«Մեծ մասամբ ընտրվել են այն ժամանակակից գրողները, որոնց ստեղծագործությունները հրատարակել է «Անտարես» հրատարակչությունը։ Դա այն խնդիրն է, որ այսօր հրատարակչությունները տառապում են գնորդ և ընթերցող գտնելու հիվանդությամբ, դա բիզնես է, և իրենք իրենց տպած հեղինակներին պետք է փառաբանեն, գովեն, աշխատեն մտցնեն դասագրքեր, որ հետո էլ դասագիրք գրեն ու շահեն։ Մենք ոչ թե մեղադրում ենք, այլ խոսում այն մասին, որ հանձնաժողովում ավելի լայն հայացքով պետք էր նայել, հակառակ պարագայում՝ կա շահերի բախում, և սա ես ասում եմ, որ հետագայում հաշվի առնեն նման հանգամանքները»,- ասաց Էդվարդ Միլիտոնյանը՝ նշելով, որ խնդիրներ է տեսնում նաև նրանում, որ ժամանակակից գրողները դասագրքերի ցանկ են ներառվել՝ առանց համապատասխանելու անհրաժեշտ չափորոշիչներին։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել հանրակրթության պետական առարկայական չափորոշիչների և օրինակելի ծրագրերի նախագիծը:
Այս օրերին, երբ բուռն կերպով քննարկվում են Հայ գրականություն առարկայի ծրագրային փոփոխությունները, հետաքրքիր է տեսնել, թե ի՞նչ է ընդգրկված տարբեր երկրների գրականության կրթական ծրագրերում:
«7-8-9-րդ դասարանների ամբողջ գործնական նյութը խարսխված է գեղարվեստական գրականության վրա։ Միջառարկայական կապերի մատուցումը ավելի շատ ձևական բնույթ է կրում: Ծրագիր կազմելու համար փորձ ունեցող, ոլորտի առավել գիտակ մարդկանց պետք է ընդգրկել: Իմ մասին չէ խոսքը, առաջարկ լինի էլ՝ չեմ գնա, դա իմ գործը չեմ համարում, բայց պետք չէ արհամարհել գիտնականի կարծիքը: Հո դպրոցը միայն ուսուցչինը չէ: Ի՞նչ է նշանակում՝ հեռու պահեք գիտնականներին»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը:
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության հանրային քննարկման ներկայացված հանրակրթության պետական առարկայական չափորոշիչների և օրինակելի ծրագրերի նախագիծը շարունակում է քննարկվել մասնագետների և հասարակության շրջանում: Թիրախում նաև հայ ժամանակակից գրողների ստեղծագործություններն են:
Գրքի, ընթերցանության նկատմամբ սերը մեծացնելու նպատակով ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը 13-15 տարեկան աշակերտների համար կանցկացնի «Արտակարգ ամառը` արտակարգ գրքով» նախագիծը:
Հաշվի առնելով երկրում հայտարարված արտակարգ դրությունը, Հայաստանի բոլոր դպրոցներում ուսուցումը հեռավար տարբերակով կազմակերպվեց: Այն ընտանիքներին, որոնք ունեին սարքավորումների խնդիր՝ ուսուցումն այդ ձևով կազմակերպելու համար, նախարարությունը սարքավորումներ հատկացրեց, բայց քանի-որ մայիսի 22-ը համարվում էր ուսումնական տարվա ավարտը, հեռավար կրթությունը կազմակերպելու նպատակով աշակերտներին տրամադրված այդ սարքավորումները դպրոցների տնօրենների պահանջով վերադարձվեցին դպրոցներին:
Ավարտվել են 2020-2021թթ. Ուսումնական տարվա ընդունելության քննությունները: Բուհական ընդունելության միասնական քննություններին մասնակցել է շուրջ 12 000 դիմորդ: Նրանցից մոտ 700-ը արժանանալով համեմատաբար բարձր միավորների զրկվել է (պայմանավորված բուհերի ընդունելության կարգի փոփոխությամբ) հայտագրված մասնագիտությունների առաջնահերթությամբ բարձրագույն կրթություն ստանալու իրենց իրավունքից:
«Շատ անբարոյական գործեր կարող է գրված լինեն շատ ավելի մեծ գեղարվեստականությամբ, քան հայրենասիրական որոշակի գործեր: Հիմա դպրոցի պարագայում մեր սկզբունքը միայն պետք է լինի ինքնին գեղարվեստականությո՞ւնը, թե՞ նաև դաստիարակչականությունը, որ ՀՀ քաղաքացի, հայրենիքի պաշտպան, համամարդկային բարձր իդեալներով, գաղափարներով տոգորված մարդ դաստիարակի: Այսինքն, առաջնայինը դաստիարակչակա՞նն է լինելու, թե՞ գեղարվեստականությունը»:
Բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Լիլիթ Տեր-Գրիգորյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է:
«Սկզբից ես էլ էի ուզում մտածել, որ ազգայինի հանդեպ վերապահ վերաբերմունք չկա: Հիմա սկսում է թրենդային դառնալ վերազգային լինելը: Շատերին սկսում է թվալ, որ, եթե դու ազգային արժեքների ջատագովն ես, ուրեմն՝ անցյալից ես, առաջադիմական չես: Դա մանկական և ամբողջ աշխարհում վաղուց հաղթահարված մոտեցում է»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Ժառանգություն» կուսակցության նախագահ Նարինե Դիլբարյանը:
«Նախորդ դասագրքերը երբեք աչքի չեն ընկել աշակերտների համար իրենց ընկալողությամբ: Դրանք նույնպես եղել են բավականին ծանրաբեռնված: Եվ հետո, մենք պետք է հասկանանք, որ շատ կարևոր է աշակերտին տալ ոչ թե թվեր ու փաստեր, այլև ստեղծենք այնպիսի միջավայր, որ աշակերտը սկսի մտածել պատմական այս կամ այն իրադարձության մասին: Մեզ պետք են վերլուծող աշակերտներ, առաջին հերթին՝ մտածող քաղաքացիներ, ոչ թե շատ փաստեր իմացող, անգիր արած ու դատողություն չանող աշակերտներ»,- 168.am-ի հետ զրույցում, խոսելով ՀՀ հանրակրթական դպրոցի Հայոց պատմություն առարկայի ուսումնառության նոր հայեցակարգի և չափորոշիչների մասին՝ ասաց պատմաբան, «Արևելք» հետազոտական, վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Գևորգ Մելքոնյանը:
Հանրակրթության հայոց լեզու և գրականություն առարկաների չափորոշիչ և ծրագրեր մշակող աշխատանքային խումբը տեղեկացնում է, որ ոսկեդարի և միջնադարյան հայ գրականությունը ներառվելու է ուսումնական ծրագրում:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը ԵՊՀ Հայ գրականության պատմության ամբիոնի դասախոս, դոցենտ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու Սերժ Սրապիոնյանն է։
«Ծրագիր մտնող անունը պետք է շատ ստուգված լինի: Այնտեղ մի ճապոնացի գրողի անուն կա, հետաքրքիր է՝ Ճապոնիայում իրենց դասագրքերում ընդգրկվա՞ծ է: Ընդգրկել են Կաֆկա. նա աշխարհի մեծ գրողներից է, որը նոր ուղղություն բացեց համաշխարհային գրականության մեջ, բայց Ֆրանց Կաֆկան դժվար հաղթահարելի է անգամ մասնագետների համար, նրա ստեղծագործություններում հոգեբանական այնքան տարբեր շերտեր, բազմազանություններ կան… Հիմա մեր խեղճ երեխեքը, ովքեր ազգային արժեքները դեռ չեն յուրացրել, ո՞նց են Կաֆկա ուսումնասիրելու: Այլ առաջարկություն ունեմ՝ որոշ հեղինակների ուսումնական պլանից հանել, լրացուցիչ ընթերցանության համար հանձնարարել»:
Հանրակրթության հայոց լեզու և գրականություն առարկաների չափորոշիչ և ծրագրեր մշակող աշխատանքային խումբը տեղեկացնում է, որ Ոսկեդարի և միջնադարյան հայ գրականությունը ուսումնական ծրագրում ներառված է։ Այս մասին տեղեկացնում են ԿԳՄՍՆ–ից։
Վահան Իշխանյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է:
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացնում հանրակրթության պետական առարկայական չափորոշիչների և օրինակելի ծրագրերի նախագիծը, որը հրապարակվել է նախարարության պաշտոնական կայքում:
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել հանրակրթության պետական առարկայական չափորոշիչների և օրինակելի ծրագրերի նախագիծը, որը հրապարակվել է նախարարության պաշտոնական կայքում։
Փաստաբան Արսեն Թավադյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Երևի լսել եք, որ ԿԳՄՍՆ-ն այս տարի փոխել է բուհեր ընդունելության կարգը, որի արդյունքում բարձր ստացածները հաճախ դուրս են մնացել, իսկ հազիվ դրական ստացածները` ընդունվել:
«Փաստ» թերթը գրում է. «Ընդունելության քննությունների հետ կապված դժգոհությունները չեն հանդարտվում: Առաջին հայտի գերակայության արդյունքում բարձր միավորներով բուհ չընդունված դիմորդներն ու նրանց ծնողները շարունակում են դժգոհել, փորձագետները տարաբեւեռ կարծիքներ են հայտնում:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանն է։
Արմեն Աշոտյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է:
«13.000 դիմորդներ մասնակցել են միասնական քննություններին, 2500 դիմորդներ՝ ներբուհական քննություններին: Դիմորդը, երբ որ dimord.am կայքում ցանկացել ա գրանցվել, բերել է՝ «Ծանո՞թ եք կարգին»: Կարգն արդեն այդ ժամանակ փոփոխված է եղել, այսինքն՝ դիմորդը, երբ որ ցանկացել է դիմել որևէ բուհ, արդեն իսկ տեղեկացված է եղել, քանի որ կայքում առաջ շարժվելու համար կա այդ հրահանգը: Դիմորդը պետք է տեղեկացված լիներ կարգին իր մնացած տվյալները լրացնելու համար: Հնարավոր եմ համարում, որ 13.000-ից 2000-ը չի կարդացել դա, մեխանիկորեն սեղմել է, գնացել է առաջ, բայց, որ դրա մեջ մեղադրում եք մեզ, այդտեղ ես Ձեզ հետ համաձայն չեմ, քանի որ բոլոր հնարավոր միջոցներով տեղեկացրել ենք»,- ասաց Թամրազյանը:
Հանրակրթական դպրոցում «Գրականություն» առարկայի նոր չափորոշիչների ծրագրերի նախագծում հանվել է «Հայ Գրականություն» առարկայի «հայ» բառը:
Համալսարանի ընդունելության քննություններից դուրս մնացած դիմորդներն ու նրանց ծնողներն այսօր կրկին բողոքի ակցիա են իրականացնում ԱԺ-ի դիմաց: Հայկ Բաբալյանն ընդունվել է համալսարան, սակայն 10-րդ հայտով, քանի որ իր նշած ֆակուլտետներից միայն այդտեղ է թափուր տեղ մնացել: Հայտը լրացրել է օնլայն, 10 բաժին է նշել, քանի որ չի իմացել, որ բոլոր դաշտերը լրացնելը պարտադիր չէ:
Կիրակի օրը հրապարակվեցին ընդունելության քննությունների արդյունքները։ Այս տարի դիմորդները հանձնեցին ընդամենը 1 քննություն։ Կանխատեսելի էր, որ այս կարգը հեշտացնելու է բուհ ընդունվելը, քանի որ շատ ավելի հեշտ է 1 առարկայից դրական և բարձր թվանշան ստանալը, քան 2-3 առարկայից։ Մյուս կողմից էլ, պարզ էր, որ սա դժվարացնելու է մրցակցային ֆակուլտետներ ընդունվելը, քանի որ 1 քննության դեպքում արդյունքները լինելու են շատ բարձր, ինչի արդյունքում բարձր միավորներով դիմորդները չեն ընդունվելու իրենց նախընտրած ֆակուլտետը։
«Կարծում եմ, դատելով նաև դասագրքի հատվածային բովանդակությունից, մենք երկու խնդիր ենք լուծում։ Նախ՝ բուն եկեղեցու պատմության խնդիրը, այսինքն՝ այն վերաբերում է մեր եկեղեցական պատմության անդրադարձին։ Երկրորդը՝ մեր քրիստոնեական կրթության բաղադրիչին, որը ենթադրում է Աստվածաշնչի համապատասխան և գոնե հիմնավոր գիտելիքների մատուցում, ինչպես նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու ծիսակարգի, տոնացույցի հիմնարար տարրական գիտելիքների իմացություն։ Եթե անկեղծ լինենք, ապա երկրորդ բաղադրիչի միավորումը զուտ պատմության առարկայի հետ ինչ-որ առումով թերի էր։ Այս տեսանկյունից ՀՀ քաղաքացուն, հատկապես՝ 21-րդ դարի քաղաքացուն, անհրաժեշտ են այնպիսի գիտելիքներ, որոնք նրան համաշխարհային ասպարեզում և՛ կզատեն, և՛ կմիավորեն»,- հավելեց Ն. Դիլբարյանը։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի, սպորտի նախարարությունն այսօր տեղեկացրեց, որ ընդունելության քննությունից դրական միավոր ստացած, սակայն մրցույթից դուրս մնացած դիմորդները կարող են մասնակցել թափուր տեղերի մրցույթին:
