«Մինսկի խմբի լուծարումը պատմության գիրկը կուղարկի կարգավորմանը վերաբերող ողջ փաստաթղթային փաթեթը, այդ թվում՝ «Սերժի ժառանգություն» համարվող Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի ճանաչման և իրացման երաշխավորված մեխանիզմները, որոնցից 2018թ.-ին հրաժարվելով, Նիկոլն Արցախն Ադրբեջանին հանձնելու ստարտը տվեց»։
«Միջնորդի, առավել ևս՝ միջազգային միջնորդական ձևաչափի առկայությունը հակամարտության դեպքում կարևոր գործոն է դառնում։ Թեև պետք է նաև նշել, որ ՄԽ-ն, ի վերջո, չդարձավ այն հարթակը, որտեղ կողմերը խաղաղ համաձայնության հասնեն, մշտապես կար դժգոհություն այդ հարթակից կամ կային տարաձայնություններ համանախագահ երկրների միջև։ Ամեն բան հասավ նրան, որ այս աշխարհակարգի պայմաններում համանախագահները հենց հրաժարվեցին միմյանց հետ աշխատելուց»,- ասաց փորձագետը։
«Ակնհայտ էր, որ Ալիևի հարցազրույցն ադրբեջանական կողմի ծրագրավորված նախաձեռնություն էր։ Հիմնական շարժառիթը Մոսկվայի աչքերին լոյալության թոզ փչելն էր, հատկապես՝ Սիրիայի իրադարձությունների ֆոնին Ռուսաստան-Թուրքիա հարաբերությունների ծանրացման պարագայում։ Ալիևը փորձում էր ռուսներին հաճելի մի քանի շեշտադրումներով որոշակիորեն տարանջատվել Էրդողանի հերթական «нож в спину» խաղից։
«Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանն այն կարծիքին է, որ ամփոփիչ ասուլիսին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը փորձեց ցույց տալ, որ Ռուսաստանը վստահ է ուկրաինական ճակատում հաղթանակի առումով:
«Գործող քաղաքական ռեժիմը մեր քաղաքական թիվ մեկ թշնամին է. հայ ժողովրդի թշնամին այս քաղաքական ռեժիմն է՝ իր ընտանեկան-կլանային համակարգով, հետո գալիս են հաջորդ թշնամիները՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը։ Հայ ժողովրդի մի մասը չի կարողանում սա հասկանալ, չի հասկանում, որ տեղի է ունենում հայ ժողովրդի արժանապատվության նվաստացում։ Շատ անգամ լսում եմ գնահատականներ, թե ՀՀ այս իշխանությունն ապիկար է, ոչ, ապիկար չէ. պնդում եմ՝ամեն ինչ փայլուն հասկանում են»,- ասաց Արմեն Մանվելյանը։
168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ՀՀ Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ-ի ղեկավար Լարիսա Ալավերդյանն է:
Ռուս քաղաքական վերլուծաբան, արևելագետ, կովկասագետ Ստանիսլավ Տարասովը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ երկու հարցազրույցներում ընդհանուր առմամբ լուրջ տարաձայնություններ չեն երևում, հատկապես ՀՀ իշխանությունների կողմից Ալիևի պահանջներին դիմադրություն գրեթե չկա։
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին ԵՄ օրենսդիր մարմնի ղեկավար Ռոբերտա Մեցոլայի հրավերով Եվրախորհրդարանի ամբիոնից ելույթ ունեցավ՝ կոշտ քննադատության ենթարկելով իշխող «Վրացական երազանքի» քաղաքականությունը։
Ադրբեջանում անցկացվող զորավարժությունների, ինչպես նաև Թուրքիայի ԶՈՒ, Պակիստանի ու Իսրայելի բարձրաստիճան զինվորականների հետ ինտենսիվ երկխոսության ֆոնին Ադրբեջանի ղեկավար Իլհամ Ալիևը հարցազրույց է տվել և վերահաստատել է ադրբեջանական նախապայմանները, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի կնքմանն ընդառաջ։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ Սիրիայում տեղի ունեցողն ըստ էության ոչ միայն ռեգիոնալ, այլ մինչև անգամ աշխարհաքաղաքական բնույթի իրադարձություն է, որը կապ ունի ազդեցության բոլոր կենտրոնների շահերի հետ։ Ըստ նրա, բնականաբար, Հարավային Կովկասը՝ Հայաստանն ու Ադրբեջանը ևս որոշակիորեն կապ ունեն այն ամենի հետ, ինչ տեղի ունեցավ Սիրիայում, քանի որ կարող ենք այս պահի դրությամբ արձանագրել Թուրքիայի ազդեցության աճ Մերձավոր Արևելքում, որը փորձ կարվի պրոյեկտել նաև Հարավային Կովկասում։
«Սա նշանակում է, որ Ադրբեջանը ցանկանում է է՛լ ավելին ստանալ այս գործընթացից, ուստի անընդհատ տարատեսակ պահանջներ են շրջանառվում կամ արվում են հայտարարություններ, որոնք չեն տեղավորվում տրամաբանական գործընթացի շրջանակում։ Այս ամենի էական պատճառներից մեկն այն իրավիճակն է, որը ստեղծվել է ՀՀ արտաքին քաղաքական հարաբերություններում, այն անկայունությունն է, որը կա ՀՀ-ի շուրջ արտաքին առումով, վստահելի գործընկերների բացակայությունը մի իրավիճակում, երբ ՀՀ ղեկավարությունը հրաժարվել է ՌԴ-ի դաշնակցային ակտիվ հարաբերություններից, ինչպես նաև ՀԱՊԿ-ից»,- ասաց Արեշևը։
«Ասում են՝ ի՞նչ ենք ավերել. իսկ ի՞նչ չեն ավերել. ո՞ւր է մեր անվտանգությունը, եթե այդ անվտանգությունը կա, ինչո՞վ է պայմանավորված, որ միակողմանի զիջումներով բավարարում են թուրք-ադրբեջանական օրակարգերը, եթե այդ անվտանգությունը չկա, ուրեմն իշխանություն չկա. կրկնում եմ՝ եթե կա՝ ինչո՞ւ են բավարարվում թուրք-ադրբեջանական պահանջները՝ հիթ-շքերթներով»։
Սիրիայում Ասադի վարչակարգի տապալումից հետո, ինչպես նաև երկրի հյուսիսում ԱՄՆ-ի աջակցությունը վայելող քրդական ուժերի և թրքամետ զինյալների միջև բախումների, սիրիական հողում Իսրայելի առաջխաղացման ֆոնին անակնկալ կերպով Անկարա է ժամանել ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը՝ թուրքական իշխանությունների հետ քննարկելու Սիրիայում կայունության հաստատման ուղիները։ Թուրքիայի նախագահականը X-ում նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի և Բլինքենի հանդիպման լուսանկարն է հրապարակել միայն, բանակցությունների մասին մանրամասներ սակայն չի հաղորդել։
«Մեր հասարակությունը հենց սա պետք է հասկանա. գիտակցի, որ այն ծրագրերով, որով այս մարդիկ եկան իշխանության և հասարակությանը շարունակում են կերակրել, իրականությանը չեն համապատասխանում։ Փաշինյանը մնացել է այն մակարդակի, որ հպարտանում է, թե՝ «ջուր են պզզցնում, վարչապետն է անցնում», և նման ձևակերպումների դաշտում։ Նման մակարդակից մի փոքր բարձր մակարդակ ունեցողն այլևս Նիկոլ Փաշինյանին ձայն չի տա»։
Սիրիայում բեկումնալի զարգացումներին զուգահեռ՝ Բաքուն ակտիվ շփումների մեջ է իր ռազմական դաշնակիցների՝ Թուրքիայի և Իսրայելի հետ։ Օրերս տեղի ունեցավ՝ Ալիև-Էրդողան, նախօրեին՝ Բայրամով-Ֆիդան հեռախոսազրույց, իսկ այսօր Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը Բաքվում հանդիպել է Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի հրամանատար Զիյա Ջեմալ Քադըօղլուի հետ և քննարկել իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին։
Երևան-Բաքու գործընթացից մեծ ակնկալիքներ ունի թուրքական կողմը։ Սիրիայի կառավարության կոլապսի ֆոնին թուրքական կողմն ակտիվորեն անդրադառնում է հարավկովկասյան իրողություններին։ Այս անգամ թեմայից Թուրքիայի խորհրդարանում խոսել է ԱԳ նախարար Հաքան Ֆիդանը՝ նշելով՝ Երևանի ու Բաքվի միջև խաղաղության հաստատման հարցում հասել են ամենամոտ կետին։ Նրա որակմամբ, Հարավային Կովկասում խաղաղության հասնելու հույսի շող կա։ Ֆիդանը նշել է, որ Թուրքիան աջակցում է խաղաղության բոլոր ջանքերին։
«Ադրբեջանը ցանկանում է հնարավորինս շատ թուլացնել Հայաստանը և առաջադրել այնպիսի պայմաններ, որոնք այդ թուլացած Հայաստանը չի կարող ընդունել. Օրինակ, այսօր Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների 99 տոկոսը դեմ է, որ ադրբեջանական պահանջով Սահմանադրություն փոխվի, ուստի Ադրբեջանը շարունակում է հենց դա պնդել, ճնշել՝ իմանալով, որ դա անհնարին է»։
Թեև Փաշինյանը ժամանակին հայտարարել է, թե հայ-ադրբեջանական բանակցությունների մասին մշտապես որոշակի հանրայնություն կապահովի, իրականությունը ճիշտ հակառակն է՝ մենք բացարձակ պատկերացում չունենք, թե ինչ է տեղի ունենում այդ բանակցությունների ժամանակ։
Նիկոլ Փաշինյանը ոչ թե ապօրինի կերպով ձեռք բերված գույքն է վերադարձնում պետությանը, այլ հասարակությանն է վերադարձնում դեռևս հայկական Արցախում իր կերած քաբաբի համար ՀԴՄ կտրոն պահանջելու էժանագին քարոզչության միջոցով պահպանված իշխանության փշրանքները։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, սոցիոլոգ, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։
Սիրիայում Ասադի կառավարության անսպասելի ու արագ անկման ֆոնին, երբ համաշխարհային քաղաքական «խաղատախտակն» էական փոփոխությունների է ենթարկվում, Ադրբեջանի քաղաքականությունը Հայաստանի նկատմամբ իր անփոփոխ տրամաբանությամբ շարունակվում է և նույնիսկ ավելի ինտենսիվ։
«Թուրքիայի հաջորդ թիրախը Սյունիքն է, այնպես որ՝ Փաշինյանի ու նրա ընտանիքի ռեալիթի շոուները ցուցադրվում են մեկ նպատակով՝ հանրությանը զբաղեցնել իրենցով, փիփերթով, տոլմայով, ուրախանան տոնածառով, որ չմտահոգվեն, որ Սիրիան կորցնելուց հետո հաջորդ թիրախը Իրանն է լինելու և մենք՝ որպես միջանկյալ մի փոքր խնդիր»,- ասաց Նաիրա Զոհրաբյանը։
«Ես բազմիցս խնդրել եմ չմեկնաբանել այդ բիոզանգվածի (Նիկոլ Փաշինյանի,- խմբ.) հայտարարությունները, բայց նա ամեն ինչ տանում է հրաշալի, ինչպես ծրագրված է իր հովանավորների կողմից։ Ինքն ամեն ինչ անելու է, որպեսզի Հայաստանից ստանա սպառողական հասարակություն։ Սյունիքն իրենք Արցախի հետ միասին դարձնելու են պոլիգոն՝ հակաիրանական գործողությունների համար»։
Մի շարք հասարակական կազմակերպություններ հերթական անգամ ֆինանսավորում են ստացել Փաշինյանի աշխատակազմից։ Այս անգամ 2024 թվականի բյուջեով Փաշինյանի աշխատակազմի համար նախատեսված գումարից 6 միլիոն 400.000 դրամ է հատկացվել մի շարք հասաակական կազմակերպությունների։
«Եթե որոշումը, որի մասին նա խոսում է որպես կանխորոշված եզրակացություն, կայացվի, դա կլինի Հայաստանի ներկայիս ղեկավարության ինքնիշխան իրավունքը։ Ռուսաստանը և ՀԱՊԿ մյուս անդամները չեն ձեռնարկել և մտադիր չեն ձեռնարկել որևէ գործողություն, որը կընկալվի որպես Երևանի առաջ դռների փակում»,- հավելել է Լավովը:
«Մարդիկ են եղել վարչության կազմում, որոնք չեն ունեցել գաղտնիության թույլտվություն, այդ մարդկանց խնդրել ենք, իրենք դուրս են եկել սենյակից։ Ի վերջո, ամեն ինչ մեր անվտանգությանն է վերաբերում, պայմանական եմ ասում՝ վարչապետը գալիս, մեզ պատմում է Ալիևի հետ հանդիպման մանրամասները, ու մարդը դա տանում հանրայնացնում է, սա նորմա՞լ է»,- այս մասին ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Ալեն Սիմոնյանը՝ խոսելով Հովիկ Աղազարյանին ՔՊ խմբակցությունից հեռացնելու մասին։
Օրերս՝ նոյեմբերի 28-ին, Աստանայում կայացած ՀԱՊԿ ղեկավարների գագաթնաժողովի ընթացքում թե ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, թե ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարն ու այլ պաշտոնատար անձինք անդրադարձան ՀԱՊԿ-ում ՀՀ անդամակցության սառեցմանը՝ դա համարելով ՀՀ ինքնիշխան որոշումը։ Զուգահեռաբար արձանագրվեց, որ ՀԱՊԿ-ը սպասում է ՀՀ մասնակցության վերականգնմանը։
Երեկ Նիկոլ Փաշինյանն Ազգային ժողովի ամբիոնից, անդրադառնալով ՀՀ բանակի մասին իր տեսլականին, հերթական ուղերձը հղեց Բաքվին։ ԱԺ հերթական նստաշրջանում 2025 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ ազգ-նահատակ բանաձևը հաղթահարելու լավագույն ձևն ազգ-բանակն է։
«Գուցե ռուսաստանցիներն առաջնորդվել են «կուժին ասենք, որ կուլան լսի» սկզբունքո՞վ։ Բոլոր դեպքերում, թե՛ այդ հայտարարության փաստը, թե՛ նրանում բարձրաձայնված տվյալները վկայում են այսօրվա Հայաստանի ինքնիշխանության նվազագույն մակարդակի և խորացող ճգնաժամի մասին»։
«Հայաստանը կլինի Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) գործընկերը նույնիսկ անդամակցության դադարեցումից հետո»,- հայտարարել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Իմանգալի Տասմագամբետովը, հայտնում է Sputnik Ղազախստանը Telegram-ի իր ալիքում։