«Կարծում եմ, էական նշանակություն ունեն նաև այս այցի համար ներքաղաքական ուղերձները, որոնք հնչում են հակամարտող երկրների ներսում, և Ռուսաստանը իրավիճակը տեղում հասկանալու խնդիր ուներ նաև, քանի որ այդ տրամադրությունները վերաբերում են կոնկրետ այս համաձայնություններին։ Իհարկե, Ռուսաստանը երբեք չի միջամտելու ներքին խնդիրներին, սակայն իրավիճակը կփորձի հասկանալ։ Իսկ եթե ավելի ընդհանուր ձևակերպենք, ապա ՌԴ-ն, բնականաբար, հումանիտար աղետ թույլ չտալու, իր հեղինակությունը չզրոյացնելու, պայմանավորվածությունները չխախտելու համար փորձում է ավելի ակտիվ քաղաքականություն վարել, ձեռքը զարկերակի վրա պահել»,- ասաց Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի մամուլի խոսնակ Իբրահիմ Քալընը դեկտեմբերի 10-11-ին կայանալիք Եվրամիության (ԵՄ) գագաթնաժողովին ընդառաջ՝ նոյեմբերի 20-ին այցելել է Բրյուսել։
Այս բոլոր զարգացումները չեն կարող չազդել Իրանի անվտանգության և ռազմավարական հայեցակարգի միտումների վրա, և հաշվի առնելով Իսրայելի և ԱՄՆ-ի կողմից վերջերս Իրանի դեմ ուղղված ռազմական սպառնալիքների հավանական իրականացումը, Իրանը փորձում է իր սահմանների բոլոր ուղղություններով հզորացնել իր պաշտպանական և ռազմական ուժերի ներկայությունը։ Իրանի զինված ուժերը ներկա են երկրի սահմանների երկայնքով, որպեսզի պաշտպանեն երկրի անվտանգությունը ցանկացած արտաքին թշնամու ոտնձգություններից:
Ֆրանսիայի արտգործնախարար Ժան Իվ լը Դրիանը Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին կոչ է արել իրական քայլեր ձեռնարկել մի շարք տարածաշրջաններում կայունություն հաստատելու համար։
Ադրբեջանի իրավապահ մարմինները միջազգային հետախուզում են հայտարարել Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի նկատմամբ:
Իրանում ՀՀ դեսպան Արտաշես Թումանյանը նոյեմբերի 22-ին հանդիպել է ԻԻՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Սեյեդ Աբաս Արաղչիին: Իրանում ՀՀ դեսպանությունը տեղեկացնում է, որ հանդիպման ընթացքում դեսպան Թումանյանն իր զրուցակցին տեղեկություններ է հաղորդել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարության՝ եռակողմ հայտարարության ընդունումից հետո Հայաստանում և Արցախում ստեղծված վիճակի ու ընթացիկ զարգացումների մասին:
«Մի քիչ վիճակը հանդարտվի՝ արցախցիները, ովքեր Հայաստանում են գտնվում, կարող են հանգիստ վերադառնալ իրենց տուն։ ՌԴ ազդեցության ներքո նմանատիպ պատերազմ այլևս երբեք չի կրկնվի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ադրբեջանահայերի ասամբլեայի» նախագահ, ադրբեջանագետ Գրիգորի Այվազյանը։
Ռուսաստանը կատարել է միայն միջնորդի դեր Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ համաձայնության կնքման ժամանակ և ստանձնել է կողմերի խաղաղ տարանջատման պարտավորությունները, հայտարարել է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը:
Թուրքիան և Կիևը համատեղ կարտադրեն Bayraktar TB-2 անօդաչու թռչող սարք, որը կարող է կիրառվել Դոնբասում` ռազմական գործողություններում՝ հաշվի առնելով Ղարաբաղում պատերազմի փորձը, որտեղ անօդաչուների դերի թերագնահատումը թանկ նստեց հայերի վրա. նշում է ռուս քաղաքագետ Բորիս Ռոժինը։
Գերմանիայի ընդդիմադիր Ձախերի կուսակցությունը Կանաչների կուսակցության հետ միասին Թուրքիայի կողմից Արևելյան Միջերկրական ծովում, Լեռնային Ղարաբաղում, Լիբիայում և Սիրիայում վարվող ռազմատենչ քաղաքականության և մարդու իրավունքների ոտնահարումների համար Բունդեսթագ են ներկայացրել մի օրինագիծ, որը նախատեսում է Թուրքիայի համար զենքի մատակարարման էմբարգոյի սահմանում։
«Այսինքն՝ նրանք ունեն որոշումներ, որոնց մասին եկել և տեղյակ են պահել, կամ չգիտեմ՝ ինչ են քննարկել ՀՀ իշխանությունների հետ: Հաշվի առնելով, որ այցը շատ կարճատև էր, եկեք՝ չմոռանանք, որ միայն ՌԴ երկու նախարար չէին այնտեղ, այնտեղ այլ գերատեսչությունների ղեկավարներ էլ կային, այսինքն՝ մեծ փաթեթ մշակած ռուսական կողմը բերել է սկզբից համաձայնեցնելու Երևանում, հետո արդեն՝ Ադրբեջանում: Ըստ էության, աշխարհաքաղաքական գործընթաց է, որտեղ պաշտոնական Երևանը ունի զրո ազդեցություն, և տպավորությունս այն է, որ ընդամենը տեղեկացնում են իրենց, կամ պարզապես բերում են հաստատելու և վերջ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա՝ ընդգծելով, որ ամեն ինչ չի սկսվել և չի ավարտվում միայն Արցախով:
Դեկտեմբերի 1-ից Հայաստան-Ադրբեջան սահմանը կերկարի 410 կմ-ով։ Այս մասին տելեգրամի իր ալիքում տեղեկություն է զետեղել քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանը։
Թուրքիայի «Ժողովրդավարություն և առաջընթաց» կուսակցության նախագահ Ալի Բաբաջանը քննադատել է նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին ու նրա կուսակիցներին: Նա ուշադրություն է հրավիրել Չաքըջըի կողմից (թուրքական մաֆիայի և հանցավոր կազմակերպության առաջնորդ) Ժողովրդահանրապետական կուսակցության նախագահ Քըլըչդարօղլուի հասցեին հնչեցրած սպառնալիքներին:
Արցախի Հանրապետությունը դե ֆակտո կայացած պետություն է, որի սահմանադրական տարածքների մեջ էին ներգրավված նախկին ԼՂԻՄ տարածքները և 1991-1994 թվականներին Բաքվի կողմից վարված ցեղասպանական պատերազմի արդյունքում վերադարձված այն 7 շրջանները, որոնք Արցախից պոկվել էին 1921 թվականի հունիսի 6-ից հետո, երբ Արցախը բռնակցվեց Խորհրդային Ադրբեջանին:
Անկասկած, նման հեղինակավոր պատվիրակության այցը՝ Լավրով-Շոյգու ձևաչափով, ցույց է տալիս, որ նրանք երկխոսության մեջ են մտել Փաշինյանի հետ, դա ցույց է տալիս, որ կարգավորվում է համագործակցությունը վարչապետի հետ, որի հրաժարականն են պահանջում ընդդիմադիր ուժերը։ Այցը կայանում է մի իրավիճակում, երբ Փաշինյանը վերափոխում է Կառավարության կազմը, փոխել է ԱԳՆ և ՊՆ ղեկավարներին, բայց սա ազգային միասնության կառավարություն չէ, ինչի կոչն անում էր ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը։
«Նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը հնարավորություն է տալիս լուծելու հարցերն այն պայմանավորվածությունների հիման վրա, որոնք արձանագրել էին երեք երկրների ղեկավարների ստորագրած փաստաթղթում։ Առաջին հերթին դա վերաբերում է փախստականների վերադարձին և ներկայիս իրավիճակի հումանիտար բոլոր հարցերի լուծմանը»,- ՀՀ Կառավարության մամլո ծառայության հաղորդմամբ՝ ասել է ՌԴ ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպման ընթացքում։
Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն վստահ է՝ Լեռնային Ղարաբաղում կրակի դադարեցման ռեժիմը կպահպանվի նաև առաջիկայում:
Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունների ներկայացուցիչները քննարկել են կորոնավիրուսի համավարակով պայմանավորված սահմանափակումներից հետո համատեղ միջոցառումների անցկացման հարցերը:
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովն անընդունելի է համարում ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ արտերկրում՝ Լեռնային Ղարաբաղի հարցով եռակողմ հայտարարությունը կասկածի տակ դնելու փորձերը, նշում, որ դա ընդգծվել է Հայաստանում տեղի ունեցած հանդիպումներում:
Թուրք զինվորականները մոտ ժամանակներս կուղևորվեն Ադրբեջան:
«Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ նախորդ շրջանում, այդ թվում՝ դեռ գործող վարչապետի ոչ ադեկվատ որոշումների, գործողությունների արդյունքում, էապես խախտված էին, ինչը, իհարկե, բացասական հետևանքներ բերեց, այդ թվում՝ Ղարաբաղյան հակամարտության կոնտեքստում։ Ներկայումս չափազանց կարևոր է տնտեսական խնդիրների լուծումը, կորուստների վերականգնումը, որոնց մասին այդ թվում խոսեց օրերս ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը, որում նա, ըստ էության, կոչ արեց վարչապետի հրաժարական։ Կարծում եմ՝ այս հարցերը նաև պետք է լուծել ՌԴ-ի հետ սերտ շփումների ուղեկցությամբ, որը դե ֆակտո իր վրա մեծ ջանքեր է վերցրել խաղաղապահ առաքելություն տեղակայելու միջոցով։ Այս փուլը ենթադրում է սերտ համագործակցություն ռազմական գերատեսչությունների, դիվանագիտական և տնտեսական գերատեսչությունների միջև։ Կտեսնենք, թե ինչ որոշումներ կլինեն, դրանք երկար սպասեցնել չեն տա»,- ասաց Արեշևը։
Ռուսաստանը նկատում է ՌԴ նախագահի, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի, Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի նոյեմբերի 9-ի ստորագրված հայտարարության կատարումը կանգնեցնելու փորձեր:
Ռուսաստանը սահմանապահների լրացուցիչ ռեզերվ կտեղակայի հայ-ադրբեջանական սահմանին:
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Լարս Պատրիկ Բերգը բաց նամակ է ուղղել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գլխավոր տնօրեն Օդրի Ազուլեին՝ Արցախի մշակութային ժառանգությունը ադրբեջանական վանդալիզմից պաշտպանելուն աջակցելու կոչով:
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտնել է, որ մշտական կապի մեջ է Հայաստանի և Ադրբեջանի գործընկերների հետ:
Թբիլիսիում անհայտ անձը հրազենով մտել է միկրոֆինանսական կազմակերպության գրասենյակ և պատանդներ վերցրել:
Թուրքիայում քրդական «Ժողովրդավար հասարակության կոնգրես» կազմակերպության դեմ ուղղված հետաքննության շրջանակներում նոյեմբերի 20-ի առավոտյան մի շարք քաղաքներում ձերբակալվել է 101 անձ:
ՀՀ ԱԳՆ–ն հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է, որ Ադրբեջանի Զինուժի կողմից բարբարոսության դրսևորումները շարունակվում են այդ երկրի օկուպացիայի տակ հայտնված տարածքներում։
Արդարություն և զարգացում կուսակցության անդամ, Աղրի քաղաքապետ Սավջը Սայանը թվիթերի իր էջում հայտնել է, որ հիմնվում է քրդական նոր կուսակցություն, որը, ըստ երևույթին, կլինի իշխանամետ:
Ռազմական գործիչ Գևորգ Գևորգյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է: