«Մեր առջև լրջագույն խնդիր է կանգնած՝ ո՞նց անենք, որ ՀՀ-ում ստեղծենք որակով արտադրանք ու ծառայություն, որ պահանջված լինի: Եթե չենք կարողանում ստեղծել նման արտադրանք, ուրիշի վրա պետք չի բարդել մեր չարածը»:
Տնտեսագետ Վահանգն Խաչատրյանն այսօրվա ասուլիսին՝ պատասխանելով 168.am-ի այն հարցին, թե տնտեսական առումով ի՞նչ կարող է տալ Հայաստանին ռուս-թուրքական հարաբերությունների վատացումը, ասաց, որ դա բացասական ազդեցություն կունենա այն առումով, որ Թուրքիայից 250-270 մլն դոլարի ապրանք ենք ներմուծում.:
Այսօր ԱԺ արտահերթ նիստում «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» օրինագիծը, որով նախատեսվում է, որ ՀՀ-ում անմաքս առևտրի ռեժիմից օգտվեն ոչ միայն օդանավակայանի տարածքում գործող առևտրի կետերը, այլև ցամաքային անցակետերում գործող առևտրի կետերը ազատվեն ԱԱՀ-ից, «Ժառանգություն» խմբակցության ղեկավար Զարուհի Փոստանջյանը ՀՀ էկոնոմիկայի փոխնախարար Գարեգին Մելքոնյանից հետաքրքրվեց, թե արդյոք Արցախի հետ սահմանի՞ն էլ է դա վերաբերում:
«Ասում են՝ համակարգում պետք է տարանջատում դրվի, թե որ ուղևորը ուր է գնում: Համակարգը չի կարողանում սպասարկել և ըստ ուղևորի ներկայացրած կտրոնի ներսում չեն կարողանում հաշվառել և հարկերը տարանջատել, որովհետև մի դեպքում պետք է հարկ վճարվի, մյուս դեպքում ոչ: Նախատեսում են օդանավակայանում տարանջատել գոտիները, բայց դա ընդւնելի չէ: Մեր քաղաքացիները պետք է հնարավորոթյուն ունենան այնտեղով ճանապարհորդելիս առևտուր իրականացնել»,- ասաց փոխնախարարը:
«Այսօր մենք դարձել ենք ագրարային երկիր, արտաքին պարտքը հինգ միլիարշից անցել է, բայց ո՞ւր են գնում այդ փողերը: Թող տան գյուղացուն: Այն մեծ շուկան, որ բացվել է, մենք պատրաստ չենք մտնել այդ շուկա»: Լ. Խաչատրյանի խոսքով, ներդրումների նորմալ մթնոլորտ է պետք է ստեղծել Հայաստանում. «Մենք կորցնում ենք մեր հին շուկաները, նորը ձեռք չենք բերում, պետք է պետական աջակցություն»:
Global Financial Integrity (GFI) միջազգային հետազոտական կազմակերպությունը հրապարակել է «Զարգացող երկրներից ոչ օրինական ֆինանսական հոսքեր 2004-2013» զեկույցը: Ըստ դրա` 2013թ. ՀՀ-ից անօրինական ֆինանսական հոսքերի ծավալը կազմել է 1 մլրդ 848 մլն դոլար, որը 2012 թ. համեմատ` ավելի է 563 մլն դոլարով:
Ռուսաստանյան երկնագույն վառելիքի հսկա «Գազպրոմ» ընկերությունը տարածաշրջան գազի մատակարարման նոր սխեմաներ է մշակում` կուլիսային բանակցություններ վարելով։ Վերջին ամիսների ընթացքում հատկապես իրարամերժ ու կասկածելի են «Գազպրոմ»-Վրաստան բանակցություններին հաջորդող հայտարարությունները։
«Յունիբանկ» ԲԲԸ-ն հայտարարում է, որ 2015թ.-ի դեկտեմբերի 18-ին «ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ Արմենիա» ԲԲԸ-ի տեղաբաշխման հարթակում կմեկնարկի բանկի սովորական անվանական բաժնետոմսերի (UNIB) տեղաբաշխումը:
«Ի՞նչ է նշանակում՝ անօրինական ֆինանսական արտահոսքեր: Ես չգիտեմ՝ ինչ է նշանակում՝ անօրինական: Այսինքն՝ օրենքներով սահմանված կարգով շրջանցո՞ւմ են»,- 168.am-ի հետ զրույցում իր տարակուսանքը հայտնեց ՀՀԿ-ական պատգամավոր, ԱԺ Ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ Գագիկ Մինասյանը՝ խոսելով Global Financial Integrity կազմակերպության «Զարգացող երկրներից ոչ օրինական ֆինանսական հոսքեր 2004-2013» զեկույցի մասին, ըստ որի՝ Հայաստանից անօրինական ֆինանսական արտահոսքի տարեկան ցուցանիշը կազմում է միջինը 983 մլն դոլար։
Տրամադրվելիք միջոցներն օգտագործվելու են Դդմաշենում ենթակայանի կառուցման, էլեկտրահաղորդման գծերի և բաշխիչ էլեկտրացանցերի վերականգնման ու վերակառուցման, սարքավորումների և մեքենաների շահագործման, ինչպես նաև՝ ծրագրի նախապատրաստման և իրականացման ընթացքում մատուցվող խորհրդատվական ծառայությունների ֆինանսավորման նպատակով:
«Բոլորին շատ տարօրինակ է թվում, որ այսքան անօրինական միջոցներ են գոյանում ՀՀ-ում, բայց այն, ինչ տեսնում ենք մեր շրջապատում, այդ շքեղությունը, հատկապես պաշտոնյաների մոտ, և երբ ուզում ենք հասկանալ տնտեսության մեջ տեղի ունեցող իրադարձությունները, հնարավոր չի լինում: Սա այն է, ինչ կոչվում է ստվեր, փողերի լվացում»:
Դեկտեմբերի 11-ին ՀՀ ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրյանը և Վերակառուցման ու զարգացման եվրոպական բանկի երևանյան գրասենյակի ղեկավար Մարկ Դեյվիսը ստորագրել են «Երևանի կոշտ թափոնների ծրագիր» վարկային համաձայնագիրը, որով ՎԶԵԲ-ը, ծրագրի ֆինանսավորման նպատակով, Հայաստանին կտրամադրի 8 մլն եվրո վարկ:
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի գլխավորությամբ կառավարությունում այսօր շարունակվել են տեղական արտադրանքի արտահանման խթանման վերաբերյալ քննարկումները, որին մասնակցել են պատասխանատու պետական գերատեսչությունների ներկայացուցիչները:
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը երեկ ծավալուն ելույթ է ունեցել ԱԺ-ում, երբ քվեարկության էր դրվում 2016 թվականի պետբյուջեի նախագիծը։ Թերևս առիթ ունեցել եք կարդալ վարչապետի ելույթի ամբողջական տեքստը կամ լսել այն։ Ամեն դեպքում, մենք փորձել ենք 4-5 էջանոց այդ ելույթից առանձնացնել մի քանի կարևոր մտքեր և ներկայացնում ենք դրանք ձեր դատին։ Ահա այն հիմնական «մեսիջները», որոնք վարչապետը փորձում էր տեղ հասցնել ԱԺ ամբիոնից։
Մ.Մելքումյանը նշեց, որ ընկերությունները հիմնականում ֆինանսական ոչ լավ վիճակի պատճառով չեն փոխանցել կուտակայինի գումարները: Նա կարևորեց, թե արդյոք աշխատողը գիտի՞ այդ մասին, որ փոխանցում չի կատարվել: Մ.Մելքումյանի խոսքով՝ աշխատողն ինքը կարող է դատական հայց ներկայացնել ընկերության դեմ, եթե իր կուտակայինի գումարները չեն փոխանցվել ֆոնդերին:
ՀՀ Ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրյանի և ՌԴ պատվիրակության հանդիպման ժամանակ քննարկվել են փոխգործակցության առկա հարցերն ու հեռանկարները: Գագիկ Խաչատրյանը, ողջունելով հյուրերին, նշել է. «Հայաստանի և Ռուսաստանի մաքսային ծառայությունների միջև միշտ եղել է ակտիվ համագործակցություն և սա հերթական դրսևորումն է` արդեն ԵԱՏՄ շրջանակում»:
Դեկտեմբերի 10-ին ՀՀ ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրյանը և Համաշխարհային բանկի հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Լորա Բեյլին, «Զարգացման քաղաքականության ֆինանսավորում» ծրագրի երրորդ փուլի շրջանակում, ստորագրել են «Զարգացման քաղաքականության երրորդ վարկ» համաձայնագիրը, որով Համաշխարհային բանկը Հայաստանին տրամադրել է 50 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով բյուջետային աջակցության վարկ՝ 25 տարի մարման ժամկետով, որից 14,5 տարին՝ արտոնյալ:
Կառավարությունն ունի տնտեսության զարգացման իր տեսլականը և ունի քաղաքական կամք այն դարձնել իրականություն՝ ներառելով մեր հասարակության կառուցողական մոտեցումները: Վստահ եմ, որ միասին կզարգացնենք ու կշենացնենք մեր երկիրը, մեր Հայաստանը:
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը շնորհակալություն հայտնեց վստահության համար, որը, ըստ նրա, կառավարության համար պարտավորություն է:
«Լսելով նրանց՝ տպավորություն է ստեղծվում, որ երկարատև բանակցությունների արդյունք վարկերը կառավարությունը միանգամից նախաձեռնեց ու 1-2 ամսում ստորագրեց: Իրականությունն այլ է, այդ վարկերը քննարկվում են երկար ժամանակ»,- ասաց վարչապետը:
«Ինչպես և աշխարհի ցանկացած երկրում, Հայաստանում էլ տարեկան բյուջեն հնարավորություն չի ունենում ընդգրկել բոլոր ցանկությունները: Ի վերջո, տարվա գլխավոր ֆինանսական փաստաթութը ոչ միայն ֆինանսական, այլ քաղաքական առաջնահերթությունների, հնարավորությունների ու ցանկությունների հնարավորինս համադրման փաստաթուղթ է»,- ասաց Հ.Աբրահամյանը:
2015 թ. համեմատ հաջորդ տարի շուրջ 60 մլրդ դրամ ավելի հարկ պետք է հավաքագրվի: Այս մասին այսօր ԱԺ նիստում 2016 թ. բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ հայտնեց ՀՀ ֆինանսների փոխնախարար Պավել Սաֆարյանը՝ պատասխանելով ՀՀԿ-ական պատգամավոր Մանվել Բադեյանի հարցին, թե ի՞նչ ռեսուրսների հաշվին են հաջորդ տարի ավելանալու հարկերը:
«Նիստում հաստատվել է Արմավիրի մարզում Մաստարայի ջրամբարի կառուցման ներդրումային ծրագրի 25,2 մլն ԱՄՆ դոլար արժողությամբ ֆինանսավորման նախնական հայտը, ինչը մեծ նշանակություն կունենա մեր երկրի գյուղատնտեսության զարգացման համար: Ինչպես նաև որոշում է կայացվել Հայաստանի Հանրապետությանը ֆինանսական վարկի` 100 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով առաջին մասնաբաժնի տրամադրման մասին, ինչն էլ ուղղված է ֆինանսական կայունության ապահովմանը»,- նշել է Գագիկ Խաչատրյանը:
ԱԺ-ն այսօրվա նիստում շարունակում է 2016 թ. պետբյուջեի նախագծի քննարկումները: ՀՀ ֆինանսների փոխնախարար Պավել Սաֆարյանը տեղեկացրեց, որ ԱԺ մշտական հանձնաժողովներից ստացել են 16 առաջարկներ, կուսակցությունների և պատգմավորական խմբերի կողմից՝ 198, անհատ պատգամավորներից՝ 110 առաջարկներ, որից միայն 50-ը՝ պատգամավոր Հրանտ Բագրատյանի կողմից:
Ներդրումները վերջին շրջանում կարծես դիտավորյալ այնպես են ներկայացվում, որ դրանցից հնարավոր չլինի գլուխ հանել կամ զուգահեռներ անցկացնել նախորդ տարիների հետ։
Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն, այս տարվա հունվար-սեպտեմբերին ՌԴ-ից Հայաստանի տնտեսության իրական հատվածում կատարված ընդհանուր ներդրումների զուտ հոսքը կազմել է 14.2 մլրդ դրամ, ուղղակի ներդրումներինը՝ 14.4 մլրդ դրամ։
2015թ. դեկտեմբերի 1-ի դրությամբ Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի արժութային պահուստները կազմել են 6 մլրդ 245,6 մլն դոլար, հայտնում է contact.az-ը:
Առաջին անգամ տարածաշրջանում տեղի կունենա յուրահատուկ ցուցահանդես` աշխարհի ամենահայտնի ռոբոտների մասնակցությամբ:
Կրկին ու պարբերաբար հառնող հարցն էլի օրակարգում է: Մեր տնտեսությամբ հետաքրքրվողները նորից խոսում են հերթական պայծառ ապագայի մասին: Ոգևորության պատճառը կրկին արտահանումների աճի հեռանկարն է: Նախավերջին անգամ արտահանումների աճ մեզ խոստացան Մաքսային միությանն անդամակցելու կապակցությամբ:
ՀՀ կառավարությունն այսօր հավանություն է տվել «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծին, որը պայմանավորված է ներքին արտադրողի համար հումքային բազա ապահովելու անհրաժեշտությամբ: