Չնայած վաղօրոք ձեռք բերված պայմանավորվածությանը՝ ադրբեջանական կողմը բանակցություններին չի ներկայացել։
Արցախի արտակարգ իրավիճակների ծառայության նախկին փոխտնօրեն, գնդապետ Բորիս Ավագյանն իր հարցազրույցներից մեկում ասել էր, որ պետք է պարզել, թե ով է տվել այդպիսի «շատ խելոք» խորհուրդ Նիկոլ Փաշինյանին՝ դիմել Վրաստանի վարչապետին, որպեսզի նա զանգահարի Ալիևին և քննարկի ՀՀ սահմանային հարցեր։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Մարտակերտի շրջանի Հաթերք գյուղի ղեկավար Վարդան Գրիգորյանն ասաց, որ իրավիճակը Հաթերքում նորմալ է, որևէ անհանգստանալու բան չկա։
«Մեր զորքը կանգնած է, էլ թշնամին ո՞ւր առաջ գա։ Գյուղում հանգիստ են, մարդիկ փորձում են ապրել, շատ թե քիչ կարող են գյուղատնտեսական աշխատանքներ անել»,- եզրափակեց Օլեգ Հարությունյանը։
Պետական բյուջեի ծախսերի եռամսյակային պլանը կրկին թերակատարվել է։ Նախատեսված էր կատարել 467 մլրդ դրամի ծախս, կատարվել է 404,9 միլիարդը։ Ավելի քան 62 միլիարդ դրամի ծախս չի կատարվել։
«Արդյո՞ք Արցախի 75 տոկոսը կորցնելը, 5000 զոհ ու 10000-ից ավելի վիրավոր տալը համարում ենք Ադրբեջանի համար ոչ բարենպաստ կամ ծայրահեղ ծանր վիճակ: Սա հռետորական հարց է: Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը միշտ եղել է սադրող, պայմանավորվածությունները չկատարող: Այսօր Ադրբեջանը փորձում է ցույց տալ, որ ադրբեջանական զինուժը գտնվում է բարձր պատրաստվածության կամ ունեն այնպիսի հնարավորություն, որ հայկական բանակը դրան չի կարող հակազդել, փորձում են այն քաղաքական պայմանավորվածությունը, որը կուլիսների հետևում է կատարվում, իրենց ձևակերպումներով հայ ժողովրդին մատուցել»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) գործադիր մարմնի անդամ, ՀՀ Արդարադատության նախկին նախարար, ՀՀ կառավարության աշխատակազմի նախկին ղեկավար-նախարար, ՀՀԿ-«Հայրենիք» կուսակցությունների «Պատիվ ունեմ» դաշինքի նախընտրական շտաբի ներկայացուցիչ Դավիթ Հարությունյանն է:
«Վարդենիսում էնքան դիրք ունենք: Դե որ ՊՆ-ն Վաղարշակը Հարությունյանը լինի, ԳՇ պետը՝ Արտակ Դավթյանը, Ջալալ Հարությունյանն էլ՝ հերոսը, նման բաներ կասեն: Թող գնան՝ տեսնեն՝ Վարդենիսում դիրք ունե՞նք, թե՞ ոչ, այլ հարց է, որ բաց մնացած տարածքներ կան»,- եզրափակեց «Ղարաբաղյան պատերազմի վետերանների միություն» կազմակերպության նախագահը:
«Սյունիքն այն նյարդային կետն է, որը եղել է պանթուրքական ծրագրի կարևորագույն բաղադրիչը։ Թուրքիան ու Ադրբեջանը հեռանկարում ունեն ցամաքային ճանապարհով իրար միանալու պլան, և այդ միավորումը, ըստ նրանց պլանի, տեղի է ունենալու Հայաստանի և ՀՀ քաղաքացիների կյանքի հաշվին, ու թեև ՀՀ իշխանությունը կարող էր կանխել մեր հաշվին կատարվող զարգացումները, այդպես չարեց, աղետին էլ արձագանքում է պոստ-ֆակտում»,- ասաց Արման Աբովյանը։
«Այս ոչ ակտիվ, չկողմնորոշված, հիասթափված քաղաքացիները հեռացել են Փաշինյանից, որովհետև սա, այնուամենայնիվ, այն զանգվածն է, որը 2018 թվականին ձայն է տվել նրան, բայց, ցավոք սրտի, դեռ չեն մոտեցել ընդդիմությանը: Հնարավոր է՝ դա ինչ-որ չափով պայմանավորված է նրանով, որ այս քաղաքական ուժը ժամանակին մերժել է նախկիններին, և մարդու համար, իհարկե, շատ դժվար է ընդունել սեփական սխալը՝ ընդունել, որ սխալ են մերժել նախկիններին, և ընդունել, որ սխալ են ընտրել Փաշինյանին»,- ասաց Հասմիկ Ենգոյանը:
Սյունիքում ստեղծված սահմանային իրավիճակը շարունակում է լրջորեն անհանգստացնել Հայաստանի արևմտյան գործընկերներին: ՀՀ ինքնիշխան տարածք ադրբեջանական զինված ուժերի ներկայացուցիչների ներխուժումից կարճ ժամանակ անց եղան հստակ հայտարարություններ ԵԱՀԿ ՄԽ արևմտյան համանախագահ երկրներից, ինչպես նաև Իրանից, ինչը, սակայն, ռուսական կողմը որակում է անհարկի կրքերի բորբոքում:
«Քանի որ պաշտոնական որևէ տեղեկատվություն չկա, չենք կարող հենվել որևէ լուրի վրա։ Բայց եթե բացառման կարգով մոտենանք հասած տեղեկություններին, այսինքն՝ ամեն դեպքում ադրբեջանցիները նվազագույնը մոտեցել են մեր դիրքերին։ Թե հետագայում դա ինչ դրսևորում կունենա՝ չենք կարող ասել, որովհետև մեր իշխանությունները բավականին պասիվ ու անորոշ դիրք են բռնել, այնպես որ՝ ոչինչ չեմ կարող ասել»,- նշեց Բելլա Լալայանը։
Բազմաթիվ փորձագետների կարծիքով՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի Սյունիքի և Գեղարքունիքի մարզերի հատվածներում թշնամու առաջ գալը կարող է ազդել նաև Արցախում ընդհանուր իրավիճակի վրա։ Ըստ նրանց, հայ-ադրբեջանական սահմանին թշնամու սադրանքները նպատակ ունեն նաև հանրության ուշադրությունը շեղելու Արցախի խնդրից։
Կա մի մեծ ինքնախաբեություն, որ ժողովուրդ ասելով նկատի ունենք այս տեսանյութի պապիկին, որն ինքնամոռաց ցանկանում է ոչխար մորթել Նիկոլի ոտքերի տակ։ Մինչդեռ Ժողովուրդ են բոլորը՝ Վազգեն Մանուկյանը, որի առաջնորդած շարժումը հօդս ցնդեց՝ կարծես չէր էլ եղել, Գագիկ Ծառուկյանը, որն անկեղծ չի փորձում հասկանալ, թե ի՞նչ վատ բան կար հայտնի հրավառության մեջ։
«Դա, իմ կարծիքով, կախված է, թե Հայաստանի որ պաշտոնյան Իրանի հետ կապ կհաստատի այս թեմայով․ այսինքն՝ եթե ՀՀ արտգործնախարարությունից լինի կապ Զարիֆի հետ, կստանանք նաև հայտարարություն Զարիֆի կողմից, եթե վարչապետի կապը լինի Իրանի նախագահի հետ, կստանանք հայտարարություն նաև այդ մակարդակում․ հիշենք, որ ՀՀ վարչապետի կողմից եղել են հարցազրույցներ տարբեր երկրների ղեկավարների հետ՝ ՌԴ, Ֆրանսիա և այլն»։
