Անցած 24 ժամվա ընթացքում գրեթե 1,2 հազար սիրիացի փախստականներ են Սիրիա վերադարձել Լիբանանից ու Հորդանանից:
«ԱՄՆ-Իրան փոխհարաբերություններն այսուհետև բաժանվելու են երկու մասի՝ մինչև Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանությունն ու ամերիկյան ռազմաբազաների հրթիռակոծումը և դրանից հետո». վստահեցնում է իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանը, ապա հավելում, որ դա առանցքային է լինելու երկու երկրների համար: Հունվարի 3-ին Բաղդադի միջազգային օդանավակայանի մերձակայքում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հրահանգով իրականացված հատուկ գործողության հետևանքով սպանվել է Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) «Ղոդս» հատուկ ստորաբաժանման ղեկավար, գեներալ-լեյտենանտ Ղասեմ Սոլեյմանին:
Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի «Ղուդս» հատուկ ստորաբաժանման նոր հրամանատար Էսմայիլ Կաանին հայտարարել է, որ շարունակելու է գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիի ուղեգիծը:
Ուկրաինան տարեկան շուրջ 450 միլիոն դոլար չի ստանա «Թուրքական հոսքի» գործարկման պատճառով: Այդ մասին հունվարի 9-ին հայտարարել է «Ուկրաինայի գազափոխադրական համակարգի գործարկուի» գլխավոր տնօրեն Սերգեյ Մակոգոնը:
Սիրիայում թուրքական բանակի կրտսեր սպայական կոչումներով չորս զինծառայող է զոհվել պայթյունի հետեւանքով: Այդ մասին հունվարի 9-ին հայտնել է Թուրքիայի ազգային պաշտպանության նախարարությունը՝ Twitter-ում զետեղելով զոհվածների լուսանկարները:
Իրանի իշխանությունները կանխամտածված ճշտել են հարվածները Իրաքում տեղակայված ԱՄՆ-ի օբյեկտներին, որպեսզի հնարավորինս քիչ ամերիկացի զինվորականներ տուժեն: Այդ մասին հայտնել է The Washington Post թերթը՝ վկայակոչելով ԱՄՆ-ի վարչակազմի բարձրաստիճան ներկայացուցչի:
Իրանն ավարտել է վրեժխնդրությունը գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանության համար եւ նոր ռազմական գործողություններ չի ձեռնարկի ԱՄՆ-ի կողմից ագրեսիայի բացակայության դեպքում: Այդ մասին հայտարարել է ՄԱԿ-ում Իրանի մշտական ներկայացուցիչ Մաջիդ Թահթ Ռավանչին՝ պատասխանելով ԱՄՆ-ի նախագահ Դոնալդ Թրամփի ելույթին Թեհրանի արձագանքի վերաբերյալ՝ ՏԱՍՍ-ի հարցին։
Իսրայելցի քաղաքագետ-հրապարակախոս Ավիգդոր Էսկինը գրառում է կատարել, որում շնորհակալություն է հայտնել ամերիկյան ռազմաօդային ուժերի հայազգի գեներալ Ջեֆրի (Ջեֆ) Հարիգյանին՝ ԻՀՊԿ «Ալ-Ղոդս» հատուկ ստորաբաժանման հրամանատար Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանության օպերացիայում՝ իր դերի համար։
«ԱՄՆ-Իրան առճակատումը, հնարավոր է, վերաճի տարածաշրջանային պատերազմի»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուսաստանցի ռազմական փորձագետ Պավել Ֆելգենգաուերը՝ անդրադառնալով հարցին, թե ինչպիսի հետևանքներ կունենան Հայաստանի համար այն զարգացումները, որոնք տեղի են ունենում Իրան-ԱՄՆ հարաբերություններում:
Անցյալ ամիս ես պատասխանեցի Պոլսո նորընտիր պատրիարք Սահակ Բ եպիսկոպոս Մաշալյանի՝ թուրքական թերթին տված հարցազրույցին, որում նա քննադատել էր ԱՄՆ Սենատի կողմից Հայոց ցեղասպանության բանաձևի ընդունումը:
«Թրամփի հայտարարության բովանդակությունից շատ բան է կախված: Էսկալացիայից հնարավոր կլինի խուսափել, եթե մարդկային կորուստներ չլինեն, եթե կորուստներ լինեն, ապա ԱՄՆ մարտավարությունն այնպիսին է, որ մշտապես համարժեք են պատասխանում»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Իրաքի տարածքում տեղակայված ամերիկյան ռազմաբազաների հրթիռակոծմանը:
Թուրքիայի գլխավոր ընդդիմադիր «Ժողովրդահանրապետական» կուսակցությունը (CHP-ԺՀԿ) ներկայացնող Ստամբուլի քաղաքապետ Էքրեմ Իմամօղլուն հանդիպել և շնորհավորել է հայ համայնքին Սուրբ Ծննդյան տոնի կապակցությամբ: Այս մասին տեղեկացնում ermenihaber.am-ը:
«Թեհրանը մտադիր չէ ԱՄՆ-ին կամ Boeing ընկերությանը փոխանցել Ուկրաինական միջազգային ավիաուղիների՝ այսօր Իրանում կործանված ինքնաթիռի սև արկղերը»,- հայտարարել է Իրանի Քաղավիացիայի կազմակերպության ղեկավար Ալի Աբեդզադեն: Այս մասին տեղեկացնում է РИА Новости-ն:
Այս փուլում Ադրբեջանում ավելի շատ զբաղված են փետրվարին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններով, և չեմ կարծում, թե մինչև նոր խորհրդարանի և կառավարության ամբողջական ձևավորումն Ադրբեջանն առաջնագծում լուրջ գործողությունների կգնա: Իհարկե, ասածս չի բացառում, որ սրացումներ, փոքր մասշտաբային սադրանքներ կլինեն, այնուամենայնիվ, առաջնագծում խոշորամասշտաբ գործողություններ առաջիկա երկու ամսում քիչ հավանական են:
Բաղդադի իշխանությունները Միացյալ Նահանգների պաշտոնատար անձանց նախօրոք ծանուցել էին, թե Իրանը որ ռազմաբազաներին է հրթիռային հարվածներ հասցնելու:
Իրանը հրաժարվում է «Ուկրաինայի միջազգային ավիաուղիների»՝ Թեհրանի մերձակայքում աղետի ենթարկված Boeing-737-800 ինքնաթիռի «սեւ արկղերը» արտադրողին հանձնել հետազոտությունների համար:
Ստամբուլում կայացել են Ռուսաստանի եւ Թուրքիայի նախագահներ Վլադիմիր Պուտինի եւ Թայիփ Էրդողանի բանակցությունները, որոնք տեւել են մեկուկես ժամից փոքր-ինչ ավելի, տեղեկացնում է ՌԻԱ Նովոստիին:
Հունվարի 8-ին Ստամբուլում տեղի է կունենա «Թուրքական հոսք» գազատարի բացման արարողությունը: նշյալ գազատարի միջոցով ռուսական գազը կարտահանվի Թուրքիա, իսկ այնտեղից էլ՝ Եվրոպա: Այս մասին տեղեկացնում ermenihaber.am-ը:
Իրանի ատոմային ծրագիրն իր կողմից պարտավորությունների կրճատման հինգերորդ փուլից հետո, որն ստանձնել էր միջուկային գործարքի շրջանակում, կկրի խաղաղ բնույթ:
«Օրբելի» վերլուծական կենտրոնի Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Տարոն Հովհաննիսյանն Իրան-ԱՄՆ հակամարտության համատեքստում բավական հետաքրքիր է համարում Ադրբեջանի կեցվածքը պաշտոնական և ոչ պաշտոնական մակարդակներում:
Իրաքի վարչապետ Ադել Աբդուլ Մահդին հայտարարել է «ավերիչ համընդհանուր պատերազմի սպառնալիք մասին»:
Իրանի շուրջն ստեղծված իրադրությունն սպառնալիքի տակ է դնում տարածաշրջանի կայունացման եւ «Իսլամական պետություն» (ԻՊ) ահաբեկչական խմբավորման դեմ պայքարի՝ վերջին տարիների ջանքերը: Այս մասին հունվարի 8-ին Բրյուսելում հայտարարել է Եվրամիության դիվանագիտության ղեկավար Ժոզեպ Բորելը։
Ադրբեջանահայերի ասամբլեայի նախագահ Գրիգորի Այվազյանի պնդմամբ՝ ԱՄՆ-Իրան լարված փոխհարաբերությունները վտանգավոր են Հայաստանի համար: Նա վստահ է՝ Ադրբեջանն օգտվում և օգտվելու է ստեղծված իրավիճակից:
Շատ ընկերություններ, որոնք Պարսից ծոցի երկրներից այլ պետություններ լցանավերով նավթի փոխադրման ծառայություններ են մատուցում, բարձրացրել են գներն Իրաքում տեղակայված ամերիկյան ռազմակայաններին Իրանի հրթիռահարվածներից հետո:
Որքան ես եմ հասկանում, իրանական կողմը հրթիռակոծումից առաջ զգուշացրել էր իրաքյան կողմին հնարավոր հարվածների մասին, իր հերթին՝ Իրաքն այդ տեղեկատվությունը փոխանցել էր ամերիկացիներին, որի արդյունքում ամերիկացիները, որոնք գտնվել էին ռազմաբազաներում, հասցրել են պատսպարվել ստորգետնյա ապաստարաններում: Հենց այս պատճառով, Պենտագոնի պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ այդ գործողությունից ամերիկացի զինվորականներ չեն տուժել: Թեև իրավիճակը բարդ է, վտանգավոր է, այսօրվա դրությամբ, իմ կարծիքով, այն զարգանալու է այնպես և, ամեն դեպքում, տրամաբանական կլիներ, եթե այս հարցերը քննարկելու համար կանչվեր ՄԱԿ ԱԽ-ի հրատապ նիստ:
«Կարծում եմ՝ մեր դիվանագիտական կորպուսը կկարողանա ելքեր գտնել ԱՄՆ-Իրան հարաբերությունների լարվածության ֆոնին, և կկարողանան իրենց դիվանագիտական ճկունությամբ ճիշտ կողմնորոշվել այս խառնակ իրավիճակում»,- այս մասին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց իրանագետ Ահարոն Վարդանյանը՝ անդրադառնալով 168.am-ի հարցին, թե ԱՄՆ-Իրան հարաբերությունների լարվածության համատեքստում ի՞նչ դիրքորոշում պետք է ունենա Հայաստանը։
168 Միջազգային լրահոս
Իրանագետ Ահարոն Վարդանյանի խոսքով՝ հունվարի 2-ի գիշերը Բաղդադի օդանավակայանից որոշակի հեռավորության վրա «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի» հրամանատար Ղասեմ Սուլեյմանիի սպանությունից հետո, երբ ամերիկյան կողմը հայտարարեց, որ սպանությունը տեղի է ունեցել իրենց հրամանով՝ աննախադեպ էր, քանի որ մի երկրի ղեկավարությունը հայտարարում էր մեկ այլ երկրի բարձրաստիճան զինվորականի սպանության մասին երրորդ երկրի տարածքում՝ առանց վերջինիս ռազմաքաղաքական ղեկավարության թույլտվությունն ունենալու։
Իրանի հոգևոր առաջնորդը այաթոլա Ալի Խամենեին Իրանի կողմից ԱՄՆ ռազմաբազաների հրթիռակոծումը համարում է «ապտակ»՝ ԱՄՆ-ին: Այս մասին տեղեկացնում է IRNA գործակալությունը:
Թեհրանի մերձակայքում կործանված ուկրաինական ինքնաթիռի ուղեւորների թվում եղել են Իրանի, Կանադայի, Գերմանիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Շվեդիայի եւ Աֆղանստանի քաղաքացիներ, անձնակազմը եղել է ուկրաինական: