Ադրբեջանը մեծ թափով վերսկսել է Ստեփանակերտի շենքերի քանդման, ձևափոխման, հայկականը ոչնչացնելու աշխատանքները։ Այս անգամ նա վանդալիզմի է ենթարկում Ստեփանակերտի Թումանյան փողոցի շենքերը, որոնք ունեն դարերի պատմություն և Արցախի՝ հայկական լինելու վկայություններից մեկն են։ Ադրբեջանը Թումանյան փողոցի այդ շենքերի մեծ մասն արդեն հիմնահատակ քանդել է։
Արցախի Հանրապետության Մեսրոպ Մաշտոց համալսարանի Կովկասագիտության կենտրոնի ղեկավար, պատմաբան Հովիկ Ավանեսովի համար այս ամենն ուղղակի զավեշտալի է, քանի որ ամբողջ աշխարհի աչքի առաջ է այսօր Արցախում Ադրբեջանը ոչնչացնում դարերի հայկական մշակույթը՝ դրանք ձևախեղելով ու ներկայացնելով՝ որպես ադրբեջանական։
Բռնազավթված Արցախում ավելացել են ամբողջական բնակավայրերի ոչնչացումները. Հովիկ Ավանեսով
2023թ. սեպտեմբերի 19-ին, երբ Ադրբեջանը պատերազմ սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ, ցեղասպանության սպառնալիքի ներքո բռնի տեղահանեց արցախահայերին, այնուհետև սկսեց աստիճանաբար ոչնչացնել Արցախի պատմամշակութային հուշարձանները։ Հայկական հետքն Արցախից ջնջելու գործին Ադրբեջանը լծվելէդեռևս 2020թ. արցախյան 44-օրյա պատերազմից անմիջապես հետո։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության (ԿԳՄՍՆ) և ԿԳՄՍՆ բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի աջակցությամբ «Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտ-հիմնադրամը հուլիսի 19-22-ը կազմակերպել էր Հայագիտական միջազգային կոնգրես, որին, ըստ ԿԳՄՍՆ-ի, Անթիլիասից, Զմմառից, Վենետիկից, Վիեննայից, Երուսաղեմից մասնակցել են 16 երկրներից Հայաստան ժամանած շուրջ 40 հեղինակավոր հայագետներ ու միջնադարագետներ, հոգևոր-ձեռագրական կենտրոնների ներկայացուցիչներ:
2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին, Արցախում Ադրբեջանի սանձազերծած լայնամասշտաբ պատերազմից ու Արցախի ամբողջ տարածքն օկուպացնելուց հետո, թշնամական երկրի տիրապետության ներքո անցան Արցախի միջնադարյան հարյուրավոր հոգևոր կենտրոններ, կրթահամալիրներ ու հուշակոթողներ:
Ապրիլի 10-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հայտնել էր, որ ժամը 01:00-02:00-ն ընկած ժամանակահատվածում ՀՀ տարածքում հայտնաբերվել և ձերբակալվել է Ադրբեջանի ԶՈՒ զինծառայող: Ըստ նրա խոսքի` իր հետ եղել է ևս մեկ զինծառայող, որի որոնողական աշխատանքները շարունակվում են:
Չտեսության հասնող ամանորյա քաղաքային լուսավորության ու զարդարանքի շրջանակներում վանդալիզմի են ենթարկվում Կառավարության շենքի զարդանախշերով պատերը, դրանք ուղղակի մեխվում են ինչ-որ լարեր անցկացնելու, մի քանի շաբաթվա համար լույսեր կախելու նպատակով։