Այսօր չկա ինքնիշխանություն, և այսօր Մուրադովն ավելի շատ իշխանություն ունի, քան Նիկոլ Փաշինյանը:
ՀՀ Ազգային արխիվի նախկին տնօրեն, պատմաբան Ամատունի Վիրաբյանի խոսքով՝ Ազգային արխիվում պահպանվում են բազմաթիվ փաստեր այն մասին, որ Սև լիճը երբեք չի պատկանել Ադրբեջանին, ավելին՝ նա համոզված է, որ նույնպիսի արխիվ ունեն նաև Ադրբեջանում, արխիվներ պահպանում են նաև Ռուսաստանի Դաշնությունում։
«Իմ պաշտպանյալը վաղօրոք դիմում է գրել, ինքնակամ ժամանել է ՀՀ և ներկայացել է Ազգային անվտանգության ծառայություն։ Ինքը առաջադրված մեղադրանքը չի ընդունել»,- 168.am-ի հետ զրույցում փոխանցեց Գագիկ Բեգլարյանի փաստաբան Հրանտ Անանյանը։
«Երբ Արցախում պատերազմը եղավ, գեներալներ կային, որոնք ի վիճակի էին կանգնեցնելու, ամեն դեպքում իրավիճակը փոխելու, սակայն որևէ բան չարեցին, ինչի՞ համար, որովհետև իրենք իշխանության հարճերն էին։ Որքան խոնարհ ու հեզ գեներալներ կային, տեղավորվեցին իշխանությունների ոտքերի տակ, այ հիմա տեսեք, թե այսօր ինչ օրի ենք։ Մենք կարող էինք իրավիճակը փոխել, եթե մեզ հնարավորություն տային, հակառակորդին կանգնեցնելն այնքան պրիմիտիվ էր, որ դուք չեք պատկերացնում»,- շեշտեց նա։
Սյունիքի մարզում ստեղծված աննախադեպ սահմանային իրավիճակը միայն առաջին հայացքից է լոկալ կամ նույնիսկ տարածաշրջանային նշանակության հարց: Սյունիքի մարզում այս օրերին ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծումից են կախված աշխարհաքաղաքական մեծ գործարքներ և դրանց ապագան: Եվ ըստ էության հենց այդ հարցերն են այսօր լուծվում Սյունիքում, իսկ թե արդյունքում աշխարհաքաղաքական որ բևեռին կհաջողվի հաջողություն ամրագրել, դեռ պարզ չէ:
«Մեզ հաջողվեց պահպանել Արարատյան դաշտը, Երևանը և մեկ արոտավայր Տավուշում, կեցցե Նիկոլ Փաշինյանը»,- ինչ-որ ժամանակ հետո այսպիսի բովանդակությամբ հայտարարություններ կարող են հնչել, եթե Նիկոլ Փաշինյանը շարունակի պահպանել իշխանությունը Հայաստանում։ Սյունիքում ու Գեղարքունիքում տեղի ունեցող իրադարձություններն առանց պատերազմի Հայաստանն էքսպանսիայի ենթարկելու ցցուն օրինակներ են, իսկ ադրբեջանաթուրքական էքսպանսիան, ինչպես հայտնի է, սահմաններ չունի։
«Եթե դուք էլեմենտար հարցեր չեք կարողանում լուծել՝ չեք կարողանում պետության սահմանները պաշտպանել, հետո դիմում ենք ընդդիմությանը, ասում եք՝ մի քաղաքականացրե՞ք, հասարակության ուշադրությունը մի հրավիրեք նրա վրա, որ ապաշնո՞րհ է այս իշխանությունը: Դա անհեթեթ է: Մարդիկ չենք կարողանում հարց լուծել, 200 զինվոր մտնում է ՀՀ տարածք, վազում են՝ Ռուսաստանին, ՀԱՊԿ-ին խնդրում են, ասում են՝ եկեք, մեր տեղը հարցը լուծեք, հետո հակառուսական ալիք է բարձրանում, թե ինչու հարցը չի լուծվում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը:
Հաղորդման շրջանակներում մենք կլինենք մարզերում, Հայաստանի տարբեր բնակավայրերում, և տեղում՝ մեր համերկրացիների հետ զրույցներով, կփորձենք վեր հանել իրական Հայաստանի իրական խնդիրներն ու մարտահրավերները, մարդկանց իրական մտահոգությունները։
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ այսօր առավոտյան դարձյալ տեղի է ունեցել Անվտանգության խորհրդի նիստ, որի ընթացքում Փաշինյանը հայտարարել է, որ մայիսի 12-ից հետո, երբ Ադրբեջանի զինված ուժերի զինծառայողները հատել էին հայ-ադրբեջանական սահմանը, զինծառայողների որոշ խմբեր դուրս են եկել Հայաստանի տարածքից, նման պրոցես տեղի է ունեցել նաև երեկ երեկոյան: Նախանշան կա նաև, որ կարող է այսօր էլ նման պրոցես տեղի ունենալ, բայց ընդհանուր առմամբ, ռազմաքաղաքական իրադրությունն ամսի 12-ից հետո համարում է անփոփոխ:
Հիմնական խաղացողներն աստիճանաբար, նաև պաշտոնապես են մտնում խաղի մեջ, և ակնհայտ է՝ դա փորձում են անել հնարավորինս կրեատիվ, հիշվող եղանակով՝ անդրադառնալով քաղաքական ուժերի նախընտրական վերջին հայտերին. այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանը։
«Այդ առումով Սև լիճը, բացի նրանից, որ օգտագործվել է ոռոգման համար՝ ինչպես մեր բոլոր լճերը, նաև այդ ջուրն այնքան մաքուր է եղել, որ խմելու համար է օգտագործվել։ Այս առումով ոչ մի դեպքում լիճը կորցնել չի կարելի։ Ինչ վերաբերում է թունավորմանը, ապա դա քրեական հարց է, որ կարիք ունի ապացուցման»,- նշեց Կարինե Դանիելյանը։
Սուրբ Աթոռում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանը տելեգրամյան իր ալիքում գրառում է արել, որում ասվում է:
«Եթե հարավում 47 կիլոմետր լայնություն ունի ՀՀ տարածքը, ապա Սիսիանում 27-29 կմ է, և ճանապարհ կառուցելն էլ ավելի հեշտ է, Հայաստանը մասնատելու իմաստով՝ շատ ավելի հեշտ։ Սրանով է պայմանավորված թշնամու լկտի, ցինիկ պահվածքը»,- հավելեց նա։
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ կառավարությունում տեղի է ունեցել Անվտանգության խորհրդի նիստ: Նիստի սկզբում վարչապետի աթոռը ժամանակավորապես զբաղեցնող անձն անդրադարձել է հայ-ադրբեջանական սահմանին ստեղծված իրավիճակին ու դրա հանգուցալուծման ուղղությամբ իրականացվող քայլերին:
«Ասում են, որ թշնամին հետ պետք է գնա, սակայն դեռ չի գնացել։ Այս պահին որևէ գործողություն չի ընթանում, ամեն մեկն իր տեղում է՝ հանգիստ իրենց համար նստած են։ Ես չգիտեմ, ինչու չեն գնում։ Ես այդ բարձունքում էի, մի «Կամազ» եկավ, մի քանի բան-ման գցեցին մեջը ու ճանապարհով գնացին դեպի Սև լիճ։ Ես չգիտեմ, գուցե ուզում են գնան, ես իրենցից մի 150 մետր հեռու եմ եղել, թե չէ՝ կհարցնեի՝ ինչ են մտածում։ Թող ռադ լինեն, գնան, եկել մեր տարածքում նստել են»,- նշեց Վարո Գրիգորյանը։