«ՀՀ ՊՆ-ն և ԶՈւ-ն ուշադիր հետևելու են թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների ընթացքին և միտումներին». Շուշան Ստեփանյան
Հուլիսի 29-ից օգոստոսի 10-ը Բաքվում, Նախիջևանում, Քյուրդամիրում, Գյանջայում և Եվլախում անցկացվելու են Թուրքիայի և Ադրբեջանի ՌՕՈւ համատեղ վարժանքներ, իսկ օգոստոսի 1-5-ը Նախիջևանում և Բաքվում՝ համատեղ ցամաքային վարժանքներ:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության հայտարարության մեջ նշվում է, որ վարժանքները լինելու են մարտավարական մակարդակում:
Զորավարժությունների ընթացքում կօգտագործվեն զրահատեխնիկա, հրետանային համակարգ, ականանետ, մարտական և տրանսպորտային ուղղաթիռներ, ինչպես նաև՝ կմասնակցեն երկու երկրների զինված ուժերի ՀՕՊ և զենիթահրթիռային ստորաբաժանումները:
Հավելենք, որ ռազմաօդային ուժերի համատեղ զորավարժություններ Ադրբեջանը և Թուրքիան անցկացնում են 2014-ից, նախորդը եղել էր 2019-ի սեպտեմբերին՝ Ադրբեջանում:
Ինչ վերաբերում է ցամաքային զորավարժություններին, թուրք-ադրբեջանական նման համատեղ զորավարժություններ անցկացվում են սովորաբար գարնանը՝ Բաքվի զորավարժարաններից մեկում, իսկ ամռանը՝ առանձին Նախիջևանում:
168.am–ի հետ զրույցում «Ռազմինֆո» մասնագիտացած կայքի վերլուծաբան Հայկ Խաչիկյանը նշեց, որ Նախիջևանում սպասվելիք թուրք-ադրբեջանական զորավարժության առանձնահատկությունն այն է, որ դրանք վերջին շրջանի տավուշյան լարվածության և դրան հետևած Թուրքիայի ագրեսիվ արձագանքի ֆոնին են:
«Ուղղակի սպառնալիք, որ դրանք կարող են վերաճել մարտական գործողությունների, այս դեպքում հակված չեմ տեսնել: Բայց, այնուամենայնիվ, ռիսկեր պարունակում են՝ անկախ նրանից, թե այս վարժանքները պլանային են, թե արտապլանային, քանի որ ցանկացած միջոցառում, ցանկացած փորձ, որը նպաստելու է Թուրքիայի և Ադրբեջանի զինված ուժերի ներդաշնակ աշխատանքին, բնականաբար, վնաս է մեզ: Այսինքն՝ եթե մի բան օգուտ է հակառակորդին, վնաս է քեզ: Լրացնելով խոսքս՝ ասեմ, որ դատելով վերջին տարիներին Նախիջևանի առանձին համազորային բանակի, և թե Թուրքիայի հետ համատեղ զորավարժությունների ուսումնասիրությանը և դրանց հիման վրա վերլուծություններին, ապա դրանք ցույց են տալիս, որ, մեծ հաշվով, այս վարժանքներն ունեն պաշտպանողական կամ հակահարձակողական բնույթ, որտեղ խաղարկվում են պայմանական հակառակորդի ներխուժման դեպքում իրենց լեռնանցքների պաշտպանության գործողություններ: Սակայն սա չի նշանակում, որ իրենց սցենարներում չկան նաև Նախիջևանից Երևանի մերձակայքում կամ հարակից շրջաններում ենթակառուցվածքներին թիրախային հարվածներ հասցնելու նպատակներ»,- շեշտեց Խաչիկյանը:
Մասնագետների կարծիքով, առհասարակ, ժամանակակից պայմաններում լայնամասշտաբ մարտական գործողությունների սկսումն անհնար է գաղտնի պահել, և, որ դրա անսպասելիությունն ապահովելու համար առավել շատ օգտագործում են զորավարժությունների քողի տակ զորքերի տեղաշարժը և կուտակումը որոշակի շրջաններում։
168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանն այս առնչությամբ ընդգծեց. «ՀՀ ՊՆ-ն և ԶՈւ-ն ուշադիր հետևելու են թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների ընթացքին և միտումներին»:
Ռազմագետ Արկադի Գրիգորյանն էլ մեզ հետ զրույցում կարծիք հայտնեց, որ թուրք-ադրբեջանական համատեղ զորավարժությունները պատասխան են ՌԴ-ին՝ Հարավային ռազմական օկրուգի կամ հայ-ռուսական համատեղ զորավարժությունների համատեքստում:
Ավելի վաղ, ՀՀ ՊՆ Վ. Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանի հրամանատարաշտաբային ֆակուլտետի պետ Արծրուն Հովհաննիսյանը հայտարարել էր, որ 102-րդ ռազմաբազայի հետ այս մեծ զորավարժությունների ընթացքում կներգրավվեն մեծ ուժեր՝ մոտավորապես մեկ գնդին հավասար ուժեր՝ տանկային, հրետանային, մոտոհրաձգային և այլն։
«ՀՀ ԶՈՒ-երը ռուսական զորքերի, մասնավորապես, 102-րդ ռազմաբազայի հետ այս ընթացիկ զորավարժությունների ընթացքում ունեն համատեղ միջոցառումներ, ինչպես ՀՀ տարածքում, այնպես էլ այլ զորավարժարաններում»,- ասել էր նա:
Հիշեցնենք, որ Ռուսաստանի Հարավային և Արևմտյան ռազմական օկրուգներն անակնկալ մարտական պատրաստության բարձր աստիճանի բերվելու և հարավային և արևմտյան ռազմական շրջաններում զորավարժություններ սկսելու տեղեկության հրապարակումից հետո, որը տավուշյան մարտական գործողությունների օրերին էր, Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը շտապ զանգել էր ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուին:
«Տվյալ միջոցառումը պլանային է, և որևէ կերպ առնչություն չունի հայ-ադրբեջանական սահմանագոտում ընթացիկ իրավիճակի հետ»,- վստահեցրել էր ՌԴ պաշտպանական գերատեսչության ղեկավարը:
Իսկ երեկ հեռախոսազրույց են ունեցել ՌԴ-ի և Թուրքիայի ղեկավարները՝ թուրքական կողմի նախաձեռնությամբ:
Պուտինը և Էրդողանը քննարկել են Անդրկովկասում տիրող իրավիճակը՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին իրադրության սրման համատեքստում։
Արկադի Գրիգորյանը հետաքրքրական է համարում ոչ միայն հրապարակված հեռախոսազրույցի բովանդակությունը, այլև Պուտին-Էրդողան զրույցի չհրապարակված մասը: