Արցախ

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար հարցերի լուծման վերաբերյալ խորհրդակցության ժամանակ հայտարարել է, որ ԼՂ-ում մարտական գործողությունների արդյունքում զոհերի թիվը գերազանցել է 4 հազարը, վիրավորվել է ավելի քան 8 հազարը:

Արցախի ՄԻՊ Արտակ Բեգլարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է:

ՀՀ-ում Արցախի կառավարության օպերատիվ շտաբն ամենօրյա կապի մեջ է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հետ՝ Հայաստանում ժամանակավոր գտնվող արցախցիների կեցության հարցը կարգավորելու համար:

«Հասարակությունը հիմա բաժանված է երկու մասի. Մի մեծաքանակ շերտ խորը վրդովմունք ունի, կամ մի փոքր շերտ, որ փորձում է աջակցել իշխանություններին, ու կրքերը քանի գնում՝ լարվում են, արդեն իրար սպառնում են: Սա վառ ապացույցն է այն բանի, որ մենք՝ որպես ժողովուրդ, այնքան զարգացած չենք, որ նման կարգի հարցերը լուծենք՝ ինչպես քաղաքակիրթ աշխարհն է լուծում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց գրող, քաղաքական վերլուծաբան Արծրուն Պեպանյանը:

Վլադիմիր Պուտինի հրամանագրում գրված է, որ պետք է ստեղծել Հումանիտար արձագանքման Միջգերատեսչական կենտրոն, որի հիմնական գործառույթը Լեռնային Ղարաբաղի շրջանները լքած քաղաքացիներին իրենց մշտական բնակության վայրեր վերադարձին աջակցելն է:

Որքան էլ այսօր դժվար է հնարավորինս առանց հույզերի խոսել սույն թվականի նոյեմբերի 10-ի եռակողմ հայտարարության մասին, դա անհրաժեշտ է` սթափ գիտակցված հետագա քայլերը պլանավորելու համար: Ուստի իմ վերլուծությունն եմ ներկայացնում այդ փաստաթղթի և դրա հետևանքների մասին:

Սկսենք ռազմաքաղաքականից. մոբիլիզացիա, որը տեղի չունեցավ: Այսինքն, ՀՀ-ն չուներ պատերազմական իրավիճակում մոբիլիզացիոն պլան: Սեպտեմբերի 27-ին հայտարարվեց համընդհանուր մոբիլիզացիա, հետո ասվեց, թե ճիշտ է, հայտարարվել է համընդհանուր զորահավաք, բայց կատարում ենք մասնակի, բայց իրականում մոբիլիզացիա տեղի չունեցավ: Պատերազմի առաջին օրերին հայտնի անձանցից մեկը սկսեց գովել, թե տեսեք՝ հիմա մեր մոբիլիզացիան ճիշտ է, հստակ, բոլորիս ըստ մասնագիտությունների են զորակոչում, և այլն, և այլն: Այնինչ իրականում դա տեղի չունեցավ, և բազմաթիվ անձինք, ովքեր ունեին որոշակի կամ կոնկրետ մասնագիտություն, պատրաստվածություն, չընդգրկվեցին մոբիլիզացիայի մեջ:

Հրադադարի ռեժիմի վերահսկման նպատակով Արցախում գտնվող ՌԴ խաղաղապահ զորակազմի և Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի առաքելության նախաձեռնությամբ, ԱՀ Արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայության գործուն մասնակցությամբ նոյեմբերի 13-ին տեղի է ունեցել պատերազմի ընթացքում զոհված զինծառայողների մարմինների փոխանակում:

Ռուսաստանի և Թուրքիայի ռազմական պատվիրակությունները Անկարայում քննարկել են Լեռնային Ղարաբաղում պատերազմի դադարեցման պայմանավորվածության վերաբերյալ որոշումը և հետագա քայլերը:

«Եթե Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական տա, այս գործընթացն իրավական առումով կառավարելու հնարավորություն կլինի», Գևորգ Կոստանյան

«Հայերի դեմ Ադրբեջանի և Թուրքիայի ռազմական հանցագործությունները չպետք Է անպատիժ մնան» վերտառությամբ հոդվածում թուրք լրագրողը նշում է, որ «ագրեսորներ Ադրբեջանը և Թուրքիան պատերազմի ընթացքում բազմաթիվ ռազմական հանցագործություններ են կատարել՝ սպանել են խաղաղ բնակիչներին, այրել գյուղեր, անտառներ, ռմբակոծել եկեղեցի և թիրախավորել լրագրողներին»։

Տիգրան Աբրահամյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Դավիթ Տոնոյան, Օնիկ Գասպարյան, տղերք, դուք ամենից լավ գիտեք, թե այս պատերազմը կանխելու առաջին միջնորդությունը երբ եղավ։
ՌԴ ԱԳ նախարար Լավրովը դրա մասին բաց խոսեց դեռ հոկտեմբերի սկզբին, օրեր հետո նույն առաջարկի մասին խոսեց ՌԴ նախագահ Պուտինը։ ՀՀ վարչսպետը ՉԸՆԴՈՒՆԵՑ։
Այդ ժամանակ դեռ խոսք էր գնում 5+2 շրջանի մասին՝ Բերձորի միջանցքով և քննարկման ենթակա մի շարք դրույթներով։

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար հարցերի լուծման վերաբերյալ խորհրդակցության ժամանակ հայտարարել է, որ ԼՂ հակամարտության ընթացքում զոհվել է 4000 մարդ, այդ թվում՝ խաղաղ բնակիչներ, վիրավորվել է 8000 մարդ, փոխանցում է RT-ն։

Այսօր համաձայն նախապես ձեռք բերված պայմանավորվածության մեկնարկել է զոհվածների մարմինների փոխանակման գործընթացը: Փոխանակումն իրականացվում է ՌԴ խաղաղապահ առաքելության համակարգմամբ, Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի եւ Արցախի Հանրապետության արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայության մասնակցությամբ:

Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ՌԴ խաղաղապահ զորակազմի հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Ռուստամ Մուրադովի և Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի առաքելության բարձրաստիճան ներկայացուցիչ Պասկալ Հունդի հետ քննարկել է զոհվածների մարմինների փոխանակման համար անհրաժեշտ գործողությունների իրականացման որոշ մանրամասներ:

Ռուսաստանը տեղեկացրել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող մյուս երկրներին` ԱՄՆ-ին եւ Ֆրանսիային, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման իր ջանքերի մասին:

Ադրբեջանի ներքին գործերի նախարությունը հայտարարել է Լեռնային Ղարաբաղի Շուշի քաղաքում, Հադրութում և այլ շրջաններում պարետային ժամ սահմանելու մասին, գրում է ՏԱՍՍ գործակալությունը:

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտնել է, որ ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովին հանձնարարել է ԵԱՀԿ և միջազգային կազմակերպությունների գործընկերներին տեղեկացնել Լեռնային Ղարաբաղի իրավիճակի մասին:

Ազատության հրապարակում ընթացող «Համախմբում՝ հանուն փրկության» հանրահավաքին ներկա էր նաև  Արցախի Հանրապետության Մատաղիս համայնքի նախկին ղեկավար Նորա Գասպարյանը։

Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել է, որ Մարտակերտ-Քարվաճառ-Վարդենիս ավտոճանապարհը դեռ երկար ժամանակ շարունակելու է գտնվել հայկական ուժերի վերահսկողության ներքո:

«Արցունք իմ աչքերին է, ես 40 օր ողբում եմ, ողբալով ոչինչ հնարավոր չէ անել։ Ես հասարակ, անկուսակցական մի բուժքույր եմ, որն իր կյանքի 40 տարին տվեց ծառայելու ժողովրդին։ Իր երկրին տվեց առյուծ զավակ, լուրջ զինվորական պատրաստություն ստացած, Հունաստանում ուսումնառած։ Ես պատրաստ էի, երբ իմ որդին գնում էր սովորելու, գիտեի, որ, եթե զինվոր է, ուրեմն պետք է իր հայրենիքը պաշտպանի, դա նորմալ է, բայց նորմալ չէ այն, որ հիմա չգիտեմ, թե ինչի համար իմ որդին գնաց ու զոհվեց։ Ո՞ւր եք որդեկորույս մայրեր, մի՞թե դուք ոչինչ չունեք այստեղ ասելու, ինչո՞ւ դուք այստեղ չեք, ես պատասխան եմ պահանջում։ Ես պատասխան եմ պահանջում այն մարդուց, ով ստորագրեց ու հողերը հանձնեց։ Ինչի՞ համար, ինչպե՞ս մի անգամ նրա տիկինը հարցազրույցներից մեկում ասաց, որ մեր զինվորները զոհվում են հանուն ոչնչի, այ հիմա հասկացա, որ հանուն ոչնչի»,- արտասվելով՝ ասաց որդեկորույս մայրը։

Ծագումով հայ երգչուհի եւ դերասանուհի Շերն (Շերելին Սարգսյան) արձագանքել է այն իրադարձություններին, որոնք այսօր տեղի են ունենում Հայաստանում։ Մասնավորապես, աստղը հոդված է հրապարակել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի «ցավոտ» զիջումների մասին։

Դերասանուհի եւ հեռուստահաղորդավարուհի Սաթի Սպիվակովան (Սաթենիկ Սահակյանց)՝ դիրիժոր Վլադիմիր Սպիվակովի կինը, հոր ծննդյան օրը հրապարակել է հանգուցյալ ծնողների լուսանկարը։

Մենք կռվում ենք, իրենք հող ե՞ն տալիս, բայց իրենք Ղարաբաղի համար մի բան գոնե արած կա՞ն 30 տարվա մեջ, կա՞ն՝ չկան: Խոսում են նախկիններից. նախկինները մեզ հայրենիք են տվել, որ մենք ապրում էինք, բա դուք ո՞վ եք, ո՞վ: Հիմա դավաճանը դո՞ւք եք, թե՞ նախկինները»,- Ազատության հրապարակում «Համախմբում՝ հանուն փրկության» հանրահավաքի ժամանակ ասաց պատերազմի մասնակից Արթուր Բեգլարյանը:

168.am-ն իշխանությունների՝ Փաշինյանի և «Իմ քայլ»-ական պատգամավորների կողմից շրջանառվող այդ տեղեկությունների մասին զրուցեց Արցախի Հանրապետության ՊԲ նախկին նախարար, գեներալ-լեյտենատ Լևոն Մնացականյանի հետ։ Մեզ հետ զրույցում նա վստահեցրեց, որ Արթուր Վանեցյանն Արցախում իրեն վստահված պաշտպանական հատվածում կանգնած է եղել սկզբից մինչև վերջ։

 Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանն ընդունել է ՌԴ խաղաղապահ զորակազմի հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Ռուստամ Մուրադովին:

Հադրութցիներն ու Արցախի մյուս շրջանների բնակիչներն այսօր հավաքվել էին Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի դիմաց՝ պահանջելով, որ ՄԱԿ-ն արձագանքի Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողություններին, ինչպես նաև՝ վերադարձնել Հադրութը։

Արցախա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի ողջ երկայնքով շարունակում է գործել հրադադարի պահպանման ռեժիմը:

Ռուսական օդատիեզերական ուժերի Ил-76 ռազմատրանսպորտային 8 ինքնաթիռները նոյեմբերի 13-ին իրականացրել են 15-րդ խաղաղապահ բրիգադի ստորաբաժանումների տեղափոխումը՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում խաղաղապահ գործողությունների շրջանակներում:

Ղարաբաղյան առաջին պատերազմում հաղթեց Սովետական Հայաստանը, ավելի ճիշտ՝ վերջինիս իներցիան՝ կադրերով, կազմակերպչական մշակույթով և ամենակարևորը՝ հոգևոր արժեքներով, որոնք լեգիտիմացնում էին պատերազմի արդարացիությունը։ Անաստվածությամբ հանդերձ՝ Սովետը հոգևոր կյանք ուներ։ Սովետական Հայաստանն ուներ Մուշեղ Գալշոյան, «Սարոյան եղբայրներ», Շիրազ՝ իր մասիսապաշտությամբ, «Ռանչպարների կանչը», որոնք Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի հոգևոր զենքերն էին։