«Ռուսաստանն առաջ կմղի Եվրասիական երկրները միավորող կազմակերպություն ստեղծելու գաղափարը»,- այս մասին Պետդումայում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ ասել է ՌԴ ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովը։
Այս օրերին աշխարհն ականատես է հիրավի պատմական, բեկումնային աշխարհաքաղաքական զարգացումների, որոնք ծավալվում են Ռուսաստանի, Միացյալ Նահանգների նոր վարչակազմի, Ուկրաինայի ղեկավարության ու եվրոպական երկրների առաջնորդների միջև՝ մի շարք այլ առանցքային դերակատարների ներգրավմամբ։
Ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում տեղի ունեցող վերափոխումներից, Ուկրաինայի հարցում Թրամփի վարչակազմի մոտցումներից ի՞նչ հետևություններ պետք է անեն Հայաստանի իշխանությունները: Երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն իր ասուլիսի ժամանակ նշել էր, որ ՀՀ իշխանությունները աշխարհաքաղաքական վեկտոր փոխելու համար շատ սխալ պահ են ընտրել, և չնայած՝ նա չի կասկածում՝ մոտ ապագայում Նիկոլ Փաշինյանը շատ արագ կոշիկները փոխելու է, զանգելու է ՌԴ նախագահին, և, ասես բան չի պատահել, սկսելու է կենացներ ասել հայ-ռուսական դարավոր բարեկամության մասին: Հետաքրքրվեցինք՝ ի՞նչ կանխատեսումներ ունի Հայկ Խալաթյանն այս ուղղությամբ:
Փաշինյանը բանակը ցինիկաբար կործանել է, ամենահրեշավոր դեպքը՝ 15 զինվորի ողջակիզումը, մարսել է, ու գետինը մտնելու փոխարեն՝ հիմա էլ բանակի կերպափոխումից է խոսում։
Հայաստանի պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաները հատել են բոլոր կարմիր գծերը: Արցախը հանձնելուց հետո նրանք այժմ վտանգում են Հայաստանի Հանրապետության գոյությունը: Այս տագնապալի զարգացումը իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ողջ ղեկավարության մեղքն է՝ սկսած վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից և վերջացրած նրա նախարարներով, Ազգային ժողովի խոսնակով և խորհրդարանական մեծամասնությամբ:
Մինչ միջազգային հանրությունն ուշադրությունը սևեռել է ԱՄՆ-ՌԴ գլոբալ բանակցությունների մեկնարկային գործընթացի վրա, Ադրբեջանի իշխանություններն օտարերկրյա ակտիվ այցեր են իրականացնում:
Երկար դադարից հետո ՌԴ-ԱՄՆ ղեկավարների՝ Թրամփ-Պուտին հեռախոսազրույցը, ԱՄՆ փոխնախագահի մյունխենյան պատմական ելույթը, Թրամփ-Պուտին բանակցությունների սպասումը Սաուդիան Արաբիայում, Թրամփի աշխարհաքաղաքական մոտեցումները՝ հատկապես ԵՄ-ի, ՆԱՏՕ-ի ու Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ աշխարհաքաղաքական առանցքային փոփոխություններ և վերադիրքավորումներ են խոստանում։
Դիտարկմանը՝ Ադրբեջանի պահանջն է, նա արձագանքեց. «Ադրբեջանը պահանջո՞ւմ է, դու չես կատարում և մնում է ՄԽ-ն: Իսկ դուք մտածում եք՝ Ադրբեջանի բոլոր պահանջները ՀՀ-ն պետք է կատարի՞: Այդ դեպքում ի՞նչ բանակցություններ, էն գլխից թող ասի՝ ես չոքած եմ: Էլ խաղաղության թուղթ էլ պետք չի: Հեն ա, սաղ Հայաստանը միջանցք սարքեք, էդ ճանապարհի վրա եք: Մեղրիից մինչև Ամասիա: Օքե՞յ եք դրա հետ»:
«Ինչո՞ւ Թրամփը զանգեց Արամ կաթողիկոսին, ոչ թե Փաշինյանին։ Եթե զանգեր Փաշինյանին, Արցախ ու էթնիկ զտում բառերը չէր կարողանալու ասել, որովհետև այստեղից կհակադարձեին՝ նման տեղանուն չկա, ու մեսիջը չէր հասնի ամերիկացի հայ ընտրողներին։ Դրա համար շատ հաշվարկված զանգ էր Արամ Ա կաթողիկոսին Թրամփի զանգը»։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում գեղագիր, ՀԱՀ դասախոս Ռուբեն Մալայանն անդրադարձել է իշխանությունների այն հայտարարություններին, թե նախկինում Արցախն իրենց հայրենիքը համարելով՝ սխալվել են:
«Միակ մեդիաֆայլը, որն ապացուցում է այդ ամենը, հեռախոսով արված ֆոտոն է, լուսաբանող թիմ չի եղել: Սա արդեն ցույց է տալիս, թե ինչ իմիջիայլոց են վերաբերվում Փաշինյանին դրսում: Այդ հանդիպումը երկար ժամանակ փորձել են կազմակերպել, դրան աջակցել են աղանդները, որոնց հետ Փաշինյանը հանդիպեց Վաշինգտոնում, արդյունքում ստացվել է առավելագույնը 10 րոպեանոց առանձնազրույց: Առաջին անգամը չէ, որ Փաշինյանը խաբում է»:
«Այս յոթ տարիներն ապացուցել են, որ Փաշինյանը ոչ թե կոռուպցիայի դեմ էր պայքարում, այլ կոռուպցիան իրենով անելու համար։ Հայաստանում նրա օրոք պաշտոնյա լինելն իր եկամտաբերությամբ համադրելի է ժամանակին Bitcoin գնելու հետ։
«Սա ինքնին մարտահրավեր է ՀՀ իշխանությունների համար, որոնք փորձում են այդ ճակատում խաղալ։ Մարտահրավերային են նաև շեշտադրումները ժողովրդավարության մասին, որն այցեքարտ է դարձրել ՀՀ իշխանությունը։ Այսինքն՝ լիբերալ ժողովրդավար էլիտաները և նրանց հետևող այլ ուժերն այլևս մտածելու լուրջ հարցեր ունեն»,- ասաց նա։
Մինչ Հայաստանի խորհրդարանում երկօրյա թեժ քննարկումներից հետո 64 կողմ (ՔՊ-ական), 7 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ առաջին ընթերցմամբ ընդունվեց Եվրամիությանն անդամակցելու գործընթացի մեկնարկի մասին օրինագիծը, Եվրահանձնաժողովը հրապարակեց 2025 թվականի աշխատանքային ծրագիրը։ Եվրահանձնաժողովի տարեկան ամենակարևոր փաստաթղթում որևէ խոսք չկա Հայաստանի Հանրապետության մասին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» ընդդիմադիր խմբակցության ղեկավար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
Նախօրեին տեղի ունեցավ Պուտին-Թրամփ հեռախոսազրույցն ԱՄՆ նախագահի պաշտոնում Թրամփի երդմնակալությունից, ըստ էության, 20 օր անց։ Դատելով կողմերի տարածած հաղորդագրություններից, ինչպես նաև արած բարձրաստիճան մեկնաբանություններից՝ Ռուսաստանի ու ԱՄՆ-ի ղեկավարները զրուցել են մոտավորապես 1 ժամ, ունեցել արդյունավետ և կառուցողական խոսակցություն, պայմանավորվել վերսկսել փոխայցերը, բանակցությունները, ինչպես նաև՝ ունենալ հանդիպում։
«Ուշադրություն հրավիրեմ այն հանգամանքի վրա, որ Ադրբեջանը նաև չի ցանկանում ռուսական միջնորդություն, հետևաբար՝ նաև նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի համաձայն՝ ռեգիոնալ ապաշրջափակում։ Ադրբեջանը նաև վստահաբար նախընտրում է Հայաստանի տարածքով կապվել Նախիջևանին, սակայն ընդհանուր առմամբ ռեգիոնում կոնսենսուս չկա։ Դա է պատճառը, որ Ադրբեջանի հարաբերությունները լարված էին Իրանի հետ, ներկայումս էլ՝ Ռուսաստանի հետ, այսինքն՝ ռեգիոնում ակտիվ գործընթացներ են»,- նման կարծիք հայտնեց վերլուծաբանը։
«Փաշինյանը որևէ մեկին հետաքրքիր չէ. չունի կրթութուն, արժանիքներ… Փաշինյանն ամբողջ հայկական աշխարհ քանդել է, կռվացրել բոլորին բոլորի հետ, դրա համար նրա թիկունքում ուժ չկա։ Նա կորցրել է ազդեցությունը դրսում, հիմա՝ նաև ներսում։ Նա փակուղում է. ելք չունի, որովհետև հույսը դրել էր արտաքին ուժերի վրա, որոնք իրենից ձեռք են քաշել»,- խոսքը եզրափակեց Ավետիք Չալաբյանը։
Մինչ Փաշինյանը փորձում է արևմտյան այցերով ամրապնդել իր արևմտյան արտաքին քաղաքականության հեռանկարները, որոնք կասկածի տակ են հայտնվել Սպիտակ տանը Թրամփի վարչակազմի հայտնվելու հետևանքով, ՌԴ ԱԳ նախարարությունը հայտարարեց՝ դեմ է Հայաստան-Ադրբեջան փաստաթղթի ստորագրմանն արևմտյան սցենարով։
Փետրվարի 14-16-ը Գերմանիայում կանցկացվի Մյունխենի անվտանգության 61-րդ միջազգային համաժողովը, որին կմասնակցեն երկրների և կառավարությունների ավելի քան 60 ղեկավարներ։ Այնտեղ՝ Մյունխենի Bayerischer Hof հյուրանոցում, համաժողովը կնախագահի Մյունխենի անվտանգության համաժողովի նախագահ Քրիստոֆ Հոյսգենը, իսկ բացումը կիրականացնի Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ամերիկյան հետազոտությունների հայկական կենտրոնի» ղեկավար, ԱՄՆ քաղաքականության հարցերով փորձագետ Սուրեն Սարգսյանն է։
«Ասում են՝ պատերազմ եք ուզում. ո՛չ, չենք ուզում, բայց Նիկոլի բերած խաղաղությունն էլ չենք ուզում։ Արցախում էլ հիմա խաղաղություն է, բայց հայ չկա։ Ալիևին իր ուզածը տվեց, Էրդողանին էլ՝ իր ուզածը, տակը Հայաստան չի մնալու, այնպես որ, թող իր իրերը հավաքի, գնա տուն, տեսնենք, Հայաստանը մնո՞ւմ է, թե՞ ոչ։ Հայաստանի թիվ մեկ սպառնալիքը նիկոլիզմն է՝ Ալիևին և Էրդողանին հավասար սպառնալիք»,- խոսքը եզրափակեց Էդուարդ Շարմազանովը։
Ռուսաստանը կողմ է, որպեսզի հայկական և ադրբեջանական կողմերը մշակեն խաղաղության պայմանագիր, որը ճանապարհ կբացի և կնշանակի հարաբերությունների կայուն երկարաժամկետ կարգավորում և «ական» չի դնի ապագա սերունդների համար։ Այս մասին «Известия»-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարի տեղակալ Միխայիլ Գալուզինը՝ անդրադառնալով Երևան-Բաքու բանակցություններին։ ՌԴ ԱԳ փոխնախարարի խոսքով, ՌԴ-ն միշտ պատրաստ է նպաստել առաջընթացին։
«Հասել ենք այն աստիճանի, որ Հայաստանի ղեկավարը չի հասկանում, օրինակ, 30-ականների և 50-ականների Խորհրդային Միության քաղաքական համակարգի առանձնահատկությունները։ 30-ականներին գործ ունեինք ամբողջատիրական պետության հետ, որտեղ որևէ տեսակետ արտահայտելը հետապնդվում էր։ Ցեղասպանության թեմայի վերաբացումը տեղի ունեցավ «ձնհալի» օրոք՝ նախախրուշչովյան և խրուշչովյան շրջափուլում»,- ամփոփեց Սուրեն Սուրենյանցը:
Հայաստանյան քաղաքական շրջանակներն ու փորձագիտական համայնքը շարունակում են ակտիվորեն քննարկել Փաշինյանի աշխատանքային այցը Միացյալ Նահանգներ ու հատկապես հանդիպումը փոխնախագահ Ջեյմս Դեյվիդ Վենսի հետ։ Արդեն երկու օր է, ինչ համացանցը քննարկում է Սպիտակ տան գրասենյակներից մեկում՝ թափթփված գրասեղանի ու ամերիկյան դրոշների առջև, Փաշինյանի ու Վենսի ոչ պաշտոնական լուսանկարը։
«Մոսկվա-Բաքու հարաբերությունների լարումը կանխատեսել էի դեռ 3 տարի առաջ։ Ակնհայտ էր, որ Ալիևն օգտագործելու է Նիկոլի հակառուսականությունը Մոսկվայից բարեհաճ վերաբերմունք և բոնուսներ ստանալու համար՝ հոգու խորքում ատելով Պուտինին նույնիսկ ավելի, քան Փաշինյանը»։
Նիկոլ Փաշինյան, ինչպե՞ս ես կարողանալու թույլ չտալ, որ գերտերությունները Հայոց Ցեղասպանության հարցն օգտագործեն, երբ դու անգամ չես կարողանում Հայաստանի տարածքներն ազատես ադրբեջական օկուպացիայից. 168 TV-ի եթերում դիմելով ՀՀ իշխանությանը՝ նման հարցադրում արեց թուրքագետ, ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը։
168.am-ի հետ զրույցում ռուսական մերձդիվանագիտական շրջանակից մեզ ասացին, որ ռուս-ադրբեջանական հարաբերություններում ներկայումս ստեղծված բարդ իրավիճակի պատճառը կործանված ինքնաթիռի հանգամանքն է։ Սակայն, ըստ մեր աղբյուրի, այն միջոց է Ադրբեջանի քաղաքականությունն ու շահերն առաջ մղելու համար, որը Բաքուն պարբերաբար անում է ինչպես Արևմուտքի՝ Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, այնպես էլ՝ Իրանի նկատմամբ։
Միացյալ Նահանգներ քառօրյա աշխատանքային այց կատարած Նիկոլ Փաշինյանն այսօր Սպիտակ տանը հանդիպել է ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյմս Դեյվիդ Վենսի հետ։ Վաշինգտոնում չորս օր մանր-մունր բազմաթիվ հանդիպումներ, Ատլանտյան խորհրդում, Ջորջթաունի համալսարանում և Միջազգային կրոնական ազատության գագաթնաժողովին ելույթներ ունենալով, որը, ըստ պաշտոնական վարկածի, այս այցի գլխավոր օրակարգն էր, Փաշինյանին հաջողվել է ունենալ հանդիպում Թրամփի կառավարության ներկայացուցչի՝ փոխնախագահ Վենսի հետ։
Ուշագրավ է, որ Զախարովան օգտագործեց, «այսպես կոչված, թավշյա հեղափոխություն» անվանումը, որը կիրառվում է 2018 թվականին Նիկոլ Փաշինյանի իրականացրած գործընթացի վերաբերյալ, որի հետևանքով Փաշինյանը ստանձնեց վարչապետի պաշտոնը։