«Եթե «Ժառանգությունը» չի ուզում արտահամակարգային բևեռ ստեղծել, բացառված է համագործակցությունը նրանց հետ». Ալեք Ենիգոմշյան
«Սասնա ծռերի» քաղաքական խորհրդի անդամ Ալեք Ենիգոմշյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ իրենք «Ժառանգություն» կուսակցության կողմից սկսված բանակցություններին ներգրավված չեն:
Հիշեցնենք, որ օրերս Հիմնադիր խորհրդարանի նախագահ Գարեգին Չուգասզյանը հարցազրույց է տվել՝ ասելով, որ «դիմադրական շարժումը թափ է հավաքում, վարչակազմին դեռ բազմաթիվ անակնկալներ են սպասում»:
Հարցին, թե՝ «Սասնա ծռեր» երկու օպերացիան ինչքանո՞վ է հավանական, և ի՞նչ կարելի է սպասել այդ առումով, Ա. Ենիգոմշյանն այսպես պատասխանեց. ««Սասնա ծռեր» երկու օպերացիայի մասին խոսք չի գնում, չնայած ես չեմ ասում, որ դա չի կարող լինել, ուղղակի այդ դիմադրական շարժումը, որի մասին խոսք է գնում, և այլն, միանշանակորեն չպետք է հասկանալ «Սասնա ծռեր» երկու օպերացիա: Դիմադրական շարժումը դա ժողովրդի մոտ դիմադրությունն է այս ռեժիմին տարատեսակ ձևերով: Շարժման հիմնական մարտավարական և ռազմավարական ուղղվածությունը «Սասնա ծռերի» ճանապարհային քարտեզն է, այնտեղ հստակորեն նշված է և՛ ռազմավարության, և՛ մարտավարության մասին, և՛ անցումային փուլի մասին»:
– Պարոն Ենիգոմշյան, հայտնի է, որ «Ժառանգություն» կուսակցությունը քննարկումներ ու բանակցություններ է սկսել արտախորհրդարանական ուժերի հետ՝ ընդդիմությունը միավորելու և «Սերժ Սարգսյանի վերարտադրության դեմ պայքարելու համար»: Դուք որքանո՞վ եք ներգրավված այդ գործընթացին:
– Ձեր նշած ձևաչափով՝ խորհրդակցությունների, կոնսուլտացիաների, չենք մասնակցել: Մենք և՛ անցյալում, և՛ այս վերջին ժամանակներս ևս «Ժառանագություն» կուսակցության ղեկավարների հետ հանդիպումներ ունեցել ենք, բայց այդ ձեր նշած ձևաչափով հանդիպումներ չենք ունեցել: Մեր մոտեցումը, որը վերջին ժամանակներում ևս վերահաստատված է հենց ճանապարհային քարտեզում և առանձին հայտարարություններով. շարժումը գտնում է, որ հարցի էությունը բացառապես արտախորհրդարանական խորհրդակցությունները չեն:
Այսինքն՝ ընդդիմադիր արտախորհրդարանական ճակատ ձևավորելը չէ: Փակագծերի մեջ ասեմ, որ դեռևս մոտավորապես երկու ամիս առաջ, երբ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը հայտարարեց այդ նախաձեռնության մասին, ինքը բացառապես արտախորհրդարանական ձևաչափ նկատի չուներ, ինքն ասում էր՝ խորհրդարանում ներգրավված բոլոր կուսակցությունները, նույնիսկ առանձին ՀՀԿ-ականներ: Այդպիսի մոտեցումն ամբողջությամբ անընդունելի է: Եթե անգամ դա բացառապես արտախորհրդարանական է, դա բավարար չէ: Պետք է լինի արտահամակարգային:
Իշխանության արբանյակներ հանդիսացող ուժերի հետ համագործակցելն անիմաստ է, որովհետև դա նշանակում է՝ մաս կազմել հենց այս համակարգի իրականացրած խաղին ու առաջնորդվել նրանց խաղի օրենքներով, հետևաբար՝ «Սասնա ծռերի» մոտեցումն արտահամակարգային բևեռ ձևավորելու ուղղությունն է, մենք դրա վրա ենք շեշտը դնում: Այս իշխանություններն իրենց կողմից բռնազավթման դեմ պայքարելու բոլոր խաղաղ ճանապարհները փակել են, և մնացել է միայն ընդվզման ճանապարհը: Դա կարող է լինել տարբեր ձևերով, կարող է լինել նույնիսկ և զինված, ու դա օրինաչափ է, որովհետև այլ ճանապարհ չի թողնվել: Բայց կարող է նաև լինել տարբեր՝ այլ բնույթի խաղաղ ձևերով՝ ոչ լեգիտիմ իշխանության որոշումները բոյկոտելու, անհատապես անարդար որոշումների դեմ ընդվզելու և այլնի միջոցով:
Արտախորհրդարանական եզրույթը բավարար չէ այդ համախմբման էությունը որոշելու համար, որովհետև կարող է լինել արտախորհրդարանական, բայց այս համակարգի տրամաբանության ներսում:
– Կարո՞ղ եք անուններ նշել, թե ո՞ր ուժերին եք արտահամակարգային համարում: Օրինակ, «Ժառանգությունն» արտահամակարգայի՞ն է:
– Եթե «Ժառանգությունը» գնում է այս վարչախմբի հետ գործակցող ուժերի հետ համախմբում ձևավորելու ուղղությամբ, դա մեզ համար միանշանակորեն մերժելի է: Դա իրենցից է կախված, թե իրենք ինչ ուղղությամբ են գնում: Ինչպես ասացի, իրենց մինչև հիմա արած հայտարարությունները չեն ցույց տալիս, որ իրենք արտահամակարգային բևեռ են ուզում ձևավորել, բայց ես ուզում եմ սխալված լինել, դա կուրախացնի մեզ, եթե սխալված ենք, իհարկե, համագործակցությունը, հնարավոր կլինի, եթե ոչ՝ համագործակցություն չի կարող լինել:
– Օրինակ, Դուք պատրա՞ստ եք համագործակցել Սեյրան Օհանյանի, Վարդան Օսկանյանի հետ:
– Ամեն ինչ կախված է իմ նոր նշած սկզբունքներից: Այդ անհատների անուններն առաջնային կարևորություն չունեն: Ունեն, իհարկե, կարևորություն՝ իրենց հնչեղությամբ, հասարակական կարծիքի մեջ իրենց նշանակությամբ, և այլն, բայց դա չէ էականը, կարևորն այն է, թե ինչ խնդրի շուրջ, ինչ ռազմավարությամբ, ինչ մարտավարությամբ են այդ մարդիկ համախմբվում: Որևէ անձ, որի կենսագրությունն աններելի բծեր չի պարունակում, պոտենցիալ դաշնակից է:
– Ո՞ր քաղաքական ուժերն են Ձեզ համար հստակ արտահամակարգային:
– Քիչ առաջ դուք, օրինակ, հարցրեցիք՝ «Ժառանգության» հետ կհամագործակցե՞ք, ես չասացի՝ «այո» կամ «ոչ»: Այսինքն՝ այս պահի դրությամբ ցավով պետք է ասեմ, որ, եթե իրենք այդ ուղղությամբ են գնում, որ նույնիսկ խորհրդարանական ուժերի հետ համագործակցության են գնում, դա բացառվում է, բայց եթե նույն «Ժառանգությունն» իր դիրքորոշումը հստակեցնի մեր նշած արտահամակարգայինի առումով, էլի կդառնա պոտենցիալ դաշնակից:
Ոչ թե չեմ ուզում ինչ-որ անուններ նշել, ուղղակի ամեն ինչ կախված է, թե տվյալ անձինք կամ տվյալ քաղաքական ուժերն այսօվա իրավիճակում ինչպիսի դիրքորոշում ունեն մեր նշած հարցերի նկատմամբ: Դեռ որոշակի ժամանակ կա, որ իրենք կողմնորոշվեն:
– Այս պահի դրությամբ կա՞ն ուժեր, որոնց հետ Դուք քննարկումների, բանակցությունների մեջ եք, ինչ-որ բա՞ն եք նախատեսում:
– Մենք հանդիպումներ հաճախ ունենում ենք քաղաքական և հասարակական ակտիվություն ունեցող անհատների հետ, որոնք, կարող է, որոշակի քաղաքական ուժ չեն ներկայացնում, ինչպես նաև անհատների, որոնք քաղաքական ուժի ներկայացուցիչ են, բայց այդ հանդիպումները դեռևս պաշտոնական հանդիպումներ չեն:
– Աշնանը թեժացումներ կլինե՞ն:
– Ես վստահ եմ, որ պետք է ակնկալել, որովհետև ցանկացած իրավիճակի հասունացում և՛ առարկայական պատճառներից է բխում, և՛ ենթակայական: Այս դեպքում մենք պետք է սպասենք, որ հասունացում, թեժացում կլինի աշնանը, որովհետև առարկայական, օբյեկտիվ վիճակը՝ և՛ սոցիալական, և՛ տնտեսական, և՛ Արցախի հետ կապված զարգացումները, որոնք անակնկալներով հղի են, տևական շարունակվող զարգացումներ են:
Առարկայական գործոնից ելնելով՝ թեժացումներ կարող են լինել, եթե դրա վրա ավելացնենք նաև կազմակերպչական քայլերը, որոնք արվում են համախմբման առումով, շատ ավելի հավանական է դառնում:
