Իշխանությունը հավատում է 7 տոկոսանոց տնտեսական աճին, ներսի ու դրսի մասնագետները՝ ոչ

Համաշխարհային բանկի՝ «Համաշխարհային տնտեսական հեռանկարների» նոր զեկույցի համաձայն՝ 2024 թվականին համաշխարհային տնտեսական աճը կդանդաղի՝ հասնելով մինչև 2.4 տոկոսի. պատճառը աշխարհաքաղաքական ռիսկերն են՝ տարածաշրջանային տարբեր հակամարտությունները, կլիմայի փոփոխություններով պայմանավորված խնդիրները:

Համաշխարհային բանկը տնտեսական աճի դանդաղում է կանխատեսում, այդ թվում, Հայաստանում։ 2023 թվականը, ըստ ՀԲ-ի, կամփոփվի 7.1 տոկոս տնտեսական աճով, 2024-ը՝ 4.7, 2025-ը՝ 4.5 տոկոս աճերով:

Ի դեպ, ի թիվս տնտեսական աճի խոչընդոտների՝ նշվել է նաև «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հնարավոր շարունակվող լարվածությունը»:

«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը կարծում է՝ այս իշխանությունները բաց են թողել բարձր աճերի շրջանը, որը թեև կապված չէր ներքին տնտեսական ներուժի հետ, բայց կարող էր կապիտալիզացվել:

168.am-ի հետ զրույցում նա նախ նկատեց՝ 2024 թ. արդեն տնտեսական աճի այդ բարձր տեմպերի էական նվազում է կանխատեսվում, և դա կանխատեսում են միջազգային ֆինանսատնտեսական կազմակերպությունները, մեր երկրի Կենտրոնական բանկը, ապա հավելեց. «Ակնհայտ է, որ 7 տոկոս տնտեսական աճի ապահովումը՝ կառավարության թիրախը, որը դրված է «Բյուջե 2024» -ում, հնարավոր չի լինելու ապահովել: Սրանով էր պայմանավորված, որ իշխանություններն այսօր՝ ԱԺ տնտեսական հանձնաժողովի հենց առաջին նիստում, բերել էին հարկային խստացումների և արտոնությունների վերացում նախատեսող նախագծեր:

Լավ օրից չէ, որովհետև իրենք կանխատեսում են, որ այդչափ եկամուտներ չեն ունենալու, չի լինելու 7 տոկոս տնտեսական աճ, և արդեն իսկ սկսել են վերացնել հարկային արտոնությունները: Բայց դրանով խնդիրը չեն լուծելու. լավագույն դեպքում՝ կարճաժամկետ արդյունք կունենան, որովհետև, ի վերջո, եթե ապախթանում են ներդրումները հարկային գործիքով, դա հետագայում բերելու է նաև ներդրումային պրոյեկտների նվազման, հետևանքը լինելու է հարկերի նվազում:

Երկրորդ նախագիծը, փաստացի, մեծ շինարարական բում ապահովող եկամտահարկի վերադարձի նախագծի վերացմանն էր միտված, ինչը նորից պայմանավորված է նույն գործոնով: Այսինքն՝ 2023-ին շուրջ 52 միլիարդ դրամ եկամտահարկ են վերադարձրել ու տեսնում են, որ 2024 թվականին ունենալու են լուրջ դժարություններ (այսինքն՝ կամ պարտքի ավելացման գնով պետք է դա լինի, կամ հարկային խստացումների ներդրմամբ):

Այս համատեքստում անդրադառնալով պետական պարտքի աճող բեռին՝ տնտեսագետը նշեց, որ 2022-2023 թթ. բարձր տնտեսական աճերը բերել են պետական պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցության որոշակի բարելավման, սակայն փաստ է, որ  պետական պարտքն այս իշխանությունների օրոք բարձր տեմպերով՝ տարեկան 10 տոկոսից ավելի աճում է:

«Այդ բարելավումը եղավ ՀՆԱ հաշվին, որն արտաքին պատահական գործոններով էր պայմանավորված»,- նշեց նա, ապա նկատեց, որ սրան զուգահեռ՝ առկա է օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների զուտ ներհոսքի նվազում, որն այդ գործոնների թուլացման ուղղակի հետևանքն է: