնիսկ, թե հիմա այնտեղ ԱԳՆ կամ ՊՆ կա՞ նստած»:
Այս համատեքստում քաղաքագետն անդրադարձավ անցյալ տարվա նոյեմբերից պաշտոնավարող Վաղարշակ Հարությունյանի պաշտոնական դերակատարմանը՝ հետևյալ հարցադրում-դիտարկումով.
«Դուք կարո՞ղ եք հիշել, թե այդ նախարարի պարագայում բանակն ի՞նչ ֆունկցիա էր կատարում, այսինքն՝ իր ուղղակի գործառույթներն իրականացնո՞ւմ էր, թե՞ չէ։ Եթե ասեք՝ այո, ես կզարմանամ, որովհետև արդեն երկու ամիս է՝ ՀՀ տարածքում են գտնվում Ադրբեջանի ԶՈւ ներկայացուցիչներ, և բանակը, ըստ էության, իր գործառույթը չի կատարում»:
Արդյո՞ք պետությունն ունի քաղաքական ներուժ, որպեսզի կարողանա դիմակայել առկա աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներին՝ հարցին ի պատասխան, Վիգեն Հակոբյանը խոսեց իշխանության և ընդդիմության անելիքների մասին:
«Առաջիկա օրերին, երբ սկսվի նոր խորհրդարանի աշխատանքը, կարծում եմ, նախևառաջ ընդդիմությունը պետք է պահանջի, որպեսզի ֆորմալ առումով վերընտրված իշխանությունը բացահայտի, թե ինչ տեսլական ունի, ինչ պատկերացումներ ունի, ինչ պարտավորություններ է ստանձնել, ինչը հանգեցրել է ընտրական գործընթացների և ընտրությունների արդյունքների շուրջ փաստացի աշխարհաքաղաքական կոնսենսուսի։ Այսինքն՝ ինչ պարտավորություններ կային, որոնք բավարարում էին աշխարհաքաղաքական և ռեգիոնալ բոլոր խաղացողներին,- ասաց նա, ապա անդրադառնալով խնդիրներին դիմակայելու իշխանության պատրաստակամությանը՝ շեշտեց,- Երբ ասում ենք՝ ներուժ ունի՞ դիմակայելու, թե՞ ոչ, նախևառաջ պետք է հասկանալ իշխանության քաղաքական գիծը. ուզո՞ւմ է դիմագրավել ընդհանրապես, որովհետև մինչև հիմա հիմնականում այսպիսի գիծ է եղել՝ արժե՞ Սև լճի 30 տոկոսի համար կռիվ հայտարարել, արժե՞ ձնապատ գագաթի վրա դիրքեր ունենալ:
Այսինքն, իշխանությունները պետք է ասեն՝ ինչ պլաններ ունեն, դրանից է բխելու նաև ընդդիմության մարտավարությունը: Եթե ընդդիմությունը տեսնի, որ այսօրվա իշխանությունը բացահայտ գնում է կապիտուլյացիայի ակտերի շարունակությանը, ինչը ենթադրվում է, այդ պարագայում պարզ է, որ ընդդիմության ֆունկցիան պետք է լինի հասարակությանը կոնսոլիդացնելը, կամ իրականացնել իրենց ծրագիրը, որը մեկ եզրույթով կարող ենք ձևակերպել՝ արժանապատիվ խաղաղություն»:
Ըստ քաղաքագետի՝ սահմանային վերջին լարվածություններով, և, մասնավորապես, Երասխի հատվածում սրացումներով Ադրբեջանը փորձում է շտապեցնել որոշակի պարտավորությունների կատարման հարցում:
Մեր զրուցակիցը հիշեցրեց, որ նման շտապողականություն կար նաև ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ «զգայուն հարցեր», և ԵԽ նախագահ Շառլ Միշելի՝ «Դուք մանդատ եք ստացել, որը Ձեզ լեգիտիմություն է տալիս գործելու և բարեփոխումներ իրագործելու» ձևակերպումներում, ինչպես նաև՝ ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի ուղերձի ենթատեքստում:
«Թուրքիայի և Ադրբեջանի մասին նույնիսկ չեմ նշում, որովհետև իրենց մոտ ինչ-որ պարտավորվածությունների, պայմանավորվածությունների մասին խոսում են թափանցիկ,- հավելեց նա՝ նկատելով, որ պերմանենտ կրակոցները նաև տակտիկական բնույթ ունեն,- Ալիևը որոշակի խնդիրներ է ստեղծում, որոնց շուրջ հետո կարող է նաև սակարկություններ անել, այդ թվում՝ նույն ՌԴ-ի հետ»:
«Ընդհանուր առմամբ, Երասխի սրացումը մեր տարածաշրջանի շուրջ որոշակի պայմանավորվածությունների և սպասվելիք պրոցեսների կոնտեքստում դետալ է: Շատ հնարավոր է՝ կրակոցները լինեն մի տեղում, բայց իրական թեման ուրիշ տարածքներին վերաբերի: Ամեն դեպքում, կարծում եմ՝ ոչ թե Երասխի խնդիրն է դրված, այլ զոհասեղանին, խաղասեղանին դրված է Սյունիքը, ինչն Ալիևը չի էլ թաքցնում: Ինքն այժմ ուղղակի տարբեր մարտավարական հնարքներ է անում. բավականին բարձրացնում է պլանկան: Այդտեղ կա և՛ շանտաժ, և՛ հիշեցում պայմանավորվածությունների մասին, և՛ ուժի ցուցադրում, և՛ սպառնալիք, որովհետև, ի վերջո, Երասխով նաև ուզում է ցույց տալ, որ եթե հանկարծ այնտեղ սրացումներ լինեն, Երասխը Հայաստանի մի հատվածը կտրում է մյուսից՝ Վայոց Ձորից, Սյունիքից և ՀՀ իշխանությունների և ժողովրդի մի զգալի մասի կողմից արդեն մոռացված Արցախից»,- եզրափակեց քաղաքագետը:
