«Զանգեզուրի միջա՞նցք», թե՞ «Թրամփի ուղի»… Նման դիլեմա Սերժ Սարգսյանի համար չկա, քանի որ, «բացի Հայաստանի կառավարչից՝ Նիկոլ Փաշինյանից, բոլորն աշխարհում այդ ճանապարհն անվանում են «Զանգեզուրի միջանցք»»:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը հրավիրած ասուլիսին անդրադարձավ վաշինգտոնյան փաստաթղթերին, «Թրամփի ուղի» նախագծին:
Նրա որակմամբ, նախնական եզրակացությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանն ԱՄՆ-ում՝ Սպիտակ տանը, եղել է դեկորացիայի դերում, այնտեղ եղել է սեղան, աթոռ, դրոշ և Փաշինյան։
«Ուստի, չի բացառվում, որ այս գագաթնաժողովի թեման լինի Միջին միջանցքը, վաշինգտոնյան պայմանավորվածությունների լույսի ներքո այս երկրների համագործակցության համար բացված հնարավորություններն ու դրանք առարկայացնելու հետագա տարբերակները»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի» նախագահ, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) հայ գերիների ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանն է։
«Այն, ինչը ՀՀ իշխանությունը համարում է «խաղաղության խաչմերուկ», Ալիևը համարում է «մահվան համակենտրոնացման ճամբար»։ Սա մեր ամբողջ ազգին է վերաբերում, մենք չպետք է ինքնախաբեությամբ զբաղվենք»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ Հրանտ-Մելիք Շահնազարյանն է։
«Ընդամենը երկու գագաթնաժողով է եղել օգոստոսի 8-ից հետո՝ Շանհայինը և ՄԱԿ-ինը. երկու տեղում էլ Ալիևը շատ հստակ օգտագործել է «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը, իսկ Փաշինյանը սուբյեկտիվորեն է ներկայացնում այն, ինչը ստորագրել է»։
«Թրամփի ուղի» կոչված գործարքը պետք է ականազերծել։ «Զանգեզուրի միջանցքը» պետք է լինի Հայաստանի վերահսկողության տակ, բայց դա կարող է լինել մի դեպքում, եթե լուծվի երկաթուղային այլընտրանքային ճանապարհի հարցը»:
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը Հայ-չինական տնտեսական հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ռուզաննա Մալխասյանն է։
Երևանում Թուրքիայի խորհրդարանի պատգամավոր Ֆաթմա Աքսալը լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է, որ Հայաստանի, Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման նոր էջ է բացվում։
«Թրամփի ուղի» նախագծի համար Փաշինյանն առաջարկեց ծափահարել Դոնալդ Թրամփին:
Չնայած Ալյասկայում Պուտին-Թրամփ բանակցություններում տեսանելի առաջընթաց չարձանագրվեց, Ուկրաինայի շուրջ Ռուսաստանն ու Միացյալ Նահանգները միմյանց քաղաքականության վերաբերյալ զուսպ մոտեցումները շարունակում են: Ամերիկյան կողմը շարունակում է խուսափել Ռուսաստանին կատաղի քննադատության ենթարկելուց՝ չտեղավորվելով արևմտյան մեյնստրիմային քարոզչության շրջանակում: Թեև, պետք է նաև նշել, որ Թրամփը վերջին շրջանում ժամանակ առ ժամանակ խոսում է նաև Պուտինից հիասթափության մասին, քանի որ չի հաջողվում հասնել խաղաղության:
Այսօր ճեպազրույցում լրագրողները Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեցին՝ «Թրամփի ուղիով» Ադրբեջանը զենք, զինամթերք կարողանալո՞ւ է տեղափոխել Նախիջևան, զորք անցնելո՞ւ է, թե՞ ոչ, և ի՞նչ ռիսկեր է դա պարունակում։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը Հանրային ֆինանսների կառավարման միջազգային փորձագետ, ՀՀ Ֆինանսների նախկին նախարար, «Վալլեքս» խմբի ընկերությունների ավագ փոխնախագահ Վարդան Արամյանը և ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին ղեկավար, «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, տնտեսագետ Դավիթ Անանյանն են։
3 տարի առաջ այս օրն ադրբեջանական զինված ուժերի նախահարձակ ահաբեկչական գործողությունների ժամանակ հրետակոծվեց Ջերմուկ քաղաքը: Սեպտեմբերի 13-15-ը տևած պատերազմում հայկական կողմն ունեցավ մարդկային և տարածքային կորուստներ, բայց այսօր Հայաստանի իշխանությունները որևէ կերպ չեն էլ անդրադարձել ադրբեջանական այդ ագրեսիային, փոխարենը հայտարարում են, որ օգոստոսի 8-ից խաղաղություն է հաստատվել:
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում անդրադարձավ Ադրբեջանում Կարմիր խաչի առաքելության դադարեցմանը՝ այն համարելով մտահոգիչ գործընթաց, քանի որ Կարմիր խաչը փաստացի միջազգային միակ կազմակերպությունն էր, որ հնարավորություն ուներ այցելելու Բաքվում գտնվող մեր հայրենակիցներին, տեղում հասկանալու նրանց վիճակը՝ առողջականից մինչև հոգեբանական, Կարմիր խաչի միջոցով էր տեղի ունենում նաև հարազատների հանձնուքների տրամադրումը։
«Ըստ իս, հայկական կողմի ձեռքբերումը Վաշինգտոնում այն էր, որ երթուղին կկոչվի Թրամփի ուղի և ոչ՝ միջանցք կամ մեկ այլ նմանատիպ անվանում, ուստի եթե զանգահարեն Թրամփին, Թրամփը պետք է անվանումների հա՞րցը լուծի, կամ հորդորի չօգտագործե՞լ այս կամ այն տերմինը, հետո էլի կօգտագործվի, ամեն անգամ այս հարցով հնարավո՞ր է զանգահարել Սպիտակ տուն։ Սա պարզապես ցույց է տալիս, որ այս պայմանավորվածություններն իրականում այնքան էլ ամուր չեն, և նման զանգերի առիթներ դեռ շատ կարող են լինել։ Բայց այդ տերմինի կիրառումը, կրկնեմ, շղթայական ձևով խախտում է այն տրամաբանությունը, որը դրված էր և փորձ էր արվում ներկայացնել։
Օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում՝ Սպիտակ տանը, Նիկոլ Փաշինյանի, Իլհամ Ալիևի և Դոնալդ Թրամփի կողմից ստորագրված համատեղ հռչակագիրը և Հայաստանի ու Ադրբեջանի ղեկավարների նախաստորագրած խաղաղության պայմանագիր կոչվածը Հայաստանի իշխանությունները համարում են խաղաղության հաստատման սկիզբ: Ավելին, ըստ Նիկոլ Փաշինյանի՝ օգոստոսի 8-ից հետո մենք ապրում ենք «բացարձակապես ուրիշ, բոլորովին նոր» Հայաստանի Հանրապետությունում:
Մինչև որևէ միջազգային, տարածաշրջանային կամ երկկողմ համաձայնություն չհստակեցվի հրապարակային փաստաթղթով, ցանկացած հայտարարություն կամ մեկնաբանություն՝ թե՛ Հայաստանի, թե՛ Ադրբեջանի կամ միջազգային դերակատարների կողմից, մնալու է բացառապես քաղաքական մանևրի դաշտում, առանց իրական իրավական բազայի։ Իսկ առանց փաստաթղթային հիմքի, հստակ վերահսկողական մեխանիզմների ու ինստիտուցիոնալ պատասխանատվության, Սյունիքի տարածքում ցանկացած փոփոխություն կարող է վերաճել անդառնալի հետևանքների՝ պետականության ու տարածաշրջանային կայունության տեսանկյունից։
«Փաշինյանը բողոքեց, որովհետև Ալիևը խախտեց նրա նախընտրական անդորրը։ Այստեղ խնդիրը տերմինները չեն, այլ այդ տերմինների բովանդակությունը, որոնց, ի դեպ, Փաշինյանը չանդրադարձավ»,- ասաց Սուրեն Սուրենյանցը։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը «Հայրենիք» կուսակցության գլխավոր քարտուղար Խաչիկ Գալստյանն է։
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են այդպես էլ չգաղտնազերծված հայ-ամերիկյան երեք երկկողմ արձանագրություններին, որոնցից մեկով սահմանվում է «Թրամփի ուղու» կարգավիճակը, նաև՝ Ալիևի նոր սպառնալիքներին, Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելու նախապայմանին, և այդ ամենին՝ պաշտոնական Երևանի քար լռությանը։
«Ի՞նչ են պատրաստվում Ադրբեջանի հետ ստորագրել, ի՞նչ խաղաղություն, ո՞ր խաղաղության համար, որ մեր գերիներին ու պատանդներին արդեն հե՞տ են տվել, որ ՀՀ սուվերեն տարածքները վերադարձրե՞լ են, դրա համա՞ր են ստորագրում։ Ադրբեջանցին մտավ Կապան, մեր հային սպանեց, 2 օրում հանցագործին հետ տվեցին, բայց մեր անմեղ գերիներն ու ռազմագերիները մնացել են Բաքվում»։
«Իշխանությո՛ւն, լավ չե՞ք, Հայաստանի դեմ պատերազմի սպառնալիքով համաձայնել եք Հայաստանով Ադրբեջանին անխոչընդոտ ճանապարհ տալ և դա համարում եք խաղաղությո՞ւն. առհասարակ, ձեր այդ նախաստորագրած թղթի ամեն մի կետը Հայաստանի դեմ կազուս բելի է»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, դիմելով ՀՀ իշխանությանը, ասաց «ՀայաՔվե» ազգային-քաղաքացիական միավորման Խորհրդի անդամ Ավետիք Քերոբյանը։
«Այո՛, կա Վաշինգտոնյան հռչակագիր. հիմա նոր եկող իշխանությունը, ընդունելով դա որպես իրողություն, նույն միջազգային հանրությանը պետք է բացատրի, որ, փաստորեն, Հայաստանի փաշինյանական իշխանությունը Հայաստանը դարձրել է ոչ բարեխիղճ կառուցապատող՝ նույն տարածքը երկու անգամ վաճառելով. Մեկ՝ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ, մեկ՝ Վաշինգտոնում։
«Շուտասելուկ է դարձրել՝ բալանսավորող, բալանսավորված… Փաշինյանը Հայաստանի միջազգային կշիռն է զրոյացրել, Հայաստանի սուվերեն տարածքից չի հեռացրել ադրբեջանական Զինված ուժերը, և նման ղեկավարը խոսում է բալանսավորման մասի՞ն. ծիծաղելի է»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Մամիջանյանը։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ, Արցախի ժողովրդի հիմնարար իրավունքների պաշտպանության հարցերով հանձնախմբի ներկայացուցիչ Կարեն Բեքարյանն է։
«Լավ, դե ասեք՝ փոխարենն ի՞նչ ենք մենք ստանում. փո՞ղ։ Գիտեք, բոլոր տնական կենդանիներին պահելիս կերակրում են, հետո՝ մորթում։ Լա՛վ, բացի փողը, կա ինքնություն, արժանապատվություն, որով դու երկիր ես դառնում, սեղանի շուրջ նստում։ Լա՛վ, էս ի՞նչ քաոս է։ Գիտեք, այս վիճակը նաև մեր ժողովրդի մեղքով է. մարդիկ կոպիտ սխալ թույլ տվեցին՝ պարտված մարդուն ընտրելով ղեկավար և երջանկացնելով Ալիևին։
«Հայաստանի Հանրապետությունն ունի երկու ոտք՝ Սյունիք և Արցախ. այդ ոտքերից մեկն այս իշխանությունն անդամահատել է՝ հանձնել է Արցախը թշնամուն, մնացել է մյուսը՝ Սյունիքը»,- 168.am-ի հետ զրույցում, խոսելով վաշինգտոնյան փաստաթղթերի մասին, նման տեսակետ հայտնեց «Հայաստանը ես եմ» նախաձեռնության ղեկավար Նաիրի Սարգսյանը՝ ընդգծելով՝ Սյունիքով անցնող Հայաստանին պատկանող ճանապարհի արտապատվիրակումն ամերիկյան կողմին ամենևին էլ Հայաստանի տնտեսական զարգացման մասին չէ։
