2020 թվականի արցախյան 44-օրյա պատերազմի ժամանակ ադրբեջանական կողմը սպանում էր հայ զինծառայողներին և անմարդկային վայրագությունների էր ենթարկում դիերը, նրանք սպանում էին նաև ռազմագերիներին՝ նկարահանում և տարածում էին։
Այսօր` սեպտեմբերի 20-ին, ՀՀ Առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն իր առանձնատանը հանդիպել է ԼՂՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանին: Այս մասին տեղեկացնում է Արման Մուսինյանը։
«Թուրքիան և Ադրբեջանը բացահայտ ասում են, որ ոչ միայն Արցախը, այլև ամբողջ Հայաստանը, նույնիսկ Վրաստանի մի հատվածը։ Նույնիսկ «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելուց հետո մենք ոչ թե թևակոխելու ենք խաղաղության դարաշրջան, այլ հակառակը՝ պատերազմի հավանականությունն ավելի է մեծանալու»։
2020թ. նոյեմբերի 9-ից հետո Արցախում և դրա շուրջ ստեղծված իրավիճակը պարբերաբար ծնել է հրատապ պատասխաններ պահանջող՝ հանրային կյանքին առնչվող հարցեր, առաջ բերել նորանոր խնդիրներ: Դրանց հրատապ արձագանքելու անհրաժեշտությամբ պայմանավորված՝ երբեմն անհնարին է եղել հետևել այդ հարցերը կամ խնդիրները լուծելու դասական մեխանիզմներին և մեթոդներին:
Նոյեմբերի 9-ի ցերեկը եղել է մեր ամենաուժեղ մերձամարտը՝ մոտ 300 մետր տարածության վրա ավտոմատի կռիվ, որտեղ թշնամին ոչնչացվեց մեր կողմից: Մեր վաշտը շատ լավ դիրքում էր, մենք զոհ չտվեցինք, տղաներից մեկը միայն ոտքից էր վիրավորվել:
«Մենք արկածախնդիր ենք, որ էս պետության գլխին արհավիրք բերե՞նք, թե՞ էս ինչի՞ մասին է խոսքը գնում: Ուզում եմ ասել՝ մենք պետք է հասկանանք՝ Ղարաբաղի, Արցախի մասով կարմիր գիծը քաշել է Հայաստանը՝ անվտանգության երաշխիքներ ժողովրդի համար: Այդ գիծը քաշած է էն մի ելույթներով: Էս կարմիր գծերը վարչապետը քաշում էր Հայաստանի վերաբերյալ»,- այս մասին երեկ «Factor TV»-ի եթերում հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանի հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը:
Երբ ամեն առիթով ասում էինք, որ Արցախում՝ Արաքսի ափին, Հորադիզում՝ մեր պատմական Դիզակում, հայ զինվորը Կապանը, Գորիսն ու Երևանն է պաշտպանում, Քարվաճառում՝ Ջերմուկը, Սևանն ու էլի Երևանը, սթափ բանականության տեր մարդիկ հասկանում էին, էմոցիոնալ վիճակում գտնվողները՝ ոչ, բայց փաստը դա է։ Սկուտեղի վրա ստորագրությամբ մատուցվեց Քարվաճառը, հետևաբար՝ Ջերմուկն ու Գեղարքունիքը պիտի դառնային հարվածի թիրախ։
Հայաստանի նախկին արտգործնախարար (1998-2008) Վարդան Օսկանյանը լրատվամիջոցներին ուղարկած հոդվածում վերլուծում է Ադրբեջանի նոր ռազմական հարձակումը Հայաստանի վրա և առաջարկում է լուծումներ ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու համար։
ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության մամուլի խոսնակ Զառա Մանուչարյանի խոսքով՝ Աղավնոյի և Բերձորի տեղահանված բնակիչներն օգտվելու են վերաբնակեցված քաղաքացիների համար բնակարանային պետական աջակցության ծրագրից։
Սեպտեմբերի 13-ին, ժամը 00։05-ի սահմաններում Ադրբեջանի զինված ուժերի ստորաբաժանումները, հրետանային միջոցների, ականանետերի ու ԱԹՍ-ների կիրառմամբ ինտենսիվ կրակ էին բացել հայ-ադրբեջանական սահմանի միանգամից մի քանի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ։
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը սեպտեմբերի 19-ին հանդես կգա տեսաուղերձով, որի ընթացքում կանդրադառնա Արցախի քաղաքացիներին հուզող հարցերին:
Երկրում ստեղծված իրավիճակը ներքաղաքական հուզումների առիթ է դարձել ինչպես Երևանում, այնպես էլ Ստեփանակերտում, որտեղ արդեն մի քանի օր է՝ տեղի են ունենում զանգվածային ցույցեր։ Ստեփանակերտում հստակ մեսիջներ են հնչում, որոնք վերահաստատում են արցախցիների մարտական ոգին և անկոտրում կամքը։
«Պատկերացրեք՝ Նիկոլ Փաշինյանը բանակցություններն ինչպես է վարում, եթե ԱԺ-ում հայտարարում է, որ եթե թուղթ լինի, կստորագրի, ինչը համաժողովրդական զայրույթի ալիք բարձրացրեց, իսկ երեկոյան ուղիղ եթերով ասաց՝ ես դա նկատի չեմ ունեցել: Նա խոսում է մի բան, դրանից հետո այդ բանակցողի հետ հո լայվով կամ հեռախոսով չի՞ խոսի ու ասի՝ դա նկատի չեմ ունեցել»:
Ռուսաստանի խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է Լեռնային Ղարաբաղում իր առջև դրված խնդիրների կատարումը: Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել ՌԴ պաշտպանության նախարարությունը:
Այսօր ՀՀ խորհրդարանում ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության անդամները հանդիպել են Արցախի խորհրդարանական խմբակցությունների ղեկավարների և հանձնաժողովների նախագահների հետ:
«Այցի նպատակն է՝ վերջին իրադարձությունները, այսինքն՝ մեր միասնական հայրենիքի շուրջ ստեղծված իրավիճակն ու մարտահրավերներն են, որոնք իրականում այսօր վտանգ են ներկայացնում հայկական պետականության նկատմամբ»։
Արցախի Հանրապետության ԱԺ պատվիրակությունը ՀՀ խորհրդարանում այսօր հանդիպել է ընդդիմության ներկայացուցիչների հետ։ Նման հանդիպումներ անցկացնելու անհրաժեշտությունն առաջացել էր սեպտեմբերի 14-ին ԱԺ ամբիոնից Նիկոլ Փաշինյանի արած հայտարարությունից հետո, երբ նա, իր իսկ բնորոշմամբ, շատ հստակ ասաց, որ այն որոշումը, որը կերաշխավորի ՀՀ անվտանգությունը, տևական կայունությունը, խաղաղությունը, ստորագրելու է։
Արցախի Հանրապետության պետական նախարար Արտակ Բեգլարյանը ներկայացրել է Արցախի ժողովրդի և իշխանությունների ուղենիշային անսակարկելի ճշմարտությունները: Արտակ Բեգլարյանն այդ մասին գրել է «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում:
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է․ «Երեկ՝ սեպտեմբերի 15-ին, Անվտանգության խորհրդի ընդլայնված կազմով խորհրդակցությանը (որին նաեւ Արցախից ժամանած պատվիրակությունն է ներկա եղել) կոնկրետ պատասխաններ ենթադրող հարցեր են հնչել։
«Պարզ էր, որ 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանը կանգ չէր առնելու, և այն բոլոր փաստերը, որոնց մասին գրեթե 2 տարի շարունակ խոսում ենք, հնարավոր չէր ուղղակի անտեսել: Էլ չասեմ, որ իրենք նույնիսկ ԱԺ ամբիոնից ասում էին, որ տեղյակ էին ակնկալվող պատերազմի մասին: Դա մի կողմ, անզեն աչքով պարզ էր, որ պատերազմից հետո սա պետք է տեղի ունենար, որովհետև արտաքին բլոկում մենք ունեինք բացթողումներ, նորից բանակում ունեինք բացթողումներ, ոչինչ չէր արվում, իսկ Ադրբեջանի ու Թուրքիայի պլանները տարածաշրջանում չեն փոխվել, դրանք երբեք չեն փոխվում, և միամտություն էր մտածել, որ դրանք կարող են երբևէ փոխվել, կամ մենք կարող ենք երբևէ խաղաղության դարաշրջան բացել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը սեպտեմբերի 15-ին ընդունել է Արցախի Ազգային ժողովի պատգամավորների պատվիրակությանը:
Սեպտեմբերի 14-ին խորհրդարանում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Ադրբեջանի հետ ստորագրելու է մի փաստաթուղթ, որից հետո գուցե ժողովուրդն իրեն իշխանությունից հեռացնի, բայց այդ փաստաթուղթը ստորագրելու է։
Հերի՛ք է խաբեք ժողովրդին, թմբիրի մեջ գցեք։ Ասվածի տրամաբանությամբ ստացվում է, որ 2020 թ. նոյեմբեմբերի 9-ի հայտարարությունն Արցախի իշխանությունների հետ քննարկված էր, ու համաձայնությունը կար։ Եթե էդպես է, բաց ասեք, եթե էդպես չէ, ուրեմն ոչինչ չի խանգարում, որ ևս մեկ անգամ առանց Արցախի ժողովրդի ու իշխանությունների կարծիքը հարցնելու Արցախի ճակատագիրը որոշող թուղթ ստորագրվի։
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանի մամուլի խոսնակ Լուսինե Ավանեսյանը սեպտեմբերի 15-ին կեսօրից առաջ հաղորդագրություն էր տարածել, տեղեկացնելով, որ Արցախի Հանրապետության նախագահը և Արցախի Ազգային ժողովի պատվիրակությունն այս պահին գտնվում են Երևանում։
Անկախության համար այս երկար ու ձիգ տարիներին մենք չափազանց թանկ գին ենք վճարել։ Արցախի նորօրյա պատմությունը, պետական սահմանը գծվել են մեր զոհված ազատամարտիկների արյան գնով։
Մեկ անգամ ևս անդրադառնալով թեմային՝ նշեմ, որ Արցախի հարցով այս ընթացքում բարձր մակարդակով ՀՀ իշխանությունների կողմից անցկացված բոլոր միջազգային քննարկումների մասին տեղեկացված եմ մանրամասնությամբ, քանի որ պարբերաբար տեղի են ունենում համատեղ խորհրդակցություններ։
«Արցախում ժողովուրդը դուրս է եկել իր բողոքը հայտնելու Նիկոլ Փաշինյանի արած հայտարարությանը, որի տողատակերը բոլորս էլ հասկանում ենք: Ժողովուրդը դուրս է եկել փաստելու, որ Նիկոլ Փաշինյանը լումա չունի ներդրած Արցախի անկախության մեջ և չի կարող Արցախի ճակատագիրը որոշել»,-168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանը:
Այս պահին Ստեփանակերտում ինքնաբուխ հանրահավաք է իրականացվում՝ ԱԺ-ում Նիկոլ Փաշինյանի հայտնի հայտարարությունից հետո, որով նա հայտարարում էր նոր փաստաթուղթ ստորագրելու, Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման պատրաստակամության մասին։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանն է։
Արցախը չի կարող և չպետք է լինի Ադրբեջանի կազմում, քանի որ, նախ, Արցախի ժողովուրդն է որոշում իր սեփական ճակատագիրը սեփական հայրենիքում, և, երկրորդ, մենք ցեղասպանության ու հայրենազրկման ենթարկելու ժողովուրդ չունենք:
