Սոնա Մնացականյանի գործով ռադիոկապի ձայնագրությունը ոչնչացվել է, քննիչը կաշկանդվածություն է ցուցաբերել. Րաֆֆի Ասլանյան
Այս տարվա ապրիլի 26-ին Պարոնյան-Լեո փողոցների խաչմերուկում Նիկոլ Փաշինյանին ուղեկցող ՃՈ սպայական վաշտի հրամանատար Արամ Նավասարդյանի կողմից մահվան ելքով վրաերթի ենթարկված հղի կնոջ՝ Սոնա Մնացականյանի վարույթի նյութերը մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել են դատախազին. մինչ այդ, բնականաբար, հայտարարվել է նախաքննության ավարտ ու դրանց արդյունքները ծանոթանալու համար ներկայացվել են նաև տուժող կողմին:
Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սոնա Մնացականյանի իրավահաջորդի շահերի պաշտպան Րաֆֆի Ասլանյանը:
«Վարույթի նյութերի ուսումնասիրությամբ պարզել եմ, որ իրականացվել է թերի նախաքննություն: Մասնավորապես, վարույթն իրականացնող մարմինը բավարարվել է միայն ՃՈ ուղեկցող գումարտակի ավտոմեքենայի վարորդի՝ Արամ Նավասարդյանի գործողությունների վերաբերյալ քննություն կատարելով, մինչդեռ այս դեպքում էական նշանակություն ուներ նաև շարասյան ղեկավարի, ինչպես նաև կորտեժի պատասխանատու ղեկավարի իրավական գնահատումը և այդ ուղղությամբ բավարար քննության իրականացումը»,- ասաց Րաֆֆի Ասլանյանը՝ հավելելով՝ ընդ որում, դատախազը քննիչի միջնորդության հիման վրա որոշում է կայացրել նշված երկու սուբյեկտների արարքների կապակցությամբ նրանց նկատմամբ քրեական հետապնդում չհարուցելու մասին, և ինքն այդ որոշումը բողոքարկել է վերադաս դատախազին:
Ըստ Րաֆֆի Ասլանյանի՝ ինքը համարել է, որ այդ որոշումը վաղաժամ է կայացվել, այն չի բխում քրեական գործի փաստական տվյալներից, քանի որ այդ ուղղությամբ առհասարակ քննություն չի կատարվել:
«Դատախազը նշել է, որ այո, թեև ընդունելի է այն դիրքորոշումը, որ հատուկ նշանակության տրանսպորտային միջոցների ուղեկցման կարգը սահմանելու մասին կառավարության համապատասխան որոշման 30-րդ հոդվածում նշված է՝ շարասյան ղեկավարն ու կորտեժի պատասխանատու ղեկավարը պատասխանատվություն են կրում շարասյան արագության համար, բայց այդ պարտականության իրագործման օրենսդրական մեխանիզմները նախատեսված չեն, հետևաբար օրենքի անորոշության պատճառով հնարավոր չէ նրանց նկատմամբ քրեական հետապնդում իրականացնել, ինչը տուժող կողմի համար ընդունելի չէ, քանի որ առհասարակ քննություն չի իրականացվել, նունիսկ մեկ հարցում չի ուղարկվել Պետական պահպանության ծառայությանը (ՊՊԾ), որպեսզի պարզվի՝ արդյո՞ք կառավարության համապատասխան որոշումն իրացնելու կապակցությամբ ներքին գերատեսչական ակտեր գոյություն ունեն, թե՞ ոչ»,- ասաց Սոնա Մնացականյանի իրավահաջորդի շահերի պաշտպանը:
Րաֆֆի Ասլանյանը տեղին համարեց արձանագրել, որ ռադիոկապի բացակայություն չի եղել: Այսինքն՝ ռադիոկապ գոյություն ունեցել է ՊՊԾ և ՃՈ ուղեկցող բոլոր մեքենաների մեջ, բայց քննիչի հարցմանն ի պատասխան՝ ոստիկանությունից հայտնել են, որ խոսակցությունը չի ձայնագրվել տեխնիկական անսարքության պատճառով:
«Սրանից պետք է օբյեկտիվ ենթադրություն անել, որ դա ոչ թե չի ձայնագրվել, այլ ակնհայտորեն ոչնչացվել է, քանի որ սա էական նշանակություն ուներ քրեական գործի համար, այդ թվում՝ թե կորտեժի ու շարասյան ղեկավարների արարքների գնահատման քրեաիրավական տեսանկյունից, և վարորդի՝ վթարից հետո դրսևորած վարքագծի հիմնավորման տեսանկյունից»,- ասաց Րաֆիի Ասլանյանը՝ տարակուսանք հայտնելով, որ քննիչը բավարարվել է իրեն տրված պատասխանով և միջոցներ չի ձեռնարկել դրա իսկությունը ստուգելու համար:
«Այդ թվում՝ չեն առգրավվել նշված տեխնիկական սարքերը, քննիչը համապատասխան փորձաքննությունների միջոցով չի պարզել դրանց սարքին կամ անսարք լինելու հանգամանքը: Ընդ որում, կառավարության համապատասխան որոշումը հստակ ամրագրում է, որ այդ ձայնագրությունը պետք է պահպանվի նաև ՃՈ հերթապահ մասում, ինչը ևս քննիչի կողմից չի ստուգվել»,- ասաց Րաֆֆի Ասլանյանը:
Մի ուշագրավ հանգամանքի վրա էլ ուշադրություն բևեռեց պաշտպանը: Կառավարության որոշումն ասում է՝ ձայնագրել և արձանագրել, ինչը նշանակում է, որ խոսակցությունը, բացի ձայնագրվելուց, նաև պետք է արձանագրվի, ինչը նույնպես չի արվել:
«Սա ևս մեկ ապացույց է, որ այդ անձանց արարքներին վաղաժամ գնահատական է տրվել: Եվ առհասարակ նյութերի ուսումնասիրությունից ակնհայտ է, որ վարույթն իրականացնող մարմինը կաշկանդվածություն է ցուցաբերել՝ պայմանավորված դեպքի բնույթով, անձանց շրջանակով, և հատկապես այդ կաշկանդվածությունը դրսևորվել է Նիկոլ Փաշինյանին ուղեկցող ՀՀ պետական պահպանության ծառայության նկատմամբ: Ի դեպ, կորտեժի ղեկավարը հանդիսացել է ՊՊԾ պետի տեղակալը, ով ժ/պ-ի կարգավիճակ ունի, իսկ շարասյան ղեկավարը ՃՈ հատուկ հատուկ նշանակության ավտոմեքենաների ուղեկցման վաշտի հրամանատարն է եղել: Երկուսն էլ գտնվել են ուղեկցող ավտոմեքենաների մեջ, և երկուսն էլ իրենց ցուցմունքներում նշել են՝ դա իրենց խնդիրը չէ»,- նշեց Րաֆֆի Ասլանյանը:
Պաշտպանի խոսքով՝ արագության սահմանման վերաբերյալ ՃՈ վաշտի հրամանատարը նշել է, որ ՊՊԾ-ն է որոշում արագությունը, իսկ պահպանության վարչության պետի տեղակալը նշել է, որ արագությունը որոշվում է վարչապետի, այլ ոչ թե հետիոտների անվտանգության տեսանկյունից:
«Որքան էլ զարմանալի է, նա նշել է՝ քանի որ «իմ պատասխանատվությունն առնչվում է միայն վարչապետի անվտանգությունն ապահովելուն, ինչը արել եմ, հետևաբար ինձ վրա այլ պատասխանատվություն չի կարող դրվել: Իհարկե, սա անընդունելի է և աբսուրդ, քանի որ արագությունը առաջին հերթին որոշվում է ոչ թե վարչապետի անվտանգության ապահովման, այլ երթևեկության մասնակից հետիոտների անվտանգության ապահովման տեսանկյունից, քանի որ նույն կառավարության որոշման մեջ դրույթ կա, որ, օրինակ, եթե քաղաքացիների կողմից դիմավորման ընթացակարգ է նախատեսված, ապա արագությունը 35-50 կմժ պետք է լինի: Սա նշանակում է, որ այդ արագությունն ընտրվում է հենց հետիոտների առկայությունն ու երթևեկության ինտենսիվությունը հաշվի առնելով»,- ասաց Րաֆֆի Ասլանյանը:
Նրա խոսքով՝ թեպետ քննիչը հետևել է այն թեզին, թե վարչապետի անվտանգության նկատառումներից ելնելով է որոշվում արագությունը, բայց դատախազն իր վերլուծությունը կատարելիս հիմքում այս մոտեցումը չի դրել: Նա նշել է, որ կառավարության որոշման նորմատիվային մեխանիզմները չկան, հետևաբար այս անորոշության պատճառով չեն կարող գնահատական տալ կորտեժի ու շարասյան ղեկավարների արարքներին: Այսինքն՝ ընդհանուր առմամբ պետք է արձանագրել, որ տուժող կողմը վարույթի՝ արարքին տրված քրեաիրավական գնահատականի և քննության ծավալի մասով այս պահին որևէ առարկություն չի ներկայացրել:
«Մեզ համար անընդունելի է մնում այն, որ վարորդը մնաց ազատության մեջ, և նրա նկատմամբ կալանավորման ակնհայտ հիմքերի առկայության դեպքում այդպես էլ կալանավորումը որպես խափանման միջոց չկիրառվեց, ինչը բազմիցս ասել ենք՝ պայմանավորված է դեպքի բնույթով: Ըստ էության գտնում ենք, որ վարորդի ազատությունը, այնուամենայնիվ, ազդեցություն ունեցավ քրեական գործի քննության ամբողջականության և օբյեկտիվության վրա, ինչի ակնհայտ վկայությունն էր այն, որ ռադիոկապի ձայնագրություններն այդպես էլ չտրամադրվեցին, իսկ դրանք էական նշանակություն ունեին գործի համար: Մեր ենթադրությամբ, ինչպես արդեն ասացի, դրանք ակնհայտորեն ոչնչացվել են»,- ասաց Րաֆֆի Ասլանյանը:
Պաշտպանի դիտարկմամբ՝ քննիչի գործողությունների ապօրինությանը նաև դատախազն է արձագանքել դատախազական ներգործության բազմաթիվ ակտերով:
«Դատախազի ձևակերպումներն այնպիսի ձևակերպումներ են, որոնք քննիչի կողմից պաշտոնեական հանցագործություն կատարելու դասական օրինակներ կարող են հանդիսանալ: Այսինքն՝ հենց դատախազը շատ ավելի կոպիտ է արտահայտվում քննիչի և նախաքննության որակի մասին, քան նույնիսկ ես»,- եզրափակեց Րաֆֆի Ասլանյանը՝ կից տրամադրելով հատվածներ վերադաս դատախազի եզրահանգումներից:
