Հիշո՞ւմ եք` ինչ սուտ էր տարածում Փաշինյանը, թե ընդդիմադիրներն են մեղավոր, որ գերիները չեն գալիս. Հենրիխ Դանիելյան
Այսօր Երևանում ընթացող դեպի ծով ելք չունեցող երկրների նախարարական հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը, խոսելով Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու հնարավորությունների և սկզբունքների մասին, հայտարարեց, որ տրանսպորտային ապաշրջափակման մասին համաձայնությունները պետք է տեղի ունենան երկրների սուվերենության, համաձայնության և փոխադարձության համաձայնության հիման վրա։
Պատմությանը հայտնի են նաև այդպիսի փորձ ունեցող երկրներ, որոնք հիմնականում ունեցել են ողբերգական ավարտ։ Հենց այդպիսի երկրների շարքին կարելի է դասել Հայաստանը, որի ղեկավարը պետական կառավարումն իրականացնում է հենց «փորձելու և սխալվելու» սկզբունքով, ու վերջին 5 տարիներին բոլոր կենսական ուղղություններով նրա փորձերը միայն սխալ արդյունք են ունեցել՝ հանգեցնելով ողբերգական հետևանքների։
«Որևէ անձ, ուժ չի կարող ժողովրդի կողմից լիազորված անձանց աշխատանքները խոչընդոտել կամ այն համարել վտանգավոր։ Նրանք որևէ կերպ չեն կարողանում բացատրել, թե դա ինչ վտանգ է։ Հայաստանն ավելի շատ վտանգված է վերջին երեք տարիներին, և այդ վտանգները գալիս են նրանից, որ Արցախը չունի պաշտպանական գիծ, և մենք հայրենազրկվել ենք»,- շեշտեց Դավիթ Գալստյանը։
Արդեն մի քանի օր է՝ Բարձրագույն դատական խորհրդի (ԲԴԽ) նախագահ Կարեն Անդրեասյանը ինչպես ԲԴԽ-ապատկան բոլոր հնարավոր ու անհնարին հարթակներով, այնպես էլ՝ իր սոցցանցային էջերով պատմում է՝ ինչ լավ կառույց է ԲԴԽ-ն, այսքան ուրախ կյանքը դատավորներին ինքն է տվել, դատարաններ է բեռնաթափել ու թվայնացրել, գումարներ է խնայել, գործերի քննությունն է արագացրել… Մի խոսքով՝ մի «հրաշք անձնավորություն»: Այդ շարքը Կարեն Անդրեասյանն անվանել է «Ի՞նչ եք արել, որ…»:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում «Ժողովրդավարություն և անվտանգություն» ՀԿ-ի նախագահ Նաիրա Զոհրաբյանն անդրադառնալով հայ գերիների վերադարձին, շեշտեց՝ բոլոր հայորդիները պետք է ադրբեջանական բանտերից ազատ արձակվեին 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության ստորագրման անմիջապես հաջորդ օրը՝ նոյեմբերի 10-ին, հետևապես, զուր են ՔՊ-ի բոլոր ջանքերն Ալիևին մեծ մարդասեր ներկայացնելու ուղղությամբ, ինչ է թե 32 հայորդու է հանձնում Հայաստանին։
«Մեր տարածաշրջանում նման բան չկա, և ես չգիտեմ, թե ինչի վրա է հույսը դրել պարոն Փաշինյանը։ Այսինքն՝ երևի հույսը դրել է նրա վրա, որ ամենակարևորը, որ այս տարածքը պահպանվի, և ինքն իր իշխանությունը պահի, իսկ մնացածը կերևա։ Սա նա բնակչությանը վաճառում է որպես հավերժական խաղաղության լուծում և այլն, բայց նման բան չկա։ Պետք է հասկանանք, որ այս տարածաշրջանում դու պիտի քո անվտանգության դիլեմայի խնդիրը լուծես, որպեսզի կարողանաս զսպես»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
Արդեն 5-6 ամիս է՝ գեներալ Արայիկ Հարությունյանի գործը դատարանում է: Նա մոտ մեկ տարի կալանքի տակ է:
Իր իսկ թմբկահարած «Արցախը Հայաստան է, և վերջ» կարգախոսից տարիներ անց Փաշինյանը պիտի հայտարարեր, թե իբր Արցախի ինքնորոշումն անլուծելի խնդիր էր։
Արցախցիները, տունուտեղը կորցնելուց ու բռնի տեղահանվելուց երկու ամիս անց էլ, օրվա սնունդ հայթայթելու խնդիր ունեն: Բնակվում են տարրական կենցաղային պայմանների բացակայությամբ, դա դեռ քիչ չէ, ամեն ամիս էլ տան վարձավճարումները կատարելու խնդրի առաջ են կանգնում: Արցախում ադրբեջանական ցեղասպան գործողությունների հետևանքով բռնի տեղահանված Էդուարդ Հովսեփյանը 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ իրենց ընտանիքը միայն հոկտեմբերին ամբողջությամբ ստացել է արցախցիների համար նախատեսված 100.000-ական դրամները: Նոյեմբերի համար նախատեսված 40+10 հազարական դրամները մինչև հիմա չեն կարողանում ստանալ, որպեսզի տան վարձը վճարեն:
Ատոմ Մարգարյանը շեշտեց՝ տնտեսական աճ կարելի է ունենալ տարբեր ճանապարհներով, իսկ եթե տնտեսական աճն ուղեկցվում է կենսունակ միջին խավի քանակի և նրա տնտեսական ու սոցիալական հզորության մեծացման հաշվին, այն ժամանակի ընթացքում հանգեցնում է «միջին եկամտի ծուղակ»-ի հաղթահարմանը:
2020-2023թթ. գերեվարված ՀՀ 31 զինծառայողներ, եւ սեպտեմբերին ԼՂ-ում գերեվարված 1 զինծառայող հատել են Ադրբեջան-Հայաստան սահմանը եւ գտնվում են Հայաստանի Հանրապետությունում: Նրանք նախ կանցնեն նախնական բժշկական զննություն եւ կվերադառնան իրենց հարազատների մոտ: Վերադարձած տղաների անվանացանկը հետեւյալն է.
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի վարչակազմի միջև բանակցությունների արդյունքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ Ադրբեջանի Հանրապետությունն ազատ է արձակում 32 հայ զինծառայողի, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունն իր հերթին ազատ է արձակում 2 ադրբեջանցի զինծառայողի։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանի գնահատմամբ՝ Հայաստանում մարդու կարևորագույն ու հիմնարար իրավունքները ոտնահարվում են։ Իհարկե, բոլոր երկրներում են մարդու իրավունքները ոտնահարվում, բայց շատ կարևոր է, թե պետությունն ինչ կամք է ցուցաբերում պայքարելու դրա դեմ։ Հենց այստեղ է, որ Հայաստանն ունի լրջագույն խնդիրներ։
Այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն ասաց, որ մինչև այժմ գաղտնիության թույլտվություն չունի, հետևաբար՝ որևէ բան չի կարող ասել, թե ընդդիմադիր պատգամավորներն ԱԳՆ-ում խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ ադրբեջանական ինչ առաջարկների են ծանոթացել։ Միայն կարող է ասել, որ ադրբեջանական բաց աղբյուրներում էլ խոսում են այդ առաջարկների մասին՝ չթաքցնելով իրենց նկրտումներն ու պահանջները հայկական տարածքների նկատմամբ։
Մահացել է ՀՀ ԱԺ նախկին նախագահ, ՀՀՇ հիմնադիր-անդամ Բաբկեն Արարքցյանը։
Տնտեսական տրամաբանությունը, այլ խոսքով՝ շատ կամ ավելի շատ փող աշխատելու ձգտումը՝ ինքնին միանգամայն նորմալ է և, եթե դրսևորվում է գործարարության ոլորտում, նոր արդյունք է ապահովում։ Բայց աղետալի է, երբ այդպիսի տրամաբանություն կրողը հայտնվում է երկրի ղեկավարի դերում ու պետական կառավարման անդեմ համակարգին ցուցանում է առաջնորդվել այդ տրամաբանությամբ՝ Հայաստանը վերածելով երկիր-վաճառասրահի։
«Ափսոս է ուղղակի այն մեր մարդկային կապիտալը, որ մենք զոհաբերում ենք այս ապիկարների իշխանության համար»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց փաստաբան, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Գևորգ Պետրոսյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանն է։
Դեկտեմբերի 11-ին Բրյուսելում կայացավ Արևելյան գործընկերության արտգործնախարարների հանդիպումը, որի ընթացքում Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդես եկավ ելույթով և կրկնելով Նիկոլ Փաշինյանի ավելի վաղ հնչեցրած նախադասությունները՝ հայտարարեց. «Մենք հանձնառու ենք այնքան մոտենալ ԵՄ-ին, որքանով Եվրոպական միությունը դա հնարավոր կհամարի»։
2015թ. սեպտեմբերի 28-ին Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի խաղաղապահությանը նվիրված գագաթնաժողովին ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ներկայացրել էր ՀՀ ԶՈւ խաղաղապահների առաջիկա ծրագրերը՝ նշելով, որ Հայաստանը ստանձնել է նոր հանձնառություններ:
Ռուս ռազմական վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ինչպես կարելի էր ենթադրել՝ ԵՄ-ն գործնական առումով, գետնի վրա ՀՀ անվտանգության, ռազմական ներուժի ավելացման համար ոչինչ չի անելու։
Ռուսաստանաբնակ Արսեն Միրիջանյանի գործով դատավարությունը թեև մոտեցել է ավարտին, սակայն դատական ակտը դեռևս չի հրապարակվել. Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանում դատավոր Կարեն Ֆարխոյանի նախագահությամբ երեկ տեղի ունեցած դատական նիստին պետք է հաջորդեր դատական ակտի հրապարակումը, սակայն այն անհասկանալի պատճառներով հետաձգվեց:
«Բոլորս էլ հասկանում ենք, այդ թվում՝ Նիկոլ Փաշինյանը, որ նա իշխանությունից կհեռանա այնպես, ինչպես եկել է, ուրիշ ձև չի լինելու, դա չի լինելու այլ քաղաքական մեթոդներով՝ բացառվում է», – Նիկոլ Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու գործընթացի հիմնավորման շուրջ կլոր սեղան-քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության ղեկավար Հրանտ Բագրատյանը՝ արձագանքելով ներկաների պահանջներին՝ երկրում իրավիճակը փոխելու համար պետք է իշխանափոխություն։
Ավելի քան 150 միջազգային հումանիտար եւ քաղաքական գործիչներ, գործարարներ հանդես են եկել բաց նամակով՝ կոչ անելով ազատ արձակել հայ բանտարկյալներին, որոնք ապօրինաբար շարունակում են պահվել կալանքի տակ Ադրբեջանում։
«Այստեղ ինձ մոտ կան քարտեզներ 1921 թվականի, սկսած Հայժողկոմից, խոսքս՝ Տիգրանաշենի, Երասխի և մյուսների մասին է։ Հանձնաժողովները, որոնք այսօր գնում են սահմանազատման ու սահմանագծման, եթե սրանց վրա չհիմնվեն, որևէ բան չեն կարողանալու ապացուցել»,- նշեց Առուշան Հակոբյանը և մտավախություն հայտնեց, որ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը վաղը-մյուս օրը գուցե չկարողանա ապացուցել, որ այն տարածքները, որտեղ ադրբեջանական զորքը կանգնած է, հայկական են։ Այդ մասին վկայում են ԽՍՀՄ կառավարության քարտեզները։
«Ադրբեջանը երբ ցանկանա, կգնա ռազմական էսկալացիայի՝ հաշվի առնելով իշխանությունների այս պարտվողական քաղաքականությունը, Ադրբեջանն աստիճանաբար մեծացնելու է ճնշումը։ Փորձելու են ամեն կողմից հարված հասցնել Հայաստանին, թեպետ Հայաստանից բան էլ չի մնացել, բոլոր բարձունքներում, ռազմավարական ճանապարհների վրա թշնամին է կանգնած։ Նայեք Ադրբեջանի գրաված դիրքերին, ու կտեսնենք, թե ինչ վիճակում ենք։
Պետք է սպասել, թե առաջիկայում ինչպիսի ոգևորություն են հայտնելու նույն այդ կառույցներն ու երկրները՝ Հայաստանում ՏԻՄ ղեկավարներից իշխանությունը ոստիկանական ճնշումներով խլելու չափազանց «ժողովրդավարական քայլերի» առնչությամբ։
Շուրջ մեկ շաբաթ առաջ «ԲՆՕՐՐԱՆ պատմական հուշարձանների պահպանման հայկական ընկերություն» ՀԿ-ի նախաձեռնությամբ քննարկում կազմակերպվեց շուրջ 20 գիտնականների մասնակցությամբ: Խնդրո առարկան Սմբատ Հովհաննիսյանի հեղինակած չարաբաստիկ «Հայոց պատմություն-7» դասագիրքն էր: Քննարկմանը հրավիրված են եղել ականավոր պատմաբաններ, նեղ մասնագետներ, հնագետներ, արևելագետներ: Հրավիրված էին նաև դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանն ու դասագրքի պատվիրատուն՝ «Մասնակցային դպրոց» կրթական հիմնադրամի տնօրեն Վահրամ Սողոմոնյանը: Վերջիններս, սակայն, գերադասել են չմասնակցել քննարկմանը. Հարմար չի եղել:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
